Co zabrać w góry zimą? Koniecznie spakuj tych 12 rzeczy!

Wyprawa w góry – od czego zacząć przygotowania?

Przygotowania do górskiej przygody najlepiej zacząć kilka tygodni wcześniej (6–8 tygodni). Należy zadbać o kondycję i przyzwyczaić organizm do warunków panujących w wyższych partiach. W tym celu najlepiej wykonywać ćwiczenia gimnastyczne, rozciągające ciało. Polecane jest zwłaszcza korzystanie z siłowni plenerowych, nordic walking, jazda na rolkach lub deskorolce.

Górski niezbędnik – co powinien zawierać?

Zawartość plecaka każdej osoby korzystającej z dobrodziejstw gór różni się od siebie. Zależy od wielu czynników, m.in. uprawianej dyscypliny sportu, preferencji czy długości wycieczki. Jest jednak lista rzeczy, które powinny znaleźć się w wyposażeniu praktycznie każdego wędrowca, narciarza, snowboardzisty czy wspinacza, który chce spędzić trochę czasu z dala od wytyczonych szlaków i zatłoczonych ośrodków. Oto kilka z nich.

12 najważniejszych rzeczy, które trzeba zabrać zimą w góry:

1. Mapa i kompas

Bardzo ważne jest, aby znać swoje położenie w górach. Stałe monitorowanie trasy z mapą pozwoli znaleźć drogę powrotną. Kompas przyda się na wypadek zagubienia się lub utraty orientacji w terenie.

2. Latarka/czołówka

W górach dni są krótsze, a wędrówka może być konieczna nawet po zmroku. Latarka pomoże Ci zobaczyć, dokąd idziesz, a lampka czołowa nie zajmuje żadnej z rąk, dzięki czemu możesz coś w nich nieść lub się podpierać.

3. Apteczka

Dobrze zaopatrzona apteczka potrafi uratować życie w razie urazu lub innego uszkodzenia ciała. Pamiętaj, aby zawierała takie elementy, jak choćby: bandaże, gazy, chusteczki antyseptyczne, środki przeciwbólowe i wszelkie osobiste leki, których możesz potrzebować.

4. Raczki/raki

Na wyprawę w wyższe partie gór, gdzie jest ślisko z racji śniegu i występujących tam przymrozków, warto zabrać ze sobą raki. Część turystów decyduje się na zakup tańszych i słabszych raczków w markecie. Nie oferują one aż takiej przyczepności na ubitym śniegu lub lodzie, ale mogą sprawdzić się w niższych partiach. W wyższe lepiej się nie zapuszczać się bez pełnoprawnych raków, oferujących komfort chodzenia po górach zimą.

5. Scyzoryk/nóż

Składane ostrze może być niezwykle przydatne w różnych zadaniach. Będzie niezastąpione, gdy konieczne okaże się przecięcie liny, otwarcie puszki lub wystruganie patyka na ognisko.

6. Krzesiwo/podpałka

Zarówno krzesiwo, jak i podpałka umożliwiają rozpalenie ognia nawet w niesprzyjających warunkach pogodowych. Ognisko zapewni ciepło i pomoże w wezwaniu pomocy. Alternatywą mogą być: wodoodporne zapałki, zapalniczka lub podpałka magnezowa.

7. Schronienie

Lekki namiot lub biwakowy śpiwór zapewnią minimalną ochronę przed opadami atmosferycznymi i miejsce do odpoczynku lub noclegu. Minimaliści, którym survival niestraszny mogą zdecydować się na płachtę zadaszającą lub bivy bag. Dach nad głową zapewniają także schroniska górskie. O tym, jakie zasady obowiązują w tych miejscach, przeczytasz w artykule: Nocleg w schronisku górskim.

8. Zestaw lawinowy

W terenie zagrożonym lawinami to absolutny must have. Aby przetrwać po zejściu lawiny trzeba być wyposażonym w tzw. zestaw lawinowy. W jego skład wchodzą: detektor lawinowy, sonda i łopata. Dzięki tym narzędziom można nieść realną pomoc zasypanym.

