Nocleg w samochodzie – czy i gdzie można spać w aucie podczas długiej podróży?

Czy w Polsce można spać w samochodzie?

Spanie w samochodzie, choć na pierwszy rzut oka wiąże się z wieloma niedogodnościami, jest w rzeczywistości dość popularną, a niekiedy wręcz jedyną opcją, jaką mają kierowcy i ich pasażerowie. Ba, jeśli jeździmy dużo i wykorzystujemy auto w długich trasach krajowych lub zagranicznych, niemal na pewno prędzej czy później przyjdzie nam spędzić noc w pojeździe, czego powody mogą być różne m.in.:

• kłopoty ze znalezieniem miejsca w hotelu/motelu,
• zmęczenie podróżą i potrzeba odpoczynku,
• oszczędność,
• niekorzystne warunki pogodowe (np. na kemping),
• awaria samochodu i konieczność oczekiwania na pomoc.

Jak widać, spędzenie nocy w samochodzie to nie zawsze wybór kierowcy – niekiedy jest to po prostu konieczność, której nie da się uniknąć. Wtedy pojawiają się jednak wątpliwości, na czele z tym, czy taki nocleg podczas postoju jest w ogóle legalny? Odpowiedź jest prosta – ponieważ w przepisach brakuje regulacji dotyczących jego zakazu, to należy uznać, że tak, nocowanie w samochodzie jest w Polsce legalne.

Polskie prawo nie mówi nic o zakazie snu w pojeździe w trakcie postoju, ale trzeba pamiętać, że dotyczy to tylko miejsc, w których tenże postój jest dozwolony. Nie będzie zatem możliwe ani ucięcie sobie krótkiej drzemki, ani spędzenie nocy w samochodzie zaparkowanym m.in.:

• w lesie, rezerwacie przyrody lub parku narodowym,
• na poboczu drogi ekspresowej lub autostrady,
• na przystanku autobusowym,
• na parkingu prywatnym lub publicznym, jeśli nie dopuszczają tego lokalne przepisy lub nie mamy zgody właściciela.

Co w takim razie grozi kierowcy, który zostanie przyłapany na nocowaniu w samochodzie w miejscu, w którym nie można tego robić? Sama drzemka w aucie nie jest karalna – mandat otrzymasz za postój w niedozwolonym miejscu lub ewentualnie za zakłócanie ciszy nocnej.

Nocleg w samochodzie w Europie – gdzie jest dozwolony?

O ile polskie przepisy dotyczące spania w samochodzie nie są szczególnie restrykcyjne, to już za granicą może być zupełnie inaczej. Kwestia noclegu w aucie zależy od prawa krajowego, dlatego przed wyjazdem za granicę warto sprawdzić, jakie dokładnie są regulacje w państwach, przez które będziemy przejeżdżać. W przeciwnym razie ryzykujemy otrzymaniem nieraz wysokiego mandatu.

Pamiętając o tych regulacjach, warto mieć mimo wszystko na uwadze, że w wielu krajach, w których teoretycznie nocowanie “na dziko” w samochodzie jest zabronione, przepis o tym mówiący jest w praktyce martwy (np. w Rumunii). Wśród doświadczonych w tym względzie podróżnych można się spotkać z opinią, że o ile:

• nie zatrzymujesz się w niedozwolonym miejscu,
• nie rzucasz się za bardzo w oczy (np. rozbijając sprzęt biwakowy lub hałasując),
• nie zostajesz za długo w jednym miejscu, 

to nocować w samochodzie (zwłaszcza jeśli to nie kamper) można bez przeszkód w każdym europejskim kraju.

Gdzie najlepiej zatrzymać się na noc w samochodzie?

Skoro kwestię legalności noclegu w samochodzie mamy wyjaśnioną, pora zatem przejść do bardziej praktycznych porad. Zacznijmy od tego, gdzie dokładnie zatrzymamy się na noc w aucie. Jak już wspominaliśmy, musi być to miejsce, w którym postój jest dozwolony, ale nie tylko. Równie ważnym jest, aby kierowca i pasażerowie czuli się tam bezpiecznie, oraz żeby panowały tam odpowiednie warunki do odpoczynku. O jakich miejscach można powiedzieć, że spełniają te warunki?

