Chcesz zostać instruktorem nauki jazdy? Sprawdź, jakie są wymagania dla kandydatów

Jak zostać instruktorem nauki jazdy?

Każdy kierowca spotkał się w swoim życiu z instruktorem nauki jazdy – na podstawie tej powierzchownej obserwacji można wyrobić sobie zdanie, że nie jest to najtrudniejsza posada do zdobycia. Ot, trochę doświadczenia za kółkiem i każdy mógłby się o nią postarać. Nic bardziej błędnego! Wymagania wobec kandydatów na instruktorów prawa jazdy mogą nie wydawać się największe na świecie, ale absolutnie nie jest to praca dla wszystkich.

Zacznijmy jednak od teorii, sięgając do przepisów Ustawy o kierujących pojazdami (art. 33 ust. 1). Zgodnie z nimi, instruktorem jazdy może zostać osoba, która:

• posiada prawo jazdy kategorii A, B lub T od co najmniej 2 lat – dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnień do szkolenia kierowców w danej kategorii (w przypadku kategorii B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E kandydat musi posiadać uprawnienie danej kategorii przez co najmniej rok, a dodatkowo mieć minimum 3-letnie doświadczenie w prowadzeniu szkolenia osób ubiegających się o prawo jazdy kategorii B);
• posiada prawo jazdy kategorii B od co najmniej 2 lat oraz pozwolenie na kierowanie tramwajem – dotyczy instruktorów osób ubiegających się o uzyskanie uprawnienia do kierowania tramwajem;
• posiada ważne orzeczenia lekarskie i psychologiczne o braku przeciwwskazań do wykonywania czynności instruktora;
• ukończyła z wynikiem pozytywnym kurs i zdała egzamin dla kandydatów na instruktora;
• nie była karana prawomocnym wyrokiem sądu m.in. za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, czy prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu lub innego podobnie działającego środka;
• jest wpisana do ewidencji instruktorów.

Jaki powinien być dobry instruktor nauki jazdy?

Tyle teorii, teraz poświęćmy chwilę praktyce, bo w rzeczywistości zostanie instruktorem nauki jazdy nie jest wcale pracą dla każdego. Dlaczego? Trzeba pamiętać, że oprócz spełnienia stawianych przed kandydatami wymagań formalnych oraz posiadania praktycznej i teoretycznej wiedzy w zakresie prowadzenia pojazdów, przyszły instruktor powinien też posiadać odpowiednie cechy charakteru. Jakie?

1. Cierpliwość – absolutna podstawa w tym zawodzie, co z pewnością potwierdzi każdy kursant, który miał nieprzyjemność trafić na instruktora tej cechy pozbawionego. Podczas nauki jazdy wymagana jest nie tylko wiedza nauczyciela, ale też pozbawiony uprzedzeń i nerwów, oraz dostosowany do każdego kandydata sposób, w jaki się ją przekazuje.
2. Empatia – nie trzeba przekonywać, że nabywanie pierwszych doświadczeń za kierownicą może być bardzo stresujące. Instruktor powinien nie tylko nauczać praktyki drogowej, ale też pomóc przyszłemu kierowcy w opanowaniu nerwów i emocji.
3. Komunikatywność – nawet najlepiej wykształcony i przygotowany teoretycznie do zawodu instruktor nie osiągnie wiele, jeśli swojej wiedzy nie będzie potrafił skutecznie przekazać kursantom. A w tym zakresie kluczowe znaczenie ma właśnie umiejętność nawiązania z nimi dialogu.

Oczywiście można do tych cech dodawać kolejne, związane już w większym stopniu z praktyczną stroną zawodu. Spostrzegawczość, szybkość w działaniu, umiejętność podejmowania decyzji, czujność, opanowanie – te wszystkie umiejętności musi posiadać instruktor nauki jazdy, dlatego zdecydowanie nie jest to profesja dla osób mało doświadczonych czy takich, którym brakuje pewności siebie za kierownicą.

Kurs na instruktora – gdzie go odbyć i ile kosztuje?

Spełniasz wszystkie formalne wymagania i wydaje Ci się, że praca instruktora nauki jazdy jest właśnie dla Ciebie? W takim razie następnym krokiem jest oczywiście zapisanie się na kurs. Organizują go:

• ośrodki szkolenia kierowców posiadające odpowiednie uprawnienia,
• jednostki wojskowe – w zakresie szkolenia instruktorów na potrzeby Sił Zbrojnych,
• jednostki podległe ministrowi spraw wewnętrznych – w zakresie szkolenia osób na ich potrzeby,
• podmioty wykonujące przewozy tramwajem – w zakresie szkolenia instruktorów osób ubiegających się o uprawnienia na tego rodzaju pojazdy,
• wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego spełniające odpowiednie wymagania.

Ceny kursu na instruktora nauki jazdy zależą od danego ośrodka i mogą się różnić pomiędzy poszczególnymi miejscowościami, jednak zwykle ich koszt wynosi ok. 3000-4000 zł. Zdarza się, że niektóre ośrodki zwracają część kosztów, jeśli kursant po zdaniu egzaminu zatrudnia się w nich jako instruktor.

