Zasady używania świateł w samochodzie
Niepoprawne używanie świateł w samochodzie może prowadzić do powstania niebezpiecznych sytuacji na drodze. Ponadto kierowcy grozi za to mandat oraz punkty karne. W poniższym artykule opisujemy, jakie są funkcje poszczególnych świateł w samochodzie, oraz wskazujemy, w jakich sytuacjach należy ich używać. Dowiesz się także, jaki mandat możesz otrzymać w przypadku niestosowania się do przepisów ruchu drogowego w kwestii oświetlenia samochodu.
W poniższym artykule poruszamy następujące kwestie:
Rodzaje świateł w samochodzie i zasady ich używania
Światła mijania (tzw. światła krótkie)
Zadaniem świateł mijania jest oświetlenie drogi. Są to światła, które powinny być włączone cały czas, zarówno podczas jazdy w dzień, jak i po zmierzchu, chyba że przepisy zezwalają bądź nakazują używania innych świateł. Można więc powiedzieć, że są to światła podstawowe.
Światła do jazdy dziennej
Są to światła, które mogą być używane od świtu do zmierzchu zamiast świateł mijania, jeśli pozwalają na to warunki pogodowe (występuje tzw. normalna przejrzystość powietrza). Światła dzienne zapewniają widoczność pojazdu dla pozostałych uczestników ruchu drogowego, ich funkcją nie jest jednak oświetlenie drogi, dlatego też w przypadku wystąpienia złych warunków pogodowych (między świtem a zmierzchem) kierowca powinien użyć świateł mijania.
Światła drogowe (tzw. światła długie)
Są to światła, które oświetlają dużą odległość przed pojazdem. Powinny być używane tylko w szczególnych przypadkach, ponieważ mogą oślepić innych kierowców, a tym samym doprowadzić do kolizji, a nawet wypadku. Kierowca może używać świateł drogowych od zmierzchu do świtu na drogach nieoświetlonych zamiast świateł mijania lub łącznie z nimi, o ile nie oślepi innych kierujących albo pieszych poruszających się w kolumnie.
Świateł drogowych należy więc używać, zachowując szczególną ostrożność, a ponadto powinno się je przełączyć na światła mijania w sytuacji:
- zbliżania się pojazdu nadjeżdżającego z przeciwka, jeżeli drugi z kierujących wyłączył światła drogowe,
- zbliżania się do pojazdu poprzedzającego, jeżeli kierujący tym pojazdem może zostać oślepiony,
- zbliżania się do pojazdu szynowego lub pojazdu komunikacji wodnej, jeżeli poruszają się w takiej odległości, że istnieje możliwość oślepienia kierujących tymi pojazdami.
Światła przeciwmgłowe (przeciwmgielne)
Służą oświetleniu drogi w warunkach niedostatecznej przejrzystości powietrza. Niepoprawne używanie świateł przeciwmgłowych może doprowadzić do oślepienia innego kierowcy, dlatego też należy je zapalać jedynie w określonych warunkach.
Kierujący może użyć świateł przeciwmgłowych przednich w sytuacji, gdy panują warunki zmniejszonej przejrzystości powietrza w postaci mgły, opadów lub innych zjawisk atmosferycznych. Z kolei świateł przeciwmgłowych tylnych kierujący może używać jedynie w sytuacji, gdy warunki atmosferyczne ograniczają widoczność na odległość mniejszą niż 50 m. Jednocześnie trzeba pamiętać, aby niezwłocznie wyłączyć te światła, gdy tylko widoczność się poprawi.
Przepisy ruchu drogowego pozwalają ponadto na używanie przednich świateł przeciwmgłowych od zmierzchu do świtu w warunkach normalnej przejrzystości powietrza, jeśli kierujący znajduje się na drodze krętej, oznaczonej w odpowiedni sposób.
Światła awaryjne
Powinny zostać uruchomione w momencie awaryjnego postoju, a także w innych sytuacjach określonych w Kodeksie drogowym.
Kierujący pojazdem jest obowiązany sygnalizować postój pojazdu silnikowego lub przyczepy z powodu uszkodzenia lub wypadku:
1. na autostradzie lub drodze ekspresowej – w każdym przypadku;
2. na pozostałych drogach twardych:
a) poza obszarem zabudowanym – w razie postoju na jezdni w miejscu, w którym jest to zabronione, a na poboczu, jeżeli pojazd nie jest widoczny z dostatecznej odległości,
b) na obszarze zabudowanym – w razie postoju na jezdni w miejscu, w którym zatrzymanie jest zabronione.
art. 50 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym
Sygnalizacja powinna odbyć się poprzez włączenie świateł awaryjnych (w sytuacji gdy samochód nie jest w nie wyposażone, przepisy dopuszczają użycie świateł pozycyjnych) oraz umieszczenie w odpowiedni sposób trójkąta ostrzegawczego.
