Staycation – inne spojrzenie na wakacje

Definicja staycation – idea domowych wakacji

Wydarzenia z ostatnich lat przedefiniowały wiele aspektów życia. W wyniku pandemii część pracowników na stałe zaczęło pracować z domu lub tylko w wybrane dni jeździć do biura. Jednoczesne zawirowania gospodarcze (inflacja) sprawiły, że zmieniło się także podejść do wyjazdów wakacyjnych i część osób, zamiast wyjeżdżać w daleką podróż pozostaje w domu.

Nie oznacza to jednak, że pobyt w domu musi automatycznie wiązać się z brakiem wakacji, czego dowodem jest staycation. Pojęcie to jest połączeniem dwóch angielskich słów “stay” (pozostać) i “vacation” (urlop, wakacje). Niekiedy zamiennie używa się także pojęć “holistay” oraz “daycation”. Czym więc jest staycation?

To forma spędzania urlopu czy wakacji, która polega na pozostaniu w domu i uczestniczeniu w wydarzeniach i zajęciach rekreacyjnych w niedalekiej odległości od niego. Idea staycation polega na zwiedzaniu okolicy miejsca zamieszkania maksymalnie na odległość jednodniowej wycieczki bez konieczności nocowania poza domem.

Termin ten pojawił się po raz pierwszy w artykule w The Sun News w 2003 roku. Jego popularność wzrosła najpierw w latach 2007-2010, gdy w USA trwał kryzys gospodarczy, a następnie podczas pandemii COVID-19. Brytyjczycy używają terminu staycation również na określenie wyjazdów krajowych, więc jest to jego szersze rozumienie.

Wprawdzie nie ma polskiego odpowiednika pojęcia staycation, ale ja w tym artykule używam terminu wakacje domowe. Wydaje mi się, że dobrze oddaje on ideę takiej formy spędzania urlopu i łączy dwa najważniejsze aspekty staycation – wypoczynek i pozostanie w miejscu zamieszkania.

Zalety staycation – poznaj bliżej swoją okolicę!

Nie ma co ukrywać, ale wyjazdy wakacyjne z noclegiem mogą być bardzo drogie. Do tego trzeba dodać koszty transportu i inne wydatki, choćby związane z wyżywieniem. Pozostanie w domu, a więc zorganizowanie sobie domowych wakacji, których bazą wypadową będzie własne mieszkanie, zdecydowanie zmniejsza koszty spędzenia urlopu czy wakacji.

Po drugie, urlop w stylu staycation to świetna okazja na poznanie lokalnych atrakcji, których często nie znamy lub odkładamy ich poznanie na później, a to później nigdy nie nadchodzi. Czy nie zdarzyło Ci się, że przyjechał ktoś do Ciebie w odwiedziny z innego miasta, zapytał o najciekawsze miejsca do zobaczenia w Twojej okolicy, a Ty nie wiedziałaś bądź nie wiedziałeś, co odpowiedzieć, ponieważ większość z nich pamiętasz jedynie z opowieści albo z wycieczek szkolnych sprzed wielu lat?

Wakacje domowe to także szansa na prawdziwy odpoczynek na własnych zasadach i zwiedzanie atrakcji we własnym tempie. Nie trzeba nigdzie gonić, by coś zobaczyć – zwłaszcza podczas zorganizowanej wycieczki lub tej ze zbyt nadgorliwymi kompanami (są tacy, którzy muszą jednego dnia zobaczyć 10 atrakcji).

Niektórzy wskazują również na aspekt ekologiczny staycation. Rezygnacja z dalekiego transportu ma wiązać się z ograniczeniem emisji CO2. Zapewne w jakiś sposób tak, ale jeśli ktoś raz na rok wylatuje na wakacje na drugi koniec Europy albo nawet do egzotycznego kraju, to taka podróż w znikomy sposób wpływa na zanieczyszczenie środowiska.

Wady staycation – ucieczka od codziennej rutyny to podstawa

Wydawać by się mogło, że staycation to idealne rozwiązanie dla wielu osób. Niestety ma ono kilka wad, z których większość można łatwo usunąć. Jak to zrobić? Przede wszystkim trzeba odpowiednio nastawić się do wakacji z domu.

Zacznijmy od oczywistego minusa. Podróże za granicę pozwalają poznać inne kultury czy doświadczyć rzeczy, których w swoim miejscu zamieszkania nie moglibyśmy spotkać. W przypadku staycation zostajemy w domu, więc niektórym osobom może brakować przeżyć związanych z poznawaniem zupełnie czegoś innego. 

Dodatkowo staycation latem czy wiosną może być świetnym pomysłem, ale urlop w styczniu czy lutym, gdy nie ma śniegu, jest zimno i ciemno z pewnością jest o wiele mniej przyjemny niż wyjazd do egzotycznego kraju. Choć oczywiście w takim przypadku staycation można spędzić na wydarzeniach kulturalnych, lodowiskach czy nartach (jeśli aura i miejsce zamieszkania sprzyjają).

