Co grozi za jazdę pod wpływem alkoholu w 2024 roku?
Wsiadanie za kółko po spożyciu alkoholu to jeden z największych grzechów polskich kierowców. Konsekwencją picia może być nie tylko kac, lecz także dotkliwe kary. Sprawdź jakie!
Z naszego artykułu dowiesz się:
- Jakie są statystyki policji dotyczące jazdy po alkoholu?
- Czym się różni jazda po użyciu alkoholu od jazdy w stanie nietrzeźwości?
- Jakie są kary za jazdę po alkoholu?
- Jakie są kary za jazdę w stanie po użyciu?
- Jakie są kary za jazdę w stanie nietrzeźwym?
- Jakie są kary w przypadku ponownej jazdy po alkoholu?
- Jakie są kary za wypadek spowodowany po alkoholu?
- Co z konfiskatą samochodu po jeździe po alkoholu?
- Czy w razie jazdy po alkoholu obejmuje nas ubezpieczenie?
- Jaki jest dopuszczalny poziom alkoholu we krwi za granicą?
- Czy warto korzystać z alkomatów w internecie?
- Jak skrócić zakaz prowadzenia pojazdów?
- Jak odzyskać prawo jazdy?
Jazda pod wpływem alkoholu – statystyki policji
Lata mijają, liczba wypadków na drogach powoli się zmniejsza, a zatem i świadomość polskich kierowców powinna wzrastać, prawda? Tymczasem… jest coraz gorzej. Tak przynajmniej wynika ze statystyk policyjnych, zgodnie z którymi w 2023 roku w Polsce za jazdę na podwójnym gazie zatrzymano 95 639 osób – o ponad 8% mniej niż w roku poprzednim.
Najwięcej kierowców w stanie po użyciu alkoholu i w stanie nietrzeźwości wykryto w województwie śląskim (11 755) i dolnośląskim (10 078). Trzecie niechlubne miejsce zajęło województwo wielkopolskie z dużo niższym wynikiem 7361 kierujących po alkoholu. Za to najmniej takich kierowców wykryto podczas badania w województwie lubuskim (2508) i podlaskim (2934).
W 2023 roku kierowcy samochodów osobowych będący pod działaniem alkoholu spowodowali 825 wypadków. Zginęło w nich 156 osób, a ranne zostały 1 008 osoby. Z kolei rowerzyści po wypiciu alkoholu spowodowali 176 wypadków, których skutkiem była śmierć 15 osób (168 osób zostało rannych).
Z aktualnych danych Policji wynika, że każdego dnia zatrzymywanych jest kilkuset kierowców po spożyciu alkoholu! Na przykład w samym lipcu 2024 roku było ich 9357!
Przyczyną większości wypadków, które spowodowali kierujący pod wpływem alkoholu, było niedostosowanie prędkości do warunków ruchu, nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu, nieprawidłowe wyprzedzanie oraz brak zachowania bezpiecznej odległości między pojazdami.
Stan po użyciu alkoholu a nietrzeźwość – różnice
Polskie prawo wyraźnie odróżnia dwa stany: stan po użyciu alkoholu oraz nietrzeźwość. Różnice między nimi są istotne – od stanu zależy rodzaj i wymiar kary.
- Stan po użyciu alkoholu
Zgodnie z przepisami prawa, dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi kierowcy to 0,2 promila. Stan, w którym stężenie alkoholu we krwi osoby kierującej pojazdem wynosi między 0,2 a 0,5 promila (0,1-0,25 mg alkoholu na 1 dm3 wydychanego powietrza), nazywamy stanem po użyciu alkoholu. - Stan nietrzeźwości
W przypadku stężenia wyższego niż 0,5 promila alkoholu we krwi (powyżej 0,25 mg alkoholu na 1 dm3 wydychanego powietrza) mamy do czynienia ze stanem nietrzeźwości.
Jakie są kary za jazdę po alkoholu w 2024 roku?
Kary za jazdę pod wpływem alkoholu różnią się w zależności od stężenia alkoholu we krwi. Zgodnie z prawem, jazda w stanie po użyciu alkoholu jest “tylko” wykroczeniem. Natomiast wsiadanie za kółko w stanie nietrzeźwości to przestępstwo, za które sąd wymierza karę na podstawie Kodeksu karnego.
