Zmiana biegów dźwignią przy kierownicy – na czym polega i jak działa?
Manetka zmiany biegów umieszczona przy kierownicy pamięta połowę ubiegłego wieku. Obecnie, w związku z upowszechnieniem się skrzyń automatycznych i minimalizmem goszczącym we wnętrzach nowych aut, widać powrót do tego rozwiązania. Sprawdź, w jakich modelach dostępna jest dźwignia kolumnowa oraz jakie są jej mocne i słabe strony!
Z tego artykułu dowiesz się:
Dźwignia przy kierownicy – zmiana biegów w starym stylu
Kolumnowa dźwignia zmiany biegów to wygodne rozwiązanie. Pozwala na wybór przełożenia, bez zbytniego odrywania rąk od kierownicy i rozpraszania uwagi. Kiedyś była połączona z ręczną przekładnią, dziś zaś obsługuje poszczególne tryby pracy skrzyni automatycznej.
Dźwignia zmiany biegów w kolumnie kierownicy zadebiutowała w 1951 roku. Dla większego komfortu prowadzenia wprowadził ją Mercedes-Benz w luksusowych modelach: 220 (W187) i 300 „Adenauer” (W186). W samochodach z tamtego okresu z przodu znajdowała się 3-osobowa kanapa, co wykluczało klasyczny wybierak biegów między siedzeniami.
Dźwignia przy kierownicy odpowiedzialna za sterowanie przekładnią była powszechnie stosowana do lat 70. ubiegłego wieku. Potem na kilka dekad niemal całkowicie zniknęła z rynku na Starym Kontynencie. Przetrwała jednak w Stanach Zjednoczonych, gdzie została sprzęgnięta z automatyczną skrzynią biegów, zapewniając dowolność w aranżacji miejsca między przednimi fotelami (wykorzystywanego np. na schowki, cup holdery czy podłokietnik).
Wielki powrót dźwigni kolumnowej w XXI wieku
Na początku stulecia, w 2005 roku marka ze Stuttgartu wróciła do dźwigni kolumnowej. Wybierak trybu zmiany biegów w rozwiązaniu nazwanym Direct Select powędrował z powrotem na kolumnę kierownicy (po prawej stronie) i uwolnił tym samym konsolę środkową od drążka. Technologia ponownie przyjęła się w samochodach osobowych oraz dostawczych marki z gwiazdą w logo, a także innych producentów aut.
Zmiana biegów przy kierownicy – gdzie występuje?
Na logikę można stwierdzić, że wybierak kolumnowy jest stosowany w autach, które mają trzy miejsca siedzące z przodu. Taki układ siedzeń charakteryzuje przede wszystkim samochody dostawcze i pasażerskie busy. Przeniesienie dźwigni skrzyni biegów na kolumnę kierownicy pozwala zagospodarować miejsce na nogi pasażera zajmującego środkowe miejsce.
Niektóre samochody mają klasyczną wajchę do wyboru przełożenia. Może być ona przeniesiona spomiędzy foteli na deskę rozdzielczą przy kierownicy, ale nie bezpośrednio na kolumnę. Wtedy mamy do czynienia z klasyczną przekładnią z gałką, a nie kolumnową w manetce.
W jakich modelach można spotkać kolumnową dźwignię skrzyni biegów?
- Skoda: Superb IV, Kodiaq II.
- Renault: E-Megane, Austral.
- Mercedes: C-klasa, GLC, EQE, S-klasa, V-klasa.
Powyższe auta to tylko wybrane przykłady, które można obecnie kupić w salonie z wybierakiem biegów przy kierownicy. Są to głównie samochody przystosowane do napędu z alternatywnych źródeł zasilania – ich manetki odpowiadają za pracę skrzyni automatycznej (w wersjach spalinowych/hybrydowych) lub za wybór trybów jazdy.
Na rynku wtórnym można znaleźć niemal 20-letnie samochody z tym rozwiązaniem za ułamek ceny nowego auta.
Kolumnowa dźwignia zmiany biegów w codziennym użytkowaniu – kiedy się sprawdza?
Manetka zmiany biegów w kolumnie kierownicy to wygodne rozwiązanie. Znajdzie uznanie zwłaszcza wśród kierowców, którzy poruszają się po mieście i nie chcą często odrywać rąk od kierownicy. Również w dalszych trasach docenią możliwość wyboru trybu i niczym niezakłóconej jazdy przez dziesiątki czy nawet setki kilometrów.
Jakie są zalety zmiany biegów przy kierownicy?
- Nie trzeba sięgać daleko do dźwigni.
- Wolne dłonie, które mogą spoczywać na kierownicy.
- Wygoda i komfort prowadzenia auta na dalekich dystansach.
Jakie są wady tego rozwiązania?
- Wymaga przywyknięcia (zwłaszcza w przypadku kierowców, którzy dotychczas prowadzili auto z manualem).
- Na początku użytkowania może być nieintuicyjne (manetka może mylić z dźwignią wycieraczek lub kierunkowskazów).
- Przy manewrowaniu i zmianach kierunku jazdy, wymaga częstego kręcenia manetką (np. na parkingu).