Światła awaryjne powinny zostać uruchomione także przez kierującego pojazdem przewożącym zorganizowaną grupę dzieci i młodzieży do lat 18, w momencie wsiadania i wysiadania osób z pojazdu. Taki sam obowiązek ciąży na kierowcy autobusu szkolnego. W Kodeksie drogowym zawarto analogiczne przepisy (art. 58 ust. 1) w stosunku do przewozu niepełnosprawnych – osoba kierująca pojazdem przeznaczonym do przewozu osoby niepełnosprawnej powinna włączyć światła awaryjne podczas wsiadania i wysiadania tej osoby z pojazdu.
Światła pozycyjne
Mają za zadanie oświetlić samochód podczas postoju w warunkach niedostatecznej widoczności.
Kierujący pojazdem silnikowym lub szynowym, w warunkach niedostatecznej widoczności, podczas zatrzymania niewynikającego z warunków ruchu lub przepisów ruchu drogowego oraz podczas postoju, jest obowiązany używać świateł pozycyjnych przednich i tylnych lub świateł postojowych (…)
art. 52 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym
Światła pozycyjne są używane także w sytuacjach awaryjnego postoju wskazanego w art. 50 ust. 1 Kodeksu drogowego, jeśli samochód nie jest wyposażony w światła awaryjne. Światła pozycyjne powinny zostać uruchomione także w samochodzie, który jest holowany, jeśli panuje niedostateczna widoczność na drodze.
A kiedy można całkowicie wyłączyć światła w samochodzie podczas zatrzymania lub postoju? Kodeks dopuszcza to w sytuacji, gdy samochód znajduje się w miejscu oświetlonym w stopniu zapewniającym jego widoczność albo poza jezdnią i poboczem.
Światła hamowania
Sygnalizują hamowanie pojazdu. Światła te włączają się automatycznie po naciśnięciu pedału hamulca.
Kierunkowskazy
Są to światła, które sygnalizują zamiar zmiany pasa ruchu lub kierunku jazdy. Właściwy kierunkowskaz powinien zostać uruchomiony także podczas włączania się do ruchu.
Kierunkowskaz powinien zostać włączony przed dokonaniem manewru – by zasygnalizować pozostałym uczestnikom ruchu drogowego, co zamierza zrobić kierowca – a następnie powinien zostać wyłączony po zakończeniu manewru. Należy podkreślić, że nieodpowiednie stosowanie kierunkowskazu bądź całkowite zaniechanie jego stosowania może doprowadzić do kolizji lub wypadku.
Sporo problemów sprawia kierowcom używanie kierunkowskazów na rondach. Powinny one przede wszystkim sygnalizować zjazd ze skrzyżowania, dlatego znajdując się na rondzie między zjazdem docelowym a poprzednio mijanym, należy włączyć prawy kierunkowskaz. Dozwolone jest także użycie lewego kierunkowskazu przy wjeździe na rondo, by wcześniej zasygnalizować zjazd, do którego zmierza kierowca.
Światła dzienne a światła mijania – kiedy można używać świateł dziennych?
Światła dzienne i światła mijania nie powinny być traktowane tożsamo. Przepisy Kodeksu drogowego wyraźnie wskazują, w jakich sytuacjach światła dzienne mogą być używane zamiast świateł mijania.
Zgodnie z art. 51 ustawy, kierujący jest obowiązany używać świateł mijania podczas jazdy w warunkach normalnej przejrzystości powietrza. Z kolei w czasie od świtu do zmierzchu w warunkach normalnej przejrzystości powietrza zamiast świateł mijania, kierujący pojazdem może używać świateł do jazdy dziennej.
Z powyższego wynika, że kierujący może użyć świateł do jazdy dziennej, tylko jeśli zostaną spełnione następujące przesłanki:
- jazda odbywa się w czasie od świtu do zmierzchu,
- panują dobre warunki pogodowe (warunki normalnej przejrzystości powietrza).
Wielu kierowców niestety błędnie interpretuje powyższy przepis i traktuje światła dzienne jako stały zamiennik świateł mijania. W rezultacie tacy kierowcy włączają światła dzienne podczas jazdy za dnia, nawet jeśli warunki pogodowe zdecydowanie na to nie pozwalają. Tymczasem różnica między światłami mijania, a światłami do jazdy dziennej jest zasadnicza.
Rolą świateł dziennych jest oszczędność. Zużywają one o wiele mniej energii, przyczyniając się jednocześnie do zmniejszenia zużycia paliwa oraz odciążenia akumulatorów. Zachęca to kierowców do używania świateł dziennych zamiast świateł mijania, pomijając przy tym funkcje poszczególnych lamp.
Światła do jazdy dziennej nie oświetlają drogi, służą jedynie temu, aby jadący z naprzeciwka kierowcy mogli zauważyć Twoją obecność na drodze. Używając ich w warunkach niedostatecznej przejrzystości powietrza, nie dość, że nie oświetlasz sobie drogi, to jednocześnie utrudniasz dostrzeżenie Twojego samochodu innym.
Radosław jechał samochodem w słoneczny dzień, używając do tego świateł dziennych. W pewnym momencie wjechał do tunelu i zdziwił się, że ma bardzo ograniczoną widoczność. Zwolnił, starając się dopasować prędkość do warunków, jednak nie zmienił świateł. Czy postąpił prawidłowo? Nie! Chociaż przepisy nie mówią o tym wprost, w tunelu powinno się używać świateł mijania. Światła dzienne są słabsze, więc nie oświetlają w dostateczny sposób drogi przed samochodem, a jednocześnie nie oświetlają tyłu auta, stwarzając zagrożenie dla znajdujących za nim pojazdów.
