Czym jest strefa zamieszkania i jakie przepisy w niej obowiązują?

Co oznacza pojęcie strefa zamieszkania?

Strefy zamieszkania wyznacza się najczęściej na dużych osiedlach, a czasem także w rejonach domków jednorodzinnych. Są to miejsca, w których z jednej strony piesi zyskują szczególne prawa, a z drugiej kierowcy muszą podporządkować się wielu przepisom ograniczającym swobodę ich poruszania się. Tylko w strefach zamieszkania piesi mają bezwzględne pierwszeństwo nad kierowcami.

W Ustawie z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym można przeczytać, że strefa zamieszkania jest obszarem obejmującym drogi publiczne lub inne drogi, gdzie obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego, a wjazdy i wyjazdy są oznaczone odpowiednimi znakami drogowymi. Jak dokładnie wygląda strefa zamieszkania i jaki znak sygnalizuje wjazd do niej?

Wjazd do strefy zamieszkania oznacza się niebieskim znakiem informacyjnym D-40, przedstawiającym dom, pojazd i dwie białe postaci grające w piłkę. Z kolei wyjazd z tej strefy jest opatrzony znakiem D-41, przedstawiającym przekreślony znak D-40.

Przywileje pieszych w strefie zamieszkania

Strefy zamieszkania są tworzone w celu ułatwienia pieszym swobodnego poruszania się w pobliżu ich domów. Służą między innymi zapewnieniu bezpieczeństwa nie tylko dorosłym pieszym, ale i dzieciom.

Te ostatnie tylko w tej strefie mają prawo do samodzielnego poruszania się po drodze nawet wtedy, gdy jeszcze nie skończyły 7 lat. Wynika to z faktu, że strefy zamieszkania nie dotyczy przepis mówiący, że dziecko w wieku do 7 lat może korzystać z drogi tylko pod opieką osoby, która osiągnęła wiek 10 lat. Dzięki ograniczeniom praw kierowców w strefie zamieszkania dzieci mogą przemieszczać się bez obaw.

Poza tym w strefie zamieszkania pieszy może poruszać się po całej szerokości drogi i nie ma obowiązku ograniczać się tylko do chodnika czy drogi dla pieszych. Co najważniejsze, w całej tej strefie pieszy ma pierwszeństwo przed pojazdem. Jest to kolejny przywilej pieszych w strefie zamieszkania, który znacząco wpływa na zobowiązania i ograniczenia dotyczące kierowców.

Jakich praw muszą przestrzegać kierowcy w strefie zamieszkania?

W strefie zamieszkania kierowcy muszą przestrzegać kilku zasad, które mogą okazać się dla nich utrudnieniem, jednak służą wspólnemu bezpieczeństwu wszystkich uczestników ruchu.

W tej strefie pojazdy i zespoły pojazdów mogą poruszać się z maksymalną prędkością 20 km/h. Jest to spowodowane swobodami przyznawanymi osobom przemieszczającym się pieszo, które w strefie zamieszkania mogą poruszać się po całej szerokości drogi. Przy jeździe z wyższą prędkością spowodowanie groźnego w skutkach wypadku z udziałem pieszego byłoby o wiele bardziej prawdopodobne.

Kierowcy przemieszczający się po strefie zamieszkania muszą pamiętać o specyficznych dla niej równorzędnych skrzyżowaniach. Oznacza to, że mają obowiązek ustąpić pierwszeństwa pojazdom nadjeżdżającym z prawej strony. Funkcjonuje tu zatem tak zwana “zasada prawej ręki”.

W strefach zamieszkania obowiązuje zakaz postoju w miejscach, które nie są do tego specjalnie przeznaczone. Kierowcy mogą unieruchomić swoje pojazdy tylko na wyznaczonych do tego miejscach parkingowych.

Co ważne, znajdujące się w strefach zamieszkania progi zwalniające nie muszą tu być opatrzone znakiem pionowym. Przepisy mówią o tym, że takie znaki nie są wymagane, jeśli dozwolona prędkość jazdy wynosi 30 km/h lub mniej. Kierowcy powinni więc zwrócić szczególną uwagę na jezdnię, aby nie zostać niemile zaskoczonymi nagłym wjechaniem na próg zwalniający.

Przy wyjeżdżaniu ze strefy zamieszkania kierowcy muszą pamiętać o jeszcze jednej rzeczy: o tym, że w ten sposób włączają się do ruchu. W związku z tym kierowcy wyjeżdżający ze strefy zamieszkania muszą ustąpić pierwszeństwa innym uczestnikom ruchu już poruszającym się po drodze. Z tego powodu warto, aby uważnie obserwowali znaki drogowe i nie przeoczyli znaku D-41. Nieświadomy wyjazd ze strefy zamieszkania na drogę, na której nie funkcjonuje już “zasada prawej ręki” może zakończyć się kolizją lub wypadkiem.

W jakich sytuacjach należy ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi?

W jakich sytuacjach ustąpienie pierwszeństwa jest konieczne i regulowane prawem?

Czytaj dalej

Jakie kary grożą za nieprzestrzeganie przepisów drogowych obowiązujących w strefach zamieszkania?

Wykroczenia kierowców związane z nieprzestrzeganiem przepisów dotyczących strefy zamieszkania są karane mandatami. Jednym z niedozwolonych czynów jest postój w strefie zamieszkania w miejscu do tego nieprzeznaczonym. Grozi za to 100 zł kary pieniężnej oraz przyznanie 1 punktu karnego. Znacznie więcej zapłaci kierowca, który w strefie zamieszkania nie ustąpi pierwszeństwa pieszemu, bo aż 1500 zł (3000 zł, jeśli czyn zostanie popełniony w warunkach recydywy).

Najwyższe kary pieniężne zapłacą kierowcy niestosujący się do ograniczeń prędkości. Jak już wiadomo, w strefie zamieszkania nie można jechać szybciej niż 20 km/h. Jakie kary grożą za nieprzestrzeganie tego przepisu?

Takie same kary za przekroczenie prędkości zapłacą kierowcy nieprzestrzegający tych ograniczeń w innych miejscach, nie tylko w strefie zamieszkania. Przekroczenie dopuszczalnej prędkości w różnych miejscach karane jest podobnie. Należy pamiętać, że jazda z prędkością ponad 50 km/h większą niż dopuszczalna grozi nie tylko mandatem i przyznaniem punktów karnych, ale i utratą prawa jazdy na 3 miesiące.

Również nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu w czasie opuszczania strefy zamieszkania i włączania się do ruchu może zakończyć się mandatem. Wyniesie on 300 zł i będzie mu towarzyszyć przyznanie od 8 do 12 punktów karnych.

Przestrzeganie przepisów dotyczących zachowania się kierowców i pieszych w strefach zamieszkania przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa, szczególnie ważnego w miejscach, gdzie piesi mają prawo przemieszczać się bez ograniczeń po całej szerokości drogi.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o przepisy w strefie zamieszkania

Autor artykułu: Zuzanna Sośnicka

Absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego i redaktorka. Nie ustaje w nauce, wciąż poznając branżę ubezpieczeniową i udostępniając swoją wiedzę czytelnikom poradników porównywarki Mubi. Wierzy, że nawet najtrudniejsze zagadnienia ze świata ubezpieczeń można wyjaśnić w przystępny sposób. Prywatnie uwielbia piec ciasta, czytać książki oraz opiekować się dziećmi i zwierzętami.