Rodzaj silnika samochodowego – jak wpływa na ubezpieczenie auta?
Silnik to serce pojazdu mechanicznego. Napędza motocykl, samochód osobowy czy maszynę budowlaną. W zależności od rodzaju (benzyniak, diesel czy elektryk) w jego żyłach (czytaj: przewodach) płynie: paliwo, olej napędowy lub prąd. Sprawdź, czy źródło napędu ma wpływ na cenę polisy OC!
Z tego artykułu dowiesz się:
Zastanawiasz się, jak ustalić wariant silnikowy bez zaglądania pod maskę? Czy można to sprawdzić w dowodzie rejestracyjnym? Dowiedz się, jak rodzaj silnika w aucie wpływa na wysokość składki ubezpieczenia.
Silnik – źródło zasilania w pojeździe silnikowym
Zastanawiałeś się kiedyś, co to jest silnik? Jako dziecko myślałeś: po co w aucie zespół napędowy? Silnik jest konieczny, aby pojazd mógł działać. Produkuje energię niezbędną do pracy maszyny i przemieszczania się. To generator zasilany na benzynę, ropę albo prąd. Dzięki pracującemu silnikowi samochód może poruszać się po drogach i służyć jako środek transportu.
Jak pracuje silnik w aucie spalinowym?
Zasada działania, na której opiera się silnik samochodowy, jest dość prosta. Zmienia on dostarczoną energię cieplną lub elektryczną w energię mechaniczną. W autach spalinowych wał napędowy przenosi ją na koła, a dzięki prądnicy nadmiar energii elektrycznej wraca do akumulatora. Konwencjonalne silniki tłokowe wykorzystują do tego ruch posuwisto-zwrotny.
Silnik czterosuwowy
Zdecydowaną większość obecnie spotykanych pojazdów napędza silnik czterosuwowy. To silnik spalinowy o spalaniu wewnętrznym z zapłonem iskrowym lub samoczynnym. Jego nazwa odwołuje się do 4 faz działania jednostki napędowej:
- Wpływ powietrza lub mieszanki paliwowo-powietrznej.
- Sprężanie.
- Praca.
- Wydmuch spalin.
Cykl obejmuje dwa obroty wału korbowego, co równa się czterem ruchom posuwisto-zwrotnym tłoka w ramach jednego cyklu roboczego.
Suw pracy przypada na dwa obroty wału korbowego. Silnik czterosuwowy teoretycznie powinien mieć dwukrotnie mniejszą moc niż motor dwusuwowy, w którym praca użyteczna przypada na jeden obrót wału korbowego. Dobra wymiana ładunku oraz wyższe ciśnienie sprężania sprawiają jednak, że różnica mocy jest niewielka.
Jednostka czterosuwowa zawsze ma zawory i rozrząd – przez to jego konstrukcja jest bardziej złożona niż w przypadku silnika dwusuwowego. Czterosuw z uwagi na rozrząd zaworowy nie wykazuje strat w paliwie i łatwiej mu spełnić obowiązujące normy emisji spalin. Z tego względu większość spalinowych silników tłokowych pracuje obecnie w obiegu czterosuwowym.
Najmniejsze silniki (np. w pojazdach modelarskich, motorowerach czy skuterach) oraz wielkie motory (np. w okrętach) pracują przeważnie w cyklu dwusuwowym.
Parametry silnika – jakie wartości określają motor?
Poszczególne silniki różnią się budową, cyklem pracy albo rodzajem paliwa. Określają je jednak te same parametry. Najważniejsze atrybuty silnika samochodowego to:
- moc – zdolność do wykonania pracy w jednostce czasu;
- moment obrotowy – dla wszystkich silników z ruchem obrotowym;
- sprawność – stosunek wytworzonej energii użytecznej do energii pobranej przez silnik.
Silniki samochodowe – rodzaje
Na rynku dostępne są obecnie różne źródła zasilania samochodów osobowych. Oprócz tradycyjnych konstrukcji spalinowych dochodzi dużo nowości. Dbanie o środowisko naturalne i wymogi instytucji unijnych wymuszają na producentach poszukiwanie napędów alternatywnych. To napędy łączące dotychczas znane źródła energii (hybrydy), silniki w pełni elektryczne zasilane prądem lub wodorem z ogniw paliwowych albo motory napędzane gazem LPG/CNG lub na energię słoneczną.
