Obowiązki przedsiębiorcy turystycznego przed organizacją wyjazdu

W związku z wejściem w życie Ustawy z dnia 26 listopada 2017 roku o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, przedsiębiorca organizujący imprezę turystyczną musi wypełnić szereg obowiązków, aby zapewnić podróżnym ochronę zgodnie z przepisami. W poniższym artykule wyjaśniamy krok po kroku, jakie działania musi podjąć przedsiębiorca, który planuje podjąć działalność turystyczną. Wskazujemy, jakie obowiązki wynikają z ustawy, jaki jest cel wprowadzonych regulacji oraz przede wszystkim, do jakich podmiotów i do jakiego rodzaju działalności przepisy mają zastosowanie.

organizacja wycieczki

Obowiązki przedsiębiorców turystycznych

Ustawa z dnia 26 listopada 2017 roku o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (zwana dalej ustawą), która weszła w życie 1 lipca 2018 roku, nakłada na przedsiębiorców organizujących wyjazdy turystyczne szereg nowych obowiązków. Ustawa definiuje, czym jest impreza turystyczna, a także kim jest przedsiębiorca turystyczny – z rozróżnieniem na organizatora, agenta turystycznego oraz przedsiębiorcę ułatwiającego nabywanie usług powiązanych.

Podmiot, który planuje rozpocząć działalność turystyczną, powinien zapoznać się z przepisami ustawy w celu prawidłowego określenia, czy usługi, które ma zamiar świadczyć, wpisują się w ustawowe definicje. Jest to istotne ze względu na szereg obowiązków, które ustawa nakłada na przedsiębiorcę. Ustawa nakłada na podmiot prowadzący działalność turystyczną obowiązki, które musi spełnić, nim podejmie się świadczenia usług, wskazuje również, jakie są prawa podróżnych, oraz co powinno zostać wzięte pod uwagę przy tworzeniu umów o organizację wyjazdu.

W poniższym artykule wskazujemy, jakie są obowiązki przedsiębiorców świadczących usługi turystyczne, pokrótce opisujemy, z czego wynikają i jakie kroki należy podjąć, aby sprostać wymogom ustawy.

Kogo dotyczy ustawa o imprezach turystycznych?

Podejmując się działalności turystycznej, musisz wiedzieć, jakich podmiotów i jakiego rodzaju usług dotyczą przepisy ustawy. W celu dokonania poprawnej identyfikacji należy w pierwszej kolejności zapoznać się z definicjami przedstawionymi w ustawie.

  • Usługa turystyczna – przez usługę turystyczną należy rozumieć przewóz pasażerów, zakwaterowanie (które nie jest nieodłącznym elementem przewozu), wynajem pojazdów silnikowych, a także inne usługi które nie stanowią integralnej części wcześniej wskazanych usług (np. zapewnienie posiłków).
  • Impreza turystyczna – do powstania imprezy turystycznej dochodzi w momencie połączenia co najmniej dwóch usług turystycznych na potrzeby tej samej podróży przez jednego przedsiębiorcę. Do powstania imprezy dochodzi także w sytuacji, gdy:
    • umowy z dostawcami poszczególnych usług zostały zawarte przez przedsiębiorcę odrębnie, jednak są one oferowane klientom po cenie łącznej (obejmującej wszystkie usługi),
    • usługi są nabywane w jednym punkcie sprzedaży,
    • usługi są reklamowane bądź sprzedawane przy użyciu pojęcia „impreza turystyczna” – także na prośbę klienta lub zgodnie z jego wyborem,
    • usługi są nabywane za pośrednictwem powiązanych procesów rezerwacji online.

Ekspert Mubi radzi:

Według ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych podróżnym jest osoba, która chce zawrzeć umowę o udział w imprezie turystycznej lub jest uprawniona do wzięcia w niej udziału.