9. Zapasowa odzież

Pogoda w górach może się szybko zmienić, dlatego ważne jest, aby być przygotowanym na różne warunki. Zabierz ze sobą dodatkowe warstwy odzieży, takie jak polar lub puchowa kurtka, aby było ciepło i wygodnie. Mając ubrania na zmianę, będziesz mógł przebrać się, jeśli przemokną.

10. Czapka/okulary przeciwsłoneczne

Słońce może być intensywne w górach i niezbędna jest ochrona skóry i oczu. Zabierz ze sobą nakrycie głowy, okulary przeciwsłoneczne, krem przeciwsłoneczny i balsam do ust. Okulary z ciemnymi szkłami lub gogle narciarskie są wskazane także zimą.

11. Woda/picie

Odwodnienie może szybko stać się problemem w górach, zwłaszcza przy wytężonym wysiłku fizycznym. Niezbędne jest zabranie ze sobą wystarczającej ilości wody lub innych płynów. Może to być również termos z ciepłą herbatą czy kawą lub butelka filtrująca.

12. Prowiant

Na górski szlak zabierz ze sobą dostateczną ilość pożywienia. Najlepiej wziąć jedzenie, które się nie psuje (np. kabanosy, suche pieczywo). Pozwoli to utrzymać poziom siły podczas podróży. Dobrym rozwiązaniem są przekąski: żelki, cukierki, batony energetyczne, czekolada, orzechy i suszone owoce. Pozwalają szybko uzupełnić poziom energii podczas postoju i kontynuować wyprawę.

Wyżej wymienione przedmioty są niezbędne w każdej wyprawie. Jeśli jednak wybierasz się na dłużej do górskiej głuszy, z dala od cywilizacji, mogą okazać się bardzo przydatne lub nawet uratować życie. Ilość ekwipunku powinna być wprost proporcjonalna do liczby uczestników, długości wyprawy i poziomu jej trudności.

Wymagające sytuacje w górach – przed czym się ustrzec?

Poruszanie się w górach wymaga szczególnej ostrożności. Bezpieczeństwo przede wszystkim! Nawet najbardziej doświadczeni miłośnicy aktywnego spędzania czasu wśród górskich szczytów przestrzegają pewnych zasad. Pokrótce opisane są poniżej uniwersalne wytyczne, do których stosują się m.in. alpiniści, goprowcy i przewodnicy górscy. Poznaj dekalog górskiego wędrowca!

10 podstawowych reguł bezpieczeństwa w górach:

1. Wybierz odpowiednie cele wyprawy

Górska wycieczka powinna być dobrana adekwatnie do poziomu zaawansowania jej uczestników. Przy jej planowaniu trzeba wziąć pod uwagę miejsce docelowe i ukształtowanie terenu w drodze do niego.

2. Dokładne zaplanuj trasę wycieczki

Trasa wyprawy powinna być ułożona jak najbardziej szczegółowo. Jej parametry, takie jak: czas trwania, różnice wysokości, miejsca postoju (schroniska, wiaty) czy nawet alternatywne trasy, pozwalające skrócić lub wydłużyć drogę.

3. Sprawdzaj prognozy pogody

Warunki pogodowe w górach są bardzo zmienne. Trzeba na bieżąco śledzić prognozy przed wyruszeniem na wyprawę oraz w jej trakcie. W ten sposób można uniknąć nagłych zmian pogody, które mogą utrudnić wycieczkę lub stworzyć zagrożenie (np. mgła, gwałtowna burza). Warto przy tym skorzystać z dedykowanych “górskie” prognozy, a nie te dla większych miast. Nawet 100 m różnicy wysokości, może obniżyć temperaturę o 1°C.

Jak zachować się, gdy trudne warunki zaskoczą Cię na szlaku, przeczytasz w artykule: Mgła w górach – jak się zachować?.

