Od 1 czerwca 2021 roku nowe obowiązki pieszych i kierowców

W 2019 roku na polskich drogach doszło do niemal 7000 wypadków z udziałem pieszych. Chociaż we wcześniejszych latach liczba zdarzeń z udziałem tych użytkowników ruchu drogowego była wyższa, statystyki wciąż nie dają powodów do zadowolenia. Odpowiedzią na taką sytuację na drogach jest nowelizacja przepisów drogowych, która ma zwiększyć bezpieczeństwo pieszych (ale też innych osób poruszających się po jezdni i w jej okolicy).

obowiązki i prawa na przejściu dla pieszych

Zmiany w przepisach od 1 czerwca!

22 stycznia br. została przyjęta nowelizacja Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Pod lupę wzięto przede wszystkim przepisy dotyczące pieszych. Nie oznacza to jednak, że zmiany oznaczają zaostrzenie jedynie dla osób poruszających się pieszo po drodze. Nowe prawo z jednej strony nakłada na pieszego pewne obowiązki, z drugiej – zobowiązuje kierowców do zachowania jeszcze większej ostrożności.

Według wcześniejszych zapowiedzi przyjęte zmiany powinny wejść w życie w ciągu 14 dni od ogłoszenia ich w Dzienniku Ustaw. Czas między zatwierdzeniem zmian w kodeksie drogowym a wejściem ich w życie został jednak przedłużony, a więc nowe przepisy zaczną obowiązywać 1 czerwca 2021 roku. Prawdopodobnie decyzja ta była motywowana koniecznością przeprowadzenia akcji edukacyjno-informacyjnej, aby wiadomość o modyfikacji prawa dotarła do jak największej grupy osób jeszcze zanim nowe obowiązki pieszych i kierowców staną się faktem.

Koniec z używaniem telefonów komórkowych podczas przechodzenia przez jezdnię

Już od dawna wiele mówi się o wchodzeniu na jezdnię nieuważnych pieszych, którzy rozmawiali przez telefon lub pisali w tym czasie SMS. Korzystanie z telefonu komórkowego w pobliżu ruchliwej ulicy, w tym także przejścia dla pieszych, rzeczywiście zmniejsza koncentrację tak poruszających się uczestników ruchu drogowego, co niejednokrotnie jest przyczyną tragicznych w skutkach wypadków. Kierowcom już od dawna nie wolno korzystać z komórki podczas prowadzenia pojazdu. Teraz przyszedł czas na ograniczenia dla pieszych.

Od czerwca 2021 roku rozmowy przez telefon i patrzenie w ekran jakichkolwiek urządzeń elektronicznych podczas przechodzenia przez jezdnię i torowisko przejdzie do historii. Kodeks drogowy po zmianach będzie zakazywał korzystania z urządzeń mobilnych (telefonów, tabletów itp) przez pieszych przechodzących przez jezdnię, również na przejściu dla pieszych. Zakaz ten znajdzie się w art. 14, ust. 8) Prawa o ruchu drogowym.

Zabrania się:
[…]
8) korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, w tym również podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście dla pieszych – w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych.

Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, art. 14, Ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym, art. 1, ust. 2).

Pierwszeństwo dla pieszych wchodzących na przejście

Piesi już teraz mają pierwszeństwo na pasach. Art. 26, ust. 1 Prawa o ruchu drogowym zobowiązuje bowiem kierowców do ustąpienia pierwszeństwa tym pieszym, którzy już znajdują się na pasach.

Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu.

Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, art. 26, ust. 1.

Zmiany, które przyjęto pod koniec stycznia, jeszcze zaostrzają te przepisy i nakładają na kierujących pojazdami obowiązek zmniejszenia prędkości w pobliżu zebry i ustąpienia pierwszeństwa nie tylko tym pieszym, którzy już znajdują się na pasach, ale także tym, którzy dopiero wchodzą na jezdnię. Art. 26. Prawa o ruchu drogowym od czerwca przyjmie następujące brzmienie:

Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu albo wchodzącemu na to przejście, z zastrzeżeniem ust. 1a.

Ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym, art. 1, ust. 5), pkt. a).

