Ubezpieczenie do Macedonii Północnej

Macedonia Północna – największe atrakcje

Macedonia to kraj, który może pochwalić się bardzo bogatym dziedzictwem historycznym i kulturowym. Z tym wiąże się oczywiście mnogość atrakcji turystycznych, które zachwycą jednak nie tylko miłośników zwiedzania, ale również tych, którzy wolą spędzać czas na łonie natury. Co koniecznie trzeba zobaczyć?

9 najciekawszych atrakcji turystycznych w Macedonii Północnej

Jezioro Ochrydzkie

Położone na granicy Macedonii z Albanią najstarsze jezioro w Europie, które przyciąga turystów nie tylko znakomitymi warunkami do plażowania i aktywnego wypoczynku, ale także licznymi zabytkami w Ochrydzie i okolicy.

Starożytny teatr w Ochrydzie

Pochodzące z II wieku p.n.e. ruiny teatru, z którego zachowała się dolna, otoczona dwoma wzgórzami część. Nadal cechuje się świetną akustyką, co można osobiście sprawdzić.

Stara Čaršija w Skopje

Dzielnica bazarowa, na której można poczuć ducha starego Skopje. Pełna wąskich uliczek i niskich budynków mieszczących najróżniejsze sklepy, restauracje i kawiarnie.

Most Kamienny w Skopje

Łączący Čaršiję z nowszą częścią miasta most pochodzący z czasów osmańskich i będący symbolem Skopje. Mierzy 214 m, jest bogato zdobiony i rozciąga się z niego piękny widok na płynący w dole Wardar.

Muzeum Archeologiczne w Skopje

Położone nieopodal Kamiennego Mostu, mieści się w imponującym gmachu i zawiera bogate zbiory opowiadające historię macedońskich ziem.

Park Narodowy Mavrovo

Położony wzdłuż zachodniej granicy kraju obszar chroniony obejmujący m.in. pasmo gór Korab z najwyższym szczytem Macedonii (2764 m n.p.m.), sztuczne jezioro Mavrovo, miejscowość Galičnik słynącą z festiwalu folklorystycznego i liczne zabytki.

Monastyr św. Jana Teologa Kaneo w Ochrydzie

Malowniczo położona na niewielkim skalistym cyplu z widokiem na jezioro cerkiew z XIII wieku, w której wnętrzu można podziwiać piękne freski i ikonostas.

Twierdza Kale w Skopje

Położona na wzgórzu nad dzielnicą bazarową częściowo zrekonstruowana twierdza, której korzenie sięgają VI wieku. Rozciąga się z niej piękny widok na miasto.

Heraklea

Ruiny starożytnego greckiego miasta położone niedaleko Bitoli w południowej Macedonii, w których podziwiać można m.in. pozostałości teatru i łaźni, a przede wszystkim dobrze zachowane antyczne mozaiki.

Macedonia Północna – formalności w podróży

Macedonia Północna nie należy do Unii Europejskiej, choć posiada status państwa kandydującego już od 2005 roku, czyli już prawie dwie dekady. Dlaczego proces akcesyjny do struktur europejskich trwa tak długo? 

Jednym z głównych powodów jest spór z Grecją o… nazwę państwa. Szerzej jednak o samym konflikcie oraz jego następstwach i tle historycznym napiszemy w kolejnych akapitach. Macedonia Północna nie należy też do strefy Schengen, jednak obywatele polscy mogą wjeżdżać na terytorium tego kraju za okazaniem paszportu lub dowodu osobistego. 

Przy przekraczaniu granicy w oparciu o sam dowód powinniśmy domagać się od macedońskiej służby granicznej odpowiedniego blankietu, w którym widnieją miejsca na pieczątki graniczne. Służby graniczne Macedonii Północnej mogą zażądać okazania tego blankietu przy naszym wyjeździe. Po prostu lepiej go mieć. 

Warto dodać, że w Macedonii Północnej dość surowo przestrzegany jest obowiązek meldunkowy. W przypadku wyjazdów zorganizowanych, jak choćby nocowanie w hotelach, pensjonacie, hostelu czy kwaterze, zameldowanie gościa spoczywa na gospodarzu, jednak za jego niedopilnowanie zapłaci gość. I to zapłaci dosłownie, bo wysokość kar to 100-500 euro oraz, w najgorszym możliwym przypadku, dwuletni zakaz wjazdu na terytorium Macedonii Północnej. 

