Zużycie opon – jak je poznać?
Jazda na uszkodzonych oponach jest nie tylko mało komfortowa, ale bywa także niebezpieczna. Przetarcie czy nacięcie ogumienia dzieli już niewielki krok od wybuchu opony w trakcie jazdy, co może doprowadzić do utraty panowania nad pojazdem i spowodowania groźnego wypadku. Jak zatem rozpoznać pierwsze oznaki zużycia opon? I jak dbać o ogumienie, aby służyło możliwie jak najdłużej?
W tym artykule przeczytasz:
Dlaczego należy zwracać uwagę na stopień zużycia opon?
To na oponach samochodowych spoczywa cały ciężar pojazdu i bezpieczeństwo podróżujących. Jako właściciel samochodu powinieneś zatem przykładać dużą wagę do kontrolowania stanu tej części pojazdu i szybko reagować, podejmując właściwe działania, gdy konieczna okaże się naprawa lub całkowita wymiana opon.
Opony są jedną z tych części auta, od których zależy bezpieczeństwo podróżujących. Ich stan techniczny przekłada się bowiem na przyczepność, a tym samym na łatwość zachowania kontroli nad samochodem podczas jazdy. Poza tym każde uszkodzenie, przebicie lub przetarcie może doprowadzić do pęknięcia opony. Gdy dojdzie do niego w trakcie jazdy, możesz stracić panowanie nad pojazdem i spowodować groźny wypadek. Zwłaszcza, jeśli jedziesz z dużą prędkością.
Nawet jeśli pęknięcie opony spowoduje tylko niegroźną kolizję lub po prostu unieruchomi Twój samochód, taka usterka może skutecznie pokrzyżować Twoje plany. Szczególnie jeśli nie masz przy sobie koła zapasowego.
Wyobraź sobie, że po długich miesiącach planowania wakacyjnego wyjazdu, w końcu nadszedł dzień Twojego upragnionego urlopu i rozpoczęcia podróży na 2-tygodniowy wypoczynek nad polskim morzem. Za Tobą już połowa drogi nad Bałtyk i mogłoby się wydawać, że nic już nie jest w stanie pokrzyżować Twoich planów. Tymczasem, przy wyjeżdżaniu z jednego z parkingów, na którym zrobiłeś pół godziny przerwy, pękła opona w Twoim samochodzie, a zapasowej nie zabrałeś ze sobą. Oznacza to niepotrzebny stres, konieczność zmiany planów, bo w najlepszym przypadku nad morze dojedziesz dużo później niż założyłeś, a w skrajnym przypadku taka awaria może wiązać się z koniecznością całkowitego odwołania wakacji, jeśli doszłoby do groźniejszej kolizji lub wypadku, w którym ucierpieliby ludzie (Ty, Twoi pasażerowie lub inni uczestnicy ruchu). Przy jeździe z dużą prędkością wybuch opony może mieć katastrofalne skutki.
Jak zatem zminimalizować ryzyko uszkodzenia opon w pojeździe? Konieczna jest regularna kontrola ogumienia, którą możesz wykonać samodzielnie. Powinieneś przyjrzeć się oponom i innym częściom auta zwłaszcza przed wyjazdem.
Jakie są oznaki zużycia opon?
To, czy opona wymaga naprawy lub wymiany na nową, nie zawsze jest widoczne na pierwszy rzut oka. Przyjmuje się, że żywotność opony to około 5 lat, ale górna granica wieku ogumienia, które można wykorzystać, to 10 lat. Nawet nieużywane opony, które są przez ten czas niewłaściwie przechowywane, mogą nie nadawać się do użytku. Guma w nieużywanych oponach szybciej twardnieje, co niekorzystnie wpływa na komfort jazdy i przyczepność ogumienia.
Jak sprawdzić wiek opony? Na boku ogumienia powinien znajdować się symbol DOT, a za nim ciąg cyfr, którego cztery ostatnie wskazują na tydzień i rok, w którym zostały wyprodukowane. Np. kod 1508 oznacza, że produkcja miała miejsce w 15. tygodniu 2008 roku, czyli w połowie kwietnia.
Oponom należy się przyjrzeć przed ich wykorzystaniem także wtedy, gdy zostały zamontowane w pojeździe, ale ten przez dłuższy czas stał nieużywany w garażu lub na miejscu parkingowym. Po dłuższym czasie taka opona może być odkształcona i nie nadawać się do użytku.
Warto jednak przyglądać się ogumieniu w pojeździe i regularnie sprawdzać, czy nie pojawiły się na nim jakieś ślady, które mogłyby świadczyć o uszkodzeniu opony.
Twoją uwagę powinny przyciągnąć wszelkie uszkodzenia: przecięcie gumy, jej przetarcie lub przebicie (nawet przebicie samego bieżnika lub jego odklejenie). Takie defekty warto skonsultować ze specjalistą, który będzie wiedział, co zrobić, abyś mógł bezpiecznie korzystać z pojazdu.