A jak taki kurs wygląda? Zgodnie z Ustawą o kierujących pojazdami (art. 35 ust. 3) obejmuje on zajęcia teoretyczne, praktyczne oraz egzamin kontrolny. Kandydaci na instruktorów są szkoleni m.in. w zakresie nauki podstaw techniki jazdy, przepisów ruchu drogowego, metodyki nauczania, problematyki wypadków drogowych, psychologii transportu, etyki zawodu i wiedzy na temat problemów związanych z nadużywaniem alkoholu.

Egzamin i uzyskanie uprawnień instruktora nauki jazdy

Egzamin dla kandydatów na instruktorów przeprowadza komisja egzaminacyjna powołana przez wojewodę, a jego warunki określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury. Zgodnie z jego przepisami, egzamin składa się z:

1. części pierwszej w formie testu sprawdzającego teoretyczną wiedzę kandydatów,
2. części drugiej w formie pokazu przeprowadzenia jednych zajęć teoretycznych w wybranym losowo zakresie,
3. części trzeciej w formie pokazu przeprowadzenia czterech zajęć praktycznych w wybranym losowo zakresie (dwa zadania na placu manewrowym i dwa w ruchu drogowym).

Po zdaniu egzaminu konieczne jest jeszcze uzyskanie wpisu do ewidencji instruktorów prowadzonej przez starostę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania instruktora. Wpis przeprowadza się na wniosek, do którego trzeba załączyć odpowiednie dokumenty (m.in. potwierdzenie ukończenia kursu, zaświadczenia lekarskie, fotografię).

Po uzyskaniu wpisu, instruktor otrzymuje numer ewidencyjny oraz legitymację instruktora, które upoważniają go do podjęcia pracy w OSK.

Odpowiedzialność i ubezpieczenie instruktora

Nikogo nie trzeba przekonywać, jak duża odpowiedzialność spoczywa na osobie pełniącej funkcję instruktora nauki jazdy. I nie chodzi tu tylko o odpowiedzialność za właściwe wykształcenie przyszłego kierowcy, ale też, a może przede wszystkim, o dbanie o bezpieczeństwo podczas zajęć szkoleniowych.

Trzeba bowiem pamiętać, że to właśnie instruktor, jako osoba w pełni wyszkolona w zakresie przepisów ruchu drogowego, odpowiada za ich przestrzeganie podczas jazdy z kursantem. Oznacza to, że w zdecydowanej większości przypadków będzie on również pociągnięty do odpowiedzialności za spowodowanie wypadku czy kolizji przez osobę odbywającą szkolenie.

Oczywiście może się zdarzyć, że odpowiedzialność za zdarzenie nie będzie spadać wyłącznie na instruktora. W artykule “Wypadek podczas nauki jazdy – kto ponosi odpowiedzialność?” zostały opisane różne przypadki, w których winnymi uznawano zarówno instruktorów, jak i kursantów, co pokazuje, że wszystko tak naprawdę zależy od konkretnej sytuacji. Wypadki spowodowane przez osoby szkolące się na kierowców są bowiem często bardzo skomplikowanymi sprawami, w których osobno należy rozpatrywać odpowiedzialność kierującego oraz instruktora, który koniec końców nie ma przecież całkowitej kontroli nad pojazdem.

Czy instruktor nauki jazdy potrzebuje dodatkowego ubezpieczenia?

Stąd może jednak wynikać jeszcze jedna kwestia, dotycząca odpowiedzialności odszkodowawczej. Jak wynika wprost z przepisów Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (art. 34-35), ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przypisane jest do konkretnego pojazdu, nie do osoby. Stąd wniosek, że poszkodowany w wypadku spowodowanym przez kursanta podczas szkolenia powinien zwrócić się o odszkodowanie do zakładu ubezpieczeń właściciela samochodu, czyli OSK lub instruktora, jeśli ten prowadzi własną działalność.

Czy oznacza to, że instruktor musi się w jakiś dodatkowy sposób ubezpieczać na takie wypadki? Nie, ponieważ chroni go już obowiązkowe OC. Ubezpieczyciel pokryje z niego szkody, ale oczywiście trzeba się liczyć z tym, że zależnie od okoliczności będzie mógł zwrócić się z regresem do sprawcy zdarzenia.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o to, jak zostać instruktorem nauki jazdy

Autor artykułu: Mateusz Piesowicz

Ekspert i doradca w dziedzinie ubezpieczeń oraz autor ponad 100 poradników dotyczących polis komunikacyjnych i turystycznych. W swoich tekstach zwraca uwagę na trudne zagadnienia ubezpieczeniowe, aby przedstawiając je w zrozumiały sposób, ustrzec klienta przed niepotrzebnymi wydatkami i ułatwić mu dopasowanie rodzaju ochrony do indywidualnych potrzeb.