Nigdy nie zostawiaj dziecka w nagrzanym aucie! Akcje społeczne i uświadamiające na czas upałów

Co dzieje się z organizmem dziecka w rozgrzanym aucie?

Nieważne, czy zaparkowany samochód znajduje się w cieniu, czy w słońcu i czy zostawiłeś w nim uchyloną szybę – wnętrze auta pozostawionego w upale działa jak piekarnik. Dla osób, a także zwierząt zamkniętych wówczas w środku pojazdu jest to śmiertelnie niebezpieczna sytuacja. W takich warunkach wystarczy zaledwie kilka minut, żeby doszło do tragedii.

Jak tłumaczą lekarze, sytuację można porównać do smażenia jajka. W składających się z białka organizmach ludzkich i zwierzęcych dochodzi pod wpływem wysokiej temperatury do jego zniszczenia, a to z kolei prowadzi do groźnych dysfunkcji organizmu.

Nadmierna temperatura wywołuje udary cieplne, które mogą skończyć się nie tylko poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, ale nawet śmiercią w wyniku przegrzania organizmu. Przykłady tego typu sytuacji spotyka się co roku na całym świecie (według statystyk w USA od 1990 roku zmarło w ten sposób blisko 1000 dzieci), Polska nie jest niestety wyjątkiem.

Na niebezpieczeństwo są narażone szczególnie dzieci, bo już kilka chwil, na które w samochodzie pozostawi je opiekun załatwiający swoje sprawunki, może mieć tragiczne skutki. Temperatura w zamkniętym pojeździe rośnie błyskawicznie, w tempie ok. 20°C w ciągu 10 minut, mogąc szybko osiągnąć poziom nawet 60°C! Oczywiście wraz z tym wzrasta też temperatura ciała – w przypadku osoby dorosłej do utraty przytomności z dochodzi przy 42°C, u dziecka wystarczy już 40°C.

Kilka minut w takich warunkach wystarczy, żeby organizm dziecka przestał normalnie funkcjonować, skutkując u niego:

• sennością,
• osłabieniem,
• zawrotami głowy,
• nudnościami,
• wymiotami,
• bólem głowy,
• zaczerwienieniem twarzy,
• przyspieszeniem i spłyceniem oddechu,
• skurczami mięśni,
• podwyższeniem tętna,
• niepokojem ruchowym,
• lękiem,
• bladością skóry,
• wysoką temperaturą ciała,
• utratą przytomności,
• śpiączką,
• śmiercią.

Nawet jeśli dziecko przeżyje udar cieplny, może mieć on poważne konsekwencje, wywołując np. uszkodzenie nerek lub mózgu, którego dalszymi skutkami mogą się okazać m.in. nadpobudliwość, problemy z koncentracją czy padaczka. Miejmy tego świadomość, ponieważ przyczyną tragedii bywa nie tylko roztargnienie, brak wyobraźni czy pośpiech, ale również niewiedza kierujących pojazdami, jak niewiele czasu trzeba do nieszczęścia.

Dziecko w rozgrzanym samochodzie – co robić?

Co bardzo istotne, świadomość zagrożenia powinni mieć nie tylko rodzice przewożący swoje pociechy w samochodach, ale także przypadkowi przechodnie. Każdy może bowiem zostać świadkiem tego rodzaju sytuacji, gdy w upalny dzień zobaczy dziecko zamknięte samotnie w samochodzie np. na parkingu przy galerii handlowej. Ponieważ liczy się każda minuta, trzeba wówczas szybko reagować – od tej reakcji może zależeć zdrowie i życie dziecka. Co zatem robić?

