Kurs na kierowcę samochodu uprzywilejowanego – jak wygląda i ile kosztuje?

Samochód uprzywilejowany, czyli jaki?

Zanim przejdziemy do informacji na temat uprawnień niezbędnych do kierowania samochodem uprzywilejowanym, trzeba wyjaśnić, co właściwie oznacza to pojęcie. Mimo że każdy potrafi bezbłędnie tego rodzaju samochód rozpoznać, warto spojrzeć, co na temat pojazdu uprzywilejowanego mówią przepisy Kodeksu drogowego.

Okazuje się, że wyróżnikami samochodu uprzywilejowanego są nie tylko doskonale wszystkim znane sygnały dźwiękowe i błyskowe (czerwone lub niebieskie), ale też włączone światła mijania lub drogowe. Oznacza to oczywiście, że pojazdy uprzywilejowane nie korzystają ze szczególnych praw przez cały czas – uprzywilejowane stają się dopiero po włączeniu odpowiedniej sygnalizacji.

A jaki pojazd może być pojazdem uprzywilejowanym? Długa lista zawarta w art. 53 Kodeksu drogowego zawiera oczywiście wozy straży pożarnej, ratownictwa medycznego czy policji, ale również pojazdy m.in.:

• Straży Granicznej,
• Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
• Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
• Sił Zbrojnych RP,
• Służby Ochrony Państwa,
• straży miejskiej.

Co wolno kierowcy samochodu uprzywilejowanego?

Skoro umiesz już rozpoznać pojazd uprzywilejowany, to można postawić sobie kolejne pytania: jakie uprawnienia ma jego kierowca, a także jak należy się zachować, gdy na drodze dostrzeżesz samochód uprzywilejowany? Sięgnijmy ponownie do przepisów Kodeksu drogowego.

Kierowca samochodu uprzywilejowanego ma zatem szczególne uprawnienia, ale z zastrzeżeniem, że dotyczą one wyłącznie sytuacji, gdy zagrożone jest ludzkie życie, mienie, bezpieczeństwo lub porządek publiczny albo gdy uczestniczy on w przejeździe kolumny pojazdów uprzywilejowanych, czy przewozi osoby zajmujące wysokie stanowiska państwowe.

W przypadku, gdy na drodze pojawi się pojazd uprzywilejowany wysyłający sygnały dźwiękowe i świetlne, pozostali uczestnicy ruchu mają obowiązek zrobić mu miejsce, a jeśli to konieczne, zatrzymać się. Kodeks drogowy mówi również o ułatwianiu przejazdu takiego samochodu za pomocą korytarza życia (więcej na jego temat można przeczytać w artykule “Ubezpieczenie samochodu uprzywilejowanego”), a także zabrania wyprzedzania pojazdu uprzywilejowanego na obszarze zabudowanym. Za takie wykroczenie grozi mandat w wysokości 1000 zł i 3 punkty karne.

Jakie są wymogi dla kierowców pojazdów uprzywilejowanych?

Jak widać, polskie przepisy dają kierowcom samochodów uprzywilejowanych wyjątkowe uprawnienia względem pozostałych uczestników ruchu (choć oczywiście nie czynią ich bezkarnymi, o czym przeczytasz w artykule: “Kolizja z pojazdem uprzywilejowanym – kto ponosi odpowiedzialność?”). To natomiast wiąże się nie tylko z obowiązkiem zachowania przez nich szczególnej ostrożności, ale także ze zdobyciem dodatkowych uprawnień i spełnianiem wymagań określonych w przepisach.

O tym, kto może zostać kierowcą pojazdu uprzywilejowanego, mówi art. 106 Ustawy o kierujących pojazdami. Zgodnie z nim, kandydat musi:

• mieć ukończone 21 lat (nie dotyczy funkcjonariuszy Policji i Straży Granicznej prowadzących pojazdy z kategorii A),
• posiadać prawo jazdy odpowiedniej kategorii,
• posiadać orzeczenia lekarskie i psychologiczne o braku przeciwwskazań do prowadzenia pojazdu uprzywilejowanego,
• ukończyć kurs dla kierujących pojazdami uprzywilejowanymi,
• posiadać zezwolenie na prowadzenie pojazdów uprzywilejowanych.

Jak wygląda kurs na kierowcę samochodu uprzywilejowanego?

Kursy dla kierowców pojazdów uprzywilejowanych odbywają się w Ośrodkach Doskonalenia Techniki Jazdy stopnia wyższego. Są one prowadzone w zakresie określonym dla właściwych kategorii prawa jazdy i obejmują co najmniej:

• 6 godzin zajęć teoretycznych i 18 godzin zajęć praktycznych dla kategorii A1, A2 i A;
• 6 godzin zajęć teoretycznych i 8 godzin zajęć praktycznych dla kategorii B1, B i B+E, C1, C1+E, C, oraz D1, D1+E, D i D+E.

Na czym polega kurs na kierowcę pojazdu uprzywilejowanego? Kandydat na kierującego takiego pojazdu odbywa szkolenie teoretyczne dotyczące:

• podstaw techniki i taktyki jazdy w warunkach specjalnych,
• przepisów ruchu drogowego,
• problematyki wypadków drogowych i psychologii transportu.

Zajęcia praktyczne obejmują z kolei doskonalenie techniki i taktyki jazdy w warunkach specjalnych. Kurs kończy się egzaminem złożonym z części teoretycznej (20 pytań) i praktycznej (kandydat ubiegający się o uprawnienia kategorii B musi wykonać slalom, zahamować na łuku i ominąć przeszkodę na płycie poślizgowej). Po pozytywnym wyniku egzaminu kierowca otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu kursu.

Gdzie udać się po zezwolenie dla kierowcy pojazdu uprzywilejowanego?

Ostatnim krokiem jest uzyskanie zezwolenia na kierowanie pojazdami uprzywilejowanymi. Dokument ten na drodze decyzji administracyjnej wydaje starosta właściwy ze względu na miejsce rejestracji pojazdu po otrzymaniu:

• wniosku o wydanie zezwolenia,
• orzeczenia lekarskiego i psychologicznego,
• zaświadczenia o ukończeniu kursu,
• dowodu opłaty 50 zł za wydanie zezwolenia.

Zezwolenie wydaje się na okres 5 lat, jednak nie dłużej, niż wynika z terminu ważności orzeczenia lekarskiego i psychologicznego. Po upływie tego terminu ważność zezwolenia można przedłużyć, ponownie składając wniosek do starosty.

Ile kosztuje zdobycie uprawnień do prowadzenia pojazdów uprzywilejowanych?

Wiesz już, kto i w jaki sposób może uzyskać uprawnienia do prowadzenia samochodu uprzywilejowanego. Pozostaje jeszcze kwestia kosztów. Te mogą się mocno różnić w zależności od ośrodka, a także rodzaju kursu. Porównując ceny w kilku wybranych ODTJ, znaleźliśmy kursy w cenie:

• dla kategorii A – od 850 zł do 2500 zł,
• dla kategorii B – od 650 zł do 1500 zł,
• dla kategorii C – od 950 zł do 1500 zł,
• dla kategorii D – od 1150 zł do 1500 zł.

Ceny kursów uzupełniających są zwykle o około 100 zł tańsze. Doliczając do tego opłatę za wydanie zezwolenia przez starostę oraz koszt badań lekarskich i psychologicznych (łącznie 350 zł), chcąc zostać kierowcą pojazdu uprzywilejowanego, trzeba się liczyć z wydatkiem przekraczającym 1000 zł.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o kurs na samochody uprzywilejowane