Przejście sugerowane – nowość w Kodeksie drogowym

21 września 2022 roku weszły w życie kolejne zmiany w Kodeksie drogowym. Nowelizacja ustawy dotyka przede wszystkim pieszych. Zmodyfikowano definicję chodnika, wprowadzono pojęcie drogi dla pieszych, zobligowano przechodniów do większej ostrożności na drogach dla rowerów. Do ustawy wprowadzono też całkiem nowe określenie – przejście sugerowane.

Nowy termin budzi duże zainteresowanie, chociaż o przejściach tego typu specjaliści piszą już od co najmniej kilku lat. Zabieg ten sprowadza się zatem do zdefiniowania już istniejącego w infrastrukturze rozwiązania i zwiększenia świadomości uczestników ruchu. To może z kolei wpłynąć na pojawienie się większej liczby przechodniów korzystających z przejść poza pasami.

Co to jest przejście sugerowane?

Pojęcie to pojawiło się w polskiej nomenklaturze już dawno. O sugerowanych przejściach dla pieszych specjaliści pisali kilka lat temu. Oficjalna definicja jest jednak nowa, bo w Kodeksie drogowym pojawiła się 21 września. Według zapisów Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym przez określenie przejścia sugerowanego ustawodawca rozumie:

nieoznakowane, dostosowane technicznie miejsce umożliwiające przekraczanie jezdni, drogi dla rowerów lub torowiska przez pieszych, niebędące przejściem dla pieszych

Źródło: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, art. 2., ust. 11a.

Na drogach znajdziesz zatem miejsca inne niż znana Ci zebra, w którym również będzie można zgodnie z prawem przejść na drugą stronę ulicy.

Ważne w tej definicji jest to, że taki rodzaj przejścia nie będzie w żaden sposób oznakowany. Ani piesi, ani kierowcy nie otrzymają wyraźnej informacji, że w danym miejscu znajduje się sugerowane przejście dla pieszych. Standardowe pasy łatwo rozpoznać, kierując się znakami poziomymi i pionowymi. O przejściu dla pieszych informuje znak D-6. Jednak przy przejściu sugerowanym nikt takiego znaku nie postawi.

Wskazówką być może okaże się wspomniane w definicji techniczne dostosowanie takiego przejścia. W przepisach ustawodawca nie wskazał precyzyjnie wymogów dotyczących jego konstrukcji, ale brak wytycznych nie powinien być problemem. Ten element infrastruktury drogowej zdefiniowano dopiero teraz, jednak jest on obecny w przestrzeni publicznej już od dawna.

USA, Niemcy, a także… Polska. W ruchu drogowym przejścia sugerowane nie są nowością

W rzeczywistości sugerowane przejścia dla pieszych były w przestrzeni już dawno. W krajach zachodnich tego typu rozwiązania dobrze funkcjonują od wielu lat nawet na bardzo ruchliwych i rozbudowanych ulicach. Można zaryzykować stwierdzenie, że są one tworzone głównie w takich miejscach. Otóż w Niemczech na drogach o dużym natężeniu ruchu aktywność pieszych nie jest wysoka. Tworzenie tam standardowych pasów tylko utrudniłoby jazdę kierowcom i zmniejszyło płynność przejazdu samochodów. Przejścia sugerowane, które na Zachodzie powstają właśnie w takich miejscach, nie tylko zwiększają przepustowość tych dróg. Zmuszają też pieszych do zachowania większej ostrożności i podjęcia odpowiedzialnych działań, aby bezpiecznie przejść na drugą stronę ulicy.

Co ciekawe, sugerowane przejścia dla pieszych są obecne od wielu lat również w Polsce. Dotychczas jednak funkcjonowały nieoficjalnie. Sporo tego typu obszarów w ruchu drogowym zostało stworzonych chociażby w Gdańsku. Prężne działania na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa pieszych są tam podejmowane przynajmniej od 2010 roku. Ale tak naprawdę wiele polskich miast posiada w infrastrukturze miejsca działające na zasadzie przejść sugerowanych, mimo że dopiero teraz zostały one oficjalnie uznane przez prawo.

