Ubezpieczenie do Boliwii
Chociaż jest piątym co do wielkości krajem Ameryki Południowej, Boliwia nie należy do najpopularniejszych kierunków turystycznych wojaży. Nie znaczy to jednak, że nie warto jej odwiedzić. Wręcz przeciwnie – państwo podzielone między górami z najwyżej położoną stolicą na świecie i porośniętymi lasami tropikalnymi nizinami zachęca do odwiedzin bogactwem naturalnym, kulturowym i fascynującą historią.
W tym artykule przeczytasz:
Boliwia – największe atrakcje turystyczne
Cuda natury, parki narodowe, bogate w atrakcje miasta – w Boliwii absolutnie nie można się nudzić! Co musisz zobaczyć w pierwszej kolejności, podróżując po tym pięknym kraju?
La Paz
Najwyżej położona stolica na świecie nie jest może zachwycająco piękna, ale sama jej okolica składająca się ze wzgórz i pokrytych śniegiem wulkanów wystarcza za zachętę do jej obejrzenia. Warto zobaczyć centrum pełne wąskich uliczek i targowisk (w tym najsłynniejszy Targ Czarownic), a potem skorzystać z transportu miejskiego w postaci… kolejki linowej.
Sucre
Konstytucyjna stolica Boliwii to jeden wielki zabytek, jego starówka została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Założone w XVI wieku stanowi mekkę dla miłośników zwiedzania, którzy mogą tam oglądać m.in. katedrę, mnóstwo kościołów i muzeów, a także charakterystyczną białą zabudowę.
Potosi
Swego czasu najbogatsze miasto Ameryki Południowej, co zawdzięczano odkrytym tam rudom srebra. Dziś część kopalni służy jako atrakcja turystyczna, a ponadto wrażenie robi miasto pełne śladów kolonialnej architektury.
Salar de Uyuni
Największa na świecie, licząca ponad 10,5 tys. km2 powierzchni pustynia solna położona w Andach na wysokości 3653 m n.p.m. Stanowi pozostałość po słonym jeziorze, które wyschło, zostawiając za sobą teren solniska z ok. 10 tys. ton soli. Efekt w postaci poprzecinanych formacjami skalnymi rozległych białych przestrzeni, na których można spotkać drepczące tam flamingi, robi niesamowite wrażenie.
Droga Śmierci
Prowadząca z La Paz do Coroico bardzo wąska i pełna zakrętów droga, która bywa nazywana najniebezpieczniejszą na świecie z uwagi na liczbę ofiar, jaką co roku pochłaniała. Obecnie otwarta jest jedynie dla rowerów, a pokonujący ją śmiałkowie przemierzają 64 km, w trakcie których różnica poziomów wynosi ok. 3500 m.
Jezioro Titicaca
Znajdujące się na granicy między Boliwią a Peru jezioro jest oczywiście najwyżej położonym tego typu zbiornikiem wodnym na świecie. Jest także miejscem bardzo malowniczym i nastawionym na turystów, choćby w kurorcie Copacabana. Stamtąd można wybrać się w rejs na położone na jeziorze wyspy: Isla del Sol i Isla de la Luna.
Tiwanaku
Niedaleko jeziora Titicaca leży największe centrum kultury andyjskiej, czyli ludów indiańskich. Ośrodek został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Kompleks składa się z dwóch zespołów. Pierwszy składa się z takich obiektów, jak Akapana, czyli monumentalna platforma o wysokości 15 m i szerokości oraz długości przekraczających 100 m, Putuni, Kalasasaya i niewielka świątynia. Drugi zespół to ruiny Puma Punku.
Park Narodowy Madidi
Park na zachodzie kraju będący najbardziej bioróżnorodnym obszarem na całej planecie. W tysiącach można liczyć gatunki występujących tam zwierząt, w dziesiątkach tysięcy roślin. Dla kochających naturę trudno o bardziej atrakcyjne miejsce.
Cristo de la Concordia w Cochabamba
Monumentalny, ponad 40-metrowy pomnik Jezusa Chrystusa, który znajduje się na wzgórzu San Pedro. Budowa pomnika trwała 7 lat (1987-1994). Monument wzorowany na tym z Rio de Janeiro jest wyższy od pierwowzoru. Góruje nad miastem Cochabamba.
