Recydywa w kodeksie drogowym – na czym polega i jak długo działa?
Zmiana prawa o ruchu drogowym wprowadziła nowy taryfikator mandatów. Kierowcy, którzy nagminnie nie stosują się do przepisów płacą wyższe kary za ponowne złamanie kodeksu drogowego. Zaostrzone grzywny przewidziane są dla drogowych piratów-recydywistów m.in. za znaczne przekroczenie prędkości, nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu czy wyprzedzanie w niewłaściwym miejscu. Dowiedz się, o ile wyższy mandat zapłacisz za złamanie przepisów po raz kolejny!
Z tego artykułu dowiesz się:
Zastanawiasz się, czym jest recydywa drogowa i jakie przewinienia obejmuje? Sprawdź, kiedy występuje, jak jej uniknąć i dlaczego warto się przed nią ustrzec. W tym poradniku znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje na temat pojęcia recydywy w mandatach drogowych.
Recydywa w świetle przepisów prawa
17 września 2022 r. weszła w życie zmiana przepisów drogowych. Znowelizowany Kodeks wykroczeń objął kierowców obszarem, który przedtem ich nie dotyczył. Chodzi o recydywę – w tym kontekście dotyczącą wykroczeń drogowych. Stanowi o tym artykuł 38 paragraf 2 ww. ustawy:
Kierującemu pojazdem mechanicznym ukaranemu za wykroczenie określone w art. 86 § 1a i 2, art. 86b § 1, art. 87 § 1 art. 92 § 2, art. 92a § 2, art. 92b, art. 94 § 1 albo art. 97a, który w ciągu dwóch lat od ostatniego prawomocnego ukarania popełnia to samo wykroczenie wymierza się karę grzywny w wysokości nie niższej niż dwukrotność dolnej granicy ustawowego zagrożenia.
Dz.U. 2022 poz. 2151
Oznacza to, że recydywa, czyli ponowne popełnienie czynu zabronionego, od momentu wejścia w życie zmian ustawowych, zaczęła obowiązywać nie tylko zwykłych przestępców, ale również kierowców-piratów, czyli przestępców drogowych.
Recydywa w wykroczeniach drogowych – co oznacza?
Termin “recydywa” zgodnie z definicją słownikową Witolda Doroszewskiego, to: powtórne popełnienie przestępstwa po odbyciu kary. Wywodzi się z łacińskiego recidivus – powrotny, powtórny oraz recidare – popadać w coś na nowo, powracać do wcześniejszych nawyków. W znaczeniu drogowym to powtórzenie czynu zabronionego po uprzednim ukaraniu za to samo lub podobne wykroczenie. Oznacza brak właściwej resocjalizacji i powstrzymywania się od łamania prawa w tym zakresie.
Recydywa drogowa – na czym polega?
Recydywista drogowy, to kierowca, który pomimo nałożenia kary nadal popełnia te same błędy. Można więc stwierdzić, że kara nie poskutkowała, a ukarany nie wyciągnął z niej należytej nauki, która skutkowałaby zmianą późniejszego postępowania. W polskim prawie recydywa oznacza powtórne złamanie prawa i jest równoznaczna z poniesieniem surowszych konsekwencji.
Recydywiści płacą podwójnie!
Zgodnie z nowym taryfikatorem mandatów drogowy recydywista przyłapany na łamaniu prawa po raz kolejny, zapłaci za swój czyn podwójną stawkę. Chodzi o to, aby grzywna była dla niego bardziej odczuwalna, gdyż poprzednia nie odniosła pożądanego skutku, jakim byłoby zaprzestanie umyślnego niestosowania się do przepisów i jazda w zgodzie z kodeksem drogowym.
Brak znajomości prawa wcale nie zwalnia z jego przestrzegania! Mając prawo jazdy, warto śledzić aktualne zmiany przepisów i poszerzać wiedzę z zakresu prawa drogowego. W ten sposób unikniesz kolizji, sytuacji spornej i niejednego mandatu!
Mandaty za recydywę drogową
W przypadku wykroczeń drogowych recydywa zagrożona jest podwójną karą. Minimalne stawki mandatu w zależności od czynu zabronionego wynoszą od 800 do 2500 zł przy pierwszym potknięciu. Każde kolejne niezastosowanie się do kodeksu drogowego skutkuje nałożeniem kary o wartości min. 1600–5000 zł.
Przy przekroczeniu prędkości o 10–30 km/h nie grozi podwójny mandat. Stawki karne są stałe (od 50 do 400 zł), niezależnie od liczby popełnionych wykroczeń.
Znaczne przekroczenie prędkości
Zbyt szybka jazda karana jest mandatami o minimalnej wysokości wynoszącej od 800 do 2 500 zł za pierwszym razem. W przypadku recydywy mowa jest o kwotach rzędu 1 600–5 000 zł. Grzywna uzależniona jest od wartości przekroczenia prędkości o:
- 31–40 km/h – pierwszy raz: 800 zł, każdy kolejny: 1 600 zł,
- 41–50 km/h – pierwszy raz: 1 000 zł, każdy kolejny: 2 000 zł,
- 51–60 km/h – pierwszy raz: 1 500 zł, każdy kolejny: 3 000 zł,
- 61–70 km/h – pierwszy raz: 2 000 zł, każdy kolejny: 4 000 zł,
- od 71 km/h wzwyż – pierwszy raz: 2 500 zł, każdy kolejny: 5 000 zł.
