Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego – czy jest możliwa i opłacalna?

Spłata kredytu gotówkowego przed terminem – to możliwe!

Wyobraź sobie, że zawarłeś umowę kredytu konsumenckiego na określony czas, ale jeszcze przed jego upływem okazało się, że dzięki niespodziewanemu napływowi gotówki jesteś w stanie spłacić zobowiązanie wobec banku wcześniej niż w ustalonym terminie. Czy to w ogóle możliwe? Jak najbardziej! Mówią o tym przepisy Ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Co więcej, ust. 2 cytowanego przepisu wskazuje dodatkowo, że kredytodawca (bank lub instytucja pozabankowa) nie może uzależnić możliwości wcześniejszej spłaty kredytu od poinformowania o takiej chęci przed kredytobiorcę. Innymi słowy, jeśli chcesz wcześniej spłacić swoje zobowiązanie lub jego część, możesz to zrobić w dowolnej chwili, a bank nie będzie mógł przyjęcia takiej przedterminowej spłaty odmówić.

Jest to o tyle ważne, że zawierając umowę kredytu na ściśle określony czas, zobowiązujesz się do płacenia rat, a te oprócz części właściwej długu, zawierają również doliczone do niego odsetki i inne koszty. Co się z nimi dzieje w razie wcześniejszej spłaty zobowiązania?

Teoretycznie zatem spłacając kredyt wcześniej, pozbawiasz kredytodawcę wpływów, a nawet sprawiasz, że jest on zmuszony do zwrotu już poniesionych przez Ciebie kosztów. Ale czy na pewno jest na takim rozwiązaniu stratny? Pamiętaj, że banki zabezpieczają się na różne okoliczności i oczywiście wcześniejsza spłata zobowiązania przez klienta jest jedną z nich.

Wcześniejsza spłata kredytu – czy to się opłaca?

Zawierając umowę kredytu, należy rzecz jasna bezwzględnie zapoznać się z jej warunkami. To właśnie tam udzielający kredytu bank określa szczegółowo, na jakich zasadach może nastąpić wcześniejsza spłata zobowiązania i jakie ewentualnie koszty poniesie w takiej sytuacji kredytobiorca. Ewentualnie, bo częste są przypadki, gdy spłata przed terminem jest darmowa, co jest zwykle bardzo korzystnym rozwiązaniem dla klienta.

Kredytodawcy mogą jednak zabezpieczyć się na wypadek wcześniejszej spłaty, pobierając prowizję za spłatę przed terminem. Jej wysokość jest uzależniona od wysokości kredytu, czasu pozostającego do końca umowy kredytu oraz sposobu, w jaki chcesz wcześniej spłacić zobowiązanie. Wyliczenia kosztów dokonuje się na podstawie ustalonych przez bank opłat, dlatego zanim zdecydujesz się na wcześniejszą spłatę, warto skontaktować się z jego pracownikiem w celu przeliczenia kosztów.

Trzeba też pamiętać, że choć banki mogą pobierać prowizję, nie mają przy tym pełnej dowolności. Zgodnie z zapisami Ustawy o kredycie konsumenckim, naliczenie prowizji jest możliwe jedynie, jeżeli:

• w momencie spłaty oprocentowanie kredytu jest stałe,
• pozostała do spłaty w ciągu następnych 12 miesięcy kwota przewyższa trzykrotność przeciętnego wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw.

Dodatkowo wysokość prowizji nie może przekraczać 1% spłaconej części kredytu (gdy między rzeczywistą spłatą a ustalonym terminem jest ponad 12 miesięcy różnicy) lub 0,5% (mniej niż 12 miesięcy). Nie może też być ona wyższa niż wysokość odsetek, które kredytobiorca byłby zobowiązany zapłacić w okresie między wcześniejszym a ustalonym w umowie terminem spłaty.