Karnawał w Oruro
Na co dzień górnicze miasteczko – Oruro – raz do roku przemienia się w barwną paradę. W tym mieście odbywa się drugi po Rio de Janeiro karnawał w Ameryce Południowej. Przyciąga tysiące widzów, którzy obserwują kolorowe stroje tancerzy biorących udział w festiwalu. Karnawał został wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO.
Park Narodowy Torotoro
Jaskinie, głębokie kaniony, wodospady – to znak rozpoznawczy Parko Narodowego Torotoro w Boliwii. Znajduje się tu najgłębsza jaskinia – Umajalanta – głęboka na 164 m, a jej długość sięga 4600 m. W Torotoro można natknąć się też na ślady dinozaurów na stanowiskach paleontologicznych i archeologicznych. Park porasta także różnorodna ze względu na duże różnice wysokości flora, oraz zamieszkuje egzotyczna fauna, w tym gatunki zagrożone wyginięciem.
- Nie zapłacisz za leczenie, jeśli w trakcie pobytu w Boliwii zachorujesz. Za opiekę medyczną pobierana jest opłata od 25 USD w górę w zależności od rodzaju pomocy.
- Uzyskasz pomoc tłumacza, jeśli będziesz musiał porozumieć się z lekarzem.
- Dostaniesz odszkodowanie, jeśli ktoś przywłaszczy sobie Twoje dokumenty lub bagaż. Kradzieże zdarzają się szczególnie często w dużych miastach.
Boliwia – podstawowe informacje
Boliwia – położenie
Boliwia to państwo w zachodnio-środkowej części Ameryki Południowej, które rozciąga się na długości 1500 km z północy na południe i 1300 km ze wschodu na zachód. Graniczy od północy i wschodu z Brazylią, od południowego wschodu z Paragwajem, od południa z Argentyną, od południowego zachodu i zachodu z Chile, a od północnego zachodu z Peru. Boliwia dzieli z Peru jezioro Titicaca, drugie co do wielkości jezioro w Ameryce Południowej (po jeziorze Maracaibo). Boliwia zajmuje powierzchnię 1 098 581 km2, co daje jej piąte miejsce w Ameryce Łacińskiej.
Kraj nie ma dostępu do morza, ponieważ utracił swoje terytorium na wybrzeżu Pacyfiku na rzecz Chile po Wojnie o Pacyfik (1879-84), ale dzięki umowom z sąsiadami uzyskał pośredni dostęp do Oceanu Spokojnego i Atlantyckiego. Stolicą konstytucyjną jest historyczne miasto Sucre, gdzie ma siedzibę Sąd Najwyższy, natomiast stolicą administracyjną jest La Paz, gdzie funkcjonuje władza wykonawcza i ustawodawcza.
Boliwia jest tradycyjnie uważana za kraj górski. Chociaż tylko jedna trzecia jej terytorium leży w Andach, to właśnie tam znajduje się większość miast kraju, a przez wieki wyżyny przyciągały najwięcej inwestycji górniczych, handlowych i biznesowych. Jednak pod koniec XX wieku krajobraz demograficzny i ekonomiczny zaczął się zmieniać, ponieważ wschodnie niziny – a zwłaszcza departament Santa Cruz – weszły na drogę szybkiego rozwoju gospodarczego.
La Paz, położone na wysokości 3250-4100 metrów nad poziomem morza, jest najwyżej ulokowaną stolicą na świecie. Turyści po przyjeździe na miejsce często odczuwają trudy właśnie ze względu na rozrzedzoną atmosferę panującą na tych wysokościach.
Boliwia – podział administracyjny
Boliwia uzyskała niepodległość w 1825 roku, a pierwszą konstytucję przyjęła w 1826 roku. W 1994 roku ogłoszono mocno zmienioną wersję konstytucji z 1967 roku. Zgodnie z nią władza wykonawcza należy do prezydenta, który jest wybierany w wyborach bezpośrednich na pięcioletnią kadencję. Jeśli żaden z kandydatów nie otrzyma bezwzględnej większości głosów, Kongres Narodowy musi wybrać prezydenta spośród dwóch czołowych kandydatów.