Pierwszeństwo pieszych nie będzie obowiązywało na torowiskach

Nowe przepisy jasno mówią o pierwszeństwie pieszych na jezdni, jednak równie jasno zaznaczają, że nie będą oni mieli pierwszeństwa na torowiskach, gdy dopiero będą na nie wchodzili. Prawdopodobnie jest to związane z dłuższą drogą hamowania tramwajów w porównaniu do szybkości reakcji samochodów. Przechodząc przez torowisko, piesi będą musieli zatem przepuścić nadjeżdżający tramwaj. Będzie o tym mówił art. 13. ust. 1a Prawa o ruchu drogowym:

Pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem. Pieszy wchodzący na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju.

Ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym, art. 1, ust. 1), pkt. b).

Mimo tego zapisu nowe przepisy zobowiązują motorniczych, podobnie jak kierowców, do:

  • zachowania szczególnej ostrożności,
  • zmniejszenia prędkości w pobliżu przejścia dla pieszych,
  • ustąpienia pierwszeństwa tym, którzy już znajdują się na torowisku.

Tę kwestię będzie regulował art. 26, ust. 1a Prawa o ruchu drogowym:

Kierujący tramwajem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu.

Ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym, art. 1, ust. 5), pkt. b).

Do 6721 wypadków z udziałem pieszych doszło w 2019 roku

Zmiany w przepisach dotyczących zachowania pieszych i kierowców z pewnością są motywowane utrzymującą się wciąż na dość wysokim poziomie liczbą wypadków z udziałem pieszych, do których dochodzi co roku w Polsce. Chociaż w ostatnich latach można zauważyć tendencję spadkową, to 6721 przypadków najechania na pieszego w 2019 roku to nadal sporo. Takie wypadki stanowią ponad 20% wszystkich wypadków w 2019 roku i są drugim najczęściej występującym rodzajem zdarzeń na drogach. Ponadto w ich wyniku zginęło wówczas 780 osób, a 6276 zostało rannych. Według policyjnych statystyk w 2019 roku doszło do niemal 3700 wypadków na samych przejściach dla pieszych.

Trzeba zaznaczyć, że nie zawsze winnymi wypadków są kierowcy. Niejednokrotnie piesi przyczyniają się do powstawania zdarzeń, w których zagrożone jest zarówno ich zdrowie i życie, jak i bezpieczeństwo innych użytkowników ruchu (rowerzystów, kierowców). W 2019 roku piesi spowodowali 1879 wypadków, w wyniku których zginęły 372 osoby, a 1548 osób doznało obrażeń. A najczęstszą przyczyną tychże zdarzeń było wejście na jezdnię bezpośrednio przed jadącym pojazdem. Takie przypadki stanowiły ponad 50% wszystkich wypadków spowodowanych przez pieszych.

Monika Strzała
Autor artykułu: Monika Strzała

Redaktor z 4-letnim stażem w branży ubezpieczeniowej. Jest autorką kilkuset publikacji zarówno dotyczących ubezpieczeń komunikacyjnych, jak i turystycznych. Zdobytą dotychczas wiedzą chętnie dzieli się z użytkownikami porównywarki Mubi, tworząc artykuły, które już przydały się tysiącom kierowców. Doradza w zakresie zakupu polisy przez internet i przygotowuje kalkulacje cen, dzięki którym kierowcy mogą poznać aktualne tendencje na rynku ubezpieczeniowym.

Wystaw ocenę

Dołącz do dyskusji

23 komentarze

avatar autora komentarza

Uprzejmie informujemy, że komentarze zawierające wulgaryzmy lub informacje niezgodne z zasadami języka polskiego nie będą publikowane w serwisie.

