Przekładnia e-shift w aucie – jak działa sekwencyjna skrzynia biegów?

Manual czy automat to odwieczny dylemat automaniaków. A może sekwencja? Kompromisem między manualną a automatyczną przekładnią jest półautomatyczna skrzynia biegów. Zautomatyzowana przekładnia zapewnia szybkość działania przy zachowaniu kontroli nad doborem odpowiedniego przełożenia.

sekwencyjna skrzynia biegów

Zastanawiasz się, co to jest sekwencja i na czym polega działanie półautomatycznej skrzyni biegów? Dzięki temu poradnikowi, poznasz zasadę jej działania i dowiesz się, dlaczego przekładnie e-shift zostały niemal całkowicie wyparte przez automaty!

Sekwencyjna skrzynia biegów w samochodzie – czym jest?

Przekładnia semi-auto (półautomatyczna) to rozwiązanie pośrednie pomiędzy skrzynią manualną a w pełni zautomatyzowaną. Posiada zaprogramowane zmiany biegów, lecz daje kierowcy możliwość wyboru konkretnego przełożenia (preselekcji) bez konieczności wciskania pedału sprzęgła, który w ogóle nie występuje w pojazdach z tą przekładnią.

CIEKAWOSTKA

W uproszczeniu skrzynia półautomatyczna sama obsługuje sprzęgło, ale to kierowca przeważnie musi dobierać odpowiednie przełożenie wybierakiem. Automatyzacja w tym przypadku dotyczy więc przede wszystkim pracy sprzęgła.

Skrzynia zautomatyzowana – ASG

Skrzynia sekwencyjna stanowi podrodzaj przekładni ASG (ang. Automated Shift Gearbox). To manualna skrzynia z dodatkowym mechanizmem zmieniającym biegi, który robi to za kierowcę.

CZY WIESZ, ŻE …

Obecnie nie stosuje się już przekładni półautomatycznych. Zastąpiły je w pełni zautomatyzowane, znacznie prostsze konstrukcyjnie rozwiązania.

Na czym polega sekwencja w skrzyni półautomatycznej?

Pracą całego układu steruje mikroprocesor, który sam załącza sprzęgło w momencie, kiedy kierowca zażąda zmiany biegu lub zmieni tryb pracy przekładni np. podczas ruszania z miejsca. Większość nowszych skrzyń biegów półautomatycznych oprócz trybu manualnej zmiany biegów za pomocą drążka lub dźwigni przy kierownicy, posiada także tryb całkowicie autonomicznej zmiany biegów – przeprowadzanej tylko i wyłącznie przez komputer (bez udziału człowieka).

Sekwencyjna skrzynia – czym różni się od automatu?

Automatyczna skrzynia biegów sama dobiera odpowiednie przełożenia. Do kierowcy należy jedynie wybór trybu jazdy selektorem (P, N, R lub D). Nie może natomiast żądać od przekładni, aby w danym momencie zredukowała lub sięgnęła po wyższy bieg.

CZY WIESZ, ŻE …

Te same oznaczenia trybów pracy skrzyni biegów dotyczą zarówno przekładni w pełni automatycznej, jak i w połowie zautomatyzowanej – przekładni sekwencyjnej.

Co oznaczają poszczególne tryby jazdy?

  • P (parking) – bieg postojowy, stosowany w trakcie unieruchomienia pojazdu,
  • N (neutral) – bieg neutralny (jałowy), czyli tzw. luz, do stosowania w sytuacjach wyjątkowych, np. po awarii podczas holowania,
  • R (reverse) – bieg wsteczny, używany przy cofaniu,
  • D (drive) – bieg do jazdy, służy do poruszania się w ruchu drogowym w trakcie zwykłej przejażdżki (skrzynia w tym trybie może sama dobierać przełożenia).

Ekspert Mubi radzi:

“Skrzynia sekwencyjna łączy cechy przekładni manualnej z zaletami automatu. Pozwala cieszyć się zmianą biegów w momencie, w którym tego chcesz. Umożliwia to bardziej angażującą jazdę niż przy całkiem automatycznej zmianie biegów. Często stosowana jest w samochodach sportowych, gdyż zapewnia konkretne przełożenie w danym momencie.”

Najpopularniejsze skrzynie półautomatyczne – gdzie występują?

