Świece zapłonowe – zasada działania, wymiana, awarie
Często zupełnie niepozorne części mają kluczowe znaczenie dla działania nawet najbardziej skomplikowanych maszyn. Tak właśnie jest w przypadku świec zapłonowych, których roli w prawidłowym funkcjonowaniu silników benzynowych w samochodach nie da się przecenić. W artykule piszemy co nieco o sposobie ich działania, a także o tym, czym należy się kierować przy ich wyborze i co robić, jeśli dojdzie do ich awarii.
Z tego artykułu dowiesz się:
Świece zapłonowe – co to takiego?
Bez nich samochód nie zapali, w razie ich uszkodzenia może dojść do poważnych awarii silnika, a od ich stanu zależy też m.in. zużycie paliwa w pojeździe. O czym mowa? O najważniejszym elemencie układu zapłonowego, czyli odpowiadających za jego skuteczne działanie świecach zapłonowych. Co warto o nich wiedzieć?
Świece zapłonowe stosowane są w pojazdach z silnikami benzynowymi i wyposażonymi w instalację LPG. W samochodach z silnikami diesla używa się świec żarowych.
Z wyglądu niczym się niewyróżniająca, mieszcząca się w dłoni świeca zapłonowa na pierwszy rzut oka nie wydaje się szczególnie istotna. Ot, jedna z wielu części składających się na silnik. W rzeczywistości od tego małego i taniego elementu bardzo wiele zależy – przede wszystkim to, czy samochód w ogóle odpali. Zadaniem świecy jest bowiem wytworzenie iskry elektrycznej, która wywołuje zapłon mieszanki paliwowo-powietrznej. Jak to działa?
Budowa i działanie świec zapłonowych
Świece zapłonowe znajdują się w bloku silnika, jednym końcem (metalowym) będąc zanurzonymi w komorze spalania, a drugim (ceramicznym) wystając na zewnątrz i będąc podłączonymi do kabli wysokiego napięcia. Dlatego właśnie układ zapłonowy w silnikach benzynowych jest zewnętrzny.
Z wyglądu świeca zapłonowa rzeczywiście nieco przypomina zwykłą świecę – jest podłużna i zakończona metalowym złączem. Prosty wygląd nie świadczy jednak o takiej samej konstrukcji. Ta jest dość skomplikowana i stale ulepszana przez producentów, mimo że zasada działania pozostaje od lat niezmienna.
Świeca zapłonowa składa się z:
- korpusu,
- izolatora ceramicznego,
- nakrętki kontaktowej,
- elektrody środkowej (centralnej),
- elektrody bocznej (masowej).
Korpus służy do zamontowania świecy w gnieździe w głowicy silnika oraz osłania umieszczone w środku świecy mechanizmy. Prąd jest przekazywany do świecy z cewki zapłonowej, z kolei iskra powstaje pomiędzy elektrodą środkową, która znajduje się w izolatorze ceramicznym, a elektrodą boczną. Następnie pojawia się płomień, który wypełnia komorę spalania aż do wypalenia mieszanki, co sprawia, że tłok zostaje popchnięty w dół, wprawiając wszystko w ruch.
Liczba elektrod bocznych w świecy zapłonowej jest różna. Im ich więcej, tym świeca działa efektywniej i dłużej, ponieważ iskra przeskakując do różnych elektrod, sprawia, że te wolniej się zużywają.
Rodzaje świec zapłonowych
Świece zapłonowe rozróżnia się ze względu na rodzaj materiału, który został wykorzystany przy produkcji elektrody środkowej:
- świece standardowe (niklowo-litowe) – są najtańsze, ale też najmniej trwałe, zapewniają jednak efektywną pracę silnika i niskie zużycie paliwa,
- świece irydowe – znacznie trwalsze, ale też droższe od standardowych, stosuje się w nich najwyższej jakości rozwiązania techniczne,
- świece platynowe – najdroższe, ale najbardziej trwałe, zaleca się ich użycie w samochodach z instalacją gazową.
W samochodzie nigdy nie wolno montować używanych świec zapłonowych!
Świece zapłonowe – awarie i objawy zużycia
Świece zapłonowe to jeden z tych elementów samochodu, które muszą być regularnie wymieniane z powodu ich zużycia. Jego objawy można samodzielnie zaobserwować, bo należą do nich najczęściej nierówna praca silnika i zwiększone zużycie paliwa. Ponadto o zużyciu się świec zapłonowych mogą świadczyć m.in.:
- gorsze osiągi silnika,
- utrudniony rozruch silnika,
- problemy z uruchomieniem samochodu,
- brak mocy silnika,
- drgania karoserii samochodu,
- większe niż zwykle dymienie z wydechu.
To właśnie zużycie jest również najczęstszą przyczyną awarii świec zapłonowych, które rzadko ulegają innego rodzaju usterkom. Mogą się jednak zdarzyć m.in. z powodu zanieczyszczenia lub zaolejenia elektrod, ich odkształcenia lub uszkodzenia w wyniku błędów montażowych.
Objawy awarii świec zapłonowych (szarpanie silnika, falowanie obrotów, utrata mocy) są takie same, jak w przypadku awarii innych elementów układu zapłonowego, np. cewek czy przewodów.
Świece zapłonowe – kiedy wymieniać?
Częstotliwość wymiany świec zapłonowych może być różna w zależności od modelu samochodu, rodzaju świec, a także stylu jazdy kierowcy. Najlepiej jednak stosować się przy tym do zaleceń producenta, zgodnie którymi zazwyczaj:
- świece standardowe należy wymienić co ok. 30 tys. km przebiegu,
- świece irydowe należy wymienić co ok. 60 tys. km przebiegu,
- świece platynowe należy wymienić co ok. 100 tys. km przebiegu.
