Czym różni się CNG od LPG?

CNG a LPG – co je odróżnia?

Zastanawiasz się, czym różnią się paliwa gazowe stosowane w motoryzacji? Jak już stwierdziliśmy we wstępie, główna różnica polega na ich pochodzeniu, co przekłada się na ich odmienne właściwości.

W znacznym uproszczeniu, LPG to skroplony gaz naftowy, natomiast CNG to sprężony gaz ziemny. Wynikają z tego unikalne cechy obu substancji związane z ich budową, czyli główne różnice między nimi. Dokładniej wyjaśniamy je poniżej.

CNG – składowa gazu ziemnego

CNG to akronim od angielskiego compressed natural gas. Gaz ziemny, czyli metan sprężony do 20–25 MPa wykorzystywany jest do napędu pojazdów silnikowych. Jak informuje Wikipedia, po świecie krążą ponad 4 miliony samochodów zasilanych w ten sposób. Głównie są to duże pojazdy transportowe (np. autobusy komunikacji miejskiej lub wozy pocztowe). Uzupełniają gaz na jednej z ponad 8 tysięcy stacji tankowania CNG.

Wartość energetyczna 1 m³ gazu CNG jest na poziomie 1 litra benzyny, a jego masa zależy od składu, ale w naturalnych warunkach wynosi ok. 0,7 kg.

Ten najprostszy z węglowodorów (CH₄), którego cząsteczka molekularna składa się z jednego atomu węgla i czterech atomów wodoru, spala się efektywnie, wytwarzając przy tym minimalną ilość szkodliwych substancji ubocznych.

LPG – pochodny ropy naftowej

LPG to skroplony gaz petrochemiczny (autogaz). Skrót pochodzi od angielskiego liquefied petroleum gas. Nazywany także gazolem jest produktem rafinacji ropy naftowej i choć wykorzystywany jest w formie gazowej, to przechowywany i transportowany jest w postaci ciekłej pod znacznym ciśnieniem (ok 7–12 MPa) w wytrzymałych, metalowych pojemnikach.

Płynny gaz składa się w głównej mierze z propanu, ale występuje też z domieszkami butanu lub innych związków (np. alkanów). Należy do najbardziej wszechstronnych źródeł energii, wykorzystywanych w gospodarstwach domowych (m.in. do zasilania kuchenek gazowych lub ogrzewania).

Popularny autogaz ma różną budowę w zależności od pory roku i temperatury otoczenia. To również węglowodór, jednak o bardziej złożonej budowie (C₃H₈ lub C4H10) z trzech atomów węgla i ośmiu wodoru albo jednego więcej atomu węgla i dwóch dodatkowych cząsteczek wodoru.

Z różnic strukturalnych wynikają m.in. inne właściwości fizykochemiczne. LPG skrapla się już przy ciśnieniu nawet kilku barów (ok. 5–17 barów) – CNG potrzebuje do tego wartości wielokrotnie wyższej (nawet ponad 200 barów) i bardzo niskiej temperatury (-162°C).

CNG i LPG – co je łączy?

Oprócz różnic, które dzielą omawiane węglowodory, CNG i LPG mają ze sobą trochę wspólnego. Cechą, która je łączy jest choćby to, że obie substancje mogą być uzyskiwane ze złóż gazu ziemnego. Na początku nowego odwiertu i w dalszym procesie rafinacji ropy naftowej, jednym z produktów ubocznych wydobycia jest właśnie LPG.

Samochodowe instalacje gazowe – pozornie podobne

Instalacje LPG i CNG, w jakie wyposaża się pojazdy zasilane gazem, są do złudzenia jednakowe. Wiele części mają wspólnych, gdyż składają się na ogół z uniwersalnych zestawów, jednak niektóre podzespoły są dedykowane ściśle do określonego typu zasilania.

Zbiorniki na CNG i LPG – różnice w konstrukcji

W związku z niższym ciśnieniem sprężania, standardowy autogaz może być przechowywany w lekkim zbiorniku. Jest to na ogół owalna butla lub cylinder, tłoczona i spawana ze zwyczajnej blachy (o grubości ok. 3 mm). Może przyjmować także inne, nietypowe kształty, jak np. prostopadłościan o podstawie trapezu.