W styczniu 2009 roku w Boliwii przyjęto nową konstytucję, która umożliwiła prezydentowi sprawowanie kolejnej pięcioletniej kadencji. Dwuizbowy organ ustawodawczy w Boliwii składa się z 36-osobowej Izby Senatorów i 130-osobowej Izby Deputowanych. Członkowie organu ustawodawczego są wybierani w wyborach bezpośrednich na pięcioletnią kadencję. Na czele systemu sądowniczego stoi 12-osobowy Sąd Najwyższy i 5-osobowy Trybunał Konstytucyjny, który rozstrzyga o zgodności ustaw z konstytucją i rozwiązuje konflikty między poszczególnymi gałęziami i szczeblami władzy.
Państwo podzielone jest na 9 departamentów (departamentos), na czele każdego z nich stoi prefekt mianowany przez prezydenta. Departamenty dzielą się na prowincje (provincias) zarządzane przez podprefektów, a te z kolei na prowincje (cantones) zarządzane przez urzędników nazywanych corregidores.
Ponadto, po uchwaleniu w 1994 roku ustawy o uczestnictwie ludowym, kraj podzielono również na municipios (“gminy”), które zarządzają 20 procentami budżetu sektora publicznego. Dzięki temu wiele społeczności zaniedbanych przez rząd centralny i rządy prowincji mogło rozpocząć realizację bardzo potrzebnych projektów lokalnych.
Boliwia – rys historyczny
Kraj ten ma bogatą historię. Niegdyś był ośrodkiem starożytnego imperium Tiwanaku (Tiahuanaco), a od XV do początku XVI wieku stanowił część imperium Inków. Po przybyciu konkwistadorów Boliwia została włączona do Wicekrólestwa Peru i dostarczyła Hiszpanii ogromnych bogactw w postaci srebra.
Inkaskie tradycje są bardzo ważnym elementem boliwijskiej tożsamości narodowej. Widać to na przykładzie pielęgnacji rdzennego, nie hiszpańskiego dziedzictwa kulturowego większości Boliwijczyków, zwłaszcza na wiejskich wyżynach, gdzie wielu chłopów mówiących językami Quechua i Aymara postrzega siebie jako potomków Inków.
Drugim ważnym filarem boliwijskiego narodu jest kolektywna pamięć o klęskach, które dotknęły Boliwię w jej najnowszej historii. Były to:
- wojna o Pacyfik (1879-1884), w której Chile pokonało Boliwię i Peru oraz zagarnęło boliwijskie terytoria przybrzeżne,
- wojna o Chaco (1932-1935), która spowodowała stratę ogromnych terytoriów i złóż ropy naftowej na rzecz Paragwaju.
Ubezpieczenie do Boliwii – jaką ochronę wybrać?
Ubezpieczenie turystyczne to niezbędny dokument dla każdej osoby podróżującej do Boliwii. W kraju tym nie obowiązują już pandemiczne ograniczenia i utrudnienia w podróżowaniu związane z COVID-19, ale stanowi on obszar występowania wielu groźnych chorób egzotycznych. Są to m.in.:
- żółta febra – szczepienie jest zalecane osobom podróżującym po terenach położonych poniżej 2300 m n.p.m.,
- malaria i denga – umiarkowane zagrożenie na terenach położonych poniżej 2500 m. n.p.m., zwłaszcza w dżungli na wschodzie i północy kraju,
- wirus Zika – szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży lub planujących zajście w ciążę,
- choroba Chagasa – ryzyko zarażenia się występuje na większości obszarów górskich.
Ze względu na górskie położenie Boliwii trzeba się liczyć także z możliwością wystąpienia objawów choroby wysokościowej, tym m.in. bólu głowy, jamy brzusznej i torsji.
MSZ odradza podróże, które nie są konieczne na całe terytorium Boliwii ze szczególnym uwzględnieniem Santa Cruz de la Sierra, La Paz i Cochabamby – powodem są liczne antyrządowe protesty.
Ubezpieczenie dla podróżnych gwarantuje pomoc finansową, pokrywając wszystkie koszty leczenia do kwoty wskazanej w polisie. Jest to tym ważniejsze, że polscy turyści nie mają w Boliwii zagwarantowanej bezpłatnej pomocy publicznej służby zdrowia, dlatego wszelkie wydatki trzeba będzie ponieść z własnej kieszeni. A te, mimo że boliwijska służba zdrowia nie stoi na najwyższym poziomie, mogą być spore, ponieważ zwykła wizyta lekarska to koszt ok. 25 dolarów, a za dobę w klinice prywatnej trzeba wydać nawet 100 dolarów.