Kary za jazdę w stanie po użyciu alkoholu
Zgodnie z art. 87 Kodeksu wykroczeń (k.w.), za prowadzenie pojazdu mechanicznego po użyciu alkoholu bądź środków o podobnym działaniu, grozi:
- grzywna nie niższa niż 2500 zł (maksymalna to 30 tys. zł) lub areszt do 30 dni,
- zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat,
- 15 punktów karnych.
Kary za jazdę w stanie nietrzeźwości w 2024 roku
Zgodnie z prawem, za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, grozi:
- pozbawienie wolności do lat 3,
- zakaz prowadzenia pojazdów od 3 do 15 lat,
- kara pieniężna od 5000 zł do 60 000 zł (na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej),
- 15 punktów karnych.
Gwoli wyjaśnienia, grzywna naliczana jest w zależności od sytuacji majątkowej sprawcy. Sąd wymierza ją w wysokości od 10 do 540 stawek dziennych, gdzie 1 stawka dzienna wynosi nie mniej niż 10 zł, nie więcej niż 2000 zł.
1 października 2023 doszło do zmian w przepisach Kodeksu drogowego – zamiast grzywny lub ograniczenia wolności, nietrzeźwym kierowcom grozi kara pozbawienia wolności do lat 3. Ponadto sąd będzie orzekał zakaz prowadzenia pojazdów na okres nie krótszy niż 3 lata w przypadku jazdy w stanie nietrzeźwości, ucieczki z miejsca zdarzenia oraz jeżeli kierowca będzie spożywał alkohol po zdarzeniu, ale przed poddaniem po badaniom w celu ustalenia zawartości alkoholu w organizmie.
Kary za ponowną jazdę pod wpływem alkoholu – recydywa
Jeszcze surowiej karana jest recydywa. Jeśli kierowca był karany za jazdę po alkoholu i ponownie zasiądzie za kółkiem w stanie nietrzeźwym, grozi mu kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Jeśli kierowca po raz drugi zostanie zatrzymany w ciągu 2 lat za jazdę po użyciu alkoholu zapłaci podwójną grzywnę, a więc minimalnie 5000 zł. Grozić mu będzie również konfiskata samochodu (przepisy o konfiskacie weszły w życie w marcu 2024 roku – więcej na ten temat w dalszej części artykułu).
Ponadto osoba, która drugi raz prowadziła pod wpływem alkoholu, zostaje zobowiązana do większego świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej. Jego minimalny wymiar to 10 000 zł. Natomiast minimalna długość zakazu poruszania się pojazdem zostaje zwiększona do 3 lat. Trzecia jazda po alkoholu oznacza, że kierowca dożywotnio utraci prawo jazdy.
| Jazda w stanie nietrzeźwości | Jazda w stanie nietrzeźwości – drugi raz | Jazda w stanie nietrzeźwości – trzeci raz |
|---|---|---|
| Pozbawienie wolności do 3 lat | Pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat | Pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat |
| Zakaz prowadzenia pojazdów od 1 roku do 15 lat | Zakaz prowadzenia pojazdów od 3 do 15 lat | Dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów |
| Świadczenie pieniężne od 5 tys. do 60 tys. zł | Świadczenie pieniężne od 10 tys. do 60 tys. zł | Świadczenie pieniężne od 10 tys. do 60 tys. zł |
| Konfiskata samochodu, jeżeli poziom alkoholu we krwi przekracza 1,5 promila | Konfiskata samochodu | Konfiskata samochodu |
Nierozsądny kierowca dwukrotnie dopuścił się jazdy w stanie nietrzeźwości. Na szczęście nie doprowadził do żadnego wypadku. Za pierwszym razem, gdy obowiązywały jeszcze stare przepisy, musiał zapłacić grzywnę i świadczenie pieniężne w wysokości 5000 zł oraz dostał zakaz prowadzenia pojazdów przez rok. Teraz, gdy ponownie został przyłapany przez policję na przestępstwie, grozi mu kara więzienia od 3 miesięcy do 5 lat, kolejne świadczenie pieniężne i zakaz prowadzenia pojazdów na przynajmniej 3 lata. Gdy w przyszłości znów postąpi w ten sam sposób, może otrzymać dożywotni zakaz kierowania pojazdami, a także stracić swój samochód.