Macedońska Policja respektuje polskie prawo jazdy, jednak przy pobycie dłuższym niż 3 miesiące należy posiadać międzynarodowe prawo jazdy, zaś jeśli planujemy jeździć po macedońskich drogach dłużej niż 6 miesięcy, konieczna będzie wymiana na lokalny dokument, co potrwa około 30 dni. W przypadku podróży nie swoim samochodem stróże prawa mogą wymagać od nas pełnomocnictwa i wówczas lepiej takowe posiadać, bo inaczej może się skończyć nawet na konfiskacie pojazdu. 

Podczas podróży samochodem wymagana jest tzw. zielona karta, czyli dokument potwierdzający, że w Polsce mamy wykupione ubezpieczenie OC. Jeśli nie będziemy jej posiadać podczas przekraczania granicy, zobligowani będziemy do wykupienia ubezpieczenia granicznego.

Kierowcy powinni zwrócić też szczególną uwagę na bezpieczeństwo drogowe – Macedonia Północna należy do krajów z najwyższą liczbą wypadków śmiertelnych na drogach. Wszystko przez dość specyficzne przyzwyczajenia tutejszych kierowców, często zły stan techniczny pojazdów i ryzykowne zachowania pieszych (np. przechodzenie przez autostradę).

Z uwagi na fakt, że Macedonia Północna nie jest członkiem Unii Europejskiej, na jej terytorium nie możemy posługiwać się Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest wykupienie ubezpieczenia turystycznego, które będzie pasować do profilu naszych planów wyjazdowych. Oto kilka podstawowych informacji o polisach wakacyjnych. 

Macedonia Północna – ubezpieczenie turystyczne

Nasze ubezpieczenie w podróży powinniśmy dobrać do rodzaju aktywności, jaki będzie dominował podczas wyjazdu. Na pewno ubezpieczenie powinno zawierać pakiety NNW, OC w życiu prywatnym oraz ochronę bagażu. Jeśli planujemy spędzać czas bardzo aktywnie lub imprezować do szaleństwa, konieczne będą dodatkowe formy ochrony, jak choćby wysokie koszty ratownictwa, klauzula alkoholowa czy ubezpieczenie sprzętu sportowego.

Koszty leczenia – czyli łączna suma, jaką ubezpieczyciel przeznaczy na cały proces leczenia. Kilkadziesiąt tysięcy euro w przypadku wycieczki do Macedonii Północnej wcale nie będzie przejawem megalomanii.

Ubezpieczenie NNW – nieszczęśliwy wypadek może przytrafić się każdemu. Nie każdy jednak może liczyć na wypłatę odszkodowania. Ci, którzy wykupili wcześniej dodatek NNW, są w gronie szczęśliwców. 

Ubezpieczenie bagażu – w Macedonii Północnej bagażom zdarza się zmienić właścicieli bez ich wiedzy, zatem rozsądek podpowiada, by ubezpieczyć bagaż, szczególnie jeśli posiadamy drogi sprzęt elektroniczny.

Transport medyczny – z kraju będącego celem wycieczki do kraju macierzystego. Często są to kwoty bardzo wysokie, więc warto zadbać, by ubezpieczenie obejmujące zwroty kosztu transportu medycznego nie były zbyt niskie. 

OC w życiu prywatnym – w sytuacji, gdy wyrządzimy osobie trzeciej krzywdę w sposób nieumyślny, straty z tego tytułu do wysokości sumy gwarantowanej pokryje towarzystwo ubezpieczeniowe. Szkoda nie może jednak powstać pod wpływem alkoholu lub w wyniku działania polegającego na łamaniu prawa. 

OC sportowe – ubezpieczenie, które obejmuje uprawianie sportów. Warto zapoznać się dokładnie z ofertą ubezpieczyciela, by wiedzieć, które sporty traktowane są jak wysokiego ryzyka lub ekstremalne. OC sportowe może także obejmować ubezpieczenie naszego sprzętu sportowego i ratownictwo.

Ile kosztuje ubezpieczenie na wyjazd dla jednego dorosłego turysty, który zaplanował tygodniowy wypoczynek połączony ze zwiedzaniem w Macedonii Północnej? W tabeli przedstawiamy przykładowe koszty obliczone za pomocą kalkulatora turystycznego Mubi – wzięliśmy pod uwagę najtańsze wersje polisy proponowane przez danego ubezpieczyciela.