Ponadto trzeba pamiętać o możliwych w boliwijskich górach wypadkach, które będą wymagać akcji ratowniczej, a następnie transportu medycznego do kraju. Ich koszt będzie już liczony w tysiącach dolarów, więc żeby mieć spokojną głowę podczas wyjazdu, zaleca się wybór polisy z sumą ubezpieczenia kosztów leczenia w wysokości minimum 300 000 zł. Jaka jeszcze ochrona może się przydać?
- NNW – z ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków ubezpieczyciel wypłaci Ci odszkodowanie po doznanym uszczerbku na zdrowiu.
- Ubezpieczenie bagażu – w Boliwii występuje duże zagrożenie przestępczością pospolitą, częste są m.in. rabunki i kradzieże. Dzięki ubezpieczeniu otrzymasz zwrot kosztów utraconego lub uszkodzonego bagażu do wysokości sumy ubezpieczenia. Jeżeli przewozisz drogi sprzęt elektroniczny, pomyśl o rozszerzeniu ochrony.
- OC w życiu prywatnym – w razie gdybyś to Ty był sprawcą wypadku, w którym ucierpiałaby inna osoba, ubezpieczyciel pokryje jej straty w ramach prywatnego OC.
- Assistance – w jego ramach możesz otrzymać m.in. pomoc prawną i tłumacza, czy dostęp do całodobowej infolinii. Ubezpieczyciel może też opłacić pobyt osoby towarzyszącej lub opiekę nad dziećmi w razie hospitalizacji opiekuna.
- Ubezpieczenie sportowe – ubezpieczyciel może zapewnić ochronę zarówno podczas rekreacyjnej wspinaczki górskiej, jak i uprawiania sportów ekstremalnych lub wyczynowych.
- Klauzule dodatkowe – w tym m.in. klauzula rozszerzająca ochronę dla osób chorych przewlekle czy klauzula alkoholowa, dzięki której ubezpieczyciel nie odmówi wypłaty odszkodowania, jeśli do szkody dojdzie po spożyciu alkoholu.
Ile kosztuje ubezpieczenie turystyczne do Boliwii?
Jakich kosztów ubezpieczenia turystycznego do Boliwii można się spodziewać? Cena zależy zarówno od warunków ochrony, jak i liczby osób objętych ubezpieczeniem oraz czasu podróży. W tabeli przedstawiamy przykładowe ceny polisy dla singla, pary i rodziny z dwójką dzieci na 10-dniowy wyjazd, obliczone za pomocą kalkulatora ubezpieczeń turystycznych na mubi.pl. Wybraliśmy tylko oferty z sumą ubezpieczenia kosztów leczenia w wysokości co najmniej 300 000 zł.
Firma | Zakres ochrony | Cena dla 1 osoby | Cena dla 2 osób | Cena dla 4 osób |
---|---|---|---|---|
Generali | KL – 300 000 zł, NNW – 15 000 zł, OC – 50 000 zł | 69 zł | 138 zł | 263 zł |
Proama | KL – 300 000 zł, NNW – 20 000 zł, OC – 100 000 zł, Bagaż – 2000 zł | 75 zł | 151 zł | 260 zł |
Wiener | KL – 348 264 zł, NNW – 20 000 zł, OC – 217 665 zł, Bagaż – 1000 zł | 91 zł | 182 zł | – |
ERGO Hestia | KL – 500 000 zł, NNW – 30 000 zł, OC – 500 000 zł, Bagaż – 5000 zł | 121 zł | 242 zł | 484 zł |
AXA Partners | KL – 600 000 zł, NNW – 50 000 zł, OC – 250 000 zł, Bagaż – 3000 zł | 132 zł | 263 zł | 447 zł |
SIGNAL IDUNA | KL – 652 170 zł, NNW – 30 000 zł, OC – 130 434 zł, Bagaż – 2000 zł | 142 zł | 284 zł | 511 zł |
mtu24.pl | KL – 300 000 zł, NNW – 30 000 zł, OC – 100 000 zł, Bagaż – 2000 zł | 166 zł | 332 zł | 664 zł |
UNIQA | KL – 750 000 zł, NNW – 50 000 zł, OC – 250 000 zł, Bagaż – 3000 zł | 187 zł | 374 zł | 674 zł |
Jeżeli wybierasz się do Boliwii z zamiarem aktywnego spędzenia czasu, pamiętaj, że standardowa polisa obejmuje rekreacyjne uprawianie sportu, ale może okazać się niewystarczająca np. w przypadku wypraw w wysokie Andy. Sprawdź dokładnie w OWU, w jaki sposób ubezpieczyciel klasyfikuje poszczególne dyscypliny, ponieważ wiele firm zalicza wspinaczkę wysokogórską (powyżej 3500-4000 m n.p.m.) do sportów ekstremalnych lub wysokiego ryzyka, co wymaga wykupienia rozszerzenia do polisy.