Kary za wypadek spowodowany podczas jazdy po alkoholu
W sytuacji gdy kierowca jadący po alkoholu spowoduje katastrofę w ruchu lądowym, sprowadzi bezpośrednie zagrożenie lub doprowadzi do wypadku, w którym inna osoba odniesie obrażenia, kary ulegają dalszemu zaostrzeniu.
| Spowodowanie po alkoholu wypadku bez ofiar śmiertelnych | Spowodowanie po alkoholu wypadku z ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu lub śmiercią | Spowodowanie po alkoholu katastrofy z ofiarami śmiertelnymi |
|---|---|---|
| Pozbawienie wolności do 3 lat. | Pozbawienie wolności od 3 do 16 lat. | Pozbawienie wolności do 15 lat |
| Zakaz prowadzenia pojazdów od 3 do 15 lat. | Dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. | Dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. |
| Świadczenie pieniężne od 10 tys. do 60 tys. zł. | Świadczenie pieniężne od 10 tys. do 60 tys. zł. | Świadczenie pieniężne od 10 tys. do 60 tys. zł. |
| Konfiskata samochodu | Konfiskata samochodu | Konfiskata samochodu |
Jazda pod wpływem alkoholu a konfiskata samochodu
Pod koniec 2022 roku prezydent podpisał nowelizację Kodeksu karnego, która wprowadza istotne zmiany pod względem karania kierowców za jazdę po alkoholu. Wspomniane przepisy jeszcze nie obowiązują – aktualny termin ich weszły w życie to 14 marca 2024 roku. Na czym będą polegały zmiany?
Najistotniejsza z nich dotyczy wprowadzenia do katalogu kar przewidzianych za jazdę po alkoholu przepadku pojazdu, czyli inaczej mówiąc konfiskaty samochodu. Będzie ona grozić:
- kierowcom prowadzącym pojazd w stanie nietrzeźwości (jeżeli mają co najmniej 1,5 promila alkoholu we krwi),
- kierowcom powodującym wypadek w stanie nietrzeźwości (brak podwyższonego limitu alkoholu we krwi),
- kierowcom prowadzącym samochód w stanie nietrzeźwości po raz kolejny w ciągu ostatnich 2 lat (brak podwyższonego limitu alkoholu we krwi).
W razie gdy pijany kierowca nie będzie prowadził własnego samochodu, zamiast jego konfiskaty zostanie orzeczony wobec niego przepadek równowartości pojazdu.
Jazda pod wpływem alkoholu a ochrona ubezpieczeniowa
Niezależnie, czy kierowca jest po spożyciu alkoholu, czy w stanie nietrzeźwości, musi liczyć się z surowym traktowaniem ze strony towarzystwa ubezpieczeniowego. Jazda pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających znajduje się wśród wyłączeń z ochrony ubezpieczeniowej w ramach autocasco. Oznacza to, że ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania z tytułu AC.
Z kolei jeśli kierowca spowoduje po alkoholu szkodę osobie trzeciej, towarzystwo ubezpieczeniowe pokryje straty, lecz jednocześnie zażąda zwrotu środków. Zwrot kosztów, które poniósł ubezpieczyciel w ramach odszkodowania z tytułu OC, nazywany jest regresem ubezpieczeniowym.
Jazda po alkoholu za granicą
Przepisy polskiego prawa pozwalają, aby kierowca miał do 0,2 promila alkoholu we krwi. Tymczasem w poszczególnych krajach europejskich dopuszczalne stężenie alkoholu kształtuje się w odmienny sposób.
Alkomaty online – czy to działa?
Istotnym dylematem każdego kierowcy, który w ostatnim czasie zajrzał do kieliszka, jest to, czy może już wsiąść do auta. Odpowiedzi może dostarczyć badanie stężenia alkoholu w organizmie. Czy wystarczy posiłkować się alkomatem online?
Niestety, alkomaty w internecie na dają satysfakcjonujących wyników. Należy pamiętać, że na stan po wypiciu alkoholu wpływa wiele czynników, między innymi ilość wypitego alkoholu, kondycja fizyczna, stan zdrowia czy wiek. Trzeźwienie to skomplikowany proces, a prosty formularz w internecie nie jest w stanie w sposób skuteczny zdiagnozować naszego stanu.
Zakaz prowadzenia pojazdów – jak go skrócić?
W przepisach prawa karnego przewidziano możliwość skrócenia zakazu prowadzenia pojazdów, które zostało orzeczone prawomocnym wyrokiem. Muszą zostać jednak spełnione określone warunki:
- upłynęła co najmniej połowa okresu zakazu,
- została wydana pozytywna prognoza kryminologiczna (wykonuje ją Sąd).