4. Wybierz odpowiedni strój i właściwie spakuj plecak

Dobranie właściwego ubioru do panujących warunków to absolutna podstawa. Dodatkową odzież można wziąć ze sobą, jednak to początkowy zestaw jest bardzo istotny. Ważne, aby nie ubrać się ani zbyt cienko, ani za ciepło. Ubrania powinny być oddychające, a najlepiej przeznaczone specjalnie w góry. Na wędrówkę warto spakować do plecaka kurtkę przeciwdeszczową lub ciepłą bluzę.

5. Informuj o swoich planach wycieczkowych

Przed wyruszeniem na szlak zostaw informację o planowanej trasie wyprawy i przewidywanej porze powrotu osobie trzeciej (np. znajomemu, w recepcji w hotelu). Dzięki temu, jeśli nie wrócisz, to będzie oznaczało, że najprawdopodobniej coś się stało.

Na wycieczkę zabierz ze sobą naładowany do pełna telefon i powerbank – w niskich temperaturach akumulatory szybciej się rozładowują. Weź pod uwagę, że nie w każdym miejscu w górach jest zasięg. Zapisz na telefonie przydatne numery służb ratunkowych, takich jak GOPR czy TOPR (tel. 985/601 100 300). Dobrą praktyką jest także informowanie na bieżąco bliskich o aktualnych postępach lub zmianach trasy za pomocą SMS lub social mediów.

6. Trzymaj się wyznaczonych szlaków

Zbaczanie ze szlaku zostaw amatorom survivalu i mocnych wrażeń. Trasa zaplanowana z wykorzystaniem istniejących ścieżek daje pewność i spokój w drodze. Umożliwia także określenie trudności trasy i czasu jej pokonania.

Dowiedz się więcej na ten temat z poradnika: Co zrobić, gdy zgubisz się w górach?.

7. Wyrusz wcześnie

Wyjście na wędrówkę po górach najlepiej rozpocząć wcześnie rano, kiedy pogoda jest bardziej przewidywalna, a na szlakach jest niewielu turystów. Ważne jest też utrzymanie jednomiarowego tempa, aby iść zgodnie z wyznaczonym harmonogramem.

8. Dobierz sprzęt do aktywności i poruszaj się bezpiecznie

Tam, gdzie to konieczne stosuj specjalistyczny sprzęt. Na oblodzonych szlakach włóż raczki turystyczne lub pełne raki, a na technicznych trasach skalistych – kask, uprząż i lonżę. Na dłuższych trasach przydadzą się kijki trekkingowe. Te rozwiązania stabilizują w podłożu i zabezpieczają przed ewentualnym wypadkiem.

9. Wybieraj się na wspólne wędrówki

W góry najlepiej wybrać się grupą – przede wszystkim jest bezpieczniej. Towarzysze wyprawy zapewniają wsparcie w sytuacjach kryzysowych. Jeśli dojdzie do wypadku, to nawet jeśli nie uda im się pomóc od razu, to wezwą służby ratunkowe i poczekają razem z poszkodowanym na ich przybycie.

10. Zapewnij sobie ubezpieczenie dodatkowe

Choć ratownictwo górskie pokrywa budżet państwa polskiego, przed wyruszeniem na stok trzeba ubezpieczyć się przed ryzykiem związanym z górską wyprawą. Ubezpieczenie jest przydatne, zwłaszcza jeśli w trakcie wycieczki zamierzasz wyskoczyć do sąsiedniego kraju. Tam koszty ratownictwa górskiego idą w setki tysięcy euro.

Ubezpieczenie turystyczne w góry

Polisa na górską wyprawę powinna być w miarę możliwości bogata, aby oferować kompleksowe wsparcie w nagłej sytuacji. W końcu podczas takiej wycieczki może dojść do upadku z dużej wysokości, zbłądzenia lub skręcenia kostki. Wtedy niezbędna będzie pomoc służb ratunkowych najczęściej z wykorzystaniem helikoptera lub skuterów śnieżnych.

