Wakacje w starym stylu – wczasy rodem z PRL

Marzą Ci się wakacje w starym stylu? W XXI wieku chcesz wrócić do lat swojej młodości i pokazać kolejnemu pokoleniu, jak kiedyś spędzało się wczasy pod gruszą? Sprawdź, co to znaczy urlop jak za dawnych lat PRL-u!

Jak obywatele PRL spędzali czas wolny?

Deszczowe i niezbyt ciepłe lato roku 1989 poprzedziło rewolucyjną Jesień Ludów. Upadek komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej wiąże się z końcem pewnej epoki. Polska Rzeczpospolita Ludowa oraz pozostałe demoludy ustąpiły miejsca demokratycznym rządom narodowym. Wraz ze zmianami ustrojowymi, nastąpiły późniejsze zmiany gospodarcze i obyczajowe.

Jako relikt przeszłości można oglądać okazałe ośrodki wczasowe i pamiątkowe fotografie z tamtych lat (głównie 70. i 80.). Cześć z nich przetrwała i funkcjonuje do dziś, oferując podróż w czasie i powrót do chwil uwiecznionych na czarno-białych zdjęciach, które we wspomnieniach osób wychowujących się w tamtych, zamierzchłych czasach pozostaną na zawsze barwne!

Wczasy w PRL

W 2014 roku, po upływie 25 lat od pamiętnych wydarzeń Okrągłego Stołu, sytuacja pogodowa powtórzyła się niemal co do joty. Nie tylko aura klimatyczna może być jak za dawnych lat. Można bowiem zorganizować wczasy jak dawniej! Wakacje ery PRL miały swój wyjątkowy klimat. Na lata 1947-1989 przypadała młodość wielu pokoleń Polaków, którzy dziś mają po 40-80 lat i w ramach edukacji historycznej, pragną przekazać młodym, jak kiedyś wyglądały wczasy pozbawione dzisiejszych wygód.

Wakacyjne wyjazdy Polaków za żelazną kurtyną wyglądały zgoła inaczej niż obecnie. Królowała turystyka krajowa, a podróże zagraniczne odbywały się przeważnie do krajów dawnego bloku wschodniego. Wypoczynek charakteryzował się więc pewnymi istotnymi ograniczeniami. Mało kto się nimi przejmował, ciesząc się choć odrobiną wolności i oddechu od codziennych obowiązków oraz zmartwień.

Jakie były typowe wczasy w PRL-u?

• ograniczona liczba możliwości

Wczasy w stylu PRL często były organizowane przez państwową agencję turystyczną Orbis. Wybór destynacji i miejsc noclegowych był więc ograniczony, a często to władza narzucała, gdzie obywatele spędzą wakacje. Różnorodność wyboru było więc znikoma. Można było przystać na otrzymaną propozycję lub zrezygnować całkiem z wakacji.

• jedynie państwowe pensjonaty

Zdecydowana większość miejsc oferujących noclegi była państwowa. Prywatne hotele lub ośrodki agroturystyczne stanowiły margines całości oferty noclegowej.

• obiżony standard i minimalny komfort

Standardy wczasów nie zawsze były na należytym poziomie. Infrastruktura była często przestarzała i zaniedbana, a braki w zaopatrzeniu negatywnie wpływały na poziom wypoczynku. Wczasowicze zdawali się wychodzić z założenia: “no tak, ale nie jest aż tak najgorzej”.

• ograniczony dostęp do dóbr konsumpcyjnych

W czasach PRL były ograniczenia w dostępie do zagranicznych towarów. Nieraz w sklepach brakowało podstawowych artykułów spożywczych czy higienicznych. Wpływało to na małą dostępność żywności, przez co większość urlopowiczów korzystała ze stołówek i barów mlecznych, w których jakość konsumowanych posiłków mogła być wątpliwa. Po nadmorskich plażach krążyli mobilni sprzedawcy prażonej kukurydzy i lodów.