Sporo tych warunków – czy w takim razie można powiedzieć, że wcześniejsza spłata kredytu zawsze się opłaca? Zazwyczaj tak, ale może się zdarzyć inny przypadek. Szczególnie jest to możliwe, gdy zaciągamy kredyt na dużą kwotę i długi okres, np. hipoteczny. Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego jest natomiast zwykle korzystnym rozwiązaniem, ale i tak warto zapoznać się z zapisami na temat prowizji w umowie.

Sposoby na wcześniejszą spłatę kredytu

Nie da się ukryć, że jeżeli tylko wcześniejsza spłata kredytu nie będzie się wiązać z nadmiernymi kosztami, z pewnością chcieliby z tego rozwiązania skorzystać wszyscy kredytobiorcy. W końcu oznacza to pozbycie się ciężaru nie tylko finansowego, ale często również psychicznego w postaci ciążącego nad nami długu.

Rzecz jednak w tym, że tak naprawdę mało kto jest sobie na taką przedterminową jednorazową spłatę zobowiązania pozwolić, o ile nie otrzymał nagle dużego zastrzyku gotówki. Na szczęście nie musisz liczyć wyłącznie na wygraną na loterii – okazuje się bowiem, że istnieje również inna możliwości wcześniejszej spłaty zobowiązania, a mianowicie nadpłacanie kredytu gotówkowego.

Nadpłata polega na tym, że kredytobiorca płaci więcej niż ustaloną w umowie kredytu ratę, ale mniej niż wynosi całkowita pozostała mu do zapłaty kwota. Efektem takiego działania może być:

• zmniejszenie rat kredytowych – bank ustali wówczas nowy harmonogram opłat,
• skrócenie okresu kredytowania – w tym przypadku wysokość rat pozostaje taka sama.

Która opcja jest bardziej korzystna? Tak naprawdę obydwie są dobre. Pozostawienie rat w tej samej wysokości sprawi, że szybciej pozbędziesz się zobowiązania wobec banku, z kolei mniejsze raty oznaczają mniejsze odsetki. Jeżeli więc nie masz możliwości wcześniejszej spłaty całości kredytu, ale stać Cię na nadpłatę, zawsze warto z tego wariantu skorzystać. Pamiętaj tylko, by wcześniej skontaktować się z bankiem i ustalić, czy chcesz skrócić okres kredytowania, czy zmniejszyć pozostałe raty.

Wcześniejsza spłata kredytu a zwrot prowizji

Jak już było wspomniane, wcześniejsza spłata kredytu zobowiązuje bank do proporcjonalnego obniżenia jego kosztów, a jeśli te zostały poniesione wcześniej – do ich zwrotu. W praktyce z respektowaniem tych przepisów bywa różnie i często stanowią one obszar sporu między kredytodawcami a ich klientami. Pamiętaj jednak, że zarówno prawo, jak i interpretacja przepisów Ustawy o kredycie konsumenckim przez Rzecznika Finansowego i Prezesa UOKiK stoją po Twojej stronie. Zgodnie z nimi, kredytodawca jest zobowiązany do zwrotu proporcjonalnej części kosztów poniesionych w ramach prowizji czy innych opłat administracyjnych. Na takich samych zasadach odbywa się zwrot opłat za ubezpieczenie kredytu gotówkowego, natomiast nie dotyczy to poniesionych przez kredytobiorcę opłat notarialnych.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o wcześniejszą spłatę kredytu gotówkowego

Autor artykułu: Mateusz Piesowicz

Ekspert i doradca w dziedzinie ubezpieczeń oraz autor ponad 100 poradników dotyczących polis komunikacyjnych i turystycznych. W swoich tekstach zwraca uwagę na trudne zagadnienia ubezpieczeniowe, aby przedstawiając je w zrozumiały sposób, ustrzec klienta przed niepotrzebnymi wydatkami i ułatwić mu dopasowanie rodzaju ochrony do indywidualnych potrzeb.