Rodzajem przejścia sugerowanego mogą być też pasy znajdujące się na drogach dla rowerów. W wielu takich miejscach nie ma znaku D-6 informującego o przejściu dla pieszych. Nie można ich zatem za takie uznać. Ze względu na to, że pasy te niejako sugerują przechodniom miejsce, w którym mogliby przekroczyć ścieżkę rowerową, można je nazwać właśnie przejściem sugerowanym.

Pieszy nie będzie miał pierwszeństwa!

Sugerowane przejścia dla pieszych mogą budzić wątpliwości w kwestii tego, czy zapewnią pieszemu bezpieczeństwo. Skoro nie zostaną opatrzone znakiem, a na drodze nie znajdą się pasy, skąd kierowcy będą wiedzieli, że powinni w tym miejscu zachować czujność i zwrócić uwagę na przechodniów? Sęk w tym, że na takim przejściu większa odpowiedzialność będzie spoczywała na pieszym. Owszem, dostanie on możliwość przekroczenia ulicy w dodatkowym miejscu, jednak będzie musiał jednocześnie zachować większą ostrożność i przepuścić zbliżające się pojazdy.

Na przejściu sugerowanym pieszy nie ma pierwszeństwa!

W Polsce przechodniów uważa się za mało rozsądnych uczestników ruchu drogowego. Badania pokazują jednak, że w miejscach nieoznakowanych potrafią wykazać się większą rozwagą niż na dobrze widocznych pasach. Naukowcy potwierdzają, że przejście dla pieszych może dawać im złudne poczucie bezpieczeństwa. Pasy stwarzają wrażenie, że kierowca zawsze zatrzyma się, aby umożliwić im przejście. Z kolei w miejscach nieoznaczonych przeciwnie: są bardziej ostrożni i powściągliwi w podejmowaniu ryzykownych decyzji.

Być może większa liczba przejść bez oznakowania i ich popularyzacja przewrotnie zwiększy bezpieczeństwo na polskich drogach. Przynajmniej w związku z ruchem pieszych.

UWAGA!

Przez przejście sugerowane należy przechodzić najkrótszą możliwą drogą, prostopadle do osi jezdni.

Gdzie mogą powstać sugerowane przejścia dla pieszych?

Biorąc pod uwagę brak oznakowania sugerowanych przejść dla pieszych i pierwszeństwo pojazdów znajdujących się na jezdni, nie każda przestrzeń będzie odpowiednia do stworzenia takiego przejścia. Może ono znaleźć się tam, gdzie zarówno pieszy, jak i nadjeżdżające samochody będą dobrze widoczne. Przechodzień musi mieć możliwość dostrzeżenia zbliżającego się pojazdu. Podobnie kierująca nim osoba powinna mieć szansę zobaczyć, że ktoś znajduje się na jej drodze.

Takie przejścia mogą funkcjonować na:

  • jezdni,
  • drodze dla rowerów,
  • torowisku.

Zastanów się chwilę, czy w swoim mieście nie widziałeś przypadkiem miejsca z obniżonym krawężnikiem i pasem ostrzegawczym* przy brzegu chodnika, jednak bez pasów prowadzących na drugą stronę ulicy i znaku informującego o przejściu dla pieszych. Jeśli tak, to prawdopodobnie miałeś do czynienia właśnie z sugerowanym przejściem dla pieszych.

*Pas ostrzegawczy to wyróżniający się pod względem faktury pas umieszczany np. na brzegu chodnika. Informuje o niebezpiecznym miejscu.

Przeczytaj też: Niepełnosprawni w ruchu drogowym – przyjazna infrastruktura to podstawa!

Przeczytaj też: W jaki sposób dostosowuje się infrastrukturę drogową do osób niewidomych i słabowidzących?