avatar autora komentarza
Mam pytanie, w jakiej odległości od wyznaczonego przejścia dla pieszych można przejść zgodnie z nałożonymi obowiązkami dla pieszych zachowując prawo.
W art. 13, ust. 2 Prawa o ruchu drogowym możemy przeczytać, że: “Przechodzenie przez jezdnię poza przejściem dla pieszych jest dozwolone, gdy odległość od przejścia przekracza 100 m. Jeżeli jednak skrzyżowanie znajduje się w odległości mniejszej niż 100 m od wyznaczonego przejścia, przechodzenie jest dozwolone również na tym skrzyżowaniu.”. Warto zapoznać się także z pozostałymi zapisami art. 13, a także art. 14 tej ustawy, które precyzują prawa i obowiązki pieszych.
avatar autora komentarza
Kierowca musi zatrzymywać się przed przejściem dla pieszych i gdzie tu ekologia?!?!?!? Spaliny, spaliny ,spaliny z milionów samochodów!!!!!!
avatar autora komentarza
Przepis mówi o ograniczeniu możliwości obserwacji - a więc obserwowania, przyglądania się temu co na drodze (nie chodzi o zakazanie kierowcom rozmów przez zestawy głośnomówiące). - Proszę pana/pani nie wolno rozmawiać przez telefon na przejściu... - A czy wolno zatrzymać w trybie zatrzymania obywatelskiego (art. 243 k.p.k.) funkcjonariusza przekraczającego uprawnienia (art. 231 k.k.)? - Nie wolno. (Art. 107 kodeksu wykroczeń: Kto w celu dokuczenia innej osobie złośliwie wprowadza ją w błąd lub w inny sposób złośliwie niepokoi, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1500 złotych albo karze nagany) Działanie sprzeczne z prawem, u podstaw którego leżały osobiste urazy funkcjonariuszy państwowych, nie uzasadnia odpowiedzialności Skarbu Państwa (wyrok SN z dnia 8 listopada 2005 r., I CK 201/05). W pozostałych przypadkach funkcjonariusz odpowiada obok Skarbu Państwa, w tym za naruszenie dóbr osobistych (wyrok Sądu Najwyższego, z dnia 4 kwietnia 2014 r., II CSK 407/13)
avatar autora komentarza
Dlaczego wszyscy uciekają od odpowiedzi " kiedy pieszy ma prawo wejść na drogę, przejście dla pieszyc
Prawo o ruchu drogowym nie określa bezpośrednio i jednoznacznie, w jakich sytuacjach pieszy może wejść na jezdnię. W ustawie są za to wymienione sytuacje, w których przechodzenie na drugą stronę ulicy jest zabronione. Mówi o tym art. 14. wspomnianej ustawy.
avatar autora komentarza
Raczej jedynym problemem jest zdefinoiwanie pieszego wchodzącego na przejście czyli jak rozróżnić osobę idącą chodnikiem obok przejścia od tej faktycznie z zamiarem wejścia na pasy. Nasz ustawodawca tego nie określił widocznie nie ma pomysłu. A uniesienie ręki przez pieszego mającego zamiar wejść na przejście to było by zbyt trudne? Wydaje się że nie a byłby to ewidentny znak zamiaru wejścia na przejście i można by to sygnalizować dochodząc w razie pośpiechu.
avatar autora komentarza
Jakoś w Niemczech tego problemu nie ma, a wiecie dlaczego? Dlatego, że tam kultura i co ważniejsze, przestrzeganie przepisów jest na zupełnie innym poziomie. Sam jestem kierowcą od wielu lat ale jechać przepisowo i zwolnić przed przejściem nie jest dla mnie problemem, przez co nie narażam ani przechodniów ani kierowców jadących za mną. to proste jak drut.
avatar autora komentarza
Przepis durny nic nie mówi o zatrzymaniu się pieszego przed przejściem dla pieszych oraz o zasygnalizowania że jest taki zamiar osoba która pisała te przepisy do końca nie była świadoma co czyni autobus miejski nie posiada pasów bezpieczeństwa oraz ilość osób stojących jest znaczną przy małej szybkości i mocniejszym hamowaniu może być więcej poszkodowanych w autobusie niż na przejściu dla pieszych
Myślę, że kluczem do bezpieczeństwa na drodze, zarówno pieszych, rowerzystów, jak i kierowców, jest wzajemny szacunek i życzliwość podczas korzystania z tych samych ciągów.
