Wyłudzenie ubezpieczenia

Co grozi za wyłudzenie ubezpieczenia?

Art. 298 § 1 Kodeksu karnego podaje, że osoba, która z premedytacją powoduje zdarzenie objęte umową ubezpieczenia, aby uzyskać odszkodowanie, jest narażona na karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Karze nie podlega osoba, która przed wszczęciem postępowania karnego dobrowolnie nie dopuści do wypłaty odszkodowania.

Najczęstsze sposoby nieuczciwych kierowców, jak wyłudzić ubezpieczenie

• Spowodowanie zdarzenia objętego umową ubezpieczenia – w przypadku ubezpieczenia komunikacyjnego oszust może spowodować stłuczkę w sposób, który sugeruje winę innego kierowcy, aby otrzymać odszkodowanie z czyjegoś OC. Zdarza się również, że dwóch kierowców umawia się na stłuczkę – w obliczu wysokich odszkodowań z OC i AC opłaca im się uszkodzić auta, dokonać prowizorycznych napraw i zatrzymać pieniądze dla siebie. W ubezpieczeniach nieruchomości zdarzają się np. celowe podpalenia mieszkań, domów i innych obiektów.
• Wymyślenie zdarzenia – oszuści ubezpieczeniowi snują opowieści o kradzieży z włamaniem do domu jednorodzinnego, kradzieży samochodu, potrąceniu przez rowerzystę, napaści, kolizji itp. Właściciel auta uszkodzonego podczas jazdy po spożyciu alkoholu może poprosić znajomego o potwierdzenie wymyślonej historii ze stłuczką. W przeciwnym razie nie uzyskałby odszkodowania z AC – ubezpieczyciel powołałby się na wyłączenia odpowiedzialności.
• Zawyżanie wartości szkody – o ile stłuczka może się wydarzyć, o tyle właściciel samochodu może spróbować przypisać do jej skutków uszkodzenie, które tak naprawdę powstało o wiele wcześniej. W ubezpieczeniach na życie symulanci udają dolegliwości psychiczne i fizyczne po wypadkach, aby zwiększyć zadośćuczynienie za krzywdę, ból, cierpienie.
• Podanie fałszywych informacji we wniosku o ubezpieczenie ułatwia wyłudzenie odszkodowania. Osoba ubezpieczająca się może skłamać, że nie choruje przewlekle lub zataić, że ubezpieczany samochód ma uszkodzenia. Po co? Aby krótko po podpisaniu umowy zgłosić szkodę i uzyskać pieniądze na leczenie choroby lub naprawę mienia.

W przykładach założono, że oszust jest właścicielem ubezpieczonego mienia, ale może się również zdarzyć, że sprawcą jest osoba niezwiązana z ubezpieczeniem, która działa na rzecz osoby ubezpieczonej.

Wyłudzenie odszkodowania z ubezpieczenia OC pojazdu

W tym przypadku dochodzi najczęściej do celowego spowodowania stłuczki w sposób, który wskazuje na winę tak naprawdę niewinnego kierowcy. Oszust ubezpieczeniowy nie tylko powoduje kolizję na drodze, ale także finguje tzw. stłuczkę parkingową, próbując wmówić właścicielowi auta zaparkowanego obok, że uszkodził karoserię. Nierzadko wyłudzacz próbuje uzyskać gotówkę na naprawę na miejscu rzekomego zdarzenia, przekonując swoją ofiarę zachowaniem zniżek na OC.

Wyłudzenie odszkodowania z ubezpieczenia autocasco

Aby wyłudzić odszkodowanie z AC, nieuczciwy właściciel pojazdu może zdecydować się na sfingowanie kradzieży ubezpieczonego mienia. Ubezpieczyciele wymagają zwykle kopii potwierdzenia przyjęcia przez policję zgłoszenia kradzieży auta, jego części, wyposażenia dodatkowego, fotelików samochodowych, bagażu itd. Jeżeli ofiarą rzekomej kradzieży pada radio samochodowe, nawigacja, sprzęt sportowy w bagażniku lub inne mienie przewożone w samochodzie, powinny być na nim widoczne ślady włamania. Oczywiście są fałszowane. Ewentualnie oszust deklaruje, że doszło do rozboju z użyciem broni i musiał oddać kluczyki do pojazdu, aby ocalić swoje zdrowie, a nawet życie.

Jeżeli wyłudzacz odszkodowań zgłosi kradzież bagażu lub fotelików, ubezpieczyciel może wymagać protokołu policyjnego ze spisem skradzionych przedmiotów i dowodu ich zakupu. W przypadku braku rachunków czy faktur konieczne jest określenie szacunkowej wartości mienia.

Jak firmy ubezpieczeniowe zapobiegają wyłudzeniom odszkodowań? 

Firma ubezpieczeniowa ma prawo wymagać dopłaty do składki od nieuczciwego klienta, który podał fałszywe informacje we wniosku. Kluczowy jest art. 8a Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Wskazuje on, że zakład ubezpieczeń ma prawo żądać zmiany wysokości składki, jeśli odkryje, że ubezpieczający zataił okoliczności, które mają wpływ na ryzyko wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego. 

Jeżeli chcesz kupić nie tylko ubezpieczenie OC, ale także autocasco, musisz liczyć się z inspekcją pojazdu przed zawarciem umowy. Oględziny nie są obowiązkowe dla każdego klienta – zakłady ubezpieczeń przeprowadzają je losowo lub kiedy informacje we wniosku wzbudzają wątpliwości. Jeśli inspekcja nie odbędzie się z winy klienta, nie dojdzie do zawarcia umowy AC.

Jak ubezpieczyciele rozpoznają, czy faktycznie doszło do stłuczki i czy wszystkie szkody zostały spowodowane podczas niej? Ubezpieczyciel może zorganizować oględziny pojazdu i miejsca zdarzenia z udziałem jego uczestników, zbierać różne dowody oraz dokumenty, m.in. zeznania świadków, protokoły policyjne, eksperckie analizy. W przypadku dużych wątpliwości zakład ubezpieczeń może odmówić wypłaty części lub całości odszkodowania, a klient może zgłosić reklamację i wejść na drogę sądową.

Kolejną formą zabezpieczenia przed wyłudzeniem ubezpieczenia jest karencja, czyli okres od dnia zawarcia umowy, w którym odszkodowanie za zgłoszoną szkodę nie zostanie wypłacone. Karencja jest stosowana w np. ubezpieczeniu domu na wypadek powodzi, co ma zapobiec zawieraniu umów obejmujących już podtopionych budynków. W ubezpieczeniach na życie ubezpieczyciel może poprosić o dokumentację medyczną lub skierować klienta na badania do niezależnego konsultanta.