Sugerowane przejście dla pieszych a tradycyjne pasy

Jesteś uczestnikiem ruchu drogowego. Przemieszczając się w przestrzeni publicznej, musisz znać pewne zasady. Bez względu na to, z jakiego środka transportu korzystasz i czy w ogóle z jakiegoś korzystasz, z pewnością doskonale wiesz, jaką rolę pełni przejście dla pieszych i potrafisz je rozpoznać. Ustawodawca zdefiniował je w Kodeksie drogowym jako:

powierzchnię jezdni, drogi dla rowerów lub torowiska, przeznaczoną do przekraczania tych części drogi przez pieszych, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi

Źródło: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, art. 2., ust. 11.

Popularne pasy powstały na drogach po to, aby ułatwić pieszym przedostanie się na drugą stronę ulicy. Jednocześnie mają wskazać kierowcom miejsca, w których powinni spodziewać się ludzi na jezdni. Mimo to niejednokrotnie zdarza się, że piesi poruszają się po ulicy w innych miejscach niż przygotowane dla nich przejścia. I nie chodzi tu o również dozwolone przechodzenie przez jezdnię na skrzyżowaniu lub w miejscu oddalonym od najbliższej zebry o ponad 100 metrów. Z pewnością doskonale wiesz, jakie to niebezpieczne dla nadjeżdżającego kierowcy czy rowerzysty, jak i dla pieszego.

Proceder przechodzenia przez jezdnię między przeznaczonymi do tego obszarami kwitnie. Być może dlatego ustawodawca zdecydował się oficjalnie nazwać i wprowadzić do ustawy termin przejście sugerowane. Chociaż tego typu przejścia już funkcjonują w przestrzeni publicznej, z pewnością nie każdy uczestnik ruchu, tak pieszy, jak i kierowca, jest świadomy ich obecności. Można się zatem spodziewać, że od teraz więcej przechodniów będzie korzystało z nieoznakowanych przejść. Skoro jest to w pełni legalne zachowanie, nie ma w tym nic złego. Pod warunkiem że będzie się to odbywało z zachowaniem wszelkich środków bezpieczeństwa i z dużą dozą ostrożności.

Na koniec podsumowanie: czym różni się przejście sugerowane od dobrze wszystkim znanego przejścia dla pieszych.

Przejście sugerowanePrzejście dla pieszych
nieoznakowaneoznaczone znakiem D-6
brak pasówopatrzone pasami wyznaczającymi ścieżkę prowadzącą na drugą stronę ulicy
pierwszeństwo mają pojazdy znajdujące się na jezdnipierwszeństwo ma pieszy
umożliwia przejście w przygotowanym technicznie miejscu, które może znajdować się w mniejszej odległości niż 100 m od przejścia dla pieszychumożliwia przejście przez jezdnię po pasach lub w odległości większej niż 100 m od pasów, lub na skrzyżowaniu znajdującym się bliżej

Przeczytaj też: Nowe pomysły na poprawę bezpieczeństwa pieszych – jakie rozwiązania są testowane w Polsce i na świecie?

FAQ – najczęściej zadawane pytania o przejście sugerowane

W jaki sposób poznać przejście sugerowane?

Sugerowane przejścia dla pieszych nie są oznakowane, jak ma to miejsce w przypadku tradycyjnych przejść dla pieszych. To, czy mamy z nim do czynienia, można wywnioskować po ukształtowaniu infrastruktury. Przykładowo o funkcjonowaniu takiego rodzaju przejścia może świadczyć obniżenie krawężnika lub pasy stworzone na drodze dla rowerów, jednak nieoznaczone znakiem D-6.

Kto ma pierwszeństwo na przejściu sugerowanym?

Przejście sugerowane rządzi się nieco innymi prawami niż standardowe przejście dla pieszych. Chociaż zarówno przechodzień, jak i kierowca powinni zachować ostrożność, to tym razem pieszy przekraczający ulicę w takim miejscu powinien ustąpić pierwszeństwa pojazdom znajdującym się na jezdni, torowisku lub drodze dla rowerów.

Gdzie można stworzyć sugerowane przejście dla pieszych?

