Kierowanie autem w soczewkach kontaktowych – czy grozi mandat za brak okularów?
Nowy taryfikator przewiduje mandat karny za prowadzenie pojazdu bez okularów korekcyjnych. Czy soczewki kontaktowe zwalniają z noszenia okularów za kółkiem? Jazda samochodem w szkłach zamiast w okularach jest zgodna z prawem pod jednym warunkiem. Nie wszyscy kierowcy o tym wiedzą!
Z tego artykułu dowiesz się:
Czy można dostać mandat za jazdę bez okularów? Co grozi za jazdę autem w soczewkach kontaktowych i jakie mogą być konsekwencje prowadzenia w szkłach? Dowiedz się, gdzie sprawdzić, jakich prawidłowych środków korekcyjnych używać podczas kierowania autem!
Prowadzenie samochodu w soczewkach a jazda bez okularów korekcyjnych
Zgodnie z polskim prawem drogowym, nie ma bezpośredniego przepisu, który zakazuje jazdy w soczewkach kontaktowych. Istnieje jednak ogólnie przyjęta zasada, że kierowcy powinni zachować odpowiednią ostrość wzroku i widoczność na drodze. Jeśli jazda w soczewkach kontaktowych wpływa negatywnie na pole widzenia u kierowcy, może to stanowić naruszenie przepisów i prowadzić do nałożenia mandatu.
Wada wzroku a kodeks drogowy – kiedy jazda bez uprawnień jest karana?
Polski kodeks drogowy stosuje wyraźne rozróżnienie pomiędzy kierowaniem pojazdem w okularach a prowadzeniem w soczewkach kontaktowych. Brak oprawek ze szkłami korekcyjnymi może być uznany za jazdę bez uprawnień. Wskazuje to Kodeks wykroczeń:
Art. 94. § 1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1 500 złotych.
§ 1a. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd inny niż mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze nagany albo karze grzywny do 1 500 złotych.
Dz.U.2022.2151 t.j.
Kierowanie w szkłach kontaktowych – kiedy nie grozi mandat?
Kandydaci na kierowców przechodzą badania przed egzaminem na prawo jazdy. Od ich wyników zależy, czy młody adept sztuki kierowania musi zdawać w okularach na nosie lub w zaleconych soczewkach na gałkach ocznych.
Jeśli lekarz wykonujący badanie przyszłego kierowcy stwierdzi wadę wzroku i umieści w karcie adnotację o tym fakcie, ubiegający się o prawo jazdy musi stawić się w odpowiednich okularach lub soczewkach na jazdach. Bez nich nie zostanie dopuszczony do egzaminu państwowego!
Oznaczenia o wadzie wzroku – gdzie znaleźć na prawie jazdy?
Po zdanym egzaminie na prawo jazdy i odebraniu dokumentu można na nim znaleźć informację, dotyczącą wymogu stosowania konkretnych środków korekcji wzroku podczas prowadzenia pojazd. Odpowiedni zapis znajduje się w polu nr 12 (na odwrocie prawa jazdy, przy dacie uzyskania uprawnień). Są to tzw. kody ograniczeń. Poniżej objaśniamy ich znaczenie.
Co oznacza dany kod ograniczenia?
- 01.01 – kierowca powinien nosić okulary;
- 01.02 – kierowca powinien nosić soczewki kontaktowe;
- 01.03 – kierowca powinien nosić szkła ochronne;
- 01.04 – kierowca powinien nosić szkła matowe;
- 01.05 – kierowca powinien nosić przepaskę na oko;
- 01.06 – kierowca powinien nosić okulary lub szkła kontaktowe (zamiennie).
Kod “01.01” oznacza obowiązek kierowania w okularach. Soczewki kontaktowe za kierownicą mogą nosić bezkarnie tylko kierujący z wpisem w dokumencie o numerze: “01.02” lub “01.06”. W przypadku innych kodów szkła nie mogą być stosowane zamiennie, gdyż kierujący naraża się wtedy na mandat w wysokości 1 500 zł.
Zastosowano oddzielne oznaczenia dla soczewek i okularów, ponieważ niektórych wad wzroku nie da się zniwelować za pomocą szkieł kontaktowych, więc ich noszenie za kółkiem mija się z celem.
Kierowca z wadą wzroku – jak zadbać o bezpieczeństwo podczas jazdy?