Istotne jest więc, w jaki sposób usługi są oferowane, a także to, czy objęte są ceną łączną, czy podróżny płaci za każdą z usług oddzielnie. Problemem może być określenie, kiedy dochodzi do powstania imprezy turystycznej za pośrednictwem powiązanych procesów rezerwacji online. Przede wszystkim należy podkreślić, że usługi mogą być rezerwowane poprzez różne strony internetowe, które jednak są ze sobą powiązane przez odpowiednie linki.

Dodatkowo ustawa nakłada w tym względzie inny wymóg – do powstania imprezy dojdzie bowiem, jeśli pierwszy przedsiębiorca, z którym została zawarta umowa, przekaże następnym przedsiębiorcom: imię i nazwisko podróżnego, adres e-mail i szczegóły płatności, oraz gdy do zawarcia umów z kolejnymi przedsiębiorcami dojdzie w ciągu 24 godzin po potwierdzeniu rezerwacji pierwszej usługi.

  • Organizator jest to przedsiębiorca, który tworzy i sprzedaje lub oferuje do sprzedaży imprezy turystyczne, bez względu na to, czy robi to samodzielnie, za pośrednictwem innego przedsiębiorcy, czy wspólnie z innym przedsiębiorcą. Organizatorem jest również przedsiębiorca, który przekazuje dane podróżnego kolejnym usługodawcom w ramach powiązanych procesów rezerwacji online.
  • Agent – przedsiębiorca, który na podstawie umowy agencyjnej sprzedaje imprezy turystyczne utworzone przez Organizatora. Jest więc to przedsiębiorca, który pośredniczy w zawieraniu umów o udział w imprezie turystycznej.
  • Podmiot ułatwiający nabywanie usług powiązanychw pierwszej kolejności należy zidentyfikować usługi powiązane. Będą to co najmniej dwie usługi turystyczne, które zostały połączone na potrzeby jednej podróży, jednak są nabywane od różnych podmiotów, na podstawie odrębnych umów i są opłacane oddzielnie. Podmiot ułatwiający nabywanie usług powiązanych to podmiot, który pomaga podróżnemu w doborze usług i pomaga w zawarciu odpowiednich umów przy okazji jednego kontaktu, czy też jednej wizyty w punkcie sprzedaży.

Za podmiot ułatwiający nabywanie usług powiązanych należy również uznać przedsiębiorcę, który ułatwił podróżnemu nabycie kolejnej usługi turystycznej i umowa z tym przedsiębiorcą zostanie zawarta w ciągu 24 godzin od potwierdzenia rezerwacji pierwszej usługi. Na przykład podróżny miał już zarezerwowany nocleg, natomiast na potrzeby tej podróży przedsiębiorca ułatwił mu zawarcie umowy z przewoźnikiem lotniczym i nastąpiło to w ciągu 24 godzin od rezerwacji pierwszej usługi, czyli noclegu.

Dlaczego tak ważne jest określenie statusu imprezy lub przedsiębiorcy turystycznego?

Wskazane wcześniej definicje określają najważniejsze cechy charakteryzujące dane pojęcie. W praktyce ustalenie, czy dana wycieczka jest imprezą turystyczną, czy przedsiębiorca jest organizatorem, czy podmiotem ułatwiającym nawiązanie usług powiązanych, może sprawić o wiele więcej trudności. Określenie statusu jest jednak konieczne chociażby z tego względu, aby przedsiębiorca wiedział, czy obowiązki wskazane w ustawie mają do niego zastosowanie. Warto pochylić się również nad odróżnieniem imprezy turystycznej od powiązanych usług turystycznych, bowiem w tym zakresie prawa uczestników podróży wskazane w ustawie nie są takie same.

Czy dana wycieczka jest imprezą turystyczną – przykłady

Ustawowa definicja imprezy turystycznej nie należy do szczególnie prostych. W praktyce prawidłowe określenie, czy dana wycieczka stanowi imprezę turystyczną, często stwarza podmiotom prowadzącym działalność wiele trudności. W celu ułatwienia sprawy przedstawiam poniżej praktyczne przykłady.