Ubezpieczenie górskie i assistance turystyczne powinno zawierać:

• ubezpieczenie kosztów leczenia,
• pokrycie kosztów ratownictwa górskiego,
• NNW,
• OC w życiu prywatnym,
• rozszerzenie o wybrane aktywności/dyscypliny sportu,
• ubezpieczenie bagażu/sprzętu sportowego.

Powyższe rodzaje ochrony są ograniczone sumą ubezpieczenia, co jest normalną praktyką stosowaną przez towarzystwa. W każdym przypadku mogą się one różnić, dlatego ważne, aby porównać oferty i wnikliwie sprawdzić zakres danej polisy. Jest to niezwykle istotne przy wyjeździe zagranicznym, gdzie miejscowe koszty mogą być wysokie. Dlatego najlepiej wcześniej sprawdzić, jak wygląda sytuacja pod względem kosztów ratownictwa górskiego i cen usług medycznych.

Sporty zimowe w górach – wybierz ubezpieczenie sportowe

Większość towarzystw stosuje podział sportów na:

• amatorskie – aktywności, które mogą być uprawiane praktycznie przez każdego bez większego ryzyka odniesienia poważnych obrażeń,
• wysokiego ryzyka – dyscypliny uprawiane przez bardziej doświadczone osoby, które akceptują wyższy poziom ryzyka,
• ekstremalne – sporty niebezpieczne, których uprawianie może zagrozić życiu lub zdrowiu; wymagają dużego doświadczenia, odwagi i umiejętności.

W przypadku niektórych dyscyplin (sportów ryzykownych lub ekstremalnych) mogą występować pewne ograniczenia lub wyłączenia ochrony. Do sportów ekstremalnych uprawianych zimową zaliczają się m.in.:

• freeride,
• freeskiing,
• heliskiing/heliboarding,
• jazda na skuterach śnieżnych,
• jazda po muldach,
• narciarstwo/snowboard poza oznakowanymi trasami,
• skialpinizm,
• skoki i ewolucje snowboardowe/narciarskie,
• snowboarding (prędkościowy/wysokogórski),
• snowcross,
• snowkiting,
• snowscooting,
• snowtrikke,
• wspinaczka lodowa.

Zawsze trzeba sprawdzić, czy dana dyscyplina wchodzi w skład ubezpieczenia. W przeciwnym razie uzyskanie odszkodowania może okazać się niemożliwe. Rozszerzenie ochrony o dane ryzyko jest możliwe, jednak zwiększa finalną cenę polisy odpowiednio:

• sporty wysokiego ryzyka – o ok.100% pierwotnej ceny,
• sporty ekstremalne – nawet do 300% wyjściowej ceny.

Więcej w poradniku: Ubezpieczenie zimowych sportów ekstremalnych – jaką polisę wybrać?

Polisa turystyczna w góry – wyliczenie

Wiele osób zadaje sobie pytanie, ile kosztuje ubezpieczenie na górską przygodę. Okazuje się, że można to sprawdzić w szybki i prosty sposób. Z pomocą spieszy porównywarka ubezpieczeń podróżnych Mubi. Wystarczy podać miejsce destynacji, liczbę i wiek uczestników, długość pobytu i cel, aby już za moment cieszyć się możliwością wyboru spośród najkorzystniejszych ofert ubezpieczenia turystycznego.

Prześledźmy je na przykładzie 28-letniego Mateusza, który wybiera się na 2-dniowy wyjazd w góry na Słowację. Odwiedził Mubi, aby wybrać najlepsze ubezpieczenie turystyczne na wyjazd, podczas którego nie zamierza uprawiać sportów ekstremalnych ani sportów wysokiego ryzyka. Oto przykładowe oferty od poszczególnych ubezpieczycieli, jakie uzyskał.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o rzeczy przydatne podczas wyprawy w góry zimą