Poszczególni producenci stosują różne konstrukcje i oznaczenia sekwencyjnych skrzyń biegów. Najczęściej spotykane są w samochodach usportowionych, sportowych maszynach drogowych i supersportowych bolidach, ale także w niedrogich miejskich pojazdach.

Skrzynia Selespeed – gdzie jest stosowana?

Ten system sterowania zmianą biegów opracowała i wytwarzała włoska firma Magneti Marelli zależna od koncernu FCA. Po raz pierwszy został użyty w 1999 r. – na początku w Alfach Romeo 156 i 147 oraz w Fiatach Punto i Stilo, a także w Oplu Corsie. Mechanizm jej działania opiera się na elektrohydraulicznym układzie wspomagania i mechanicznym sterowaniu biegami przez bezpośrednie ze skrzynią.

Ten układ znalazł zastosowanie głównie w autach włoskich i występował pod wieloma nazwami:

  • Alfa Romeo – Duoselect,
  • Fiat – Dualogic,
  • Ferrari – F1,
  • Lamborghini – E-Gear,
  • Maserati – Cambiocorsa/MC-Shift,
  • Opel – Easytronic.

System przekładni Selespeed dysponuje pojedynczym suchym sprzęgłem (1 lub 2-tarczowym). Jest to jedno z nielicznych dostępnych na rynku w pełni sekwencyjnych rozwiązań.

UWAGA!

Skrzynie Selespeed okazały się dość awaryjnym rozwiązaniem w użytkowaniu. Stosunkowo szybko zostały zastąpione przez tzw. skrzynie dwusprzęgłowe: TCT (Fiat) lub DSG (Volkswagen).

Skrzynia DCT – gdzie występuje?

To dwusprzęgłowa, zautomatyzowana skrzynia manualna (sekwencyjna). Podobnie jak w przypadku skrzyni Selespeed, również przekładnia DCT występuje pod różnymi nazwami w zależności od producenta:

  • Alfa Romeo – DDCT,
  • Audi – S Tronic,
  • Ford – PowerShift,
  • Mitsubishi – SST,
  • Porsche – PDK,
  • Renault – EDC.
  • Volkswagen – DSG.

Skrzynia AMT – gdzie można ją spotkać?

To zautomatyzowana przekładnia manualna. Nazwa handlowa stanowi akronim od ang. Automated Manual Transmission. Wykorzystuje elektrohydrauliczny system automatycznej zmiany biegów, który wyręcza kierowcę od ingerencji w pracę przekładni. Ma nieskomplikowaną budowę, przez co jest tańsza od typowych skrzyń automatycznych i znalazła powszechne zastosowanie w budżetowych autach miejskich. Jej montaż w pojeździe nie wymagał większych zmian konstrukcyjnych. Obecnie jest dość rzadko spotykana.

Na skrzynie AMT można trafić w pojazdach takich marek, jak:

  • Citroen/Peugeot – SensoDrive,
  • Fiat – Dualogic.

Dlaczego nie stosuje się już przekładni sekwencyjnych?

Skrzynie sekwencyjne na pewnym etapie rozwoju motoryzacji doskonale spełniały swoje zadanie. Były stosowane w niedrogich autach, ale znalazły się także w supersportowych bolidach drogowych. Jak to się stało? Otóż, przekładnia półautomatyczna oprócz wyręczania kierowcy z pracy lewą stopą (na pedale sprzęgła), zapewniała kilka innych zalet.

Mocne strony skrzyń e-shift:

  • prosta budowy,
  • niewysokie koszty produkcji,
  • niewielkie rozmiary,
  • brak utraty mocy przy przyspieszaniu,
  • spalanie na akceptowalnym poziomie.

Słabe strony przekładni sekwencyjnych:

  • niska kultura pracy,
  • niewielki komfort użytkowania,
  • duże spadki mocy podczas zmiany biegów,
  • wysoka usterkowość mechanizmu,
  • trudność naprawy po awarii.
UWAGA!

Z powodu trudności w naprawie mechanizmów skrzyń półautomatycznych niewielu mechaników potrafi przywrócić je do stanu pierwotnego, pozbawionego problemów.

Pomimo swoich swoich zalet, wady i skomplikowane naprawy doprowadziły do niemal całkowitego wyparcia sekwencji z rynku przez skrzynie w pełni automatyczne. Niektórzy producenci nadal oferują skrzynie zautomatyzowane, które pozostawiają kierowcy możliwość samodzielnej selekcji przełożenia, jednak to margines.