Firma | Cena podstawowej polisy bez rozszerzenia | Cena polisy z rozszerzeniem o sporty ekstremalne |
---|---|---|
Proama | 60 zł | 168 zł |
Generali | 69 zł | 196 zł |
Wiener | 91 zł | 259 zł |
mtu24.pl | 93 zł | 177 zł |
SIGNAL IDUNA | 103 zł | 451 zł |
UNIQA | 115 zł | 461 zł |
AXA Partners | 132 zł | 263 zł |
Boliwia – klimat, ukształtowanie terenu, fauna i flora
Ukształtowanie terenu
Geograficznie Boliwia dzieli się na trzy główne strefy:
- wysoki i zimny płaskowyż pomiędzy wschodnimi i zachodnimi łańcuchami górskimi Andów, który osiąga wysokość 4000 do 4500 metrów nad poziomem morza,
- doliny śródgórskie w najbardziej wysuniętej na wschód części Kordyliery Wschodniej (część Andów) na wysokości 2600 metrów,
- rozległe niziny we wschodniej części kraju, które są znacznie słabiej zaludnione od reszty państwa.
Niziny, na których znajdują się liczne bagna, łąki, równiny oraz lasy tropikalne i subtropikalne, stanowią ponad 70% powierzchni Boliwii.
Klimat
W Boliwii występują różne typy klimatu w zależności od obszaru i wysokości nad poziomem morza.
- Na równinach i nizinach panuje klimat prawie równikowy na dalekiej północy (tzn. gorący przez cały rok i z krótką porą suchą) oraz zwrotnikowy w centrum i na południu (tzn. z dłuższą porą suchą, która jest również chłodniejsza).
- Na płaskowyżu i szczytach górskich Andów klimat jest chłodniejszy i na ogół dość suchy.
Boliwia leży na półkuli południowej, choć na szerokościach tropikalnych, więc pory roku są tam odwrócone w porównaniu z półkulą północną.
Obszar Andów jest ograniczony dwoma Kordylierami, między którymi rozciąga się płaskowyż, gdzie znajdują się dwie stolice i inne duże miasta Boliwii. Kordyliera zachodnia jest znacznie suchsza niż wschodnia. Płaskowyż pomiędzy nimi jest dość suchy, a na południowym zachodzie, w pobliżu granicy z Chile, wręcz pustynny. W regionie Andów występują wysokie góry, takie jak m.in.:
- wulkan Sajama – 6542 m n.p.m.,
- Ancohuma– 6427 m n.p.m.,
- Nevado Illampu – 6368 m n.p.m.,
- Illimani – 6402 m n.p.m..
Na pozostałej części równin i nizin Boliwii znajduje się Gran Chaco, region obejmujący również południowo-zachodnią część Mato Grosso w Brazylii, zachodni Paragwaj i północną Argentynę. Panuje tu klimat tropikalny, z porą suchą w zimie i wilgotną w lecie, a roślinność ma charakter sawanny.
Jak to zwykle bywa w tropikach, najgoręcej w Boliwii jest wiosną, przed porą deszczową. Od września do listopada notuje się tam skoki temperatury od 37 do 40°C. Lato jest parne, więc upał w tej porze roku jest bardzo nieprzyjemny.
Ciekawym przypadkiem jest La Paz – najwyżej położoną stolicą na świecie. Znajduje się ona na średniej wysokości 3600 m n.p.m., ale poszczególne dzielnice leżą na wysokości od 3200 do 4200 m n.p.m., więc temperatury różnią się w zależności od obszaru.