Tradycyjne silniki dzielą się na:
- spalinowe (cieplne, tłokowe):
- benzynowe – jednostki napędowe zasilane paliwem bezołowiowym (95- lub 98-oktanowym);
- wysokoprężne – wysokoprężne jednostki napędowe zasilane olejem napędowym (ON), który bazuje na ropie naftowej;
1936 r. Mercedes-Benz jako pierwszy producent zastosował silnik Diesla w seryjnie produkowanym samochodzie osobowym.
- elektryczne (trójfazowe, klatkowe, asynchroniczne, indukcyjne) – urządzenia napędowe wykorzystujące energię elektryczną.
Poszczególne konstrukcje producentów samochodów różnią się między sobą budową (np. układem cylindrów) i parametrami. Poniżej opisujemy najczęściej spotykane silniki w cywilnych autach, czyli takich, które na co dzień poruszają się po polskich drogach.
Trzycylindrowa jednostka
3-cylindrowe silniki stosuje się przeważnie w małych autach segmentów A i B. Motor jest niewielkich rozmiarów, więc idealnie mieści się pod niedługą maską. Współczesne motory tego typu oferują osiągi podobne do jednostek czterocylindrowych. Mają przy tym charakterystyczne brzmienie podczas pracy i wpadają w nieprzyjemne wibracje. Przy wyższych obrotach stają się donośne, co nie każdemu przypadnie do gustu.
Polski Fiat 126p Maluch miał jeszcze mniejszą jednostkę o dwóch cylindrach, pojemności 594–703 cm³ i mocy 23–25 KM. W taki sam silnik wyposażony był jego poprzednik – Fiat 500 Nuova.
Niewielkie silniki 3-cylindrowe z założenia miały być ekonomiczne. Na dalszych trasach się nie sprawdzą. Osiągają niebagatelne spalanie przy prędkościach międzymiastowych, nie wspominając nawet o przejazdach autostradowych.
Bokser
Silnik o przeciwległych cylindrach “leżących” na wspólnej osi nazywa się bokser. To przeciwbieżna jednostka napędowa, w której każdy z tłoków ma własną komorę spalania, choć występują też konstrukcje współbieżne ze wspólną lub rozdzielną komorą. Dzięki temu rozwiązaniu motor pracuje ciszej i z mniejszą siłą drgań niż w konwencjonalnych silnikach rzędowych.
Konstrukcja takiego silnika jest dość skomplikowana. Wymaga zastosowania podwójnych układów takich jak rozrząd (podobnie jak w układzie “V”), przez co jest droga i stosunkowo rzadko występuje w modelach drogowych. Zwarta konstrukcja pozwala na szerokie zastosowanie lekkiego aluminium, dzięki czemu środek ciężkości silnika (a także samochodu) jest nisko nad ziemią. Ten rodzaj napędu stosowany jest w autach terenowych i sportowych (np. Subaru lub Porsche).
Czterocylindrowa jednostka (R4)
Silnik spalinowy R4 to najpopularniejsza jednostka napędowa stosowana w pojazdach użytkowych. Posiada 4 cylindry ułożone w jednym rzędzie. Czterocylindrowiec jest najczęściej stosowany ze względu na prostą konstrukcję i dobre wyważenie, choć zdarza mu się wpadać w nieprzyjemne drgania.
Na rynku samochodów osobowych są dostępne większe silniki rzędowe. 5-cylindrowe motory (R5) napędzają przeważnie auta klasy premium (m.in. Audi i Volvo). Charakteryzują się większą kulturą pracy i typowym, rajdowym brzmieniem.
Przykłady silników R4:
- BMC A-Series (o pojemności 803–1 275 cm³) – występuje np. w modelach marki Mini;
- Honda E (o pojemności 995–1 600 cm³) – występuje np. w modelu: Civic;
- Alfa Romeo Twin Cam (o pojemności 1 290–1 962 cm³) – występuje np. w modelach: Spider, 155 i 164;
- Honda F20C (o pojemności 1 997–2 157 cm³) – występuje np. w modelu S2000.
Najmniejszym silnikiem w układzie R4 wykorzystanym w samochodzie był ten, który napędza Mazdę Carol. Jego pojemność wynosi raptem 358 cm³ (0,3 l). Jeszcze mniejsze jednostki R4 (250 cm³) montuje się w jednośladach.
Sześciocylindrowy silnik (V6)
Drugim silnikiem najczęściej stosowanym w pojazdach spalinowych jest jednostka złożona z 6 cylindrów w układzie “V”. To najmniejsza jednostka widlasta stosowana w samochodach (oprócz kilku modeli rzadkich z V-czwórką pod maską). Odchylenie cylindrów od osi pionowej jest różne w zależności od producenta i przeznaczenia silnika. Kąt rozwarcia V-szóstki to przeważnie 60 st. Rzadziej spotykany jest kąt prosty (90 st.) lub nawet rozwarty (120 st.).