• MOP-y, czyli Miejsca Obsługi Podróżnych, jak określa się specjalnie wydzielone tereny przy drogach, w których dozwolony jest postój pojazdów i zaspokajane są podstawowe potrzeby podróżnych. Istnieją różne kategorie MOP-ów (więcej informacji w ramce poniżej) i w zależności od tego można tam liczyć także na inne usługi poza udostępnieniem miejsca postojowego, w tym m.in. zatankowanie pojazdu, skorzystanie z toalety/ubikacji lub otrzymanie ciepłego posiłku.
• Parkingi na stacjach benzynowych, najlepiej otwartych i monitorowanych całodobowo, które mogą oferować miejsca zarówno dla TIR-ów, jak i samochodów osobowych.
• Kempingi, które w przeciwieństwie do MOP-ów i większości stacji benzynowych, są płatne, ale za to oferują wiele udogodnień, w tym dostęp do pryszniców i toalet czy prądu. Uwaga, wiele kempingów jest otwartych tylko sezonowo, a niektóre nie oferują miejsc dla samochodów osobowych.

Dzikie parkingi, które można urządzić sobie wszędzie, gdzie tylko nie jest to zabronione. Nic więc nie stoi na przeszkodzie, żeby urządzić sobie postój na nocleg np. nad jeziorem, na plaży, czy gdziekolwiek z dala od cywilizacji. Trzeba tylko pamiętać, że w takich miejscach jesteśmy skazani na siebie, zarówno jeśli chodzi o bezpieczeństwo, jak i brak podstawowych udogodnień.

Jak zachować bezpieczeństwo podczas noclegu w samochodzie?

Spanie w samochodzie ma swoje wady i zalety, ale zwykle najczęściej poruszaną przy tej okazji kwestią jest bezpieczeństwo. Czy zatem można urządzić sobie nocleg we własnym aucie w Polsce bez żadnych obaw? To zależy.

Największe znaczenie ma oczywiście miejsce, w którym spędzasz noc. Zanim zdecydujesz się na jego wybór, sprawdź czy:

• są tam inne samochody i panuje ruch – hałas i ruch mogą utrudniać odpoczynek, ale sprawiają, że jest bezpieczniej,
• nie jesteś jedynym użytkownikiem parkingu – samotny samochód może wzbudzić niebezpieczne zainteresowanie, z kolei obecność innych świadczy o tym, że miejsce jest bezpieczne,
• jest ono oświetlone i monitorowane – ciemne i puste miejsca mogą przyciągnąć na Ciebie niepotrzebną uwagę,
• znajduje się w pobliżu jakiegoś obiektu (np. stacji benzynowej) – dzikie tereny z dala od zabudowań są spokojniejsze, ale i bardziej narażone na niebezpieczeństwo.

Jasne jest, że bezpieczniejszym miejscem na postój będzie MOP, na którym nie będziesz jedynym podróżnym lub monitorowana i oświetlona stacja benzynowa, ale to wcale nie znaczy, że na odludziu musi być niebezpiecznie. Przeciwnie, miejsce oddalone od zabudowań, gdzie nikt nie wie o Twojej obecności, może być nawet spokojniejsze, zwłaszcza jeśli nie podróżujesz samotnie – w grupie zawsze raźniej.

O czym jeszcze trzeba pamiętać, żeby nocleg w samochodzie przebiegł spokojnie? Oto podstawowe zasady bezpieczeństwa.

