Od kiedy posiadanie czarnej skrzynki w samochodzie będzie obowiązkowe?

Jak działa czarna skrzynka?

System EDR – Event Data Recorder to tak zwana czarna skrzynka. Urządzenie to rejestruje i przechowuje informacje zarejestrowane przez czujniki samochodu. Dane gromadzone są wyłącznie w momencie kolizji lub wypadku. Czarna skrzynka znajduje się w systemie ACM. Obsługuje on poduszki powietrzne i współpracuje także z urządzeniem EDR.

Czarna skrzynka działa na zasadzie szybkiego nadpisywania wbudowanej pamięci. Jeśli dojdzie do zdarzenia drogowego, czujniki systemu ACM natychmiast to wykryją, co spowoduje zarejestrowanie zdarzenia przez urządzenie EDR. Zapis obejmuje zdarzenia, które mają miejsce na 5 sekund przed wypadkiem oraz do 250 milisekund po nim.

Czy posiadanie czarnej skrzynki w aucie jest obowiązkowe?

Zgodnie z rozporządzeniem Komisji Europejskiej od 6 lipca 2022 roku wszystkie nowo wyprodukowane na rynku europejskim pojazdy muszą być wyposażone w czarną skrzynkę. Obowiązek ten dotyczy pojazdów kategorii M1, służących do przewozu osób (które mają maksymalnie 8 miejsc oprócz siedzenia kierowcy) i N1, służących do transportu ładunków o masie całkowitej do 3,5 tony. 

Od 7 lipca 2024 roku wymóg dotyczący posiadania czarnej skrzynki będzie obejmował już wszystkie pojazdy wyprodukowane na terenie Unii Europejskiej. Bez względu na to, kiedy samochód został wprowadzony do sprzedaży.

Przeczytaj też: Obowiązkowe wyposażenie samochodu w Polsce i za granicą

W jakim celu montuje się czarne skrzynki w autach?

Systemy EDR montowane w pojazdach mają na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach. Nie uchronią Cię one oczywiście od kolizji czy wypadku. Pozwolą jednak zebrać informacje na temat powstałych zdarzeń. Taka wiedza z pewnością przyczyni się do poprawy rozwiązań, budowy, oznakowania i ogólnego bezpieczeństwa na szlakach komunikacyjnych. Informacje gromadzone przez czarne skrzynki mają być także wykorzystywane do badań statystycznych.

Dane, które gromadzi czarna skrzynka, przydadzą się nie tylko w celu poprawy bezpieczeństwa na drogach. Pomogą Ci także jako dowód w sprawie, kiedy będziesz ubiegał się o odszkodowanie z powodu wypadku. Wówczas ubezpieczyciel może bez problemu odtworzyć bieg zdarzeń i stwierdzić kto jest sprawcą zdarzenia.

Przeczytaj też: Przyczyny i sprawcy wypadków w Polsce w 2022 roku 

Kto ma dostęp do danych zarejestrowanych przez czarną skrzynkę?

Unia Europejska wymaga, aby dane zgromadzone przez czarną skrzynkę były anonimowe. Informacje te mają być wykorzystywane wyłącznie w prawnie uzasadnionych przypadkach, np. w śledztwie oraz dla poprawy bezpieczeństwa użytkowników dróg.

Informacje zawarte w czarnej skrzynce nie są ogólnodostępne. To prywatna własność właściciela pojazdu. Musi on także wyrazić zgodę na ujawnienie danych. Aby je uzyskać, należy podłączyć się do urządzenia za pomocą dedykowanego portu. Nie jest to jednak takie proste. Potrafią to zrobić jedynie doświadczeni specjaliści. Nie ma możliwości bezprzewodowego połączenia z zewnętrznymi czytnikami danych i komponentami pojazdu. 

Właściciele pojazdów, które są wyposażone w czarne skrzynki, często obawiają się o to, że urządzenie to będzie wykorzystywane przez policję do wystawiania mandatów. Nie ma jednak takiej możliwości. Urządzenie nie rejestruje pracy pojazdu bez przerwy, a jedynie moment na kilka sekund przed zdarzeniem, sam wypadek oraz sytuację, która następuje chwilę po nim. Weryfikacja informacji możliwa jest wyłącznie po wypadku lub kolizji. Urządzenie zapisuje tylko moment zdarzenia drogowego. Kierowcy mogą być więc spokojni o to, że dane te nie będą nadmiernie wykorzystywane. 

Jakie dane gromadzi czarna skrzynka zamontowana w samochodzie?

Czarna skrzynka zapisuje dane na temat pojazdu w momencie powstania zdarzenia, na krótko przed oraz chwilę po nim. Dzięki temu specjaliści są w stanie odtworzyć cały wypadek, dowiedzieć się, jak do niego doszło i ocenić krok po kroku reakcję kierowcy. 

System EDR rejestruje między innymi to:

• z jaką prędkością poruszał się pojazd,
• jak zmieniała się prędkość poprzeczna i wzdłużna w momencie zdarzenia,
• w jakim stopniu doszło do otwarcia przepustnicy, czyli kiedy kierowca wcisnął pedał gazu,
• jaka była prędkość obrotowa silnika,
• czy pasażerowie mieli zapięte pasy bezpieczeństwa,
• czy wypadek spowodował otwarcie poduszek powietrznych,
• kiedy kierowca użył hamulca,
• jak i kiedy kierowca poruszał kierownicą,
• w jakim położeniu znajdowały się przednie fotele,
• czy kierowca korzystał z tempomatu,
• jaki był kąt przechyłu pojazdu,
• jakie było ciśnienie w oponach,
• czy system ABS i ESP były aktywne,
• czy kierowca korzystał z systemów wspomagających.

Przeczytaj też: Zaawansowane systemy wspomagania kierowcy, czyli jak ADAS ułatwia życie

FAQ – najczęściej zadawane pytania o czarną skrzynkę w samochodzie