Sprawdź też: Dwusprzęgłowa skrzynia biegów – wady i zalety
Dźwignia zmiany biegów przy kierownicy – czy wpływa na składkę?
Na przykładzie Renault Austral sprawdzę, czy manetka zmiany biegów na kolumnie kierownicy wpływa na składkę ubezpieczenia OC/AC. Wyliczę cenę ubezpieczenia dla modelu z miękką hybrydą (mHEV) i z 6-biegową mechaniczną przekładnią ręczną oraz z automatyczną skrzynią bezstopniową (CVT) zarządzaną dźwignią przy kierownicy. Przebieg 2-letniego auta to 30 tys. km.
Właścicielem pojazdu jest 36-letnia Małgorzata, zamieszkała w Racławicach (woj. małopolskie) w domu z garażem. Jest mężatką i ma 8-letniego syna. Prawo jazdy kat. B posiada od 18 lat i obejmuje swoje pojazdy ochroną OC i AC od przeszło dekady bez żadnych szkód.
| Towarzystwo ubezpieczeniowe | Zakres ochrony | Renault Austral 1.3 TCe mHEV (140 KM) Techno ze skrzynią manualną | Renault Austral 1.3 TCe mHEV (158 KM) Techno ze skrzynią automatyczną |
|---|---|---|---|
| UNIQA | OC, Assistance | 349 zł | 349 zł |
| mtu24.pl | OC | 378 zł | 378 zł |
| LINK4 | OC, NNW, Assistance | 567 zł | 544 zł |
| Beesafe | OC | 590 zł | 590 zł |
| Wiener | OC, Assistance | 836 zł | 850 zł |
| Benefia | OC | 931 zł | 949 zł |
Jak widać w powyższym zestawieniu, część towarzystw przedstawiła takie same warunki dla wersji z manualem i automatem. W przypadku LINK4 składka okazała się nieco niższa (o 23 zł) dla CVT. Ubezpieczyciele Wiener i Benefia w przypadku skrzyni z dźwignią w manetce przy kierownicy zaoferowali nieznacznie wyższą cenę o 14-18 zł. Najtańsze oferty pozostały bez zmian (oraz jedna ze środka), a w kolejnych propozycja cena różniła się raptem o 2-4%.
Przeczytaj również: Przekładnia e-shift w aucie – jak działa sekwencyjna skrzynia biegów?
FAQ – najczęściej zadawane pytania o zmianę biegów przy kierownicy
Nie. Kiedyś samochody z manualną skrzynią były wyposażone w wybierak biegów wbudowany w kolumnę kierownicy. Obecnie rozwiązanie to jest stosowane w autach z automatyczną przekładnią oraz w modelach zasilanych alternatywnymi źródłami energii. W pojazdach hybrydowych lub w pełni elektrycznych selektor w dźwigni służy do ustawienia trybu jazdy.
Aktualnie zmiana biegów za pomocą manetki przy kierownicy dostępna jest w nowych autach tylko i wyłącznie ze skrzynią automatyczną. Często jest to przekładnia bezstopniowa (CVT) która nie imponuje kulturą pracy. Automat może pracować nieco ospale. Osoby nastawione na sportowe prowadzenie i doznania z jazdy powinny wybrać klasyczny manual albo wariant z łopatkami przy kierownicy.
Kolumnowy wybierak skrzyni biegów sprawdzi się w przypadku osób, które za kierownicą cenią sobie wygodę. W komfortowych warunkach przejadą przez zatłoczone centrum miasta i wybiorą się w daleką trasę. Nie będą musiały co chwilę sięgać do drążka między fotelami, aby zmienić przełożenie. To świetne rozwiązanie dla kierowców, którzy ponad wszystko cenią płynność jazdy.
- Dźwignia zmiany biegów przy kierownicy pojawiła się w połowie ubiegłego wieku. Potem na kilka dekad popadła w zapomnienie, ale na początku XXI wieku Mercedes i inni producenci ponownie zaczęli ją szeroko stosować we współczesnych modelach.
- Początkowo dźwignia przy kierownicy odpowiadała za obsługę 4-biegowej przekładni mechanicznej. Następnie manetkę kolumnową sprzęgnięto z automatem. Teraz obsługuje przeważnie tryby jazdy w hybrydach i autach elektrycznych.
- Kolumnowa dźwignia skrzyni biegów występuje w różnych nowoczesnych autach. W swoich modelach stosują ją np. Skoda, Renault i Mercedes.
- Kolumnowa dźwignia skrzyni biegów sprawdzi się w przypadku spokojnych kierowców, którzy cenią komfort podróżowania. Nie jest zalecana kierującym o sportowym zacięciu, gdyż automat w autach cywilnych może działać z pewną opieszałością.
- Skrzynia wyposażona w manetkę kolumnową może nieznacznie wpłynąć na cenę ubezpieczenia auta. W przykładowym wyliczeniu składka była identyczna lub bardzo zbliżona – maksymalne różnice w cenie wyniosły 2-4%.
- https://www.chceauto.pl/tak-zmienialy-sie-kierownice-a4320,f34190.html
Trudne pojęcia:
Dołącz do dyskusji