Zaglądasz czasem pod maskę swojego samochodu? Interesuje Cię coś więcej niż tylko ilość płynu do spryskiwaczy? Jeśli nie, to czas to zmienić i zainteresować się paskiem rozrządu. Do czego on służy? Dlaczego należy o nim pamiętać? Ile kosztuje jego wymiana? Przyjrzyjmy się temu niepozornemu elementowi, którego zerwanie może być bardzo bolesne… dla silnika Twojego samochodu!
Z tego artykułu dowiesz się:
Pasek rozrządu – zadanie i działanie
Dużym uproszczeniem byłoby stwierdzenie, że silnik jest najważniejszym elementem samochodu. Oczywiście bez niego poruszanie się autem przypominałoby to przedstawione w bajce animowanej o dwóch rodzinach jaskiniowców – stopami po ziemi! Na pewno pod jednym względem silnik należy do najistotniejszych elementów – to właśnie jego awaria jest jedną z najkosztowniejszych, jakie mogą się przydarzyć… a przyczynić się do niej może zerwanie paska rozrządu.
Jak to możliwe? Aby to wyjaśnić, najpierw poznajmy działanie paska rozrządu. W paru słowach można powiedzieć, że jego głównym zadaniem jest przenoszenie napędu z wału korbowego na wałek lub wałki rozrządu – ich ilość zależy od konstrukcji jednostki napędowej. Odpowiednie działanie paska rozrządu wpływa na pracę całego silnika. Dlaczego to takie ważne?
Sprawna praca paska rozrządu wpływa na działanie cylindrów. Reguluje on otwieranie i zamykanie zaworów dolotowych i wylotowych. Pierwsze wpuszczają powietrze do cylindrów, gdzie dochodzi do wybuchów dawek paliwa – powstaje energia. Następnie otwierają się zawory wylotowe, dzięki którym cylindry są opróżniane z powstałych spalin. Bardzo ważne jest, by proces ten przebiegał w odpowiednim czasie i był bardzo dobrze zsynchronizowany. Małe przesunięcie i opóźnienie, zwłaszcza w silnikach kolizyjnych, może doprowadzić do poważnej awarii.
Pasek rozrządu może także napędzać pompę cieczy chłodzącej, pompę oleju i pompę wtryskową wysokiego ciśnienia. Należy również pamiętać, że wymaga on zastosowania napinacza – w przeciwieństwie do łańcucha.
Pasek rozrządu, łańcuch i koła zębate – różnice
Zarówno pasek rozrządu, łańcuch i koła zębate pełnią tę samą funkcję. Ich zadaniem jest przeniesienie napędu. Czym jednak się od siebie różnią? Które z rozwiązań jest najczęściej stosowane we współczesnych samochodach?
Paski rozrządu zbudowany jest z kilku warstw. Składa się on z gumy syntetycznej, kordu z włókna węglowego, powłoki antystatycznej. Mogą się w nim znajdować także cienkie druty stalowe, które mają zwiększyć jego wytrzymałość. Paski wałka rozrządu są obecnie najpopularniejszym rozwiązaniem.
Zaletą paska rozrządu jest jego cena. Dodatkowo jest on lekki i cicho pracuje. Niestety jest on wrażliwy na kontakt z substancjami oleistymi (olej silnikowy) czy płynem chłodniczym. Ponieważ wykonuje się go z gumy, z biegiem lat ulega zużyciu, co sprawia, że trzeba go regularnie wymieniać. Należy o tym pamiętać, ponieważ jego zerwanie może być bardzo kosztowne!
Łańcuchy zębate mają dłuższą żywotność od pasków rozrządu. Szacuje się, że może być ona nawet 4 razy większa. Łańcuchy montowane były w niektórych modelach Volkswagenów i BMW. Niestety teoretycznie niezawodne łańcuchy z czasem mogą się rozciągnąć, co wymaga ich regulacji lub wymiany.
Koła zębate, które przenoszą napęd, stosowane są w potężnych silnikach diesla. Dlaczego? Charakteryzują się bardzo dużym momentem obrotowym – nie spotyka się takiego rozwiązania w codziennych użytkowych samochodach.
Jeśli nie masz pewności, jaki rodzaj rozrządu został zastosowany w Twoim samochodzie, możesz to sam sprawdzić. Najłatwiej zrobić to, zerkając do instrukcji pojazdu, gdzie w części dotyczącej specyfikacji technicznej znajdziesz dokładne informacje o silniku, w tym również rodzaj zastosowanego w nim napędu rozrządu. W przypadku braku instrukcji, można rozkodować numer VIN, w którym są zapisane wszystkie dane samochodu.
Wymiana paska rozrządu – zalecenia
Wiemy już, że pasek rozrządu się zużywa. Kiedy więc należy go wymienić? Zarówno producenci samochodów, jak i doświadczeni mechanicy podają na ten temat kilka ważnych informacji. Przyjmuje się, że pasek rozrządu należy wymienić przeważnie co 60-120 tysięcy kilometrów lub po około 2-5 latach jeżdżenia.