Pole widzenia kierowcy powinno być jak najszersze i niczym nieograniczone. Soczewki kontaktowe nie powinny wpływać negatywnie na zdolność czytania drogi i znaków oraz widzialność innych pojazdów.
Różnego typu zawieszki i “choinki” na wewnętrznym lusterku wstecznym mogą skutecznie ograniczać widoczność przez przednią szybę (zwłaszcza po prawej stronie). Warto je usunąć przed jazdą, aby pole widzenia była maksymalnie szerokie.
Niezależnie od tego, czy kierowca nosi szkła czy okulary, powinien przestrzegać ogólnych zasad bezpieczeństwa podczas jazdy. Oto kilka wskazówek, które mogą w tym pomóc.
- Utrzymuj czystość szkieł i przestrzegaj zaleceń dotyczących ich użytkowania.
Brudne lub uszkodzone soczewki znacznie pogarszają jakość widzenia!
- Regularnie kontroluj swój wzrok i upewniaj się, że jesteś w pełni sił do jazdy.
Jeśli zauważysz jakiekolwiek problemy ze wzrokiem lub pogorszenie się widzenia, skonsultuj się z lekarzem pierwszego kontaktu lub okulistą.
- Zwracaj uwagę na wszelkie oznaki zmęczenia narządu wzroku, np. suchość oka, zaczerwienienie czy pieczenie spojówek.
Jeśli czujesz dyskomfort za kierownicą, zatrzymaj się w bezpiecznym miejscu i daj oczom chwilę odpoczynku. Zapuść krople albo przemyj zimną wodą.
- Jeśli jazda w soczewkach kontaktowych nie sprawia, że czujesz się komfortowo, zdecyduj się na inne rozwiązanie korekcji wzroku, np. okulary lub laserową korektę.
Ekspert Mubi radzi:
Wada wzroku a prawo jazdy – pozostałe kody ograniczenia
Kierowcy z wadą wzroku otrzymują czasowe prawo jazdy. Ograniczony termin ważności uzależniony jest od stopnia zaawansowania wady i w Polsce wynosi od roku do 10 lat. Dokument można wymienić, jeśli np. posiadacz stwierdzi, że może prowadzić bezpiecznie zarówno w okularach, jak i soczewkach kontaktowych. Wtedy, tak jak przy wcześniejszym badaniu, trzeba zgłosić się do odpowiedniego lekarza, uzyskać pismo i skierować wniosek o wydanie nowego prawa jazdy. W sprostowaniu powinna znaleźć się informacja o zmianie diagnozy.
Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie wzorów dokumentów potwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami przewiduje również inne ograniczenia psychofizyczne niż wady narządu wzroku. Oto one:
- 01 – wymagana korekta wzroku;
- 02 – wymagana korekta słuchu;
- 03 – wymagane protezy narządu ruchu podczas jazdy;
- 05 – jazda tylko w określonych warunkach:
- 05.01 – jazda przy świetle dziennym;
- 05.04 – jazda z prędkością nie większą niż narzucona;
- 05.03 – jazda bez pasażerów;
- 05.05 – jazda w towarzystwie osoby posiadającej prawo jazdy;
- 05.06 – zakaz ciągnięcia przyczepy;
- 05.07 – zakaz jazdy po autostradach;
- 05.08 – zakaz spożywania alkoholu;
- 10 – wymagane modyfikacje w układzie zmiany biegów;
- 15 – wymagana modyfikacja sprzęgła;
- 20 – wymagane modyfikacje w układzie hamulcowym;
- 25 – wymagane modyfikacje w układzie przyspieszenia (potencjometr);
- 30 – wymagane modyfikacje układów: hamowania i przyspieszenia;
- 35 – wymagane modyfikacje urządzeń sterowania;
- 40 – wymagane modyfikacje w układzie kierowniczym;
- 42 – wymagane modyfikacje lusterek;
- 43 – wymagane modyfikacje fotela kierowcy;
- 44 – wymagane modyfikacje motocykla;
- 45 – jazda tylko motocyklem z koszem;
- 50 – jazda określonym rodzajem pojazdu/nadwozia;
- 51 – jazda określonym pojazdem z konkretną tablicą rejestracyjną;
- 70 – wymiana prawa jazdy wydanego za granicą;
- 71 – wtórnik prawa jazdy;
- 72 – ograniczenie kategorii A do kategorii A1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów;
- 73 – ograniczenie kategorii B do kategorii B1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów;
