Prawo o ruchu drogowym 2021 i 2022 – zmiany dla kierowców w najbliższym czasie

Jakie zmiany w kodeksie drogowym już wprowadzono w 2021 roku?

Większa część 2021 roku już za nami. Zmiany w prawie, które zaplanowano na ten rok, częściowo weszły w życie już w jego pierwszej połowie. Warto przypomnieć, że od maja i czerwca obowiązują nowe regulacje dotyczące poruszania się hulajnogami i im podobnymi urządzeniami, zachowywania odstępów między pojazdami, limitów prędkości, a także ustępowania pierwszeństwa pieszym, ale również obowiązków pieszych w pobliżu jezdni.

Regulacja przepisów dotyczących korzystania z hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego i urządzeń wspomagających ruch

Od 20 maja w kodeksie drogowym można znaleźć definicje:

• hulajnogi elektrycznej,
• urządzenia transportu osobistego,
• urządzenia wspomagającego ruch.

Na definicjach ustawodawca jednak nie poprzestaje, bo nowelizacja wprowadziła także szereg przepisów dotyczących sposobu użytkowania tego rodzaju sprzętu, m.in. limitu prędkości, drogi poruszania się nimi i innych. W jaki sposób należy zatem używać hulajnóg i pozostałych urządzeń wymienionych w ustawie, aby posługiwać się nimi zgodnie z przepisami? Jest o tym mowa w artykule Zmiany w kodeksie drogowym od 20 maja! Kto powinien zapoznać się z nowymi przepisami?.

Zmiany w limitach prędkości

Dwa tygodnie później – 1 czerwca – zaczęły obowiązywać nowe limity prędkości dla podróżujących nocą. Zniesiono możliwość jazdy z prędkością 60 km/h między 23:00 a 5:00, ujednolicając tym samym ograniczenie do 50 km/h przez całą dobę.

Określenie minimalnego odstępu między pojazdami na drogach ekspresowych i autostradach

Również 1 czerwca prawnie została ograniczona jazda na zderzaku. Kierowcy poruszający się autostradami i drogami ekspresowymi są zobowiązani do zachowania odległości od jadącego przed nimi pojazdu. Uściślono, że odległość ta powinna odpowiadać przynajmniej połowie prędkości, z jaką porusza się pojazd (w metrach). Jak to wygląda w praktyce?

Odległość, jaką należy zachować od poprzedzającego pojazdu, można określić na przykład dzięki słupkom znajdującym się przy drodze, które są ustawione co 100 m.

Zmiana zasad dotyczących ustępowania pierwszeństwa pieszym

Od 1 czerwca nowe przepisy zobowiązują kierowców do zachowania jeszcze większej ostrożności w pobliżu przejść dla pieszych. Przed wprowadzeniem nowelizacji obowiązkiem kierowcy było ustąpienie pierwszeństwa pieszym, którzy już znajdowali się na pasach. Od czerwca powinni przepuścić również tych, którzy dopiero wchodzą na jezdnię.

Ograniczenia dla pieszych w pobliżu pasów

Zachowanie ostrożności i szczególnej uwagi w pobliżu pasów nie dotyczy jedynie kierowców. Również piesi powinni wykazać się większą odpowiedzialnością, gdy zbliżają się do jezdni. Dotyczy to przede wszystkim rezygnacji z korzystania w tym rejonie z telefonów komórkowych i tym podobnych urządzeń, które rozpraszają pieszego uczestnika ruchu, a tym samym powodują duże zagrożenie zarówno dla niego, jak i innych.

Szczegółowe informacje na temat obowiązków kierowców wobec pieszych, a także ograniczeń wprowadzonych dla tych drugich uczestników ruchu drogowego można znaleźć w ustawie Prawo o ruchu drogowych oraz w artykule Od 1 czerwca 2021 roku nowe obowiązki pieszych i kierowców. Jak zmiany kodeksu drogowego wpłyną na bezpieczeństwo na pasach?.

Uprawnienie dealera samochodowego do rejestracji pojazdu

Od 4 czerwca nabywcy nowych samochodów z salonu nie muszą samodzielnie dokonywać rejestracji w urzędzie. Kierowca może upoważnić dealera samochodowego do rejestracji nowo nabytego pojazdu na swoje nazwisko. Wówczas sprzedawca poprzez formularz internetowy dokonuje rejestracji takiego pojazdu.

Co jeszcze może się zmienić przed końcem 2021 roku?

Pod koniec lipca został przyjęty projekt nowelizacji, który przewiduje wprowadzenie przede wszystkim istotnych zmian w taryfikatorze mandatów. I to niebagatelnych zmian, bo wysokość kar za niektóre wykroczenia i przestępstwa drogowe może wzrosnąć nawet kilkakrotnie. Co się zmieni?

• Przekroczenie prędkości o 30 km/h i więcej będzie skutkowało karą w wysokości od 1,5 tys. zł. Ponowne dopuszczenie się tego wykroczenia w ciągu 2 lat od nałożenie pierwszej grzywny zostanie ukarane mandatem w wysokości od 3 tys. zł.
• Jazda bez odpowiednich uprawnień do prowadzenia pojazdu będzie skutkowała karą w wysokości od 1 tys. zł, aresztem lub ograniczeniem wolności. Ponowne dopuszczenie się tego wykroczenia w ciągu 2 lat od nałożenie pierwszej grzywny zostanie ukarane mandatem w wysokości od 2 tys. zł.
• Prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu lub innych środków odurzających będzie skutkowało karą od 2,5 tys. zł lub karą aresztu, a prowadzenie po alkoholu pojazdu, który nie należy do pojazdów mechanicznych, będzie zagrożone karą od 1 tys. zł.
• Kara od 2 tys. zł za wykroczenia w obrębie przejazdów kolejowych, np. omijanie zapór lub półzapór, wchodzenie na przejazd już podczas opuszczania rogatek (lub podczas ich podnoszenia), wjazd na przejazd, gdy nie ma za nim miejsca dla kolejnego pojazdu.
• Sprowadzenie zagrożenia dla pieszych, np. wyprzedzanie na przejściu dla pieszych, będzie skutkowało karą w wysokości od 1,5 tys. zł. Ponowne dopuszczenie się tego wykroczenia w ciągu 2 lat od nałożenie pierwszej grzywny zostanie ukarane mandatem w wysokości od 3 tys. zł.
• Podniesienie maksymalnej grzywny w postępowaniu mandatowym do 5 tys. zł (lub do 6 tys. zł, jeśli dojdzie do zbiegu wykroczeń).