Opona z zewnątrz może wyglądać na całą, jednak awarie mogą pojawić się w środku, np. pęknięcie nitek osnowy. Wówczas należy wypatrywać różnego rodzaju wybrzuszeń, odkształceń i przebarwień.
Jedną z najbardziej widocznych i dających do myślenia oznak zużycia opony jest starcie bieżnika. To dzięki niemu znajdujące się na jezdni błoto, woda i śnieg są odpowiednio odprowadzane, a koła mają dobrą przyczepność, zapewniając Ci jako kierowcy możliwość pełnego panowania nad pojazdem.
W miarę użytkowania auta bieżnik ściera się i jest to normalne zjawisko. Jego głębokość w nowej oponie to zazwyczaj 8-9 mm. W wielu krajach europejskich, w tym także w Polsce, minimalna głębokość bieżnika, z którym można jeździć, została określona na 1,6 mm. Tymczasem specjaliści przestrzegają przed użytkowaniem opon o tak znacznym zużyciu. Producenci ogumienia samochodowego twierdzą, że opona znacznie traci swoją przyczepność już przy starciu bieżnika do 4 mm (opony zimowe) lub 3 mm (opony letnie).
Jak mierzyć bieżnik opony?
Zużycie bieżnika wskazuje oznaczenie TWI (Treadwear Indicator). Wypatruj tego symbolu na oponie. W jego pobliżu znajdziesz trójkątny, wypukły wskaźnik, którego głębokość wynosi 1,6 mm, czyli tyle, ile wynosi minimalna, dopuszczalna głębokość bieżnika. Jeśli bieżnik zrówna się z tym znacznikiem, pora wymienić opony na nowe.
Głębokość bieżnika możesz zmierzyć za pomocą specjalnego głębokościomierza w formie zwykłej miarki lub urządzenia cyfrowego. Określenie zużycia tej części opony możesz wykonać także przy użyciu przedmiotów, które na pewno masz w domu, np. zapałki czy monety, umieszczając je w rowku opony, a następnie mierząc odległość od jego końca do miejsca wskazującego głębokość bieżnika.
W jaki sposób opony ulegają zużyciu?
Nie wszystkie opony zużywają się w taki sam sposób. Bieżnik może ścierać się równomiernie, ale wcale nie musi. Jakie wyróżniamy zatem rodzaje zużycia opony?
- Zużycie normalne, czyli takie, w którym opona ściera się równomiernie na całej szerokości.
- Zużycie niesymetryczne, tj. szybsze ścieranie się jednej strony opony.
- Zużycie okrągłe, czyli szybsze niszczenie barków przy jednoczesnym zachowaniu głębszego bieżnika na środku opony. Takie ścieranie może być spowodowane zbyt niskim ciśnieniem w oponach lub przesadnie agresywnym stylem jazdy, np. na zakrętach.
- Zużycie wklęsłe, gdy bardziej wyeksploatowany jest środek opony niż jej brzegi. To z kolei wina utrzymywania zbyt wysokiego ciśnienia w oponach.
- Zużycie miejscowe, w przypadku którego szybszemu wytarciu ulegają tylko pewne odcinki opon. Dzieje się tak przy gwałtownym hamowaniu, ale może to być równie dobrze wina słabej jakości ogumienia.
- Ząbkowanie, czyli zużywanie fragmentów bieżnika, przez co samochód jest bardziej hałaśliwy, a kierowca i pasażerowie mogą odczuwać drgania podczas jazdy.
Co zrobić, żeby nie płacić za wymianę pękniętej opony?
Opony to jeden z tych elementów pojazdu, które są najbardziej narażone na uszkodzenia, podobnie jak szyby. Niewiele trzeba, aby ogumienie zostało przebite na drodze. Nie zawsze jednak koszt naprawy lub wymiany zniszczonych opon musisz brać na siebie. Aby uniknąć tego typu wydatków, przemyśl zakup ubezpieczenia autocasco lub ubezpieczenia opon. Dzięki nim będziesz mógł liczyć na logistyczną i finansową pomoc ubezpieczyciela w razie awarii czy wypadku. Tę drugą opcję, czyli ubezpieczenie opon możesz zakupić także wtedy, gdy masz już wykupione AC. Dzięki likwidacji szkody w jego ramach możesz mieć pewność, że nie stracisz zniżek na autocasco w kolejnym roku.
Wykupiłeś autocasco i zastanawiałeś się nad dodatkową ochroną opon. Nie zdecydowałeś się jednak na nią ze względu na obawę przed niepotrzebnymi wydatkami. Po wymianie opon na koszt ubezpieczyciela dowiedziałeś się, że Twoje AC w następnym roku będzie kosztowało o wiele więcej, niż byś wydał na ubezpieczenie opon, dzięki któremu nie doświadczyłbyś zwyżki ceny autocasco.