Lotnisko w La Paz znajduje się w najwyżej położonej dzielnicy (El Alto), na wysokości 4050 m n.p.m. W tej części miasta klimat jest zimny przez cały rok. Średnia dzienna temperatura waha się od niskich 5°C w lipcu do wysokich 10°C w listopadzie, który jest najcieplejszym miesiącem. W tych najzimniejszych, czyli od maja do września, temperatury nocą na lotnisku spadają poniżej zera, osiągając nawet -10°C. Za to w ciągu dnia pogoda jest dość łagodna, a temperatura wynosi od 14°C do 16°C.
Fauna i flora
Boliwijskie zwierzęta górskie są bardzo charakterystyczne. To głównie lamy, alpaki, guanako i wikunie andyjskie. Naturalny obszar występowania wszystkich tych egzotycznych zwierząt jest w Andach.
Lamy i alpaki są udomowionymi odmianami dzikiego guanako, które na wolności przetrwało w górach.
Lama, czyli zwierzę rzadko widywane poniżej wysokości 2300 m n.p.m., jest tradycyjnym zwierzęciem pociągowym, a także źródłem mięsa, wełny, skóry, łoju i paliwa (w postaci suszonego łajna) w wiejskich społecznościach andyjskich. Wykorzystuje się ją również w starożytnych obrzędach religijnych Ajmarów i Quechua, podczas których może być składana w ofierze ku czci Pachamamy (Pacha Mama), bogini ziemi. Mniejsze alpaki hoduje się dla ich miękkiej wełny, choć jeszcze bardziej jedwabistą wełnę produkuje dzika, prawnie chroniona wikunia andyjska.
Boliwijskie gryzonie górskie to między innymi szynszyla, nornica, mara i świnka morska hodowana dla mięsa, co może wydawać się nieco szokujące, ale też trzymana jako zwierzę domowe.
Kondor andyjski, sęp z Nowego Świata i największy ptak latający obu Ameryk, gniazduje i rozmnaża się na wysokościach 3000 do 4900 metrów. Wokół jeziora Titicaca żyje wiele mniejszych ptaków i ptactwa wodnego, w tym perkozy, łyski, kormorany, kaczki, gęsi i mewy, a duże stada flamingów pojawiają się przez kilka miesięcy w roku na płytkich brzegach Titicaca i dalej na południe wokół jeziora Poopó.
Rzeki wschodnich równin, z których większość należy do systemu amazońskiego, obfitują w ryby, występują tu liczne żaby, ropuchy i jaszczurki, a także niezliczone gatunki owadów. Równiny zamieszkują pancernik, mrówkojad, pekari (dzika świnia), puma i jeleń błotny, a także kapibara (największy gryzoń na świecie) i rea (bezlotny ptak, który przypomina strusia, ale jest znacznie mniejszy).
Lasy zamieszkuje wiele jaskrawo ubarwionych ptaków, zwłaszcza papug i tukanów, które rzadko schodzą na dno lasu. Wysoko na niebie można zobaczyć sępa królewskiego i sępa czarnego, które szybują w poszukiwaniu padliny.
Na wschodnich mokradłach wzdłuż granicy Boliwii z Brazylią, w samym tylko Parku Narodowym Noel Kempff Mercado (dawniej Huanchaca) występuje ponad 500 gatunków ptaków. Park Narodowy Madidi, utworzony w północno-zachodniej Boliwii w 1995 r., zamieszkuje wiele gatunków zwierząt, w tym ponad 1000 gatunków ptaków.
Społeczeństwo Boliwii – kultura, grupy etniczne, język i religia
Podział etniczny
Ludność Boliwii składa się z trzech grup:
- Indianie (ludność autochtoniczna),
- Metysi (ludność mieszana pochodzenia indiańskiego i europejskiego),
- osoby pochodzenia europejskiego (głównie hiszpańskiego).
Po wiekach mieszania się ludności trudno jest określić udział każdej z nich w boliwijskim społeczeństwie, ale szacuje się, że Metysi stanowią blisko 70%, Indianie około 20%, a osoby pochodzenia europejskiego zaledwie 5% całości.