• brak dostępu do technologii

Państwowa telewizja, radio i prasa mocno ograniczała dostęp obywateli do niezależnych informacji z innych regionów świata. Na wczasach tylko nieliczni mieli telewizor, a na plażach na każdym kroku słychać było Program I Polskiego Radia i kultowe Lato z radiem. W przypadku kempingów był np. 1 telefon stacjonarny na cały ośrodek turystyczny.

• kultura i atmosfera w czasach PRL

Wczasowicze stykali się z kulturą i panującą w tamtych czasach atmosferą gawędziarstwa. Był to czas spędzany w towarzystwie na wielogodzinnych rozmowach i dywagacjach.

• bez luksusu

Wczasy w stylu PRL były skromne i pozbawione luksusowych udogodnień. Już sam transport do pensjonatu to była droga pełna wyrzeczeń… Nie przeszkadzało to jednak wczasowiczom cieszyć się upragnionym wypoczynkiem po dotarciu na miejsce np. całą rodziną z drugiego końca Polski Fiatem 126p “Maluch”.

• brak zagranicznych destynacji

Ze względu na politykę PRL-u, wyjazdy za granicę były trudne do zrealizowania dla przeciętnych obywateli. Wymagały bowiem uzyskania paszportu, co było niezmiernie trudne. Jedynymi krajami, do których można było wyjechać, były państwa bloku wschodniego, takie jak: Bułgaria (Złote Piaski), Węgry (Balaton) czy dawna Jugosławia (chorwackie i czarnogórskie plaże) albo Rumunia (Morze Czarne).

• nacisk na aktywny wypoczynek

Mimo ograniczeń, wiele miejsc wypoczynkowych oferowało atrakcje na świeżym powietrzu, takie jak spacery, kąpiele w jeziorach czy wędrówki po górach. Królowało myślenie: “sport to zdrowie” oraz “w zdrowym ciele zdrowy duch”.

• brak konsumpcjonizmu

Wczasy w tym okresie były mniej nastawione na konsumpcję i zakupy, co może być odczuwane jako korzystne przez osoby szukające spokoju i oderwania od dzisiejszej kapitalistycznej rzeczywistości.

Wymienione powyżej cechy charakterystyczne wczasów w stylu PRL i mogą być odbierane jako urokliwe i nostalgiczne, ale w obecnych czasach mogą stanowić wyraźne ograniczenia. Wczasy w 2024 roku różnią się znacznie od tych sprzed ponad 35 lat niemal pod każdym względem, zarówno, jeśli chodzi o standardy, dostępność i różnorodność ofert turystycznych.

Urlop w dawnym stylu – jak zorganizować wczasy w stylu PRL?

Zapragnąłeś wrócić nie tylko wspomnieniami do tamtych miejsc, które odwiedzałeś jako dziecko lub nastolatek? W Polsce nadal można znaleźć wiele miejsc, które kontynuują ducha minionej epoki, oferując wczasowiczom możliwość przeżycia wczasów w stylu PRL.

To ciekawa forma turystyki historycznej, pozwalająca na sentymentalną podróż w przeszłość i zrozumienie, jak wakacje wyglądały w tamtych trudnych czasach. Poniżej podpowiadamy, jak możesz odbyć nostalgiczną podróż do młodzieńczych lat i przenieść się w klimat wakacji rodem z PRL-u!

Dawne ośrodki wypoczynkowe

W okresie socjalistycznych rządów w Polsce, ludzie często wybierali ośrodki wypoczynkowe nad morzem, w górach, nad jeziorami lub w kurortach o właściwościach uzdrowiskowych. Wiele z tych miejsc było rozwijanych i promowanych jako destynacje cieszące się wyjątkowym powodzeniem.

Popularne miejscowości wczasowe w PRL z ośrodkami wypoczynkowymi:

• Sopot,
• Jastrzębia Góra,
• Zakopane,
• Ostróda,
• Krynica-Zdrój.