1. Miejsce na nocleg wybierz jeszcze za dnia, w miarę możliwości upewniając się, czy jest ono bezpieczne (np. czytając opinie w internecie).
2. Wybierz miejsce osłonięte od drogi, aby w razie problemów na jezdni inny samochód nie uderzył w Twoje auto.
3. Zamknij drzwi w samochodzie przed pójściem spać.
4. Ustaw alarm samochodowy, najlepiej w trybie niepełnym, aby włączał się, gdy ktoś spróbuje otworzyć drzwi, a nie gdy poruszysz się w środku.
5. Nie rzucaj się w oczy, nawet na ruchliwych i zatłoczonych parkingach nie trzeba ogłaszać wszem i wobec swoich noclegowych zamiarów.
6. Udaj się na przegląd przed wyruszeniem w podróż, aby zminimalizować ryzyko sytuacji, w których auto np. nie będzie chciało odpalić w potrzebie.
7. Dmuchaj na zimne i przygotuj się na każdą ewentualność, np. mając gdzieś pod ręką gaz pieprzowy.

Jak wygodnie spędzić noc w samochodzie?

Znalazłeś legalne i bezpieczne miejsce na nocleg w samochodzie? To świetnie, ale wcale nie musi to jeszcze oznaczać, że czeka Cię spokojny i komfortowy sen. O ten musisz w dużej mierze zadbać sam – zarówno tuż przed pójściem spać, jak i znacznie wcześniej, bo jeszcze przed wyruszeniem w podróż. O czym trzeba pamiętać, żeby noc w samochodzie przebiegła bez zakłóceń i żebyś obudził się wypoczęty?

1. Pozycja do spania – najczęściej wybieraną opcją jest rozłożenie przednich foteli lub złożenie tylnego oparcia i ulokowanie się częściowo na nim, a częściowo w bagażniku (na dłuższy sen nie polecamy tylnej kanapy, gdzie trzeba się skulić). Sprawdź, czy masz dość miejsca, żeby się wyprostować i czy powierzchnia pod Tobą nie musi zostać wyrównana. Warto pomyśleć o jakiegoś rodzaju miękkiej wyściółce, np. materacu lub karimacie.
2. Przykrycie – sprawdź prognozę pogody i na podstawie temperatury wybierz śpiwór, najlepiej nieco cieplejszy, bo w razie potrzeby zawsze możesz się odkryć.
3. Zasłonięcie okien i ograniczenie hałasu – jeśli ze względów bezpieczeństwa wolisz wybrać dobrze oświetlony i ruchliwy parking, to aby światło nie zakłócało Ci snu, możesz skorzystać z opaski na oczy lub prowizorycznych zasłon (np. z prześcieradeł lub kartonu). Z kolei na hałas niezastąpione będą stopery.
4. Źródło światła i energii – w razie potrzeby dobrze mieć pod ręką latarkę lub ładowaną przez USB lampkę, zwłaszcza jeśli śpisz z dala od ulicznych świateł. Przyda się też naładowany telefon lub powerbank.
5. Bagaże – najlepiej jeszcze przed wyjazdem zaplanować takie ich rozmieszczenie w nocy, aby zajmowały jak najmniej miejsca, umożliwiały swobodny ruch w kabinie i nie rzucały się w oczy, zwłaszcza w przypadku cennych przedmiotów.
6. Warunki pogodowe – bez względu na temperaturę, warto zostawić minimalną szparę w samochodowym oknie, która zapobiegnie parowaniu szyb w kabinie. Pamiętaj też o osłonach przeciwsłonecznych i takim ustawieniu samochodu, aby poranne słońce nie dało Ci się za mocno we znaki. W razie deszczu mogą się natomiast przydać owiewki na szyby.

Co jeszcze? Warto pamiętać o trzymaniu kluczyka przy sobie (np. w kieszeni) – w nocy może on łatwo wpaść w jeden z zakamarków w kabinie i potem będzie problem z jego znalezieniem. Może się też zdarzyć, że o nim zapomnimy i zatrzaśniemy w samochodzie.  Jeśli natomiast planujesz spędzić więcej nocy w samochodzie, pamiętaj o dbaniu o higienę i zaspokajanie potrzeb fizjologicznych – najlepiej wcześniej zaplanować, gdzie będziesz się tym zajmować. Wreszcie pomyśl o tym, czy Twoje auto w ogóle nadaje się na miejsce noclegowe. Im większe i bardziej przestronne wnętrze, tym lepiej i wygodniej.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o nocleg w samochodzie