Jak widać, ceny polis są bardzo przystępne. Oczywiście im bardziej rozbudowany pakiet ubezpieczeniowy wybierzemy, tym więcej trzeba będzie za niego zapłacić. A jak by to wyglądało w przypadku, gdyby naszemu przykładowemu turyście w podróży towarzyszyła żona lub gdyby na wakacje wybrali się całą rodziną z dwójką dzieci? Warunki ubezpieczenia pozostały w każdym przypadku takie same.

Macedonia – ludność, język, religia

Ludność Republiki Macedonii Północnej jest zróżnicowana. Na początku XXI wieku prawie dwie trzecie ludności określało się jako Macedończycy. Współcześni Macedończycy wywodzą się z plemion słowiańskich, które przybyły na te tereny między VI a VIII wiekiem naszej ery. 

Według spisu powszechnego z 2002 roku Albańczycy stanowili około jednej czwartej ludności. Są oni skupieni w północno-zachodniej części kraju, w pobliżu granic z Albanią i Kosowem. Albańczycy stanowią większość w około 16 z 80 gmin Macedonii Północnej. Inne mniejszości (stanowiące mniej niż 5 procent ludności) to Turcy, Romowie, Serbowie, Bośniacy i Wołosi. 

Mniejszość turecka jest w większości rozproszona w środkowej i zachodniej Macedonii Północnej, co jest spuścizną po 500-letnim panowaniu Imperium Osmańskiego. Większość Wołosów, posługujących się językiem blisko spokrewnionym z rumuńskim, mieszka w starym górskim mieście Kruševo.

Język macedoński

Język macedoński jest bardzo blisko spokrewniony z językiem bułgarskim i serbsko-chorwackim i jest zapisywany cyrylicą. Kiedy w 1913 roku serbskie rządy zastąpiły rządy Turków osmańskich, Serbowie oficjalnie zanegowali macedońską odrębność językową i traktowali język macedoński jako dialekt serbsko-chorwackiego. Język macedoński został oficjalnie uznany dopiero po utworzeniu w 1945 r. Macedonii jako republiki składowej komunistycznej Jugosławii.

Religia

Przynależność religijna jest szczególnie ważnym tematem w Macedonii Północnej, ponieważ jest ona tak ściśle związana z tożsamością etniczną i narodową. Z wyjątkiem Bośniaków, większość słowiańsko języcznych mieszkańców regionu Macedonii jest wyznania prawosławnego. Macedończycy, Serbowie i Bułgarzy założyli własne autokefaliczne kościoły prawosławne, starając się w ten sposób potwierdzić swoją tożsamość narodową. Większość Greków w regionie greckiej Macedonii, którzy również określają się jako Macedończycy, również jest prawosławna, ale należy do Greckiego Kościoła Prawosławnego. Turcy oraz zdecydowana większość Albańczyków i Romów to muzułmanie. W sumie około jedna trzecia ludności jest wyznania islamskiego.

Macedonia – rys historyczny

Zanim rozpoczniemy opis dziejów Macedonii Północnej, trzeba dość wyraźnie wyjaśnić, że dzisiejsza Macedonia zajmuje tylko niewielką część historycznej Macedonii, która aktualnie rozdzielona jest pomiędzy pięć państw: Grecję, Macedonię Północną, Bułgarię oraz w bardzo niewielkim zakresie w Albanii i Serbii/Kosowie.

Obszar, na którym znajduje się terytorium Republiki Macedonii Północnej, określa się mianem Macedonii Wardarskiej, grecką część Macedonii mianem Macedonii Egejskiej, a bułgarską część Macedonii terminem Macedonii Piryńskiej. Oprócz tego w skład historycznej Macedonii wchodzi jeszcze Mała Prespa w Albanii i Góra w Serbii/Kosowie. 

Pierwsze królestwo na obszarze Macedonii, a konkretniej w Macedonii Egejskiej, założone zostało przez Perdikkasa I około 700 roku p.n.e. W odróżnieniu od większości miast-państw antycznej Grecji Macedonia był monarchią. Nie zmienia to jednak faktu, że Macedończycy byli częścią ówczesnej Grecji, mówili po grecku, brali udział w olimpiadach, a sam Herodot wywodził ich od Dorów, czyli jednego z ludów greckich. 

