Co daje wiza humanitarna?
Przychodzi czas, że cudzoziemcy muszą zalegalizować swój pobyt w obcym kraju. To konieczne podczas dłuższej wizyty w Polsce, w razie stałego osiedlenia albo nawet już od pierwszego dnia pobytu. Uregulowany status wymagany jest do legalnego podjęcia pracy. Sprawdź, jak skorzystać z wizy humanitarnej i kiedy przysługuje obcokrajowcom!
Z tego artykułu dowiesz się:
Zastanawiasz się, na jakich zasadach udzielana jest wiza humanitarna w Polsce? Wszystkie najważniejsze informacje na ten temat zamieściliśmy w tym poradniku. Dowiedz się, jak skutecznie ubiegać się o polską wizę humanitarną!
Wiza humanitarna – co to jest?
Wiza humanitarna to swoiste zezwolenie na pobyt czasowy udzielane obcokrajowcom, którzy z pewnych względów nie mogą wyjechać i bezpiecznie wrócić do swojego ojczystego kraju czy pierwotnego miejsca zamieszkania. Taka sytuacja występuje wtedy, gdy powrót do ojczyzny może wiązać się z naruszeniem ich podstawowych praw i swobód.
Wizy humanitarne zaczęły być wydawane w 2020 roku. Trafiały głównie do obywateli Białorusi, którzy sprzeciwiając się reżimowi Łukaszenki. W ojczyźnie mogli stać się ofiarami represyjnych działań. Od 24 lutego 2022 roku o wizę tego typu mogą starać się Ukraińcy, zwłaszcza Ci zamieszkujący terytoria obecnie okupowane przez żołnierzy Putina.
Jak działa wiza humanitarna?
Wiza humanitarna pozwala cudzoziemcom przebywać legalnie na terenie Polski oraz podejmować pracę bez dodatkowych zezwoleń. Zgodę na pobyt ze względów humanitarnych udziela straż graniczna po przeprowadzeniu postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu.
Wiza humanitarna – kto może ją otrzymać?
O wizę humanitarną w Polsce mogą ubiegać się obywatele innego państwa (np. Republiki Białorusi lub Ukrainy) posiadający dotychczas ważną wizę krajową (typu D).
Kiedy można uzyskać wizę humanitarną?
O wizę humanitarną mogą ubiegać się obcokrajowcy, których powrót do ojczyzny naraziłby na:
- utratę życia, wolności lub bezpieczeństwa osobistego,
- poddanie torturom albo nieludzkie lub poniżające traktowanie, a także niesprawiedliwy osąd,
- pracę przymusową,
- pozbawienie prawa do rzetelnego procesu sądowego oraz bezpodstawne wymierzenie kary.
Zezwolenie na pobyt ze względów humanitarnych wydawane jest także wtedy, gdy powrót do kraju pochodzenia naruszyłby prawo do życia rodzinnego, prywatnego lub prawa dziecka do jego rozwoju psychofizycznego.
Kiedy wiza humanitarna nie przysługuje?
Wiza humanitarna nie należy się w niektórych uzasadnionych przypadkach. Wymienia je artykuł 349 Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach:
1. Cudzoziemcowi odmawia się udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych, jeżeli istnieją poważne podstawy, aby sądzić, że:
1) popełnił zbrodnię przeciwko pokojowi, zbrodnię wojenną lub zbrodnię przeciwko ludzkości, w rozumieniu prawa międzynarodowego, lub
2) jest winny działań sprzecznych z celami i zasadami Narodów Zjednoczonych określonymi w Preambule i art. 1 i 2 Karty Narodów Zjednoczonych, lub
3) popełnił na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zbrodnię lub popełnił poza tym terytorium czyn, który jest zbrodnią według prawa polskiego, lub
4) stanowi zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, lub
5) podżegał albo w inny sposób brał udział w popełnieniu zbrodni lub czynów, o których mowa w pkt 1–3.