Przykład

Przedsiębiorca oferuje klientom nocleg, przelot do miejsca docelowego oraz zorganizowane zwiedzanie miejscowości z przewodnikiem. Oferta obejmuje ceną łączną wszystkie wymienione usługi – w tej sytuacji mamy do czynienia z imprezą turystyczną, dochodzi bowiem do połączenia co najmniej 2 usług turystycznych (w tym przypadku trzech) na potrzeby tej samej podróży, a usługi oferowane są po cenie łącznej.

Imprezą turystyczną może być więc połączenie następujących usług:

  • oferta obejmująca transport i nocleg,
  • oferta obejmująca nocleg i karnet na wyciąg narciarski,
  • oferta obejmująca transport i wyżywienie.

Istotne jest więc to, aby oferta obejmowała w ramach jednego wyjazdu co najmniej dwie usługi. Nie będzie usługą w rozumieniu ustawy usługa, która stanowi integralną część drugiej, np. usługą turystyczną nie będzie sprzątanie pokoju hotelowego, które wliczone jest w cenę zakwaterowania, tak samo jak usługą turystyczną nie będzie dostęp do hotelu basenowego przeznaczonego dla gości. Usługi te stanowią integralną część zakwaterowania.

Kiedy ustawa nie ma zastosowania?

Do utworzenia imprezy turystycznej nie dochodzi, jeśli usługa przewozu, zakwaterowania lub wypożyczenia pojazdu zostanie połączona z inną usługą turystyczną (lub usługami), której wartość stanowi mniej niż 25% ceny łącznej imprezy i nie jest reklamowana jako istotny element imprezy.

Przykład

Przedsiębiorca oferuje 7-dniowy nocleg w danej miejscowości oraz opcjonalnie (dla chętnych) bilet wstępu do danego obiektu celem zwiedzania. Jeśli bilet wstępu nie stanowi istotnego elementu imprezy i jego cena wynosi mniej niż 25% ceny łącznej całego pobytu, to w tej sytuacji nie dochodzi do powstania imprezy turystycznej, pomimo tego że przedsiębiorca oferuje dwie usługi.

Do powstania imprezy turystycznej nie dojdzie również w przypadku, gdy usługa przewozu, zakwaterowania lub wypożyczenia pojazdu zostanie połączona z inną usługą turystyczną (lub usługami), która została wybrana i nabyta już po rozpoczęciu realizacji tej pierwszej usługi. Jeśli więc przedsiębiorca zaoferował klientowi nocleg i w trakcie pobytu podróżny wykupił u niego dodatkowo wycieczkę z przewodnikiem w ramach tego wyjazdu, to zgodnie z ustawą nie dochodzi do powstania imprezy turystycznej.

Wpis do rejestru

Przedsiębiorca posiadający wpis do CEIDG lub KRS, który chce rozpocząć działalność jako organizator turystyczny lub podmiot ułatwiający nabywanie usług powiązanych, powinien uzyskać wpis do rejestru organizatorów turystyki i przedsiębiorców ułatwiających nabywanie powiązanych usług turystycznych. Dzięki danym zawartym w rejestrze podróżny ma możliwość weryfikacji, czy dany przedsiębiorca, z którego usług chce skorzystać, posiada wymagany prawem wpis oraz odpowiednie zabezpieczenie na wypadek niewypłacalności.

Rejestr prowadzony jest przez marszałka województwa właściwego miejscowo ze względu na siedzibę przedsiębiorcy (lub ze względu na adres siedziby oddziału, jeśli mowa o przedsiębiorcy zagranicznym). Wniosek możesz złożyć osobiście w urzędzie lub drogą listowną. Do wniosku należy załączyć oryginał umowy gwarancyjnej lub kopię poświadczoną za zgodność z oryginałem przez adwokata, radcę prawnego lub notariusza. Wniosek powinien również zawierać oświadczenie dot. prawidłowości podanych danych oraz oświadczenie o spełnieniu ustawowych wymogów dla organizacji imprez turystycznych lub ułatwiania nabywania usług powiązanych.

W trakcie prowadzenia działalności turystycznej obowiązkiem przedsiębiorcy jest również złożenie marszałkowi województwa oryginału nowej umowy gwarancyjnej (lub kopii poświadczonej za zgodność), nie później niż na 14 dni przed upływem terminu obowiązywania dotychczasowej gwarancji.

