Szlakiem polskich latarni morskich

Latarnie morskie dawniej i dziś

Chyba każdy wie, w jakim celu budowano latarnie morskie. Przez wiele setek, a nawet tysięcy lat, pełniły one funkcje nawigacyjne i kierowały okręty znajdujące się na morzu do portów. Dziś wyręczają je urządzenia GPS, a nadmorska architektura służy obecnie nie marynarzom, a turystom. Dla przebywających w miejscowościach, w których znajdują się tego typu budowle, jest nie lada atrakcją. Stanowi bowiem doskonały punkt widokowy na morze, linię brzegową, a w zależności od lokalizacji, również na zatoki lub część lądu. Przykładowo z latarni na Helu widać zarówno morze, jak i Zatokę Pucką, a z punktu widokowego latarni w Jarosławcu można podziwiać nie tylko Bałtyk i miejscowość, ale także znajdujące się na południu Jezioro Wicko.

Szlak latarni morskich w Polsce

• Latarnia morska w Świnoujściu – jest to przykład najwyższego obiektu nawigacyjnego na polskim wybrzeżu (wysokość światła: 68 m n.p.m., wysokość wieży: 64,8 m). Niegdyś wieża miała kształt ośmiokąta. Dziś, po przebudowach, ma kształt okrągły.
• Latarnia morska Kikut (koło Wisełki) – latarnia znajdująca się na wzgórzu, dzięki czemu słynie z położenia światła najwyżej na polskim wybrzeżu (wysokość światła: 91,5 m n.p.m., wysokość wieży: 18,2 m).
• Latarnia morska w Niechorzu – położona na klifie, widoczna również z odległości kilku kilometrów od strony lądu (wysokość światła: 62,8 m n.p.m., wysokość wieży: 45 m).
• Latarnia morska w Kołobrzegu – z tego punktu widokowego rozciąga się przepiękny widok na morze, plażę i miasto (wysokość światła: 36,5 m n.p.m., wysokość wieży: 26 m).
• Latarnia morska w Gąskach – pochodząca z XIX wieku latarnia została wpisana do rejestru zabytków. Obiekt znajduje się w odległości 112 m od brzegu morza (wysokość światła: 50,1 m n.p.m., wysokość wieży: 49,8 m).
• Latarnia morska w Jarosławcu – umiejscowiona w centrum miejscowości, czyli 400 m od brzegu morza (wysokość światła: 50,2 m n.p.m., wysokość wieży: 33,3 m).
• Latarnia morska w Darłowie/Darłówku – posiada wieżę na planie kwadratu (wysokość światła: 19,7 m n.p.m., wysokość wieży: 22 m).
• Latarnia morska w Ustce – atrakcyjny architektonicznie obiekt, który oprócz ośmiokątnej wieży posiada również przylegający do niej, niższy budynek latarników (wysokość światła: 22,2 m n.p.m., wysokość wieży: 19,5 m).
• Latarnia morska Czołpino – postawiona na wydmie w Słowińskim Parku Narodowym, oddalona od linii brzegowej o 1000 m (wysokość światła: 75 m n.p.m., wysokość wieży: 25,2 m).
• Latarnia morska Stilo – szesnastokątna wieża (wysokość światła: 75 m n.p.m., wysokość wieży: 33,4 m).
• Latarnia morska Rozewie – uchodzi za najstarszy tego typu obiekt na polskim wybrzeżu. Wewnątrz znajduje się muzeum, w którym można dowiedzieć się więcej na temat funkcjonowania latarni morskich na przestrzeni lat (wysokość światła: 83,2 m n.p.m., wysokość wieży: 32,7 m).
• Latarnia morska w Jastarni – najniższa z latarni znajdujących się nad Bałtykiem (wysokość światła: 22 m n.p.m., wysokość wieży: 13,3 m).
• Latarnia morska w Sopocie – doskonały punkt widokowy, z którego można podziwiać molo i miasto (wysokość światła: 25 m n.p.m., wysokość wieży: 30 m).
• Latarnia morska w Helu – znajduje się na samym końcu Półwyspu Helskiego. Posiada ciekawy system, w którym przepalona żarówka obraca się o 45 stopni, a jej miejsce i funkcje zajmuje zapasowa. Dzięki temu zawsze jest gotowa do pracy (wysokość światła: 39 m n.p.m., wysokość wieży: 41,5 m).
• Latarnia morska w Gdańsku Port Północny – najmłodsza latarnia na polskim wybrzeżu (wysokość światła: 56 m n.p.m., wysokość wieży: 64,3 m).
• Latarnia morska w Gdańsku Port Nowy – słynie z tego, że jako pierwsza latarnia nad Bałtykiem używała światła elektrycznego. Uchodzi za najpiękniejszy obiekt tego typu nad polskim morzem (wysokość światła: 17 m n.p.m., wysokość wieży: 27 m).
• Latarnia morska w Krynicy Morskiej – punkt widokowy tej latarni pozwala podziwiać Zalew Wiślany i Bałtyk. Można z niej również próbować dojrzeć światło latarni morskiej w Helu lub Sopocie (wysokość światła: 53 m n.p.m., wysokość wieży: 27 m).