Oprócz zmian w wysokości kar pieniężnych za przewinienia kierowców zaplanowano również szereg innych.

• Podniesienie maksymalnej grzywny w kodeksie wykroczeń do 30 tys. zł (obecnie maksymalna wysokość wynosi 5 tys. zł).
• Ściąganie należności za niezapłacone mandaty ze zwrotu podatku.
• Fałszowanie wskazań tachografów przez przewoźników drogowych będzie skutkowało odebraniem prawa jazdy na 3 miesiące.
• Jednorazowo policjant będzie mógł nałożyć na kierowcę maksymalnie 15 punktów karnych (obecnie możliwe jest nałożenie najwyżej 10 punktów karnych podczas jednego zatrzymania).
• Punkty karne będą mogły zostać skasowane najwcześniej po 2 latach od zapłacenia nałożonej grzywny.
• Ułatwienie przyznania renty bliskim ofiary zmarłej w wyniku wypadku drogowego.
• Ubezpieczyciele będą mieli wgląd do bazy CEPiK, a więc tym samym do informacji o wykroczeniach, jakich dopuścił się kierowca, nałożonych na niego karach, grzywnach i przyznanych punktach karnych. Towarzystwa ubezpieczeniowe będą mogły uzależniać wysokość składki ubezpieczeniowej proponowanej kierowcom od liczby i powagi wykroczeń, jakich się dopuścili, oraz od liczby punktów karnych.

Lista nowych przepisów jeszcze nie jest zamknięta, a więc możliwe, że zostanie uzupełniona o dodatkowe punkty. Już teraz wiadomo, że może do niej dojść chociażby kara za jazdę bokiem oraz wyścigi uliczne. Wejście w życie nowelizacji wprowadzającej wyżej wymienione, a być może również inne zmiany w prawie zaplanowano na 1 grudnia 2021 roku.

Te zmiany w prawie wejdą w życie w 2022 roku

Kolejne zmiany zaplanowano już na początek 2022 roku. Wówczas umożliwione zostanie czasowe wycofanie pojazdu z ruchu oraz pozostawienie numeru rejestracyjnego pojazdu, którym posługiwał się poprzedni właściciel auta. W planach na drugą połowę roku jest zniesienie obowiązku wydawania karty pojazdu i nalepki kontrolnej.

Pozostawienie numeru rejestracyjnego używanego auta

W sierpniu 2021 roku zapowiedziane zostało wprowadzenie przepisu, który będzie umożliwiał nabywcy używanego pojazdu pozostawienie numeru rejestracyjnego, którym posługiwał się poprzedni właściciel auta. To spore ułatwienie i oszczędność. Numer zostanie taki sam nawet wtedy, gdy pojazd był uprzednio zarejestrowany w zupełnie innym województwie. Zachowanie tej samej rejestracji będzie umożliwiało pozostawienie tych samych tablic i nalepki kontrolnej, co pozwoli zaoszczędzić nabywcy około 100 zł.

Prawo to ma wejść w życie 31 stycznia 2022 roku. Więcej na ten temat można przeczytać w artykule Zachowanie dotychczasowego numeru rejestracyjnego pojazdu – kiedy będzie możliwe? Czy korzystanie ze starych tablic to korzystne rozwiązanie?.

Czasowe wycofanie pojazdu z ruchu

Kierowcy długo czekali na możliwość czasowego wycofania z ruchu pojazdu osobowego. W przyszłym roku otrzymają taką możliwość. Trzeba jednak pamiętać, że samochód osobowy będzie można wyrejestrować tylko w określonych przypadkach. Z tego przywileju będą mogli skorzystać właściciele samochodów niezdolnych do ruchu, np. których konstrukcja nośna została uszkodzona w wypadku. Przerwa w użytkowaniu, a tym samym okres czasowego wyrejestrowania pojazdu, może trwać od 3 do 12 miesięcy. Żeby samochód ponownie został dopuszczony do ruchu po naprawach, będzie musiał przejść przegląd.

Czasowe wyrejestrowanie pojazdu pozwoli nieco zaoszczędzić, bo za czas wyrejestrowania w celu naprawy pojazdu ubezpieczyciel będzie musiał oddać znaczną część zapłaconej za ten okres składki.

Prawo to ma zacząć obowiązywać 31 stycznia 2022 roku.

Rezygnacja z karty pojazdu i nalepki kontrolnej

Na 4 września 2022 roku zaplanowano z kolei rezygnację z wydawania kart pojazdu i nalepek kontrolnych, które teraz są naklejane na szybę czołową pojazdu. Zwolnienie kierowców z posiadania tychże elementów jest argumentowane trudnościami przy wymianie przedniej szyby (dot. nalepki kontrolnej) oraz dostępnością wszelkich danych z karty pojazdu w wersji cyfrowej (dot. karty pojazdu).

FAQ – najczęściej zadawane pytania o zmiany w kodeksie drogowym