Kilka wieków później Macedonia, dzięki działaniom dwóch swoich najwybitniejszych władców – Filipa II i Aleksandra III – zdołała podbić nie tylko całą Grecję, lecz także potężne imperium Persów. Śmierć Aleksandra oznaczała koniec jego podbojów i podział ogromnego państwa pomiędzy jego dowódców, co zapoczątkowało epokę hellenistyczną, kiedy to kultura grecka wypłynęła na wielkie obszary wschodu, a greckie poleis straciły bezpowrotnie swoje znaczenie na rzecz wielkich monarchii.

W II w p.n.e. Macedonia padła łupem rosnącego w siłę Imperium Rzymskiego, które po pierwotnie rabunkowej polityce względem rdzennej ludności, zapoczątkowało rozkwit całego regionu. Do wielkiego znaczenia doszły zwłaszcza Saloniki, gdzie zlokalizowano sztab wojskowy wschodniej części imperium. Po podziale imperium rzymskiego, co nastąpiło w 395 roku n.e., Saloniki stały się drugim pod względem znaczenia miastem cesarstwa wschodniego, zaraz po stolicy, Konstantynopolu. 

Począwszy od III wieku, obronę Imperium Rzymskiego na Bałkanach próbowali naruszyć Goci, Hunowie, Bułgarzy, Awarowie i inne ludy półkoczownicze. Choć region ten nominalnie należał do Cesarstwa Wschodniego, granica coraz bardziej przeciekała. W okresie panowania bizantyjskiego Macedonię przyłączono do Tracji ze stolicą w Adrianopolu. 

W połowie VI wieku w Macedonii zaczęły osiedlać się plemiona słowiańskie, a od VII do XIII wieku cały region był niczym więcej niż systemem marchii wojskowych, którymi państwo bizantyjskie rządziło niechętnie, zawierając sojusze z lokalnymi książętami. Z czasem Słowian w Macedonii, również jej greckiej części, było tak dużo, że Saloniki zyskały sobie wśród słowiańsko języcznej ludności nową nazwę – Sołuń. 

W IX wieku umocniła się na tym terenie wschodnia tradycja chrześcijaństwa. Wielkim osiągnięciem było opracowanie alfabetu opartego na literach greckich i dostosowanego do fonetycznych osobliwości języka słowiańskiego. Alfabet ten, później opisany jako cyrylica, stał się charakterystyczną cechą kulturową łączącą wiele narodów słowiańskich.

Chociaż głównym celem misjonarzy było głoszenie Słowianom Ewangelii, ich kościelne powiązania z grecką kulturą Konstantynopola pozostały potężną dźwignią, z którą energicznie walczono o Macedonię w XIX wieku. Około trzech czwartych mieszkańców dzisiejszej Republiki Macedonii Północnej ma macedońską tożsamość narodową. Są oni słowiańsko języcznymi potomkami plemion słowiańskich, które zamieszkiwały te tereny od VI wieku.

Mniej jasna jest historia wyłaniania się macedońskiej tożsamości narodowej z bardziej ogólnej tożsamości słowiańsko języcznych prawosławnych chrześcijan, a także z bułgarskiej tożsamości narodowej, która rozwinęła się wcześniej niż tożsamość macedońska. Wśród tych krótkotrwałych państw, które walczyły o pozycję z Bizancjum, były dwa, które według współczesnych Bułgarów odgrywały szczególną rolę w historii Macedonii.

Za panowania Symeona I Wielkiego (893-927) Bułgaria na krótko stała się dominującą potęgą na półwyspie, rozszerzając swoją kontrolę od Morza Czarnego po Adriatyk. Po buncie zachodnich prowincji to pierwsze bułgarskie imperium rozpadło się, ale zostało częściowo odbudowane przez Samuela (panował w latach 976-1014), który założył własną stolicę w Ochrydzie, a nie tradycyjną stolicę Bułgarii Presław i ustanowił tam patriarchat. Chociaż po 1018 r. Bizancjum ponownie umocniło swoją władzę, w 1185 r. powstało drugie imperium bułgarskie, które obejmowało północną i środkową Macedonię i istniało do połowy XIV wieku.