Pierwszym wielkoseryjnym autem wyposażonym w silnik V6 była pięknie stylizowana Lancia Aurelia z 1950 r. Z wyczynowych V-szóstek korzystają wyścigowe bolidy Formuły 1.
Silnik 6-cylindrowy cechuje wyższa kultura pracy niż w przypadku jednostki R4. Często jest wyznacznikiem prestiżu, uzupełniając gamę (przeważnie modele klasy średniej i wyższej) o mocniejszy wariant silnikowy. W pierwszej dekadzie XXI wieku, mocniejsze jednostki V6 ustąpiły miejsca bardziej ekonomicznym i ekologicznym 4-cylindrowcom (nawet na rynku amerykańskim).
Motor VR6 opracowany przez Volkswagena na początku lat 90. łączy w sobie cechy obu silników sześciocylindrowych: rzędowego i widlastego. Ma cylindry umieszczone pod kątem 15 stopni w jednym, a nie w dwóch osobnych blokach.
Przykłady współczesnych silników V6:
Benzynowe V6:
- Alfa Romeo 2.9 24V BiTurbo (o mocy 510 KM) – występuje np. w modelach: Giulia, Stelvio;
- Opel 2.8 24V Turbo (o mocy 250–325 KM) – występuje np. w modelach: Vectra, Signum, Insignia;
- Volkswagen 3.0 24V (o mocy 340 KM) – występuje np. w modelach marki Audi: A6, A7, A8, Q8.
Diesle V6:
- Volkswagen 3.0 24V TDI (o mocy 231–286 KM) – występuje w modelach marek Volkswagen (np. Touareg III) i Audi: A4, A5, A6, A7, A8, Q5, Q7, Q8.
Ośmiocylindrowy silnik (V8) zbudowany jest tak samo, jak jego 6-cylindrowa odmiana, tylko zamiast 3 ma po 4 cylindry na każdym rozwidleniu. Większe silniki są budowane na tej samej zasadzie. Motory V10 napędzają najwyższej klasy samochody sportowe, a V12 – najbardziej luksusowe limuzyny. Silnik W12 składa się z połączenia dwóch jednostek V6. Największy obecnie dostępny w sprzedaży silnik to W16 w modelu Bugatti Chiron złożony z dwóch V-ósemek.
Silnik elektryczny
Samochód elektryczny napędzany jest przez jeden lub więcej silników elektrycznych, które wykorzystują do pracy wyłącznie energię zgromadzoną w akumulatorach. W porównaniu z silnikami spalinowymi, pojazdy zasilane na prąd są cichsze, nie emitują spalin i zostawiają mniejszy ślad węglowy, choć zakład produkujący energię elektryczną może generować własną emisję. Najlepiej, kiedy prąd do zasilania auta pochodzi z przydomowej elektrowni neutralnej dla środowiska (np. farmy wiatrowej lub paneli fotowoltaicznych).
Trójfazowy silnik elektryczny (indukcyjny)
Trójfazowe silniki asynchroniczne klatkowe stosowane są w napędach trakcyjnych (np. w trolejbusach, tramwajach czy pociągach zasilanych z sieci). Są wykorzystywane w różnego rodzaju drogowych pojazdach elektrycznych: w samochodach (np. Tesla Roadster), motocyklach (np. Mission One) i ciężarówkach (np. Smith Electric Vehicles Newton).
Nazwy poszczególnych typów silników stosowane przez producentów
Poszczególni producenci różnie oznaczają swoje autorskie konstrukcje jednostek napędowych. Przeważnie bazują na dobrze znanych i powszechnie stosowanych silnikach, ale zawierają innowacyjne rozwiązania techniczne, które stanowią o ich wyjątkowości.
TDI
TDI to skrót od ang. Turbo Direct Injection. Jest to turbodoładowany silnik Diesla z wtryskiem bezpośrednim. Tę jednostkę wyposażoną w intercooler (chłodnicę międzystopniową) rozwinął i powszechnie stosuje do dziś grupa Volkswagen AG. Pierwszy silnik tego typu trafił do seryjnego auta w 1989 r. – było to Audi 100 C3 z motorem 2.5 TDI.
Silniki TDI ze względu na technologię układu zasilania dzielą się na 3 kategorie:
- zasilane pompą rozdzielaczową (TDI-VP) – najstarsze;
- zasilane pompowtryskiwaczami (TDI-PD);
- z zasilaniem common rail (TDI-CR) – najnowsze.