avatar autora komentarza
Uwaga Pani Moniki jest miałka jak sama ustawa. Komuna tłukła do główek dzieci że rozglądamy się w lewo, w prawo i jeszcze raz w lewo. To pozwoliło pieszemu rozeznać się w sytuacji na drodze, równocześnie było jasnym sygnałem dla kierowców że chce przejść. Jaka jest droga hamowania auta jadącego 40 km/h, a jaka pieszego? Auta parę metrów, a idącego pieszego parę centymetrów? Jest już masa sygnałów o gwałtownie hamujących autobusach i masę rozbitych głów, ale pieszy ocalał i poszedł sobie dalej. Ludzkość głupieje.
avatar autora komentarza
Artykuł jest niepełny. A co z infrastrukturą rowerową gdzie też są pasy dla pieszych?
Słusznie zwrócił Pan na to uwagę, jednak zmiany, które weszły w życie 1 czerwca, a o nich traktuje powyższy artykuł, nie uwzględniają kwestii pierwszeństwa na przejściach znajdujących się na ścieżkach rowerowych. Dlatego kwestia ta nie została tutaj poruszona.
avatar autora komentarza
czyli dalej rowerzysta jadąc ścieżką rowerową przecinającą ulicę (wjeżdżając na ulicę) musi się zatrzymać i przepuścić samochód?
Tę kwestię porusza art. 27. ustawy Prawo o ruchu drogowym: “Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa kierującemu rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego oraz osobie poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, znajdującym się na przejeździe.”
avatar autora komentarza
Ten przepis teoretycznie jest dobry ale praktycznie do kitu
avatar autora komentarza
Jaka to różnica, czy pieszy jest na początku pasów jedną stopą, czy wchodzi na pasy mając już jedną stopę nad pasami? To jest zaledwie ułamek sekundy, tyle co nic. Rządzący się chwalą, że poprawili bezpieczeństwo pieszych, a tak naprawdę w przepisach nic się nie zmieniło, natomiast zwiększyli przez to zuchwałość pieszych do wymuszeń, co w konsekwencji będzie skutkowało większą liczbą potrąceń pieszych na pasach.
avatar autora komentarza
Zuchwałość pieszych. Brawo. A może zuchwałość kierowców. Od dawna zbliżając się do przejścia zachowuje ostrożność. Korona mi z głowy nie spadła.
avatar autora komentarza
W 100% racja. Zuchwałe wtargniecie na pasy będzie skutkowało winą kierującego, a i będzie więcej najechań na tył pojazdu. Przepis do banii... Wspomnicie moje słowo!
avatar autora komentarza
Taka różnica że z chodnika przepisem zrobili przejście dla pieszych ...
avatar autora komentarza
Teraz to piesi wogóle nie będą patrzeć tylko włazić przed samochody bo mają pierwszeństwo. A w mieście w miejscach gdzie nie ma sygnalizacji świetlnej samochody się zakorkują bo ludzi jak mrówek na przejściu i przy nim a ustąpić pierwszeństwa trzeba a przecież do końca nie wiadomo który pieszy ma zamiar przechodzić a który tylko stoi i gada z koleżanką..
Zarówno piesi, jak i kierowcy muszą zachować szczególną ostrożność, zwłaszcza w pobliżu przejść dla pieszych. Tak naprawdę zwiększona uważność i życzliwość względem innych uczestników ruchu drogowego powinna być na porządku dziennym już wcześniej, żeby każdy mógł czuć się bezpiecznie.
avatar autora komentarza
to proszę zatrzymać się przed przejściem dla pieszych bez sygnalizacji świetlnej w jak najbliższym sąsiedztwie np galerii handlowej ... przez godzinę się nie przejedzie bo jeden będzie wchodził a drugi schodził a trzeci prawdopodobnie będzie wchodził ...no i jeszcze rowerzyści , ci tez mają pierwszeństwo ...w tym wszystkim wszyscy mają jakieś pierwszeństwa i prawa a tylko kierowcy płacą polisy i to obowiązkowo a praw to już nie mają żadnych tylko obowiązki .

Chcesz wydawać mniej na ubezpieczenie OC/AC nawet o 50%? To proste!
Oblicz ceny w 3 minuty!

Porównaj ceny OC/AC