Skupmy się jednak na standardowych letnich wakacjach w domu. W takim przypadku wiele osób wykorzystuje ten czas na… remont! Tak spędzony czas z pewnością nie można nazwać staycation, tylko kolejnymi obowiązkami. To poważne zagrożenie, które zniweczy wypoczynek.

Kolejne niebezpieczeństwo czyha w naszych przyzwyczajeniach. Wakacje są również po to, by oderwać się od codziennej rutyny. Jednak podczas staycation spędzamy czas w miejscu zamieszkania lub okolicach, więc codzienność każdego dnia przypomina nam o sobie. W jaki sposób?

Raz wpadniemy na pomysł nadrobienia zaległości w pracy (szczególnie gdy prowadzimy własną działalność). Innym razem zadzwoni ktoś z rodziny lub znajomych z palącym problemem. W kolejny dzień zrezygnujemy z wyjazdu czy aktywności, by spędzić dzień przed telewizorem – w końcu odpoczywam, a to takie wygodne.

Niestety staycation są trudniejsze od zwykłego wyjazdu wakacyjnego, ponieważ wymagają większej samodyscypliny. W końcu może się tak zdarzyć, że podczas wakacji domowych będziemy codziennie odwlekać tak długo zrobienie czegoś nowego, wyjście czy krótki wyjazd do lokalnej atrakcji turystycznej, że urlop się skończy, a my spędzimy go wyłącznie w domu. 

Planowanie staycation – zrób to z głową

Wspomniałem już o zaletach i wadach staycation. Do domowych wakacji trzeba się odpowiednio przygotować i nastawić, by nie był to stracony czas lub – co gorsza – pełen codziennych obowiązków, które sprawią, że nie poczujemy, że mamy urlop, a więc czas odpoczynku.

W przypadku domowych wakacji od razu musimy się nastawić, że nasze mieszkania de facto staje się naszym darmowym hotelem. Nie zamierzamy przez czas staycation nic remontować, zmieniać, odświeżać czy robić generalnych porządków!

Po drugie dobrym pomysłem jest zaplanowanie sobie wolnego czasu. W jaki sposób? Warto poszukać w internecie informacji dotyczących lokalnych atrakcji turystycznych. Na pewno znajomi wspominali o fajnym miejscu w najbliżej okolicy, które jest warte odwiedzenia. A może coś od dawna chcieliśmy zrobić i nigdy na to nie było czasu, bo praca, a jak wyjazd to Włochy, Grecja lub Egipt.

Oczywiście staycation nie oznaczają hiperaktywności i konieczności zagospodarowania każdej minuty. Jeśli któryś dzień będzie deszczowy, to bez wyrzutów sumienia zostajemy w domu. W końcu, kto nie pamięta wyjazdu nad polskie morze, ciężkich ciemnych chmur na niebie, całego dnia deszczu i beztroskiego grania w makao w pokoju.

Zasada staycation jest prosta. Zachowujemy się w tym czasie tak jak na wakacjach, bo na nich jesteśmy. Jedyna różnica jest taka, że nie przemieszczamy się na drugi koniec Polski, Europy czy świata, a zostajemy w domu.

Z drugiej strony posiadacze samochodu w ciągu jednego dnia bez problemu mogą pojechać do miejsca oddalonego nawet o kilkaset kilometrów i wrócić wieczorem. Na taką podróż warto mieć ubezpieczenie assistance, by w razie awarii czy kolizji otrzymać pomoc w ewentualnym odholowaniu pojazdu lub skorzystać z innych usług.

Staycation po polsku – co robić podczas domowych wakacji?

Domowe wakacje można spędzić na różne sposoby. Wszystko zależy od tego, jak lubimy spędzać wolny czas. W końcu podczas tradycyjnych wakacji jedni uwielbiają wylegiwać się na plaży, chodzą po restauracjach i pubach, a inni zwiedzają atrakcje turystyczne, zdobywają szczyty lub uprawiają sporty. Dokładnie to samo możemy robić w pobliżu swoich domów. Podkreślam to jeszcze raz – najważniejsze jest odpowiednie nastawienie mentalne. 

Oczywiście aktywności dostępne latem podczas pobytu w domu zależą od tego, gdzie mieszkamy. W dużych miastach i miejscowościach turystycznych organizowane są liczne wydarzenia dla turystów. Decydując się na staycation możemy wybrać się na festiwale, koncerty czy kina plenerowe.

Osoby aktywne mogą podczas staycation uprawiać sporty. Bez problemu można wyznaczyć sobie trasy rowerowe czy biegowe. Z pewnością w okolicy każdej miejscowości jest miejsce, gdzie można popływać lub beztrosko poleżeć na plaży czy brzegu jeziora bądź rzeki.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o staycation