Kolonie i obozy dla dzieci

Rodzice często wysyłali swoje pociechy na letnie obozy czy kolonie organizowane przez szkoły, związki zawodowe lub organizacje młodzieżowe. To była okazja do spędzenia czasu na świeżym powietrzu, zabaw, nauki nowych umiejętności i nawiązywania przyjaźni. Taka forma wypoczynku dla najmłodszych była fundowana przez państwo, więc cieszyła się wielką popularnością wśród młodzieży. Nocleg organizowany był przeważnie w szkołach lub przyszkolnych internatach. Warunki dla uczestników kolonii były więc dość spartańskie.

Namioty i domki letniskowe

Kemping był bardzo popularną formą spędzania urlopu w PRL. Wczasowicze korzystali przeważnie z własnych namiotów lub wynajmowali skromne domki letniskowe. To były prostsze i znacznie tańsze formy zakwaterowania w porównaniu do ekskluzywnych hoteli. Pomimo braku luksusów i udogodnień, wczasowicze zbytnio nie narzekali. Standardy były często skromne, a brak komfortu stanowił normę, na którą godzili się ówcześni urlopowicze.

Liczne aktywności wspólne

Wczasowicze spędzali czas wolny na rekreacji na powietrzu, czyli m.in. na plażowaniu, wędrówkach po górach, wędkowaniu czy grach zespołowych. Organizowano również wieczorne zabawy taneczne czy konkursy. Ograniczony dostęp do technologii skutkował tym, że ludzie więcej czasu spędzali we własnym towarzystwie. Poznawali się także z innymi przyjezdnymi, dzięki czemu nawiązywali nowe znajomości, a nieraz również wieloletnie przyjaźnie. Panowała atmosfera wspólnoty, a wieczorne spotkania czy zabawy sprzyjały integracji społecznej.

Retro podróż – współczesne zagrożenia

Decydując się na sentymentalną podróż do czasów PRL, pamiętaj o zagrożeniach obecnych zarówno wtedy, jak i dziś. Wówczas ochrona przed wypadkiem na wczasach była mocno ograniczona. Teraz można przebierać w ofertach ubezpieczeń turystycznych, które zapewniają podróżnych kompleksowe wsparcie, jeśli coś nagłego spotka ich na wczasach.

Dlaczego polisa turystyczna jest tak ważna?

Skutki podróży w czasie mogą być nieprzewidywalne, podobnie jak współczesnych wyjazdów na wakacje. Ubezpieczenie turystyczne gwarantuje ochronę w sytuacjach awaryjnych, takich jak:

• choroba lub kontuzja,

W przypadku niespodziewanej choroby lub urazu, koszty opieki medycznej i leków mogą być bardzo wysokie. Odpowiednia polisa turystyczna pokryje te wydatki, dzięki czemu nie musisz przejmować się nieprzewidzianymi kosztami wyjazdu. Brak tej ochrony motywowany chęcią oszczędności może wielokrotnie przekroczyć założony budżet.

Dowiedz się więcej na temat ubezpieczenia kosztów leczenia.

• choroba lub kontuzja,

Na wypadek niespodziewanej choroby lub urazu, koszty opieki medycznej i leków mogą być wyższe niż sądzisz. Odpowiednia polisa turystyczna pokryje te wydatki.

Sprawdź, co zapewnia ubezpieczenie bagażu.

• anulowanie podróży,

Czasem niespodziewane okoliczności, takie jak choroba, mogą zmusić Cię do odwołania wczasów. Ubezpieczenie turystyczne umożliwi Ci odzyskanie poniesionych kosztów związanych z rezerwacją planowanej podróży.

Przeczytaj więcej o ubezpieczeniu kosztów rezygnacji.

• assistance i ratownictwo medyczne,

Jeśli znajdziesz się w kłopotach podczas podróży, polisa turystyczna zapewni Ci wsparcie w zakresie pomocy medycznej, prawniczej czy organizacji transportu powrotnego do kraju.

Więcej na temat usług dodatkowych przeczytasz w poradniku: Dodatki do polisy turystycznej – jak możesz rozszerzyć ubezpieczenie podróżne?

Przeczytaj również: Jak zaplanować podróż autostopem 2024?

FAQ – najczęściej zadawane pytania o urlop w czasach PRL