Zbiornik na gaz ziemny – inna technologia

Ciśnienie, pod jakim musi być przechowywany metan, wymusza użycie całkiem innej technologii przy produkcji zbiorników na CNG. Są one wytwarzane metodą bezszwową, czyli z jednego kawałka stali (bez spawów). Kształt nadawany jest im w wyniku ciągnięcia rozgrzanego materiału, a zachowywany na skutek gwałtownego schłodzenia. Dzięki grubszym ściankom (min. 5 mm) i niezastosowaniu spawów zbiorniki produkowane tą metodą są o wiele bardziej wytrzymałe i nie ulegają rozerwaniu nawet pod ekstremalnie wysokim ciśnieniem (nawet 200–250 barów).

Z różnic kompresji i technologicznej budowy zbiorników na gaz wynika, że nie powinno się tankować CNG do instalacji przeznaczonej do LPG i na odwrót. Do zmiany paliwa alternatywnego może dojść tylko po stosownej przeróbce instalacji w wykwalifikowanym zakładzie i upewnieniu się, że jest to bezpieczne.

Jaki jest koszt instalacji gazowej?

Koszt założenia całej instalacji do zasilania samochodu gazem może być różny. Zależy przede wszystkim od zastosowanej technologii. Wyposażenie auta w tego typu oprzyrządowanie jest możliwe już na etapie opuszczania fabryki. Wielu producentów popularnych pojazdów oferuje wersje z instalacją na gaz ziemny lub autogaz. Wybór tej opcji wymaga pewnej dopłaty, jednak ta inwestycja prędzej czy później się zwraca. Część nabywców zastanawia się, czy taniej nie wyjdzie uzupełnienie auta w tę instalację w późniejszym czasie. W przypadku aut używanych jedynym rozwiązaniem jest założenie nowej instalacji, chyba że trafi się pojazd, którego poprzedni posiadacz zadbał już o zasilanie paliwami alternatywnymi.

Ile kosztuje założenie instalacji LPG?

Średni koszt instalacji gazowej LPG w samochodzie osobowym wynosi 2000–5000 zł. Część z systemów to rozwiązania uniwersalne, jednak niektóre muszą być modyfikowane pod kątem konkretnego silnika. Cenę instalacji może podnieść wybrany rodzaj technologii, która dzieli się na co najmniej 6 generacji:

1. instalacja mieszalnikowa (podciśnieniowa lub nadciśnieniowa) bez regulacji składu – to system pierwotnie przeznaczony do starszych aut z silnikiem gaźnikowym i wtryskiem paliwa (bez sondy lambda i katalizatora),
2. instalacja mieszalnikowa (podciśnieniowa lub nadciśnieniowa) z regulacją składu mieszanki – to unowocześniony system, nadający się do silników z wtryskiem, katalizatorem, sondą lambda czy EOBD (z zastosowaniem emulatora),
3. instalacja wielopunktowa ciągle zasilana gazem w fazie lotnej – te systemy wyposażone są w rozbudowane układy dolotowe, które wykonywane są przeważnie z tworzywa sztucznego,
4. instalacja wielopunktowa zasilana gazem w fazie lotnej przez wtryskiwacze – to usprawnione rozwiązanie z elektronicznie sterowanymi zaworami sprawdza się we współpracy z silnikami z bezpośrednim wtryskiem benzyny; sterownik LPG odpowiada za dotrysk benzyny, który zapewnia odpowiednie chłodzenie i oczyszcza końcówki z produktów spalania,
5. instalacja wtrysku sekwencyjnego gazu w fazie ciekłej – w tych instalacjach gaz wtryskiwany jest w stanie ciekłym i odparowuje dopiero w kanałach dolotowych; ich montaż następuje przez nawiercenie kolektora,
6. instalacja bezpośredniego wtrysku LPG w fazie ciekłej – to najnowocześniejszy układ gazowy przeznaczony do silników z wtryskiem bezpośrednim benzyny; w nim autogaz w fazie ciekłej trafia pod wysokim ciśnieniem do komory spalania.

CNG czy LPG – który jest tańszy?