W przypadku dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów można ubiegać się o uznanie zakazu za wykonany dopiero po 10 latach jego trwania.
Osoby, którym orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów w związku z jazdą po alkoholu, po odbyciu połowy kary mogą złożyć wniosek o zmianę całkowitego zakazu prowadzenia pojazdów na zakaz prowadzenia pojazdów bez blokady alkoholowej. Do takiego wniosku należy dołączyć dokumenty, które będą działać na korzyść skazanego: opinia z pracy, zaświadczenie o niekaralności, potwierdzenie udziału w życiu społecznym czy wyjaśnienia dotyczące motywacji zmiany zakazu (np. wykonywanie zawodu).
W przypadku dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów kierowcy mogą ubiegać się o zmianę całkowitego zakazu po 10 latach okresu jego obowiązywania.
Odzyskanie prawa jazdy – jak to zrobić?
Sposób odzyskania prawa jazdy zależy od tego, na jak długo zostało ono zatrzymane. W przypadku zatrzymania go na mniej niż rok sprawa jest prosta i wystarczy spełnić kilka formalności, takich jak:
- sprawdzenie ważności badań lekarskich oraz ewentualnie psychologicznych (jeśli nie są ważne, to trzeba wykonać je ponownie, aby otrzymać orzeczenie),
- wypełnienie wniosku o zwrot prawa jazdy,
- dokonanie opłaty w przypadku wydania nowego dokumentu,
- złożenie dokumentów,
- odbiór prawa jazdy w urzędzie.
W przypadku zatrzymania prawa jazdy na co najmniej jeden rok trzeba ponownie zdać egzamin teoretyczny i praktyczny na prawo jazdy. Jeśli kierowca miał prawo jazdy z kilkoma kategoriami, to musi zdać egzaminy dla każdej z nich.
Więcej na ten temat przeczytasz w naszym poradniku Zatrzymanie prawa jazdy – jak odzyskać zabrane prawo jazdy?
FAQ – najczęściej zadawane pytania o jazdę pod wpływem alkoholu
Nie. Jazda pod wpływem alkoholu jest jednym z podstawowych punktów, jakie ubezpieczyciele umieszczają w wyłączeniach odpowiedzialności. Jeśli pijany kierowca spowoduje szkodę po spożyciu alkoholu, nie będzie mógł liczyć na wsparcie firmy ubezpieczeniowej ani w ramach autocasco, ani w ramach OC (w tym przypadku towarzystwo ubezpieczeniowe zastosuje regres, czyli zażąda zwrotu pieniędzy wypłaconych pokrzywdzonym).
Trzeba zaznaczyć, że nawet najmniejsza ilość wypitego alkoholu powinna wykluczyć możliwość wsiadania za kierownicę. W Polsce dopuszczalna jest jednak jazda autem, jeśli ilość alkoholu we krwi nie przekracza 0,2 promila. Każdy kraj inaczej podchodzi do tej kwestii, dlatego w Wielkiej Brytanii można jeździć, mając maksymalnie 0,8 promila alkoholu we krwi, w Hiszpanii – 0,5, a w Czechach czy na Ukrainie trzeba być całkiem trzeźwym, aby móc wsiąść za kierownicę.
Warto zainwestować w alkomat, który można wozić ze sobą w samochodzie. Alternatywą jest udanie się przed podróżą na najbliższy komisariat i poproszenie o sprawdzenie alkomatem zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu. Drogę na komisariat najlepiej pokonać pieszo lub komunikacją miejską.
- Dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi kierowcy to 0,2 promila.
- Prawo w Polsce rozróżnia dwa stany: stan po użyciu alkoholu (0,2 a 0,5 promila) oraz stan nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila).
- Jazda w stanie po użyciu alkoholu jest wykroczeniem, natomiast prowadzenie w stanie nietrzeźwości to przestępstwo.
- Kary za jazdę po alkoholu zależą od stanu upojenia, wcześniejszych przejawów łamania prawa oraz spowodowanych szkód.
- Za granicą dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi kierowcy bywa inne niż w Polsce.
- Stan trzeźwości należy sprawdzać w oparciu o odpowiednie badania. Alkomaty online nie gwarantują rzetelnych wyników.
Trudne pojęcia:
Dołącz do dyskusji