Psychotesty dla kierowców — czy trzeba się ich bać?

Boisz się, że nie zdasz testu, dowiesz się o sobie czegoś nieprzyjemnego lub źle wypadniesz przed egzaminatorem? Strach przed różnymi sprawdzianami kompetencji jest zrozumiały, często jednak jest też zupełnie niepotrzebny. Jeśli obawiasz się wyniku badania psychologicznego dla kierowców, zacznij od przetestowania swojej wiedzy o psychotestach.

Test testowi nierówny

Czy wiesz, że badania psychologiczne wyglądają dziś zupełnie inaczej niż przed laty? Zdajesz sobie sprawę z tego, że częściej psychotesty powinni zdawać kierowcy po 60. roku życia? Domyślasz się, jak zmieniły się przepisy dotyczące obowiązku zdawania testów w 2020 roku?

Zacznijmy od podstawowych informacji na temat tego, dla kogo psychotesty są obowiązkowe, a potem przejdźmy do kwestii, która interesuje Cię chyba najbardziej — tego, jak wygląda test psychologiczny dla kierowcy. Niech te informacje pomogą Ci się odstresować przed sprawdzianem i zadziałają na Ciebie jak napój energetyzujący w czasie sesji egzaminacyjnej!

Kto musi poddać się psychotestowi?

Grupa kierowców, którzy powinni zaliczyć odpowiednie psychotesty, jest dość szeroka. O ile kandydaci na kierowców starający się prywatnie o prawo jazdy kategorii B nie muszą się nimi kłopotać (oczywiście jeśli nie próbują akurat odzyskać utraconego prawa jazdy), o tyle osoby, które będą zawodowo zajmować się kierowaniem pojazdami, powinny się ich podjąć.

O tym, kto dokładnie musi poddać się psychotestowi dla kierowców, mówi rozdział 13. Ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami. Według tego rozdziału osobami, które muszą zdać test psychologiczny, są:

1. osoby ubiegające się o prawo jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E;
2. osoby ubiegające się o przedłużenie ważności prawa jazdy powyższych kategorii lub pozwolenie na kierowanie tramwajem;
3. osoby ubiegające się o przywrócenie uprawnień do kierowania pojazdami po utracie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E i T;
4. kierowcy motorowerów, tramwajów lub pojazdów silnikowych, jeśli:
   1. byli sprawcami wypadku, w wyniku którego doszło do śmierci lub uszkodzenia ciała opisanego w artykułach: 156 i 157 Kodeksu karnego,
   2. kierowali pojazdami w stanie nietrzeźwości,
   3. przekroczyli liczbę 24 punktów karnych,
   4. w okresie próbnym popełnili przynajmniej dwa wykroczenia;
5. osoby posiadające prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem, jeśli po wykonaniu badań psychologicznych pojawiło się podejrzenie występowania u nich poważnych przeciwwskazań do kierowania pojazdami;
6. osoby ubiegające się o pozwolenie na kierowanie pojazdami przewożącymi wartości pieniężne lub pojazdami uprzywilejowanymi albo chcące przedłużyć posiadane pozwolenie;
7. kandydaci na instruktorów jazdy i instruktorzy;
8. kandydaci na egzaminatorów i egzaminatorzy;
9. kandydaci do szkoły ponadpodstawowej lub uczniowie szkoły ponadpodstawowej, w której przewiduje się przygotowanie do zdobycia prawa jazdy kategorii C lub C+E;
10. kandydaci na kwalifikacyjne kursy zawodowe lub słuchacze takich kursów, na których przygotowuje się do uzyskania prawa jazdy kategorii C lub C+E.

Czy psychotesty dla wszystkich tych grup kierowców wyglądają tak samo?

Różne grupy kierowców są zobowiązane do przeprowadzenia testów z rozmaitych powodów i w odmiennych terminach, jednak same testy wyglądają dla wszystkich podobnie. Podstawowe różnice dotyczą wytycznych, przykładowo niektórych psychotestów nie trzeba powtarzać, a inne należy odbyć co kilka lat.