Największymi grupami indiańskimi są:
- Ajmara – zamieszkują głównie północną i środkową część wyżyny Altiplano,
- Keczua – bezpośredni potomkowie Inków, żyją w południowej części Altiplano i w pobliskich górach, a także w dolinach Cochabamba, Chuquisaca i Potosí,
- Guarani – społeczności takie jak Chimane, Mojeno, Guarayo i Chiquitano zamieszkują nizinne lasy i sawanny południowej części departamentu Santa Cruz oraz departamentów Chuquisaca i Tarija.
Zdecydowana większość boliwijskich Indian to rolnicy, górnicy, robotnicy fabryczni i budowlani. Coraz więcej jest jednak wysoko wykształconych specjalistów, a przywódcy polityczni Ajmara i Keczua są wybierani do Kongresu. Tradycyjna mniejszość europejska – osoby pochodzenia hiszpańskiego – od dawna tworzy lokalną elitę, choć ich pozycja słabnie wraz z demokratyzacją społeczeństwa i rosnącym egalitaryzmem.
Język
Zgodnie z konstytucją z 2009 roku, w Boliwii oficjalnymi językami są język hiszpański i 36 języków tubylczych. Wielu Indian, zwłaszcza w miastach, miasteczkach targowych i nowych koloniach, mówi po hiszpańsku lub przynajmniej dobrze rozumie ten język.
Wcześniej urzędowymi językami w Boliwii były tylko hiszpański oraz dwa języki plemienne, czyli Ajmara i Keczua.
Poziom życia
Życie codzienne w Boliwii w dużej mierze zależy od klasy społecznej, statusu ekonomicznego i miejsca zamieszkania. Tradycje indiańskie utrzymują się w całym kraju, ale są bardziej widoczne na obszarach wiejskich i wśród klasy robotniczej. Większość członków klasy średniej i wyższej dąży jednak do “nowoczesnych” lub zachodnich ideałów kulturowych w wyborze muzyki, odzieży, codziennych rozrywek, lektur i sztuk wizualnych, pomimo rosnącego szacunku i zainteresowania, jakie wzbudzają rodzime formy sztuki.
Mieszkańcy tropikalnej niziny, gdzie dużo silniejszy jest żywioł latynoski, zazwyczaj prowadzą bogatsze życie towarzyskie niż populacja chłodnych wyżyn, gdzie dodatkowo restauracje i kluby zamyka się wcześniej z powodu niskich temperatur.
Gospodarstwa domowe należące do klasy średniej i wyższej, zwłaszcza w miastach, znacznie częściej posiadają telefony i komputery, oraz korzystają z oferty kultury masowej, od kafejek internetowych i krzykliwych dyskotek, po programy telewizji satelitarnej i kablowej (w tym telenowele, teleturnieje i wiadomości), oraz szerszy wybór żywności, odzieży i środków transportu publicznego.
Kuchnia boliwijska
Kuchnia boliwijska wywodzi się z połączenia kuchni hiszpańskiej z rodzimymi składnikami i tradycjami Ajmarów oraz późniejszymi wpływami Niemców, Włochów, Francuzów i Arabów. Tradycyjnymi podstawami kuchni boliwijskiej są kukurydza, ziemniaki, komosa ryżowa i fasola. Składniki te łączy się z innymi podstawowymi produktami przywiezionymi przez Hiszpanów, takimi jak ryż, pszenica i mięso, w tym wołowina, wieprzowina i kurczak.
Oczywiście jak na tak duży kraj przystało, kuchnia boliwijska różni się w zależności od konkretnego regionu.
- Na wyżynach podstawową rośliną jest ziemniak oraz inne andyjskie i europejskie bulwy i zboża (np. oca, quinua, jęczmień, a coraz częściej ryż), kukurydza i rośliny strączkowe, zwłaszcza bób. Liofilizowane ziemniaki (chuño) i suszone na powietrzu wędliny (ch’arki) z bydła lub andyjskich zwierząt wielbłądowatych (lamy, alpaki i wikunii) są powszechnie uznawane za przysmak.
- Na nizinach podstawą codziennej diety są ryż, maniok, orzeszki ziemne, banany, rośliny strączkowe i kukurydza, uzupełniane rybami, drobiem i wołowiną. Do ulubionych przysmaków narodowych należą świnka morska (spożywana również podczas ważnych uroczystości) i smażona w głębokim oleju wieprzowina (chicharrón). Do posiłków podaje się ostre sosy paprykowe.