Obowiązkowa gwarancja

Przedsiębiorca będący organizatorem lub podmiotem ułatwiającym nabywanie usług powiązanych, powinien ustalić zabezpieczenie na wypadek niewypłacalności. Obowiązek ten może być zrealizowany poprzez:

  • zawarcie umowy gwarancji ubezpieczeniowej lub bankowej,
  • zawarcie umowy ubezpieczenia na rzecz podróżnych (zgodnej z określonymi standardami w zakresie minimalnej sumy ubezpieczenia),
  • zawarcie umowy o turystyczny rachunek powierniczy (w tym przypadku wszelkie wpłaty od podróżnych wpłacane są na rachunek powierniczy, jednak należy podkreślić, że ta forma zabezpieczenia jest przewidziana jedynie dla usług świadczonych na terytorium Polski).

Udzielona gwarancja ma za zadanie stanowić formę zabezpieczenia podróżnych na wypadek niewypłacalności przedsiębiorcy – przede wszystkim ma na celu ułatwić podróżnym odzyskanie środków za niezrealizowaną usługę lub jej część, a także zapewnić możliwość powrotu do kraju na wypadek ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy w trakcie wyjazdu.

Obowiązek odprowadzenia składki na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny

Turystyczny Fundusz Gwarancyjny (TFG) stanowi dodatkowe zabezpieczenie na wypadek niewypłacalności przedsiębiorcy turystycznego. Podmioty prowadzące działalność turystyczną są zobowiązane do odprowadzenia składek od każdego klienta. Maksymalna wysokość takiej składki wynosi 30 zł. W tym miejscu należy podkreślić, że jest to dodatkowe zabezpieczenie. Podstawowym zabezpieczeniem jest gwarancja, o której wspomniałam wcześniej. Turystyczny Fundusz Gwarancyjny udziela ochrony podróżnym, jeśli suma gwarancyjna wynikająca z podstawowego zabezpieczenia zostanie wyczerpana.

Co powinna zawierać oferta?

Ustawa nakłada na organizatora turystyki oraz agenta, za którego pośrednictwem impreza jest sprzedawana, obowiązek informacyjny względem potencjalnych klientów. W związku z tym oferta bez względu na formę powinna zawierać następujące informacje:

  • miejsce imprezy turystycznej oraz przewidywaną trasę,
  • czas trwania imprezy, z określeniem jej początkowej i końcowej daty,
  • liczbę noclegów,
  • liczbę i rodzaj posiłków,
  • rodzaj, klasę, kategorię środka transportu oraz informacje dotyczące czasu podróży (w tym również informację o planowanych postojach),
  • szczegółowy program wycieczki,
  • informację, czy usługi turystyczne będą wykonywane w grupie, a jeśli tak, to należy wskazać przybliżoną liczebność grupy,
  • wymagania, co do znajomości języka,
  • informację o dostępności usług dla osób ograniczonych ruchowo.

Obowiązek informacyjny przed zawarciem umowy

Poza wskazanymi elementami oferty, organizator turystyki oraz agent powinni zgodnie z ustawą przekazać klientowi następujące informacje o:

  • łącznej cenie imprezy turystycznej oraz terminie uiszczenia opłaty,
  • tym, co zawiera cena imprezy turystycznej,
  • tym, jaka jest minimalna liczba uczestników, wymagana do zrealizowania imprezy turystycznej,
  • terminie powiadomienia turysty o ewentualnym odwołaniu imprezy turystycznej,
  • prawie klienta do odstąpienia od umowy w każdym czasie, za stosowną opłatą (należy wskazać jej wysokość),
  • obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych oraz o wymaganiach zdrowotnych dotyczących udziału w imprezie turystycznej,
  • danych kontaktowych organizatora turystyki lub agenta, ze wskazaniem adresu oraz numerów telefonu i adresów e-mail,
  • ubezpieczeniach obowiązkowych lub dobrowolnym ubezpieczeniu na pokrycie kosztów rozwiązania przez podróżnego umowy lub kosztów świadczenia pomocy, w tym kosztów powrotu do kraju w razie wypadku, choroby lub śmierci.