1. Rozejrzyj się i zawołaj, aby upewnić się, że w pobliżu nie ma kierowcy. Jeżeli zauważysz, że kierowca zamyka samochód z dzieckiem/zwierzęciem w środku i odchodzi, nie wahaj się zwrócić mu uwagi. Jeśli jest to możliwe, możesz też poszukać właściciela samochodu (np. na stacji benzynowej, przy małym sklepie osiedlowym, itp).
2. Sprawdź, czy drzwi samochodu są otwarte – czasem zwykłe pociągnięcie za klamkę może rozwiązać problem.
3. Powiadom policję, dzwoniąc na numer alarmowy 112.
4. Pozostań na miejscu i obserwuj sytuację.
5. Jeżeli widzisz, że dziecko zamknięte w samochodzie nie może czekać na przyjazd policji, niezwłocznie reaguj. Niepokojącymi sygnałami mogą być m.in. wyraźne rozgrzanie malucha, płacz lub brak reakcji na stukanie w szybę, 
6. Zachowując ostrożność, zbij szybę w samochodzie – wybierz szybę jak najbardziej oddaloną od dziecka, żeby nie zrobić mu krzywdy. Pamiętaj, że działasz w stanie wyższej konieczności, więc nie zostaniesz pociągnięty za to odpowiedzialności karnej lub cywilnej. Masz prawo zniszczyć mienie, ponieważ ratujesz życie.
7. Do czasu przybycia policji/karetki możesz przenieść dziecko do zacienionego miejsca, schłodzić czoło namoczoną w zimnej wodzie chustką i podawać mu płyny, jeśli jest w stanie przełykać.
8. Jeżeli dziecko nie oddycha, należy rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową.

Podstawowa zasada w każdej sytuacji brzmi natomiast: nigdy nie bądź obojętny! Wystarczy choćby zadzwonić pod numer 112 i opisać sytuację dyspozytorowi, który udzieli Ci dalszych informacji. Być może nie będzie się działo nic groźnego, ale możliwe, że swoją reakcją uratujesz życie dziecka lub czworonoga.

Nie zostawiaj dziecka w zamkniętym samochodzie – akcje społeczne i edukacyjne

Mimo pojawiających się co roku apeli i ostrzeżeń, pozostawianie dzieci lub zwierząt w zamkniętych samochodach podczas upałów nadal stanowi nagminny problem. Nic więc dziwnego, że próbuje się na wszelkie możliwe sposoby zwrócić na to uwagę kierowców, uświadamiając ich, że zostawienie podopiecznego w aucie nawet “na minutkę” może mieć tragiczne konsekwencje. Informuje o tym choćby Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Nigdy nie zostawiaj dziecka w samochodzie ❗ Wystarczy kilka minut, by doprowadzić do tragedii.

? Jeśli zauważyłeś dziecko zamknięte w samochodzie – zareaguj! pic.twitter.com/xt1EiNCTO5

— MSWiA ?? (@MSWiA_GOV_PL) July 20, 2022

Każdego lata w sieci i na ulicach można dostrzec różnego rodzaju działania policji, państwowych i lokalnych władz, czy oddolnych inicjatyw społecznych, które mają uświadomić skalę zagrożenia. Oto przykładowe akcje społeczne i edukacyjne dotyczące niebezpieczeństwa związanego z pozostawieniem dzieci w zamkniętym samochodzie podczas upału, które pochodzą z lata 2022 roku, a także lat poprzednich, zarówno w Polsce, jak i za granicą.

1. „Odwaga ratuje życie” – kampania społeczna Rzecznika Praw Dziecka organizowana od 2015 roku.

2. „Twój przykład – Moje życie” – kampania edukacyjna świętokrzyskiej Policji.

3. „Nie zostawiaj dziecka w aucie podczas upałów” – spot informujący o skutkach przegrzania emitowany w komunikacji miejskiej w Warszawie.

4. „Nie zostawiam dziecka, nie zostawiam pupila w aucie, Ty też tego nie rób” – akcja społeczna łódzkich działaczy Lewicy, którzy rozdawali mieszkańcom naklejki zwracające uwagę na problem.
5. „Nie zostawiaj mnie w samochodzie” – kampania uświadamiająca zagrożenia wynikające z pozostawiania dziecka lub zwierzęcia w rozgrzanym samochodzie zorganizowana przez Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego.
6. „One Decision” – amerykańska kampania społeczna autorstwa grupy RedCastle Crusade, której szokujący film obrazujący skutki zamknięcia dziecka w samochodzie na upale obejrzało ponad 21 mln osób.

7. „Don’t be indifferent” – akcja duńskiej firmy ubezpieczeniowej Tryg Insurance zwracająca uwagę na zagrożenie dla życia zwierzęcia zamkniętego w samochodzie podczas upałów.