2. Cudzoziemcowi, który przed przybyciem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej popełnił inny niż określony w pkt 1–3 czyn, który według prawa polskiego jest przestępstwem zagrożonym karą pozbawienia wolności, można odmówić udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych, jeżeli opuścił on kraj pochodzenia wyłącznie w celu uniknięcia kary.
artykuł 349 Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach
W powyższych, uzasadnionych przypadkach wiza humanitarna dla cudzoziemca nie jest udzielana.
Wiza humanitarna w Polsce – jak ją uzyskać?
Aby otrzymać wizę humanitarną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, trzeba złożyć stosowny wniosek. Formularz o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w Polsce można znaleźć w internecie. Do wniosku należy dołączyć niezbędne dokumenty. Jakie załączniki są potrzebne we wniosku wizowym?
Dokumenty niezbędne, aby uzyskać wizę humanitarną:
- 3 aktualne fotografie (paszportowe),
- kopia ważnego dokumentu podróży,
- potwierdzenie nabycia ubezpieczenia medycznego na okres pobytu w Polsce,
- pisemna deklaracja chęci uzyskania wizy do Polski.
W szczególnych przypadkach, cudzoziemiec może przedstawić inny dokument potwierdzający tożsamość, jeśli nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości uzyskania go. Paszport powinien być wydany w ciągu ostatnich 10 lat, utrzymać ważność minimum przez kolejne 3 miesiące po wygaśnięciu wizy i zawierać co najmniej dwie puste strony.
Brak któregokolwiek z dokumentów traktowany jest jako brak formalny i skutkuje wezwaniem do uzupełnienia wniosku we wskazanym terminie. W przeciwnym razie nie zostanie on rozpatrzony.
Wniosek o wizę humanitarną – gdzie złożyć?
Wszystkie wymienione wyżej dokumenty należy złożyć bezpośrednio w konsulacie lub w jednym z punktów naboru wniosków wizowych. Dopuszczalne jest także przekazanie go pocztą. A co dalej?
Po złożeniu wniosku urzędnik poinformuje, kiedy paszport będzie do odbioru. Konsulat powinien wtedy rozpatrzyć niezwłocznie prośbę o wydanie wizy.
Wiza humanitarna – czy może wygasnąć?
Zgoda ważna jest przez wskazany czas – maksymalnie przez okres do 1 roku. Jak każde pozwolenie czasowe, również wiza humanitarna może zostać cofnięta. Reguluje to inny przepis wspomnianej wcześniej ustawy.
Cofnięcie wizy humanitarnej może wystąpić w przypadku:
- ustania okoliczności udzielenia zgody,
- zaistnienia okoliczności uzasadniających odmowę wydania zezwolenia, które powstały po wydaniu decyzji pozytywnej,
- zatajenia kluczowych do wydania zgody informacji i dokumentów lub ich fałszowania,
- opuszczenia przez obcokrajowca terytorium RP,
- powrotu cudzoziemca do kraju zamieszkania,
- wyjścia na jaw okoliczności obciążających (wspomnianych w art. 349 ust. 2).
Cudzoziemiec, któremu udzielono zgody nie może ubiegać się o inne zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce ani też o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE. Może za to w dalszej kolejności uzyskać zezwolenie na pobyt stały.
Wiza humanitarna a ubezpieczenie
Ubiegając się o wizę humanitarną w Polsce, trzeba mieć wykupione ubezpieczenie zdrowotne. To dobrowolna polisa, która w tym przypadku jest warunkiem koniecznym do uzyskania pozwolenia czasowego na pobyt w kraju.