Jeżeli nie chcesz płacić dużo za autocasco ani dodatkowo za ubezpieczenie opon, pomoc serwisową przy wymianie koła można sobie zapewnić również w ramach ubezpieczenia assistance. Sprawdźmy, ile może kosztować taka ochrona na przykładzie 30-letniej Agnieszki z Leszna, która jeździ Toyotą Yaris (rok produkcji: 2015, pojemność silnika: 998 cm3), ma prawo jazdy od 6 lat i nigdy nie spowodowała żadnej szkody.
| Firma ubezpieczeniowa | Pakiet ubezpieczeń | Cena polisy |
|---|---|---|
| You Can Drive | OC + NNW + Assistance | 473 zł |
| mtu24.pl | OC + NNW + Assistance | 605 zł |
| Beesafe | OC + Assistance | 696,96 zł |
| LINK4 | OC + Assistance | 728,96 zł |
| UNIQA | OC + NNW + Assistance | 751 zł |
| Trasti | OC + NNW + Assistance | 823 zł |
Jak dbać o opony, aby służyły przez długi czas?
- Częste sprawdzanie ciśnienia w oponach i korygowanie go do wartości zalecanych przez producenta (oponom szkodzi zarówno utrzymywanie zbyt wysokiego, jak i przesadnie niskiego ciśnienia).
- Właściwe przechowywanie nieużywanych opon (jeśli jeździsz na letnich oponach, zabezpiecz właściwie zimówki i odwrotnie – jeśli jeździsz akurat na oponach zimowych, zapewnij odpowiednie warunki przechowywania – temperaturę, ochronę przed promieniami słonecznymi, ułożenie – tym, które będziesz używał w lecie).
- Używaj opon właściwych do aktualnej pory roku (używanie opon zimowych, gdy na zewnątrz jest więcej niż 10℃, może doprowadzić do szybszego uszkodzenia ogumienia).
- Nie obciążaj przesadnie ogumienia (trzymaj się zaleceń producenta).
- Staraj się unikać gwałtownych spadków i wypiętrzeń na drodze (omijaj dziury w nawierzchni i nie wjeżdżaj na wysokie krawężniki).
- Dostosuj styl jazdy (gwałtowne przyspieszanie i hamowanie sprawi, że opony będą zużywały się szybciej).
- Regularnie kontroluj stan ogumienia.
Przeczytaj też: Rozmiar opon – jak go sprawdzić?
- Od stanu opon zależy bezpieczeństwo kierowcy i pasażerów samochodu, a także innych uczestników ruchu drogowego.
- Minimalna głębokość bieżnika opony, na której można jeździć, to 1,6 mm, ale eksperci zalecają korzystanie z opon z bieżnikiem o głębokości minimum 3-4 mm.
- Głębokość bieżnika można odczytać dzięki wskaźnikowi TDI. Można też spróbować samodzielnie zmierzyć głębokość rowków opony.
- Żeby opony służyły przez długi czas, warto używać tych przeznaczonych do konkretnej pory roku, a ponadto postępować zgodnie z zaleceniami producenta, stosować ostrożny styl jazdy i odpowiednio przechowywać opony, chroniąc je przed niekorzystnymi warunkami zewnętrznymi.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o zużycie opon
Tak! Stan opon wpływa na ich przyczepność, ta z kolei jest bezpośrednio związana z kontrolowaniem samochodu przez kierowcę. Jazda na oponach o startym bieżniku w znaczącym stopniu utrudnia więc manewrowanie, a dodatkowo grozi pęknięciem ogumienia, co w trakcie jazdy może mieć tragiczne konsekwencje.
Średnia żywotność opon wynosi od 5 do nawet 10 lat, w zależności od tego, w jaki sposób były wykorzystywane. Nie zdawaj się jednak ślepo na te granice i regularnie sprawdzaj, czy na oponach nie pojawiły się jakiekolwiek niepokojące ślady. Przecięcia, przetarcia, wybrzuszenia czy przebarwienia mogą być oznakami problemów, więc warto zgłaszać je specjalistom.
Polskie przepisy dopuszczają jazdę na oponach z bieżnikiem grubym na co najmniej 1,6 mm. Wielu ekspertów uważa jednak, że to zbyt duże zużycie, zalecając grubość minimum 3-4 mm. Stan zużycia bieżnika możesz sprawdzić za pomocą znacznika znajdującego się na oponie lub wykorzystując do tego zwykłą miarkę.
Regularnie kontroluj stan opon oraz ciśnienie w ogumieniu – oponom szkodzi zarówno jego zbyt niski, jak i zbyt wysoki poziom. Nie czekaj zbyt długo ze zmianą opon na zimowe/letnie, a nieużywany komplet przechowuj w odpowiednich warunkach. Pamiętaj też o oponach podczas jazdy – dziury, wysokie krawężniki czy gwałtowny styl jazdy nie są ich sprzymierzeńcami.
Trudne pojęcia:
Dołącz do dyskusji