Ze względu na to, że sugerowane przejście dla pieszych nie jest oznaczone właściwie w żaden widoczny dla kierowców sposób, musi znajdować się w takim miejscu, w którym kierowca będzie mógł dostrzec człowieka znajdującego się na przejściu. Również dla pieszego droga musi być dobrze widoczna. Przechodnie mogą spodziewać się przejść sugerowanych także w niedalekiej odległości od przejścia dla pieszych, dzięki czemu będą mogli legalnie przekroczyć jezdnię, znajdując się bliżej oznakowanych pasów niż w ustawowej odległości 100 m.

Czy za przekroczenie jezdni poza przejściem dla pieszych grozi mandat?

Przechodzenie przez jezdnię w miejscach poza oznakowanym przejściem dla pieszych jest karane. Istnieje jednak kilka wyjątków od tej zasady. Można przekroczyć ulicę poza pasami, jeśli przechodzień znajduje się w odległości co najmniej 100 m od najbliższej zebry. Legalne jest również przejście na drugą stronę ulicy na skrzyżowaniu lub przejściu sugerowanym, które znajdują się bliżej niż 100 m od tradycyjnego przejścia dla pieszych.

PODSUMOWANIE
  • Od 21 września 2022 roku w Kodeksie drogowym funkcjonuje pojęcie przejścia sugerowanego.
  • Sugerowane przejście dla pieszych to nieoznakowane, ale przystosowane technicznie miejsce, w którym pieszy może przejść przez jezdnię.
  • Sugerowane przejścia dla pieszych nieoficjalnie funkcjonowały w przestrzeni publicznej jeszcze przed nowelizacją ustawy.
  • Przejście sugerowane nie jest oznaczone znakiem D-6. Ścieżka prowadząca na drugą stronę ulicy nie jest oznaczona pasami.
  • Na tego rodzaju przejściu pieszy nie ma pierwszeństwa. Powinien przepuścić pojazdy znajdujące się na jezdni.
  • Przejście sugerowane może powstać w miejscu dobrze widocznym dla kierowców. Jednocześnie pieszy z niego korzystający powinien mieć dobrą widoczność na nadjeżdżające z dwóch stron pojazdy.
  • Z przejściem sugerowanym można się spotkać na jezdni, drodze dla rowerów i torowisku.
Źródła:
  • https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970980602/U/D19970602Lj.pdf
  • E. Kusio, T. Wawrzonek, A. Lewandowska: Sugerowane przejścia dla pieszych – stan wiedzy i aspekty praktyczne, [w:] Transport Miejski i Regionalny, 01/2021, dostęp na: http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-fd7e4908-bb83-4bc2-84b2-8b50b0ac5a5e (dostęp na dzień: 21.09.2022).
zdjęcie autora
Autor artykułu: Monika Strzała

Redaktor z 4-letnim stażem w branży ubezpieczeniowej. Jest autorką kilkuset publikacji zarówno dotyczących ubezpieczeń komunikacyjnych, jak i turystycznych. Zdobytą dotychczas wiedzą chętnie dzieli się z użytkownikami porównywarki Mubi, tworząc artykuły, które już przydały się tysiącom kierowców. Doradza w zakresie zakupu polisy przez internet i przygotowuje kalkulacje cen, dzięki którym kierowcy mogą poznać aktualne tendencje na rynku ubezpieczeniowym.

Wystaw ocenę
52,60
Loading...

Dołącz do dyskusji

2 komentarze

avatar autora komentarza

Uprzejmie informujemy, że komentarze zawierające wulgaryzmy lub informacje niezgodne z zasadami języka polskiego nie będą publikowane w serwisie.

avatar autora komentarza
jak się mają przepisy o przejściu sugerowanym do art. 26 2. Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża. jeżeli nie ma na skrzyżowaniu "prawdziwych" pasów - w kwestii pierwszeństwa. Pierwszeństwo kierowcy bo pieszy jest na przejściu sugerowanym, czy pierwszeństwo pieszego bo kierowca skręca?
avatar autora komentarza
Najpierw to trzeba policję w tej kwestii przeszkolić. Dziś policjant zwrócił mi uwagę na przejściu sugerowanym wychylając się z samochodu,że tu pasów nie ma i dlaczego przechodzę. Żenada