Kary za niepoprawne używanie świateł w samochodzie.
Niestosowanie się do określonych w Kodeksie drogowym regulacji dotyczących zasad używania świateł drogowych stanowi wykroczenie.
Marta prowadziła samochód w środku dnia podczas gęstej ulewy, mając przy tym zapalone wyłącznie światła do jazdy dziennej. Złamała zatem przepis art. 51 ust. 2 Kodeksu drogowego, mówiący, że używanie świateł dziennych jest dopuszczalne tylko w warunkach normalnej przejrzystości powietrza. Tym samym popełniła wykroczenie opisane w art. 88 Kodeksu wykroczeń: „kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd bez wymaganych przepisami świateł lub pozostawia pojazd bez wymaganego przepisami oświetlenia, podlega karze grzywny.”.
Informacji dotyczącej wysokości grzywny, należy szukać w aktualnym taryfikatorze mandatów (uregulowany w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń). Zgodnie z obowiązującymi przepisami za naruszenie poszczególnych zasad ruchu drogowego, kierujący może otrzymać następujące kary.
Przewinienie | Wysokość grzywny | Liczba punktów karnych |
---|---|---|
Jazda bez wymaganych świateł od zmierzchu do świtu | 300 zł | 6 punktów karnych |
Jazda bez wymaganych świateł od świtu do zmierzchu | 100 zł | 2 punkty karne |
Jazda bez wymaganych świateł pojazdami niewyposażonymi w światła mijania, drogowe lub do jazdy dziennej | 100 zł | – |
Jazda bez wymaganych świateł w tunelu, niezależnie od pory doby | 200 zł | 6 punktów karnych |
Nieużywanie wymaganego oświetlenia podczas zatrzymania lub postoju w warunkach niedostatecznej widoczności | 150-300 zł | 3 punkty karne |
Korzystanie ze świateł drogowych w sposób niezgodny z przepisami | 200 zł | 4 punkty karne |
Naruszenie warunków dopuszczalności używania przednich świateł przeciwmgłowych | 100 zł | 2 punkty karne |
Naruszenie warunków dopuszczalności używania tylnych świateł przeciwmgłowych | 100 zł | 2 punkty karne |
Używanie “szperacza” podczas jazdy | 100 zł | – |
Niewłączenie przez kierującego pojazdem wymaganych świateł w czasie jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza | 200 zł | 2 punkty karne |
“Szperacz” to potoczne określenie reflektora instalowanego niekiedy w samochodach terenowych, który może być obracany w różnych kierunkach i używany do oświetlania przedmiotów przydrożnych.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o używanie świateł w samochodzie
Świateł do jazdy dziennej nie można używać w czasie od zmierzchu do świtu oraz w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza. Zamiast nich trzeba wtedy włączyć światła mijania, które lepiej oświetlają drogę i sprawiają, że pojazd jest dobrze widoczny dla innych uczestników ruchu.
Światła przeciwmgłowe przednie mogą zostać włączone, gdy panują warunki zmniejszonej przejrzystości powietrza albo w normalnych warunkach, na odpowiednio oznaczonej krętej drodze. Z kolei tylne światła przeciwmgłowe mogą być używane tylko wtedy, gdy widoczność spadnie do 50 m. Ten rodzaj świateł należy bezwzględnie wyłączyć, gdy tylko przejrzystość powietrza się poprawi, ponieważ mogą oślepiać innych kierowców.
Nie trzeba sygnalizować takiego zamiaru, chociaż wielu kierowców to robi. Zamiar wykonania manewru należy pokazać, włączając prawy kierunkowskaz dopiero przed zjazdem, z którego zamierza się skorzystać.
- Kierujący powinien niezależnie od pory używać przez cały czas trwania jazdy świateł mijania – chyba, że przepisy zezwalają na używanie innych świateł.
- Kierujący może używać świateł dziennych zamiast świateł mijania w okresie od świtu do zmierzchu, jeśli pozwalają na to warunki atmosferyczne, tzn. panuje dobra widoczność.
- W sytuacji zmniejszenia przejrzystości powietrza kierujący powinien przełączyć światła dzienne na światła mijania.
- W czasie od zmierzchu do świtu kierujący może używać zamiast świateł mijania (lub łącznie z nimi) świateł drogowych, jeśli porusza się po nieoświetlonej drodze. Musi jednak mieć na uwadze, m.in. innych kierowców, których światła drogowe mogą oślepiać.
- Kierujący może używać świateł przeciwmgłowych w sytuacji, gdy panują warunki zmniejszonej przejrzystości powietrza w postaci mgły, opadów lub innych zjawisk atmosferycznych.
- Świateł awaryjnych należy użyć w razie awaryjnego postoju, z kolei świateł pozycyjnych podczas postoju w warunkach ograniczonej widoczności.
Dołącz do dyskusji