Psychotesty dla kierowców wykonujących przewóz drogowy

Osoby zajmujące się się przewozem drogowym to po prostu kierowcy z prawem jazdy kategorii C, D i E oraz osoby zatrudnione jako kierowcy z prawem jazdy kategorii B.

Muszą oni przejść badania psychologiczne na podstawie art. 39k Ustawy z dnia 6 września 2001 roku o transporcie drogowym. Zgodnie z treścią tego artykułu badania psychologiczne powinny być przeprowadzane:

• co 5 lat do ukończenia przez kierowcę 60. roku życia,
• dla kierowców powyżej 60. roku życia — co 30 miesięcy.

Pierwsze z tych badań powinno być przeprowadzone przed dniem wydania świadectwa kwalifikacji zawodowej. Każde następne odbywa się w terminie odpowiednim do ukończenia szkolenia okresowego, po którym zostaje wydane nowe świadectwo kwalifikacji zawodowej. 

Zawodowi kierowcy powinni wozić ze sobą wyniki psychotestu do wglądu przez Inspektorat Transportu Drogowego, jeśli prowadzą własną działalność gospodarczą. 

Przeczytaj też: Jakie badania muszą przejść zawodowi kierowcy zanim zaczną pracę za kółkiem?

Przeczytaj też: O czym musi pamiętać zawodowy kierowca przed wyjazdem w trasę?

Testy dla kierowców pojazdów służbowych, którzy nie są zatrudnieni na stanowisku kierowcy

Kierowca samochodu służbowego mający prawo jazdy kategorii B przechodzi psychotest tylko jeden raz. Wynik tego testu jest bezterminowo ważny. Zostaje zapisany na zaświadczeniu o przeprowadzonej konsultacji psychologicznej. Należy go przekazać lekarzowi medycyny pracy. Nie trzeba okazywać go w wydziale komunikacji, co muszą zrobić kierowcy z kolejnej grupy.

Osoby skierowane na test przez starostę

Starosta ma prawo skierować na test psychologiczny kierowcę lub osobę uprawnioną do kierowania tramwajem, która:

• przekroczyła liczbę 24 punktów karnych,
• kierowała pojazdem w stanie nietrzeźwości,
• popełniła dwa wykroczenia w okresie próbnym,
• spowodowała wypadek drogowy, doprowadzając do śmierci innej osoby lub do ubytku na zdrowiu określonego w 156 i 157 artykule Kodeksu karnego.

Starosta może wydać decyzję o skierowaniu kierowcy na psychotest na podstawie art. 99 Ustawy o kierujących pojazdami. Po otrzymaniu wyniku takiego testu kierowca musi przedłożyć go w wydziale komunikacji. W tym wypadku wynik badania jest ważny bezterminowo.

Gdzie można przeprowadzić psychotest?

Badania psychologiczne w zakresie psychologii transportu mogą być przeprowadzane tylko przez uprawnionych do tego psychologów. Zgodnie z art. 83 Ustawy o kierujących pojazdami można je wykonać w placówce prowadzonej przez przedsiębiorcę wpisanego do rejestru przedsiębiorców prowadzących pracownię psychologiczną.

Można je przeprowadzić też w jednostce sektora finansów publicznych albo jednostce organizacyjnej lub zakładzie opieki zdrowotnej znajdującym się pod nadzorem ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Inne zasady dotyczą tylko badań na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Są one przeprowadzane w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej.  

Jak zdać psychotesty dla kierowców?

Badania psychologiczne zwykle składają się z trzech części: rozmowy z psychologiem, oceny zdolności intelektualnych i diagnozy wykonywanej z użyciem specjalnej aparatury.