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu
- znajdującemu się na przejściu dla pieszych lub wchodzącemu na to przejście – pierwszy raz: 1 500 zł, każdy kolejny: 3 000 zł,
- przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi poprzecznej, na którą wjeżdżamy – pierwszy raz: 1 500 zł, każdy kolejny: 3 000 zł,
- przy przejeżdżaniu przez chodnik lub drogę dla pieszych albo podczas jazdy po placu, gdzie piesi i pojazdy poruszają się po tej samej powierzchni – pierwszy raz: 1 500 zł, każdy kolejny: 3 000 zł,
- podczas włączania się do ruchu – pierwszy raz: 1 500 zł, każdy kolejny: 3000 zł,
- przy cofaniu – pierwszy raz: 1 500 zł, każdy kolejny: 3 000 zł,
- w strefie zamieszkania – pierwszy raz: 1 500 zł, każdy kolejny: 3 000 zł.
Złamanie zakazu wyprzedzania
- na przejściu dla pieszych lub bezpośrednio przed nim – pierwszy raz: 1 500 zł, każdy kolejny: 3 000 zł,
- przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia – pierwszy raz: 1 000 zł, każdy kolejny: 2 000 zł,
- na zakręcie oznaczonym znakami ostrzegawczymi – pierwszy raz: 1 000 zł, każdy kolejny: 2 000 zł,
- na skrzyżowaniu (z wyjątkiem ronda) – pierwszy raz: 1 000 zł, każdy kolejny: 2 000 zł,
- uprzywilejowanego na obszarze zabudowanym – pierwszy raz: 1 000 zł, każdy kolejny: 2 000 zł,
- na przejeździe dla rowerzystów i bezpośrednio przed śluzą– pierwszy raz: 1 000 zł, każdy kolejny: 2 000 zł,
- na przejeździe kolejowym i bezpośrednio przed nim – pierwszy raz: 1 000 zł, każdy kolejny: 2 000 zł,
- przy przejeżdżaniu przez tory tramwajowe lub bezpośrednio przed nimi – pierwszy raz: 1 000 zł, każdy kolejny: 2 000 zł,
- określonego znakiem drogowym – pierwszy raz: 1 000 zł, każdy kolejny: 2 000 zł,
- z niewłaściwej strony – pierwszy raz: 1 000 zł, każdy kolejny: 2 000 zł.
Pozostałe wykroczenia drogowe
- niezachowanie ostrożności i spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym z następstwem w postaci poszkodowanego (np. pieszego czy rowerzysty) – pierwszy raz: 1500 zł, każdy kolejny: 3 000 zł,
- omijanie pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu – pierwszy raz: 1 500 zł, każdy kolejny: 3 000 zł,
- niezatrzymanie pojazdu w celu umożliwienia przejścia przez jezdnię osobie niepełnosprawnej, ze specjalnym znakiem lub o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej – pierwszy raz: 1 500 zł, każdy kolejny: 3 000 zł,
- jazda po chodniku lub przejściu dla pieszych – pierwszy raz: 1 500 zł, każdy kolejny: 3 000 zł,
- wjazd na torowisko z zaporami w trakcie ich opuszczania, kiedy są opuszczone lub podczas ich podnoszenia – pierwszy raz: 2 000 zł, każdy kolejny: 4 000 zł,
- wjazd na przejazd kolejowy przy czerwonym świetle sygnalizatora lub jeżeli po drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy – pierwszy raz: 2 000 zł, każdy kolejny: 4 000 zł,
- prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie po spożyciu alkoholu lub innego, podobnie działającego środka – pierwszy raz: 2 500 zł, każdy kolejny: 5 000 zł.
Recydywa – szkodliwa rutyna za kółkiem
Co prowadzi do powstania recydywy w wykroczeniach drogowych? Po części winna jest temu rutyna, która może wkraść się niepostrzeżenie w sposób prowadzenia samochodu. Nawyki podczas kierowania autem pojawiają się z czasem, w trakcie zdobywania doświadczenia za kierownicą. Są wśród nich pozytywne aspekty, jak choćby sprawdzenie ustawienie lusterek przed rozpoczęciem jazdy. Niektóre mogą jednak negatywnie wpływać na bezpieczeństwo jazdy, a nieraz do pogwałcenia przepisów prawa.
Zaczyna się często niewinnie od nierespektowania pojedynczych zakazów i nakazów (np. niezapinania pasów bezpieczeństwa). Kończy się natomiast na całkowitym braku poszanowania reguł kodeksu drogowego, wysokim mandacie, a w najgorszym wypadku tragiczną w skutkach kolizją drogową.