Termin wymiany paska zależy od rodzaju silnika oraz techniki jazdy. Agresywna i dynamiczna jazda wpływa na żywotność paska rozrządu. Szacuje się, że również jazda po mieście może skrócić ten czas nawet o 30%! Element warto także wymienić po kupnie używanego samochodu lub w razie jego zabrudzenia przez olej silnikowy.
Przykładowe zalecenia producentów dotyczące wymiany paska rozrządu:
- Volkswagen Golf IV z silnikiem 1.8 / 1.8 Turbo – co 180 tys. km lub co 4 lata,
- Renault Megane II z silnikiem 1.9 dCi – co 120 tys. km lub co 4 lata,
- Peugeot 206 z silnikiem 1.4 – co 120 tys. km lub co 4 lata,
- Ford Focus z silnikiem 1.6 – co 160 tys. km lub co 10 lat.
Źródło: Moto Integrator.
Informacje na temat pasku rozrządu zastosowanym w Twoim samochodzie i zalecanych terminach jego wymiany znajdziesz w instrukcji pojazdu. Warto także zadzwonić do serwisu dilerskiego, by dowiedzieć się o najnowszych specyfikacjach.
Zerwanie paska rozrządu – konsekwencje
Pasek rozrządu reguluje pracę silnika, dlaczego bardzo ważne jest, by był on w dobrym stanie i działał prawidłowo – dlatego tak istotna jest regularna i zgodna z zaleceniami producenta jego wymiana. Zapomnienie o tym zapewne skończy się poważnymi konsekwencjami dla jednostki napędowej i portfela właściciela samochodu.
Co więc może się stać, kiedy dojdzie do zerwania paska? Jeśli silnik należy do kolizyjnych, w którym tłoki i zawory mogą o siebie uderzyć, to nagłe zerwanie paska rozrządu może doprowadzić do ich poważnego uszkodzenia. Każdy zawór musi otwierać się i zamykać w odpowiednim czasie. Gdy cały proces zostanie nomen omen przerwany, to może dojść nawet do zniszczenia wału korbowego i wałków rozrządu.
Również o wiele trwalszy łańcuch może po latach eksploatacji rozciągnąć się. Należy pamiętać, że nawet jego lekkie przesunięcie zaburzy pracę silnika. Efektem może być mniejsza moc, hałas i nierówna praca. Ustawienie łańcucha można skorygować, a w poważniejszych przypadkach konieczna będzie jego wymiana.
Wymiana paska rozrządu – cena
Jak już wcześniej było wspomniane, co jakiś czas warto wymienić pasek rozrządu. Czy jest to drogie przedsięwzięcie? Podobnie jak w przypadku wszystkich napraw i konserwacji samochodu, odpowiedź może być tylko jedna – to zależy od marki i modelu pojazdu.
Koszt wymiany paska rozrządu zależy od budowy silnika. W niektórych modelach trudniej jest dostać się do tego elementu, co wydłuża czas pracy mechanika. Szacuje się, że w najprostszych modelach cały zabieg może kosztować około 200 zł. Ceny mogą jednak w bardziej skomplikowanych silnikach osiągnąć nawet 1 500 zł. To również zależy od miasta i konkretnego serwisu.
Z kolei cena samego paska rozrządu może wahać się od 100 do 800 zł. Zależy to także od marki i modelu samochodu oraz od tego, czy będzie on kupiony w zestawie z rolkami prowadzącymi i pompą wody, czy pojedynczo.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o wymianę paska rozrządu
Jest kilka możliwych przyczyn zerwania się paska rozrządu. Jedną z nich jest po prostu zużycie tego wykonanego z gumy elementu. Pod pasek rozrządu może też dostać się niepożądany obiekt, taki jak ziarnko piasku. Powodem zniszczenia paska rozrządu może być również uszkodzenie łożyska rolki, wyciek oleju lub wiele innych czynników.
Elementy układu rozrządu dają znać o tym, że są uszkodzone, wydając charakterystyczne dźwięki. Zwykle jest to stukanie, chociaż na przykład uszkodzenie łożyska rolki, na której znajduje się pasek rozrządu, można rozpoznać po wyciu pojazdu, gdy zwiększają się obroty silnika. Zużycie paska rozrządu widać też gołym okiem na gumie, z której jest stworzony.
Naprawienie elementów uszkodzonych w rezultacie zerwania się paska rozrządu może być tak kosztowne, jak zakup używanego samochodu. Może nawet przekroczyć wartość rynkową auta, które ma być poddane reperacji. Właśnie dlatego warto przestrzegać zaleceń producentów odnośnie terminów wymiany pasków rozrządu.
- Głównym zadaniem paska rozrządu jest przenoszenie napędu z wału korbowego na wałki lub wałek rozrządu.
- Pasek rozrządu reguluje pracę silnika.
- Pasek rozrządu zbudowany jest z kilku warstw.
- Element ten jest wrażliwy na wycieki oleju silnikowego i inne zabrudzenia.
- Producenci podają zalecany okres, po którym należy wymienić pasek rozrządu.
- Brak wymiany paska rozrządu może doprowadzić do jego zerwania i poważnej awarii silnika.
- Cena wymiany paska rozrządu zależy m.in. od marki i modelu auta – przy różnych silnikach może kosztować od około 200 zł do nawet 1500 zł.
Trudne pojęcia
Dołącz do dyskusji