W 2015 r. przedstawiciele Volkswagena przyznali się do oszustwa podczas amerykańskich testów emisji spalin, w wyniku czego samochody błędnie prezentowały spalanie. Tzw. afera Dieselgate objęła 11 milionów samochodów z silnikiem TDI.
HDi
HDi to skrót od ang. High Pressure Direct Injection. Jest to silnik Diesla z bezpośrednim wtryskiem paliwa (common rail). Skonstruował go koncern PSA, a pierwsza generacja tej jednostki pojawiła się na rynku w 1998 r. To często stosowany motor w popularnych autach marek Peugeot i Citroën. Cieszy się dobrą opinią i jest uznawany za wyjątkowo trwałą konstrukcję.
W 2010 r. grupa PSA zaprezentowała silnik e-HDi. Został wyposażony w najnowocześniejszy system start-stop, co pozwoliło znacznie obniżyć spalanie. Produkowany od 2013 r. silnik HDi 4. generacji nazywany jest BlueHDi, gdyż spełnia wyśrubowane normy emisji Euro 6.
Rodzaj silnika a wysokość ubezpieczenia
Typ jednostki napędowej ma decydujący wpływ na osiągi i parametry auta. Wpływa także na cenę ubezpieczenia. Od konstrukcji silnika zależy, czy auto jest skomplikowane i drogie w naprawie oraz, jak szybko może się rozpędzić. Ubezpieczyciele patrzą na te kwestie i biorą ją pod uwagę przy wyliczeniu składki.
Ekspert Mubi radzi:
Ubezpieczenie komunikacyjne wyliczane jest indywidualnie. Warto więc wyliczyć samodzielnie składkę nawet przed nabyciem auta, aby wiedzieć, na jaką kwotę być przygotowanym.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o rodzaj napędu w aucie
Rodzaj silnika w aucie jest dostosowany do jego przeznaczenia i zadań, jakie przed nim stoją. W małym aucie miejskim do sprawnego poruszania się po aglomeracji wystarczy niewielki motor 3-cylindrowy lub napęd elektryczny z małym akumulatorem. Uniwersalne auto rodzinne powinno mieć silnik średniej wielkości (co najmniej 4-cylindrowy) i spory zasięg. Większe jednostki napędowe zapewniają zapas mocy i sprawdzą się idealnie w aucie na dalekie trasy (pewność podczas wyprzedzania) lub samochodzie sportowym.
Kod silnika jest zaszyfrowany w 17-znakowym numerze identyfikacyjnym pojazdu. Znaki 4–8 opisują konkretny pojazd (rodzaj nadwozia, typ silnika, wyposażenie). 3 wielkie litery pośrodku stanowią przeważnie kod silnika, który informuje o jego typie, pojemności, mocy czy rodzaju paliwa. Rozszyfrować tabliczkę znamionową pozwala internetowy dekoder VIN.
Tak, w zdecydowanej większości przypadków. Wypełniona książka serwisowa posiada nalepkę lub adnotację o konkretnym pojeździe. Znajdują się tam wszystkie informacje o danym aucie (tj. marka i model, rok produkcji, kod lakieru karoserii, rodzaj silnika, typ skrzyni biegów). To ułatwienie dla mechaników, aby na wyciągnięcie ręki mieli dane pojazdu, ale w razie potrzeby może z nich skorzystać również właściciel.
- Samochody napędzają rozmaite rodzaje silników. Jednostki spalinowe i elektryczne często obecnie są łączone w postaci hybryd (ładowanych z gniazdka lub magazynujących energię podczas jazdy).
- Od 2035 r. Unia Europejska miała zakazać sprzedaż nowych aut spalinowych. Już teraz wiadomo, że dopuszczony będzie obrót pojazdami zasilanymi nowoczesnymi e-paliwami.
- Zazwyczaj większy silnik wiąże się z wyższą stawka za ubezpieczenie. Wynika to z wysokiej wartości pojazdu i wyższych kosztów ewentualnych napraw. Duże silniki dysponują niebagatelną mocą, która łączy się z ryzykiem spowodowania wypadku.
- Ubezpieczenie dla auta zasilanego prądem jest przeważnie tańsze niż dla jego spalinowego odpowiednika. Samochód z Dieslem pod maską wychodzi średnio o 200 zł drożej. Najdroższa jest polisa na auto hybrydowe.
- Internetowy kalkulator ubezpieczeń pozwala niezobowiązująco sprawdzić składkę polisy OC i AC z wybranymi dodatkami dla każdej wersji silnikowej auta dostępnego na polskim rynku.
Trudne pojęcia:
Dołącz do dyskusji