W drugiej połowie XII wieku na Bałkanach pojawił się poważniejszy rywal dla władzy bizantyjskiej – serbska dynastia Nemanjić. Stefan Nemanja i jego następny stworzyli państwo, które pod rządami Stefana Dušana (panował w latach 1331-55) obejmowało Tesalię, Epir, Macedonię, całą współczesną Albanię i Czarnogórę, znaczną część Bośni oraz Serbię aż po Dunaj. Chociaż kulturalnym sercem imperium była Raška (okolice dzisiejszego Nowego Pazaru) i Kosowo, o czym świadczy duża liczba średniowiecznych cerkwi prawosławnych w tych regionach, Stefan Dušan został koronowany na cesarza w Skopje w 1346 roku. W ciągu pół wieku po jego śmierci państwo Nemanjića zostało przyćmione przez rosnące w siłę Imperium Osmańskie; niemniej jednak to właśnie z tym złotym wiekiem Serbowie wiążą dziś swoje roszczenia do Macedonii.

Panowanie tureckie nad Półwyspem bałkańskim trwało do XIX wieku, kiedy to niepodległość uzyskały Grecja, Serbia i Bułgaria. Na próżno jednak było szukać na mapach wówczas Macedonii. 

W miarę jak imperium tureckie chyliło się ku upadkowi, Serbia, Grecja i Bułgaria chciały skorzystać terytorialnie na zbliżającym się podziale Macedonii. Każde z tych państw stosowało zakrojone na szeroką skalę starania o umocnienie swoich wpływów: otwierano szkoły i kościoły w celu zaszczepienia określonej tożsamości językowej i wyznaniowej, wywierano wpływ na przebieg linii kolejowych, a nawet finansowano bandy partyzanckie.

Częściowo w odpowiedzi na intensywność tych kampanii nacisku, a nawet terroru, w 1893 roku w Resanie koło Ochrydy powstał ruch o nazwie Wewnętrzna Macedońska Organizacja Rewolucyjna (IMRO). Celem IMRO była “Macedonia dla Macedończyków”, a 20 lipca (2 sierpnia w nowym stylu) 1903 roku organizacja podniosła w Kruszewie sztandar buntu przeciwko Turkom i ogłosiła niepodległość Macedonii. Powstanie Ilindeńskie, które wybuchło w dzień św. Eliasza, zostało szybko i brutalnie stłumione. 

Jeden z przywódców IMRO, Gotsé Delchev, którego pseudonimem był Ahil (Achilles), jest uważany zarówno przez Macedończyków, jak i Bułgarów za bohatera narodowego. Wydaje się, że identyfikował się jako Bułgar, a Słowian macedońskich uważał za Bułgarów. Zmarł i został pochowany w 1903 r. na terenie dzisiejszej północnej Grecji. 

Podczas I wojny światowej został ponownie pochowany w Bułgarii, a w 1946 r. jego szczątki przeniesiono raz jeszcze, tym razem do Skopje, gdzie pozostało jego ciało. Od tego okresu na początku XX wieku kwestia macedońska była jednym z głównych tematów w historii i polityce Bałkanów.

W wyniku wojen bałkańskich 1912–13 Macedonii została podzielona między Serbię (Macedonia Wardarska), Grecję (Macedonia Egejska) i Bułgarię (Macedonia Pirińska). Podział ten utrzymał się (z niewielkimi zmianami) do czasów współczesnych.

W czasie II wojny światowej region znalazł się pod okupacją państw Osi, zaś po jej zakończeniu Macedonia Wardarska, czyli dzisiejsza Macedonia Północna, weszła w skład Jugosławii, która rozpadła się na początku lat 90. XX wieku.

Macedonia w dzisiejszym kształcie uzyskała niepodległość w 1991 roku, nazywając się Republiką Macedonii, co postawiło młode państwo w ogniu konfliktu z rządem w Atenach, który uważał, że nazwa Macedonia powinna być używana tylko w kontekście greckiej spuścizny historycznej. 

Spór na tym tle przybrał dość ostry obrót, a Grecja bojkotowała Macedonią na arenie międzynarodowej i blokowała jej przystąpienie do NATO i Unii Europejskiej, jednak pod naciskiem międzynarodowym w 2019 roku rządy obu państw podpisały porozumienie, a Republika Macedonii przemianowała się na Republikę Macedonii Północnej, co ma sugerować, że nazwa odnosi się tylko do północnej części całego historycznego regionu. Nie przeszkodziło to jednak Macedończykom czcić Aleksandra Wielkiego jako bohatera, nazywając jego imieniem wiele ulic, placów, a nawet lotnisko. 

Macedonia jest współcześnie państwem słowiańskim z wielokulturową tradycją, do której rości sobie prawo kilka państw ościennych, głównie Bułgaria, Serbia i Grecja.  Wydaje się jednak, że po historycznej zmianie nazwy największe trudności są już pokonane, a zamiast sporów politycznych prowadzone będą co najwyżej spory historyków. 