Ubezpieczenie kupisz w porównywarce Mubi, gdzie bez problemu zestawisz ze sobą poszczególne oferty. Na terenie Polski dostępnych jest 6 ofert ubezpieczenia od 3 towarzystw ubezpieczeniowych. Ich opis znajdziesz w tabeli poniżej.
| Towarzystwo | Zakres podstawowy (tygodniowa składka ubezpieczeniowa) | Zakres rozszerzony (tygodniowa składka ubezpieczeniowa) |
|---|---|---|
| Proama | NNW: 20 000 zł (11 zł/os.) | NNW: 40 000 zł, OC: 50 000 zł (22 zł/os.) |
| Generali | NNW: 30 000 zł, OC: 20 000 zł (16 zł/os.) | NNW: 60 000 zł, OC: 150 000 zł, KL: 5 000 zł (51 zł/os.) |
| SIGNAL IDUNA | NNW: 10 000 zł, OC: 20 000 zł (23,10 zł/os.) | NNW: 10 000 zł, OC: 120 000 zł (27,79 zł/os.) |
Najtańsza propozycja zawiera tylko ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) i kosztuje niespełna 1,60 zł za dzień ochrony. Zapewnia jednak dość ograniczone wsparcie – tylko po trwałym uszczerbku na zdrowiu. Najszerszą opiekę gwarantuje pakiet NNW, OC w życiu prywatnym i ubezpieczenie kosztów leczenia (KL) w Generali, który kosztuje blisko 7,30 zł na dzień, ale zapewnia największe wsparcie w nagłym wypadku.
Więcej na ten temat przeczytasz w naszym poradniku: Czy ubezpieczenie turystyczne może być prawnie wymagane?
FAQ – najczęściej zadawane pytania o wizę humanitarną
Nie ma kwoty, która określałaby cenę wizy humanitarnej. Dodatkowym kosztem może być opłata w punkcie paszportowym, wynosząca 11 euro (ok. 47 zł wg kursu z dn. 12.03.2024) lub np. zdjęcie paszportowe (od 35 zł). Do tego trzeba doliczyć koszt obligatoryjnego ubezpieczenia zdrowotnego na terenie RP (od ok. 1,60 zł za dzień ochrony na mubi.pl).
Straż Graniczna to organ, który po przeprowadzeniu postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu, wydaje zgodę na jego pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany. Decyzję w tej kwestii podejmuje komendant Straży Granicznej.
Wiza humanitarna nie jest udzielana osobom podejrzanym o to, że uciekły z ojczyzny tylko i wyłącznie przed wymiarem sprawiedliwości za popełnienie czynu zabronionego lub dokonały go w innym kraju. Wiza nie trafi do przestępcy albo człowieka, który zagraża bezpieczeństwu publicznemu lub który podżegał do przestępstwa.
- Wiza humanitarna zapewnia legalny pobyt w Polsce osobom, które nie mogą wrócić do swojej ojczyzny z obawy o bezpieczeństwo własne i najbliższych.
- Zezwolenie na pobyt czasowy w postaci wizy humanitarnej wydawane jest obywatelom innych państwa (np. Białorusi lub Ukrainy), których powrót do kraju macierzystego może wiązać się z represjami lub bezpośrednim zagrożeniem życia lub zdrowia.
- Decyzję w sprawie wizy humanitarnej wydaje komendant Straży Granicznej po przeprowadzeniu postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu.
- Decyzję w sprawie wizy humanitarnej wydaje komendant Straży Granicznej po przeprowadzeniu postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu.
- Obcokrajowiec, który chce ubiegać się o wizę humanitarną, powinien złożyć stosowny wniosek z kompletem wymaganych dokumentów (zdjęcia paszportowe, dokument podróży, dowód zawarcia polisy zdrowotnej działającej w Polsce i deklaracja).
- Wymagane we wniosku ubezpieczenie kosztuje na mubi.pl już od 1,60 zł za dzień ochrony dla 1 osoby. Najbogatszy wariant polisy kosztuje 4,5 razy więcej (7,30 zł/dzień) i zapewnia najszersze wsparcie w kryzysie.
- https://www.gov.pl/web/uw-podlaski/wiza-humanitarna
- https://www.gov.pl/web/bialorus/informacje-dot-ubezpieczen
- https://orka.sejm.gov.pl/proc7.nsf/ustawy/1526_u.htm
- https://poradnikpracownika.pl/-wiza-humanitarna-jak-ja-uzyskac
Trudne pojęcia:
Dołącz do dyskusji