- 74 – ograniczenie kategorii C do kategorii C1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów;
- 75 – ograniczenie kategorii D do kategorii D1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów;
- 76 – ograniczenie kategorii C+E do kategorii C1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów;
- 77 – ograniczenie kategorii D+E do kategorii D1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów;
- 78 – jazda tylko pojazdami z automatyczną skrzynią biegów;
- 101 – wymagane dodatkowe oznakowanie pojazdu;
- 102 – wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii C bez posiadania kategorii B prawa jazdy;
- 103 – wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii D bez posiadania kategorii B prawa jazdy;
- 104 – wymiana prawa jazdy kategorii M z ograniczeniem do kierowania tylko pojazdami wolnobieżnymi;
- 105 – wymiana prawa jazdy kategorii trolejbusowej z ograniczeniem do kierowania tylko trolejbusami;
- 106 – zakaz w zakresie kategorii B prawa jazdy przy posiadaniu kategorii C1, C, D1 lub D prawa jazdy;
- 107 – wymagane dostosowanie pojazdu do konkretnego rodzaju schorzenia.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o prowadzenie auta w soczewkach kontaktowych
Kierowcy samochodów osobowych powinni mieć dopasowane soczewki kontaktowe do wady wzroku i własnych preferencji. W przypadku kierowców ze znaczną wadą wzroku mogą to być szkła: konwencjonalne, sferyczne, toryczne lub progresywne. Oprócz korekcji konkretnej wady narządu wzroku zapewniają szerokie pole i ostre widzenie (również obwodowe oraz w warunkach słabego oświetlenia).
Kandydaci na kierowców ze słabym wzrokiem otrzymują terminowe prawo jazdy. Nie może być wydane na dłużej niż 15 lat. Krótkowzroczność lub nadwzroczność oznacza skrócenie tego czasu do 10 lat. W przypadku stwierdzenia poważnej wady lub jej znacznego jej postępowania prawo jazdy może obowiązywać tylko przez 5 lat albo nawet krócej. Dzieje się tak najczęściej, jeśli kierowca ma astygmatyzm lub inne zaawansowane schorzenia wzroku.
Nie. Brak widzenia barw zgodnie z polskimi przepisami nie jest przeciwwskazaniem do prowadzenia samochodu. Daltonista może uzyskać prawo jazdy kategorii A lub B i swobodnie poruszać się po drogach. Kierowca zawodowy kategorii C lub D musi jednak prawidłowo rozróżniać kolory: czerwony, żółty i zielony.
Tak. Osoba, która widzi tylko na jedno oko, może kierować pojazdem pod warunkiem, że ostrość i pole widzenia w sprawnym narządzie wzroku mieści się w przyjętych normach, co potwierdza lekarz-okulista. Od powstania jednowzroczności u kierującego musi minąć określony czas – przynajmniej pół roku.
- Nie ma prawnego zakazu jazdy w soczewkach kontaktowych. Istnieje jednak ryzyko otrzymania mandatu za kierowanie autem bez okularów korekcyjnych.
- Lekarz określa wadę wzroku u kandydata na kierowcę podczas badań przed przystąpieniem do egzaminu. Informację o jego wyniku znajdziesz w prawie jazdy. Tylko osoby, które mają wpisany kod “01.02” lub “01.02” w polu 12. mogą legalnie kierować w soczewkach kontaktowych.
- Badanie kierowcy można powtórzyć po otrzymaniu prawa jazdy i uzyskać diagnozę pozwalającą na jazdę w szkłach zamiast w okularach.
- Trzymaj w aucie okulary, nawet jeśli na co dzień nosisz szkła kontaktowe. Stosuj się do przepisów, aby nie narażać się na mandat w kwocie 1 500 zł za jazdę bez uprawnień.
- Bezpieczeństwo na drodze jest najważniejsze. Jeśli odczuwasz dyskomfort lub masz trudności z widzeniem podczas jazdy w soczewkach kontaktowych, zdejmij je i korzystaj ze standardowych okularów korekcyjnych w trakcie prowadzenia pojazdu.
Trudne pojęcia:
Dołącz do dyskusji