Konfiskata pojazdu pijanego kierowcy – 60 aut w pierwszym tygodniu

Przepadek aut nietrzeźwych kierowców – 60 pojazdów w 3 dni

Jak poinformowała Komenda Główna Policji, w dniach 16, 17 i 18 marca, czyli 2 dni po tym, gdy zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące karania nietrzeźwych kierowców utratą pojazdu, wypełniły się policyjne parkingi. Przybyło na nich 60 aut, które chwilę wcześniej funkcjonariusze odebrali osobom prowadzącym je po spożyciu alkoholu. To daje średnią 20 aut dziennie. “Spodziewałem się, że policja ujawni mniej przypadków” – tak skomentował te doniesienia dla PAP były policjant Marek Konkolewski.

– Fakt, że w tak krótkim czasie policja zatrzymała sześćdziesiąt pojazdów kierowanych przez nietrzeźwe osoby, pokazuje, że wciąż jest dużo osób, które ryzykują życiem – ocenił Konkolewski, który obecnie pełni funkcję eksperta z zakresu ruchu drogowego. Na skuteczność przepisów radzi poczekać kilka miesięcy, gdy wytyczone sprawy zakończą się prawomocnymi wyrokami i rzeczywistym przepadkiem samochodów.

Choć zdaniem Konkolewskiego, przepisy budzą sporo zastrzeżeń, ponieważ nie są do końca spójne i precyzyjne, to jednak powinny dać efekt profilaktyczny, gdyż zostały dobrze zaprezentowane opinii publicznej.

Pierwsi kandydaci do odbioru auta

Już 14 marca 2024 pojawili się kierowcy, których może spotkać przepadek auta. Pierwszego dnia obowiązywania przepisów, chwilę po godzinie 6:00 rano w gminie Borki (w woj. lubelskim) doszło do zderzenia dwóch pojazdów. Według informacji policji, na skrzyżowaniu kierujący Renault Sceniciem nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu kierowcy Fiata Ducato. W wyniku wypadku do szpitala trafiły 4 osoby. Renault podróżowało troje młodych ludzi – wszyscy pod wpływem alkoholu: 20-latek z ponad 2 promilami, 17-latek z blisko 1,5 promila oraz 17-latka z niespełna 1 promilem. Jeśli potwierdzi się, że do wypadku doprowadził pijany 20- lub 17-latek, wszczęta zostanie procedura konfiskaty Scenica.

Spraw, jak opisana powyżej, z każdym dniem będzie przybywać. Pijani kierowcy w obliczu konsekwencji utraty pojazdu mogą próbować przerzucić odpowiedzialność na kogoś innego, aby zachować swój pojazd.

Konfiskata aut pijanym kierowcom – nowe przepisy do poprawy?

Wiceminister sprawiedliwości, Arkadiusz Myrcha zapowiedział już nowelizację przepisów obejmujących konfiskatę pojazdu pijanemu kierowcy. Zmiana ma dotyczyć przepadku aut po szkodzie całkowitej, czyli wtedy, gdy nie byłaby to odczuwalna kara dla sprawcy.  W takiej sytuacji sąd mógłby orzec zastępczą karę finansową.

Z powodu braku aktów wykonawczych, przepis przez pewien czas może być martwy. – Nowelizacja ma zwiększyć efektywność tej kary, ale już na jej końcowym etapie, czyli na etapie orzeczenia sądu. Konfiskata jest i będzie. My tylko proponujemy zmianę jej stosowania przez sąd – przekazał 14 marca 2024 roku minister Myrcha. Wiceszef resortu sprawiedliwości podkreślił, że przepis musi być możliwy do wykonania, a prace nad rządowym projektem już trwają. Jego treść ma zostać przedstawiona przed 20 czerwca 2024 roku.

Co dalej ze skonfiskowanymi autami?

W poszczególnych jednostkach policji (np. w Komendzie Stołecznej) może ich przybywać lawinowo, co z kolei doprowadzi do problemów natury logistycznej. Parkingi strzeżone mają przecież ograniczoną pojemność. Kodeks postępowania karnego dopuszcza możliwość przekazania pojazdu osobie godnej zaufania, wskazanej przez prokuratora. Ma ona za zadanie przetrzymać pojazd w należytym stanie i udostępnić na każde żądanie organów ścigania.

We wskazanych sytuacjach policja tymczasowo zajmuje auto na okres do siedmiu dni.   Następnie prokurator orzeka zabezpieczenie mienia, a w kolejnym kroku sąd stwierdza przepadek pojazdu. Ustawodawca ma przyglądać się, jak prokuratury i sądy radzą sobie z realizacją nowych przepisów, aby nie doszło przypadkiem do przeciążenia systemu w tym względzie.

Zarekwirowane samochody będą trafić na licytację. W ocenie adwokat Karoliny Pilawskiej, pewne wątpliwości budzi naruszenie zasady równości: – Przykładowo, mamy dwóch sprawców o takim samym stężeniu alkoholu we krwi. Jeden prowadził auto o wartości 50 tys. złotych, a drugi o wartości 250 tys. złotych. Drugi kierowca zostanie ukarany bardziej dolegliwie, ponieważ straci samochód o 5 razy wyższej wartości, mimo że nie ma to żadnego uzasadnienia prawnego i stanowi oczywiste naruszenie zasady równości obywateli wobec prawa.

Pijani kierowcy szalenie niebezpieczni

Jak wynika z policyjnych statystyk wypadków w Polsce, pijani użytkownicy dróg w 2023 roku uczestniczyli w mniejszej liczbie wypadków, w których rannych zostało mniej osób. Zgonów było jednak więcej, co jasno pokazuje, że pijani kierowcy to nadal śmiertelne zagrożenie na polskich drogach.

Doskonale obrazują to dane z ostatnich lat. Widać w nich stopniowy spadek liczby zdarzeń z udziałem pijanych kierowców wraz ze zmniejszającą się liczbą rannych. Liczba osób, które tracą życie w wyniku wypadków spowodowanych przez nietrzeźwych kierujących, od kilku lat jest na podobnym poziomie.

Odebranie auta pijanemu kierowcy

Zmiana przepisów, która zaczęła obowiązywać w połowie marca pozwala odebrać samochód kierowcy, który wsiada za kierownicę pod wpływem alkoholu. Pojazd rekwirowany jest kierowcy:

• obligatoryjnie, jeśli miał co najmniej 1,5 promila alkoholu w organizmie,
• obligatoryjnie, jeśli miał co najmniej 1,0 promil alkoholu w organizmie i spowodował wypadek,
• opcjonalnie (w zależności od decyzji sądu), jeśli miał ponad 0,5 promila alkoholu i spowodował wypadek.

Poza tym, za kierowanie w stanie nietrzeźwości grozi do 2 lat więzienia. Pijanego kierowcę spotka również zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres do 3 lat. Pobyt za kratami w przypadku recydywistów, którzy ponownie wsiedli za kierownicę po alkoholu pomimo sądowego zakazu prowadzenia może wydłużyć się nawet do 5 lat.