Ile kosztuje ubezpieczenie pojazdu ze skrzynią sekwencyjną?

Polacy dość niechętnie podchodzą do zakupu auta ze skrzynią automatyczną. Dotyczy to również przekładni sekwencyjnych. To po części skutek myślenia, że skrzynia zautomatyzowana zwiększa spalanie, a jej naprawa może pochłonąć krocie. Oczywiście może się tak zdarzyć, tak samo jak w wyniku nieumiejętnej jazdy autem ze skrzynią manualną – spalanie i kosztowne awarie mogą pojawić się znienacka.

Jaka polisa na auto z przekładnią półautomatyczną?

Ubezpieczenie auta ze skrzynią półautomatyczną oprócz obowiązkowego OC powinno obejmować assistance z holowaniem, na wypadek, gdyby system zawiódł i uniemożliwił dalszą jazdę. Poza holowaniem, pakiet wsparcia w podróży zapewni m.in. transport zastępczy, zakwaterowanie w hotelu i umożliwi kontynuację wyjazdu, bez konieczności zmiany dalszych planów.

Przykład:

Sprawdźmy, ile wyniesie składka na jedno z najpopularniejszych aut ostatnich lat ze skrzynią zautomatyzowaną, czyli Volkswagena Passata z przekładnią DSG. To model zasilany silnikiem benzynowym o pojemności 1,5 l i mocy 150 KM (110 kW) z 2019 r., który należy do 45-letniego mieszkańca Chmielowa (woj. podkarpackie). Oto 3 propozycje OC w najlepszej cenie (razem z assistance), jakie uzyskał:

TowarzystwoZakresCena
UNIQAOC, Assistance349 zł
Trasti OC, Assistance 444 zł
Wiener OC, Assistance 539 zł
Źródło: kalkulator ubezpieczeń komunikacyjnych mubi.pl [kwiecień 2024].

FAQ – najczęściej zadawane pytania o sekwencyjną skrzynię biegów

Jak wygląda zmiana biegów w skrzyni półautomatycznej?
PODSUMOWANIE
  • Sekwencyjna skrzynia biegów to najczęściej przekładnia manualna ze zautomatyzowaną pracą sprzęgła. Pozwala kierowcy na wybór biegów lub przełączenie przekładni w tryb pracy automatycznej.
  • Przekładnia półautomatyczna, zaliczana do skrzyń zautomatyzowanych (ASG), to forma przejściowa pomiędzy manualem a automatem. Oferuje szybkość zmiany biegu przeprowadzanej przez komputer z zachowaniem sprawczości i kontroli po stronie kierowcy.
  • Samochody wyposażone w skrzynię sekwencyjną są pozbawione pedału sprzęgła, gdyż steruje nim mikroprocesor. Ma natomiast selektor trybów jazdy, jak w autach wyposażonych w przekładnię w pełni automatyczną (P, N, R lub D).
  • Do najczęściej stosowanych skrzyń zalicza się przekładnie: Selespeed (m.in. Alfa Romeo, Fiat, Ferrari, Lamborghini, Maserati, Opel), DCT (m.in. Audi, Ford, Mitsubishi, Renault, Volkswagen) i AMT (m.in. Citroen czy Peugeot). Producenci stosowali ich różne nazwy własne (np. Easytronic, PowerShift czy DSG).
  • Skrzynie sekwencyjne z powodu trudności w naprawie niemal całkowicie zniknęły z rynku. Ubezpieczenie pojazdu wyposażonego w przekładnie półautomatyczną powinno obejmować assistance. Taka polisa kosztuje już od 349 zł!
Autor artykułu: Rafal Glinski

Redaktor z 5-letnim stażem pracy w mediach. Jest autorem kilkuset publikacji o charakterze informacyjnym i publicystycznym. W swoich tekstach na Mubi stara się wyjaśnić wszystkie zawiłości świata ubezpieczeń. Jako czynny użytkownik dróg opisuje realia drogowe kierowców. 

Wystaw ocenę

Dołącz do dyskusji

0 komentarzy

avatar autora komentarza

Uprzejmie informujemy, że komentarze zawierające wulgaryzmy lub informacje niezgodne z zasadami języka polskiego nie będą publikowane w serwisie.

Skomentuj jako pierwszy!

Chcesz wydawać mniej na ubezpieczenie OC/AC nawet o 50%? To proste!
Oblicz ceny w 3 minuty!

Porównaj ceny OC/AC