W przypadku świec zapłonowych używanych w autach z instalacją gazową zalecany czas wymiany jest krótszy, wynosząc ok. 15 tys. km w przypadku świec standardowych i ok. 30 tys. km w przypadku świec irydowych i platynowych.
Do tego zaleca się wymianę świec zawsze po zakupie auta używanego oraz oczywiście przy ich awarii. Regularna wymiana świec pozwala uniknąć wspomnianych wyżej problemów – silnik powinien pracować równo i nie zużywać zwiększonych ilości paliwa. A warto to robić również dlatego, że sama wymiana nie jest ani szczególnie skomplikowana (trwa kilka lub kilkanaście minut), ani kosztowna. Cena wraz z robocizną w warsztacie nie powinna przekraczać 200-300 złotych.
Świece zapłonowe powinny być wkręcane za pomocą klucza dynamometrycznego z siłą wskazaną przez producenta świec na opakowaniu.
Awaria świec zapłonowych a ubezpieczenie assistance
Choć jak wskazaliśmy wyżej, awarie świec zapłonowych zdarzają się rzadko i nie powinny prowadzić do większych konsekwencji, o ile po zauważeniu ich objawów od razu wymienimy świece, może się zdarzyć, że problemy będą poważniejsze. Co wówczas? Wielkim wsparciem dla kierowcy może się w takiej sytuacji okazać ubezpieczenie assistance, czyli dobrowolna polisa ubezpieczeniowa zapewniająca szereg usług na wypadek kłopotów z pojazdem.
W zależności od wybranego wariantu ochrony assistance może gwarantować m.in.:
- naprawę pojazdu na miejscu zdarzenia,
- holowanie samochodu do warsztatu,
- wynajem samochodu zastępczego,
- organizację noclegu na czas naprawy auta,
- organizację opieki nad dziećmi w razie niedyspozycji rodzica,
- pomoc serwisową (wymiana opony, dowiezienie paliwa, odpalenie samochodu po awarii akumulatora),
- dostęp do całodobowej infolinii.
Ile to kosztuje? Wbrew pozorom, pomoc assistance może być bardzo tania. Wielu ubezpieczycieli gwarantuje ją w podstawowym zakresie już w cenie zakupu ubezpieczenia OC, a niewielkiej dopłaty wymaga jedynie rozszerzenie ochrony o bardziej rozbudowane usługi lub zwiększenie ich limitów.
Sprawdźmy, ile za ubezpieczenie samochodu rozszerzone o assistance zapłaciłby 40-letni kierowca z Gdańska, który jeździ Peugeotem 308 (rocznik: 2014, benzyna, 1199 cm3), ma prawo jazdy od 2003 roku i nigdy nie spowodował żadnej szkody.
| Towarzystwo ubezpieczeniowe | Pakiet ubezpieczeń | Cena ubezpieczenia |
|---|---|---|
| Trasti | OC + Assistance | 578 zł |
| LINK4 | OC + Assistance | 714 zł |
| mtu24.pl | OC + Assistance | 767 zł |
| UNIQA | OC + Assistance | 831 zł |
| Beesafe | OC + NNW + Assistance | 855 zł |
FAQ – najczęściej zadawane pytania o świece zapłonowe w samochodzie
Tak. Świece zapłonowe w samochodzie pracują w ekstremalnie trudnych warunkach, będąc narażonymi na wysokie temperatury, wysokie ciśnienie, drgania i różnego rodzaju związki chemiczne powstające w trakcie spalania paliwa. Wszystko to sprawia, że choć rzadko dochodzi do ich awarii, ulegają one zużyciu, dlatego należy je regularnie wymieniać.
To zależy od modelu auta, sposobu jego użytkowania oraz rodzaju używanych świec. Najlepiej robić to zgodnie z zaleceniami producenta lub po zaobserwowaniu objawów zużycia świec (np. nierównej pracy silnika czy większego zużycia paliwa). W przypadku standardowych świec niklowo-litowych zaleca się wymianę co ok. 30 tys. km przebiegu.
Wybierając świecę zapłonową, trzeba pamiętać, że nie ma w tym przypadku produktów uniwersalnych. Świece różnią się rozmiarem, kształtem gwintu i obudowy, standardem wykonania, wartością cieplną i rodzajem zastosowanych materiałów. Ponadto każdy model samochodu ma dedykowane sobie świece, o których informacje znajdują się w instrukcjach obsługi oraz w katalogach producentów – zawsze warto wybierać te wskazane przez nich lub zamienniki premium.
Tak, o ile posiadamy odpowiedni klucz (w niektórych autach świece są montowane bardzo głęboko) i znamy miejsce lokalizacji świec na silniku. Samodzielna wymiana jest jednak dość ryzykowna, ponieważ nieprawidłowe – zbyt mocne lub za słabe – dokręcenie świec może skutkować uszkodzeniem głowicy silnika. Jego remont będzie zaś znacznie bardziej kosztowny niż wymiana świec w warsztacie.
- Świece zapłonowe są elementem układu zapłonowego silnika benzynowego.
- Świece zapłonowe odpowiadają za wytworzenie iskry wywołującej zapłon mieszanki paliwowo-powietrznej w komorze spalania.
- Świeca zapłonowa składa się z korpusu, ceramicznego izolatora, metalowej nakrętki oraz elektrod – środkowej i bocznych.
- Świece dzielą się na standardowe niklowo-litowe, irydowe i platynowe z uwagi na materiał użyty przy budowie elektrody środkowej.
- Świece zapłonowe ulegają zużyciu i muszą być regularnie wymieniane.
- Objawami zużycia świec zapłonowych są m.in. nieregularna praca silnika i większe zużycie paliwa.
Trudne pojęcia:
Dołącz do dyskusji