Powyższe informacje należy przekazać klientowi przed zawarciem umowy! Należy również wspomnieć, że organizator ma obowiązek prowadzić wykaz umów o udział w imprezie turystycznej.

Ustawa przewiduje również określone obowiązki dla podmiotu, który ułatwia nabywanie powiązanych usług turystycznych. Zgodnie z przepisami, przedsiębiorca ułatwiający nawiązanie usług powiązanych powinien przed zawarciem umowy udostępnić klientowi standardowy formularz informacyjny, który stanowi załącznik do ustawy. Jeśli dany rodzaj usług powiązanych nie jest objęty wspomnianym formularzem, przedsiębiorca powinien w sposób jasny i zrozumiały udzielić klientowi informacji dotyczących:

  • ochrony na wypadek niewypłacalności,
  • wyłącznej odpowiedzialności za należyte, zgodne z umową wykonanie swojej usługi przez każdego usługodawcę z osobna,
  • niestosowania do powiązanych usług turystycznych przepisów Ustawy, które dotyczą wyłącznie imprez turystycznych.

Powyższych informacji należy udzielić przed zawarciem umowy. Przedsiębiorca ułatwiający nawiązanie usług powiązanych jest również zobowiązany do prowadzenia wykazu umów zawieranych z klientami.

PODSUMOWANIE
  • Przedsiębiorca, który zamierza podjąć się działalności turystycznej, powinien w pierwszej kolejności określić swój status.
  • Ustawa o imprezach turystycznych i usługach powiązanych określa, kto jest organizatorem turystyki, kto jest agentem turystycznym, a kto podmiotem ułatwiających nabywanie usług powiązanych, oraz wskazuje odpowiednie obowiązki dla każdego z wymienionych podmiotów.
  • Organizator turystyki oraz podmiot ułatwiający nabywanie usług powiązanych mają obowiązek uzyskać wpis do rejestru organizatorów turystyki i przedsiębiorców ułatwiających nabywanie powiązanych usług turystycznych, prowadzonego przez odpowiedniego marszałka województwa.
  • Organizator turystyki oraz podmiot ułatwiający nabywanie usług powiązanych mają obowiązek ustanowienia ochrony na wypadek niewypłacalności.
  • Organizator turystyki oraz podmiot ułatwiający nabywanie usług powiązanych mają obowiązek odprowadzać składki na rzecz Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o obowiązki przedsiębiorców turystycznych

Jakich zasad muszą przestrzegać przedsiębiorcy turystyczni?
Czym różni się usługa turystyczna od imprezy turystycznej?
Jak turyści są chronieni na wypadek niewypłacalności przedsiębiorcy turystycznego?
Źródła:
  • Ustawa z dnia 24 listopada 2017 roku o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych:
    https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170002361/U/D20172361Lj.pdf
Agnieszka Kazimierczak
Autor artykułu: Agnieszka Kazimierczak

Od 2019 roku jest członkiem Okręgowej Izby Radców Prawnych we Wrocławiu, gdzie odbywa aplikację radcowską. Doświadczenie zawodowe zdobywała we wrocławskich kancelariach, pracując u boku profesjonalistów. Pomagała konsumentom w sporach z ubezpieczycielami. Swoją wiedzą i doświadczeniem dzieli się z czytelnikami mubi.pl.

Wystaw ocenę

Dołącz do dyskusji

0 komentarzy

avatar autora komentarza

Uprzejmie informujemy, że komentarze zawierające wulgaryzmy lub informacje niezgodne z zasadami języka polskiego nie będą publikowane w serwisie.

Skomentuj jako pierwszy!
grafika
grafika

Chcesz czuć się bezpiecznie w podróży za niewielkie pieniądze?
Nie przepłacaj! Kup ubezpieczenie turystyczne od 22 zł na tygodniowy wyjazd!