W miastach i miasteczkach wczesny poranny posiłek składa się zazwyczaj z kawy, herbaty lub gorącego napoju kukurydzianego (api), czasami podawanego z chlebem. Na targowiskach spożywa się również gorące posiłki i gulasze. Na wsi śniadanie składa się czasem z tostów z mielonych zbóż z serem i herbaty. Jako drugie śniadanie jada się gęstą zupę.
Można zatem powiedzieć, że kuchnia boliwijska jest bardzo sycąca i dosyć ciężka. Spróbowanie świnki morskiej może się jednak okazać zbyt dużym wyzwaniem dla przybyszów z Europy. A czy Ty się odważysz?
FAQ – najczęściej zadawane pytania na temat podróży do Boliwii
Boliwia to przede wszystkim zabytkowe miejscowości i ośrodki kultury Indian, jak Tiwanaku. Kraj słynie przede wszystkim z różnorodności, zarówno biologicznej, przyrodniczej, jak i kulturowej. Widać to podczas największego w Boliwii karnawału w Oruro, podczas którego prezentują się różne regiony, a każdy ma właściwy dla siebie strój i prezentuje wyjątkowy rodzaj tańca.
W Boliwii utrzymuje się wysoki poziom przestępczości pospolitej. Możliwe są napady rabunkowe, kradzieże i napaści na tle seksualnym, także na cudzoziemców. Szczególną ostrożność należy zachować we wschodnich regionach kraju, gdzie z uwagi na uprawy koki rozwinęła się przestępczość zorganizowana. MSZ ostrzega ponadto przed antyrządowymi protestami w miastach, zalecając unikania demonstracji i stosowania się do poleceń lokalnych władz.
Jeśli fascynuje Cię tamtejsza kultura i przyroda, to oczywiście tak. Boliwia ma do zaoferowania szereg atrakcji, dzięki którym poznasz architekturę i obyczajowość mieszkańców tego kraju. Przygotuj się na różnorodne doznania, tak jak różnorodny jest ten kraj.
Boliwia to kraj, w którym możesz spotkać ślady kultury andyjskiej, czyli wspólnoty indiańskiej. Zatem jeśli chciałbyś przywieźć z tego kraju wyjątkową pamiątkę, poszukaj na przykład barwnego swetra z motywami indiańskimi.
Z jednej strony na wyjazd do Boliwii warto zabrać lekkie ubrania, w tym koszulki bawełniane. jednak w przypadku trekkingu w Andach temperatury mogą być dużo niższe, więc trzeba zabrać cieplejsze ubranie (bluzy, kurtkę, spodnie do wycieczek górskich czy kijki trekkingowe). Niezbędna będzie także ochrona przed słońcem (kapelusz bądź czapka, krem z wysokim filtrem, okulary przeciwsłoneczne). Warto wziąć także apteczkę podróżną, środki na owady czy płyn odkażający. Podczas wyprawy górskiej przyda się ciepły koc i latarka. Warto zabrać także szczelne opakowanie na dokumenty.
- Boliwia to piąty co do wielkości kraj w Ameryce Południowej. Jej administracyjna stolica – La Paz – jest najwyżej położonym miastem stołecznym na świecie.
- Boliwia jest podzielona między wysokimi górami na zachodzie i nizinami obejmującymi ponad 70% powierzchni kraju, przez co klimat jest różny w zależności od regionu.
- Oficjalnym językiem w Boliwii jest hiszpański.
- Publiczna opieka zdrowia w Boliwii nie stoi na wysokim poziomie, zaleca się korzystanie z prywatnych placówek.
- Przed podróżą do Boliwii zalecana jest profilaktyka w zakresie chorób egzotycznych.
- Suma ubezpieczenia kosztów leczenia w Boliwii nie powinna być mniejsza niż 300 000 zł.
- Ubezpieczenie turystyczne do Boliwii powinno zawierać również m.in. NNW, OC w życiu prywatnym, ubezpieczenie bagażu czy rozszerzenie obejmujące uprawianie sportów ekstremalnych (np. trekkingu wysokogórskiego).
Dołącz do dyskusji