Pytania zadawane przez psychologa są skonstruowane w taki sposób, aby jak najlepiej zbadać te cechy kierowcy, które mogą mieć wpływ na jego zachowanie na drodze. Mogą dotyczyć:

• odporności na stres,
• koncentracji,
• równowagi emocjonalnej,
• skłonności do podejmowania ryzyka.

Oprócz tego psycholog może zapytać o dotychczasowe doświadczenia związane z jazdą samochodem, otrzymane mandaty, czy o to, jak radzisz sobie w trudnych sytuacjach na drodze. Pamiętaj, aby odpowiadać szczerze. Psychotesty i tak są skonstruowane w taki sposób, żeby wyłapać niewielkie kłamstwa stosowane przez kierowców w celu zafałszowania wyniku czy zrobienia lepszego wrażenia na osobie przeprowadzającej badanie.

W trakcie testu psychologicznego możesz spodziewać się też sprawdzianu zdolności logicznego myślenia, sprawności intelektualnej i uwagi. Ostatnim etapem testu, przeprowadzanym z użyciem specjalnej aparatury, jest ocena czasu reakcji, postrzegania prędkości i odległości, koordynacji wzrokowo-ruchowej, widzenia w ciemności i reakcji na olśnienie.

Czy każdy psychotest wygląda tak samo?

Osoby skierowane na test psychologiczny przez starostę dostaną nieco inną wersję testu niż zawodowi kierowcy. W trakcie badania kierowcy, który kierował samochodem w stanie nietrzeźwości, psycholog zwraca większą uwagę na kwestie związane z nadużywaniem przez tę osobę alkoholu lub innych, podobnie działających substancji.

Psychotesty dla kierowców – cena

Badanie psychologiczne zawodowego kierowcy kosztuje 150 zł. Jego cena jest regulowana zapisem w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 8 lipca 2014 roku w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę na stanowisku kierowcy. Taka sama jest cena badania wykonywanego po raz pierwszy, jak i ponownego testu.

W większości przypadków opłatę za wykonanie testu musi wnieść sam poddawany mu kierowca. W niektórych wypadkach inne organy finansują badania. Jest tak na przykład wtedy, gdy psychotest ma być przeprowadzony na kandydatach do szkoły lub uczniach szkoły ponadpodstawowej, w której przygotowuje się do zdobycia kwalifikacji potrzebnych do zdania egzaminu na prawo jazdy kategorii C lub C+E. W tej sytuacji wykonanie testu jest opłacane przez szkołę. Również osoby chcące kierować pojazdem ochotniczej straży pożarnej nie muszą płacić za psychotest, bo zostanie on sfinansowany z budżetu gminy.

Badanie psychologiczne dla kierowców samochodów służbowych, którzy nie są zatrudnieni jako zawodowi kierowcy, kosztuje 100-120 zł w zależności od przeprowadzającej je placówki.

Przeczytaj też: Profil Kandydata na Kierowcę – co to jest? Kiedy wyrobić?

Jak przygotować się do testu?

Do psychotestu nie musisz się przygotowywać. Pamiętaj tylko o zabraniu ze sobą dokumentu tożsamości i okularów korekcyjnych, jeśli nosisz je na co dzień.

Nie musisz bać się testu psychologicznego. Żeby Twoje zdolności jako kierowcy wypadły jak najlepiej w trakcie tego badania wystarczy, abyś przyszedł na nie wypoczęty i możliwie jak najmniej zestresowany.

FAQ — najczęściej zadawane pytania o psychotesty dla kierowców

Autor artykułu: Zuzanna Sośnicka

Absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego i redaktorka. Nie ustaje w nauce, wciąż poznając branżę ubezpieczeniową i udostępniając swoją wiedzę czytelnikom poradników porównywarki Mubi. Wierzy, że nawet najtrudniejsze zagadnienia ze świata ubezpieczeń można wyjaśnić w przystępny sposób. Prywatnie uwielbia piec ciasta, czytać książki oraz opiekować się dziećmi i zwierzętami.

Wystaw ocenę

54,20

Loading...