Nie wszystkie latarnie morskie na wybrzeżu są udostępnione turystom do zwiedzania. Niektóre z nich mogą być zamknięte trwale lub czasowo. Przed wizytą warto sprawdzić, które można odwiedzić. Bez względu na to każdą z nich warto zobaczyć od zewnątrz.

Pozostałe latarnie morskie w Polsce

To jednak nie wszystkie obiekty pełniące funkcje latarni morskich w Polsce. W naszym kraju można znaleźć także nieczynne latarnie (m.in. latarnia morska Góra Szwedów, a raczej jej pozostałości, które znajdują się w granicach miasta Hel). Wśród nich jest też wspomniana wyżej gdańska latarnia Nowy Port. W przeszłości rolę latarni morskiej pełniła również wieża twierdzy Wisłoujście, a także wzgórze polodowcowe oddalone o 6 km od brzegu – Rowokół.

Paszport miłośnika latarń morskich dla zwiedzających

Turyści, którzy planują wybrać się na wakacje szlakiem polskich latarni morskich, powinni rozważyć zakup paszportu, w którym mogliby zbierać pieczątki, tzw. winiety po zwiedzeniu każdego z czynnych obiektów. Dzięki takim dowodom odwiedzin można zdobyć Turystyczne Odznaki Miłośnika Latarń Morskich „BLIZA”. Po zwiedzeniu pięciu latarni otrzymuje się brązową odznakę. Odwiedzenie wszystkich udostępnionych turystom polskich latarni i posiadanie już brązowej odznaki uprawnia do ubiegania się o tę w kolorze srebrnym. Na tym etapie otrzymuje się również bezpłatny wstęp do latarni morskich: Krynica Morska, Gdańsk Nowy Port, Hel, Rozewie, Stilo, Niechorze, Świnoujście. Wytrwali mogą starać się następnie o zdobycie złotej odznaki, którą otrzymuje się po dotarciu przynajmniej do trzech zagranicznych latarni morskich i udokumentowaniu tych odwiedzin, np. wykonaną na miejscu fotografią.

Żeby uzyskać odznaki, należy każdorazowo przesłać na adres Towarzystwa Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku wniosek o jej wydanie wraz z dokumentami stanowiącymi dowód odwiedzin odpowiedniej liczby obiektów.

Jak zaplanować podróż szlakiem polskich latarni morskich?

Odwiedzenie prawie dwudziestu obiektów rozciągniętych na całej linii brzegowej Polski to nie lada wyzwanie dla podróżników. Dla chcącego nie ma jednak nic trudnego. Plany odwiedzenia wszystkich latarni można zrealizować w ciągu jednego urlopu. Wzdłuż brzegu Bałtyku biegnie linia kolejowa, dzięki której przemieszczanie się między poszczególnymi miejscowościami nie powinno przysporzyć problemów. Osoby, które nie chcą być zależne od rozkładów jazdy pociągów, mogą zorganizować kilkudniową wycieczkę rowerową. Wzdłuż zachodniego odcinka wybrzeża biegnie trasa rowerowa Velo Baltica, która wiedzie przez 230 km. Poruszając się na rowerze, można zatem odwiedzić wszystkie te latarnie, które znajdują się na odcinku między Świnoujściem a Ustką.

Planując rowerowy wyjazd, zwłaszcza na kilka czy kilkanaście dni, trzeba odpowiednio się do niego przygotować. Od zaplanowania trasy, dziennego limitu kilometrów i rezerwacji noclegów począwszy, przez zadbanie o kondycję fizyczną, na przygotowaniu roweru skończywszy.
Więcej o tym, jak przygotować się do takiej wyprawy, przeczytasz w artykule: Jak przygotować się do kilkudniowej wycieczki rowerowej po Polsce?.

Przeczytaj też: Kraina Wielkich Jezior Mazurskich – przewodnik dla turystów

FAQ – najważniejsze pytania o szlak polskich latarni morskich

Autor artykułu: Monika Strzała

Redaktor z 4-letnim stażem w branży ubezpieczeniowej. Jest autorką kilkuset publikacji zarówno dotyczących ubezpieczeń komunikacyjnych, jak i turystycznych. Zdobytą dotychczas wiedzą chętnie dzieli się z użytkownikami porównywarki Mubi, tworząc artykuły, które już przydały się tysiącom kierowców. Doradza w zakresie zakupu polisy przez internet i przygotowuje kalkulacje cen, dzięki którym kierowcy mogą poznać aktualne tendencje na rynku ubezpieczeniowym.