Jakich wykroczeń dotyczy recydywa drogowa?
Recydywa w ruchu drogowym obejmuje najcięższe przewinienia, jakich dopuszczają się kierowcy podczas jazdy po drogach publicznych. To m.in.:
- znaczne przekroczenie dopuszczalnej prędkości,
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu,
- złamanie zakazu wyprzedzania,
- wyprzedzanie na przejściu dla pieszych lub bezpośrednio przed nim,
- niezachowanie należytej ostrożności i spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym z następstwem w postaci poszkodowanego pieszego, rowerzysty itp.,
- omijanie pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu,
- wjeżdżanie na torowisko z zaporami w trakcie ich opuszczania, kiedy są opuszczone lub podczas ich podnoszenia,
- wjazd na przejazd kolejowy przy czerwonym świetle sygnalizatora lub jeżeli po drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy,
- prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie po spożyciu alkoholu lub innego, podobnie działającego środka,
Recydywa wykroczeń drogowych a cena polisy
Składka ubezpieczenia uzależniona jest od wielu czynników. Wpływają na nią m.in. parametry pojazdu, historia ubezpieczenia oraz dane właściciela oraz kierowcy. Od 17 czerwca 2022 r. ubezpieczyciele mają możliwość wglądu w historię mandatów drogowych. W przypadku recydywy może być to podwójnie dotkliwe, gdyż z jednej strony kierowca zostaje obciążony dwukrotnie wyższą karą pieniężną niż standardowo, a z drugiej – może otrzymać zwyżkę na zakup ubezpieczenia auta. Towarzystwa szczególnie nieprzychylnym okiem patrzą na kierowców, którzy notorycznie łamią przepisy drogowe, czyli samochodowych recydywistów.
Kończy Ci się polisa obowiązkowa albo chcesz sprawdzić, ile teraz zapłaciłbyś za OC na swoje auto? Skorzystaj z naszego kalkulatora ubezpieczeń komunikacyjnych i sprawdź, jak niską składkę otrzymasz! Zanim przedłużysz polisę u dotychczasowego ubezpieczyciela, odwiedź porównywarkę ubezpieczeń OC/AC i jednym kliknięciem w 3 minuty uzyskaj kilkadziesiąt ofert 18 towarzystw. To najprostszy sposób na uzyskanie najlepszej ceny pakietu ubezpieczeń na rynku!
FAQ – najczęściej zadawane pytania o recydywę drogową w mandatach
Recydywiści otrzymują dwukrotnie wyższe kary finansowe za te same lub podobne wykroczenia popełnione po raz kolejny. Mandat w przypadku recydywy jest 2 razy wyższy, ale wartość punktów karny nie ulega zmianie – jest taka sama zarówno przy pierwszym przewinieniu, jak i przy kolejnych.
W polskim prawie recydywa jest wtedy, gdy kierowca po raz drugi w ciągu 2 lat popełnia wykroczenie drogowe z tej samej grupy. W przypadku popełnienia wykroczenia tego samego typu po raz kolejny, występuje recydywa. Przedawnienie recydywy ma miejsce po upływie 2 lat bez mandatu drogowego tego samego typu. Po tym czasie za kolejne przewinienie kierowca jest karany, jakby popełnił je po raz pierwszy – wcześniejsze ulega zatarciu.
Przepisy weszły w życie 17 września 2022 r. i to jest data graniczna. Wykroczenia drogowe popełnione przed 17 września 2022 r. nie mogą być brane pod uwagę przy wyliczeniu kwoty mandatu. System podwójnych kar obowiązuje w przypadku przewinień drogowych zaistniałych w tego dnia lub po 17 września 2022. Jeśli więc kierowca został ukarany mandatem i przyjął go w tym dniu, to 17 września 2024 r. jego recydywa ulegnie zatarciu i w razie ponownego złamania przepisów zostanie ukarany mandatem karnym w standardowej wysokości.
- Recydywa w mandatach polega na co najmniej dwukrotnym popełnieniu tego samego wykroczenia drogowego w ciągu dwóch lat. Obowiązuje kierowców, którzy ponownie łamią kodeks drogowy tym samym obszarze od 17 września 2022 r.
- Złamanie po raz kolejny tego samego przepisu wiąże się z podwójną karą finansową. Dwukrotnie wyższy mandat może wynieść od 1 600 do nawet 5 000 zł.
- Oprócz podwójnego mandatu karnego, kierowca-recydywista może zapłacić więcej za ubezpieczenie samochodu w kolejnym roku. Ubezpieczyciele mają wgląd w historię mandatową i szczególnie nieprzychylnym okiem patrzą na osoby nagminnie łamiące przepisy.
- Niebezpieczna rutyna przyczynia się do powstania szkodliwych nawyków drogowych, co z kolei prowadzi do częstego łamania przepisów, a w konsekwencji do powstania zjawiska recydywy drogowej.
Trudne pojęcia:
Dołącz do dyskusji