Umowa ubezpieczenia
Umowa ubezpieczenia jest regulowana przez Kodeks cywilny. Art. 805 § 1 podaje, że zakład ubezpieczeń zobowiązuje się przez umowę ubezpieczenia do spełnienia określonych świadczeń, kiedy dojdzie do wypadku, którego dotyczy umowa.
Pod tym względem szczególna jest umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, której zasady zawierania i wykonywania są regulowane przez Ustawę o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK.
Świadczenia z umowy ubezpieczenia
Art. 805 § 2 Kodeksu cywilnego mówi o odmiennych świadczeniach z umowy ubezpieczenia. W przypadku umowy ubezpieczenia majątkowego wypłacane jest określone odszkodowanie za szkodę powstałą wskutek wypadku przewidzianego w umowie. Jeżeli została podpisana umowa ubezpieczenia osobowego, ubezpieczyciel wypłaca świadczenie równe umówionej sumie pieniężnej, rentę lub inne, kiedy dojdzie do wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.
Kiedy umowa ubezpieczenia może być nieważna?
Do takiej sytuacji dochodzi, gdy w chwili zawarcia umowy wskazany w niej wypadek już miał miejsce bądź odpadła możliwość, że do niego może dojść. Ubezpieczenie może obejmować ochroną okres, który poprzedzał datę zawarcia umowy, o ile żadna ze stron nie wiedziała lub nie mogła się dowiedzieć, że wypadek zaszedł, lub że odpadła możliwość jego wystąpienia – wynika z art. 806 § 2 Kodeksu cywilnego.
Bezskuteczność objęcia ubezpieczeniem okresu poprzedzającego zawarcie umowy nie dotyczy ubezpieczeń zbiorowych, gdy umowa albo OWU zakładają odpowiedzialność ubezpieczyciela za wypadki zaszłe przed zawarciem umowy.
Co to jest umowa ubezpieczenia na cudzy rachunek?
Umowa ubezpieczenia na cudzy rachunek jest zawierana przez jedną osobę (ubezpieczającą) na rzecz innej osoby (ubezpieczonej) lub osób. Taką umowę stosuje się np. w ubezpieczeniach grupowych dla pracowników, ale możliwe jest zawarcie umowy ubezpieczenia OC samochodu przez kogoś innego.
W rodzinie Marcina wszyscy korzystają z Volkswagena Golfa, którego jedynym właścicielem jest ojciec Marcina. Ponieważ mężczyzna musiał udać się do szpitala na operację, poprosił syna, aby zajął się ubezpieczeniem samochodu, zanim wygaśnie obecna umowa i nastąpi jej automatyczne przedłużenie. Marcin kupił ubezpieczenie samochodu online – zarówno OC, jak i AC. W tej sytuacji Marcin był osobą ubezpieczającą, która zawarła umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek, czyli ojca.
Przedawnienie umowy ubezpieczenia
Art. 819 § 1 Kodeksu cywilnego podaje, że roszczenia z umowy ubezpieczenia przedawniają się z upływem 3 lat. Dotyczy to np. umów ubezpieczenia AC, mieszkania, NNW, KL (kosztów leczenia). Nieco inaczej przedstawia się przedawnienie roszczeń z umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, o czym mówi art. 819 § 3 Kodeksu cywilnego.
Jeżeli osoba poszkodowana domaga się zadośćuczynienia lub odszkodowania z umowy ubezpieczenia OC, roszczenie przedawnia się z upływem terminu przewidzianego w przepisach o odpowiedzialności za szkodę, która:
- została spowodowana czynem niedozwolonym,
- wynikła z nienależytego wykonania zobowiązania,
- jest skutkiem niewykonania zobowiązania.
Art. 4421 § 2 Kodeksu cywilnego podaje, że w przypadku szkody będącej skutkiem zbrodni lub występku (czynu zabronionego) roszczenia przedawniają się dopiero po upływie 20 lat od dnia wystąpienia szkody. Nie ma znaczenia, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie oraz o osobie, która odpowiada za jej naprawę.