Macedonia – kultura i zwyczaje

Macedończycy, zwłaszcza mieszkańcy obszarów wiejskich i starsze pokolenia, mają na ogół dość swobodne podejście do życia. Nigdzie się nie spieszą i nie rozumieją zachodniego stylu życia. Ważne, konkretne spotkania są zaplanowane, ale ludzie na ogół nie planują ściśle ani nie przeznaczają czasu na spotkania towarzyskie.

Zakłada się, że ludzie będą się spotykać i spędzać ze sobą czas w miarę upływu dnia. Dla niektórych starszych Macedończyków takie podejście może wiązać się z fatalistycznym przekonaniem, że Bóg z góry określa wydarzenia i nie da się ich zmienić.

Ostatnio jednak nastąpiła zmiana, ponieważ Macedończycy, choć głównie ci mieszkający w miastach, musieli szybko dostosować się do wymogów współczesnego życia. Po okresie socjalizmu, gdy gospodarka transformowała się od centralnie sterowanej do wolnorynkowej, społeczeństwo zostało zmuszone do nauki nowych umiejętności, w tym nauki języków, i otwarcia się na świat.

O czym rozmawiać z Macedończykami?

Bardzo ważne jest zrozumienie wrażliwości i niuansów związanych z (etniczną) tożsamością macedońską. Macedończycy często instynktownie oceniają, czy osoba, z którą wchodzą w interakcję, jest przychylna ich stanowisku, czy nie. To, jak są postrzegani i traktowani na tym podstawowym poziomie, zwykle determinuje większość ich reakcji i współpracy. Każde zakwestionowanie zasadności ich tożsamości jest postrzegane jako afront i akt wrogości. 

Przy nawiązywaniu znajomości staraj się pytać o rodzinę Macedończyka. Członkowie ich rodzin są prawdopodobnie najważniejszą częścią ich życia.

Ważne jest, aby uznać prawomocność kultury, historii i państwowości Macedonii Północnej. Jeśli pojawi się temat samostanowienia państwowego Macedonii, należy wczuć się w ich sytuację i okazać solidarność z ich punktem widzenia.

Spodziewaj się, że Macedończycy będą dość otwarcie rozmawiać o polityce. Analiza i dyskusja polityczna to dla niektórych rozrywka, a sytuacja w Macedonii Północnej dostarcza zapewne wiele materiału do analizy.

Macedończyk może nie zawsze powiedzieć Ci, kiedy został obrażony lub co go zdenerwowało, ale może stać się wobec Ciebie chłodny lub trudny w kontakcie. Jeśli to zauważysz lub zdasz sobie sprawę, że ich uraziłeś, postaraj się jak najszybciej to naprawić. Otwarte przeprosiny i szczere wyrzuty sumienia są zazwyczaj akceptowane i szanowane (w zależności od okoliczności). Jednak niechęć do tego typu działań może zostać zinterpretowana jako oznaka arogancji i jeszcze bardziej narazić relację na szwank. 

Czego unikać w rozmowach z Macedończykami?

Unikaj używania nazwy “Była Jugosłowiańska Republika Macedonii” lub “FYROM” w odniesieniu do kraju Macedonii. Wielu Macedończyków postrzega ją jako fałszywą etykietę narzuconą im w celu stłumienia ich tożsamości i może być poważnie zdenerwowanych i będzie urażonych jej użyciem. Niektórzy sprzeciwiają się także oficjalnej nazwie kraju – “Macedonia Północna” – i wolą, by określano ją po prostu jako “Macedonię”. 

Nie należy krytykować ani obrażać Macedonii Północnej. Macedończycy są bardzo dumni i niektórzy z nich często znajdują się w sytuacji, w której muszą bronić swojego kraju przed wrogimi opiniami sąsiadów.

Unikaj prowokowania rozmów na temat stosunków macedońsko-albańskich, macedońsko-greckich lub macedońsko-bułgarskich. Nie można z góry zakładać, jakie jest stanowisko danej osoby w tych sprawach.

Unikaj wspominania podziału Macedonii podczas wojen bałkańskich oraz starania się tego kraju o członkostwo w NATO i UE. Są to na ogół drażliwe tematy. Zwykle jednak dopuszczalne jest mówienie o okresie socjalizmu i Josipie Tito.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o wyjazd do Macedonii Północnej