Tankowanie paliw alternatywnych z założenia ma być korzystniejsze dla środowiska i zapewniać oszczędność właścicielowi auta. Sytuacja na rynku pali sprawiła jednak, że najczystsze paliwo, jakim nazywany jest metan, znacznie podrożało i jest dostępne w niewielkiej liczbie stacji tankowania. Autogaz jest bardzo powszechny, przez co jego cena jest bardziej stabilna, a jazda na LPG nadal jest tańsza od poruszania się na zwykłym paliwie.

Ile kosztuje CNG do samochodu?

Według cennika PGNiG, obowiązującego od 01.05.2024 roku cena detaliczna za 1 m³ sprężonego gazu ziemnego (CNG) wynosi średnio na stacjach: 7,37 zł brutto (wartość netto: 5,99 zł). Problemem jest dostępność tego gazu, gdyż jest raczej rzadko spotykany, a w niektórych rejonach praktycznie wcale nie występuje na stacjach.

Ile kosztuje LPG do samochodu?

Jak podaje portal autocentrum, średnia cena autogazu w Polsce na dzień 29.08.2024 wyniosła 2,77 zł brutto za litr. W niektórych rejonach kraju stawka ta przekroczyła 3 zł (wyższe ceny są zwłaszcza na stacjach położonych przy autostradach), ale z drugiej strony są stacje, na których można liczyć nawet na 20-30 gr oszczędności na litrze.

CNG czy LPG — który gaz jest łatwiej dostępny?

W Polsce łatwiej dostępnym jest gaz LPG. Można go zatankować niemal na każdej stacji benzynowej. Gaz ziemny dostać jest o wiele trudniej, chociaż wciąż powstają nowe stacje oferujące ten rodzaj napędu. Przykładowo, na początku 2024 roku PGNiG informowało o powstaniu stacji tankowania CNG w Białymstoku.

Jakie są najpopularniejsze auta na gaz?

Jak podał Instytut Badań Rynku Motoryzacyjnego Samar, na koniec 2023 roku w Polsce było zarejestrowanych ponad 2,5 mln miliona aut osobowych zasilanych za pośrednictwem LPG, co oznaczało spadek o 0,6% względem zeszłego roku. Zmniejszył się także udział aut na gaz w całym parku pojazdów w Polsce — wyniósł 12,7%. Najwięcej tego typu pojazdów było zarejestrowanych w województwie mazowieckim, nieco mniej w województwach śląskim, małopolskim i łódzkim.

Zwraca uwagę wiek samochodów z instalacją LPG w Polsce, który wynosi już prawie 20 lat i zdaniem ekspertów będzie stale rósł, ponieważ oferta nowych modeli z tym rodzajem napędu jest coraz uboższa. W swoich katalogach mają je tacy producenci jak m.in. Dacia, Renault, Skoda, Kia i SsangYong, ale na drogach królują starsze pojazdy, zwłaszcza niemieckich producentów. Pojazdy ze znaczkiem Opla, Volkswagena lub Audi są zdecydowanie najczęściej spotykanymi samochodami z instalacją LPG, a wśród nich wyróżniają się takie modele jak:

• Opel Astra,
• Volkswagen Golf,
• Opel Vectra,
• Volkswagen Passat,
• Audi A4,
• BMW Seria 3,
• Skoda Fabia,
• Renault Scenic,
• Skoda Octavia,
• Audi 80.

Polisa OC auta na gaz – ile wynosi składka?

Czy samochód zasilany gazem jest tańszy w ubezpieczeniu od standardowego paliwa? Stawki, które uzyskują użytkownicy kalkulatora OC Mubi, mówią jasno. Polisa obowiązkowa na auta napędzane na paliwo i autogaz w lipcu 2024 roku kosztowała średnio 841 zł i była statystycznie o niecałe 30 zł droższa od OC na zwykłe auto benzynowe i o 10 zł droższa od ubezpieczenia diesli.

Sprawdziliśmy, ile na mubi.pl kosztuje ubezpieczenie dla najczęściej spotykanych w Polsce aut z instalacją gazową. Wszystkie są w średnim wieku (15 lat), mają przebieg 190 tys. km, a ich właścicielem jest 30-letni mieszkaniec Łodzi z bezszkodową historią ubezpieczenia.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o CNG i LPG