Prawo jazdy AM – wszystko, co musisz wiedzieć!

Do 2013 roku w polskim prawie obowiązywało pojęcie karty motorowerowej. Mając ukończone 13 lat, można było przystąpić do przeprowadzanego w szkole egzaminu, a po jego bezproblemowym zdaniu cieszyć się uprawnieniami do kierowania motorowerem. Dzisiaj sprawa jest trudniejsza – dawną kartę zastąpiło bowiem prawo jazdy kategorii AM. Co trzeba o nim wiedzieć?

Prawo jazdy AM a karta motorowerowa

Pojęcie prawa jazdy kategorii AM pojawiło się w przepisach 19 stycznia 2013 roku, czyli w dniu, gdy w życie weszła ustawa o kierujących pojazdami. Określiła ona nie tylko nową nazwę dla dotychczas powszechnie znanej karty motorowerowej, ale przede wszystkim zmieniła formę egzaminu na państwową, za czym poszedł znaczący wzrost kosztów. Do tej pory tanie i łatwe do zdobycia uprawnienie stało się droższe i trudniej dostępne.

Do czego uprawnia prawo jazdy AM?

Kategoria AM prawa jazdy przeznaczona jest dla najmłodszych uczestników ruchu drogowego. Nie uprawnia zatem do kierowania samochodami, ale jednocześnie obejmuje szerszy zakres pojazdów niż zniesiona karta motorowerowa.

Czym według ustawy może jeździć posiadacz prawa jazdy AM?

• Motorowerem – jest to dwukołowy lub trójkołowy pojazd, w którym pojemność skokowa silnika spalinowego nie przekracza 50 cm³, a w przypadku silnika elektrycznego 4 kW.
• Lekkim czterokołowcem – jest to pojazd, którego łączna masa nie przekracza 350 kg.

Posiadając prawo jazdy AM, nie będziesz więc ograniczony tylko do motoroweru. Dodatkowo możesz prowadzić każdy jednoślad, który mieści się w obowiązujących limitach (np. skuter), a także różnego rodzaju lekkie quady. Trzeba jednak pamiętać, że w każdym przypadku konstrukcja pojazdu musi ograniczać jego prędkość do maksymalnie 45 km/h.

Jeśli właściciel prawa jazdy kategorii AM chciałby jednak jeździć pojazdem zbliżonym do standardowego samochodu osobowego, okazuje się, że ma taką możliwość. Kilku francuskich producentów zajęło się produkcją pojazdów dla osób z uprawnieniami AM. Lekkie i kompaktowe, ale jednocześnie dosyć pakowne auta dostarczają takie firmy, jak Chatenet, Microcar, Ligier i Aixam.

Pojazdy tego typu nie są jednak w pełni komfortowe podczas jazdy. Wątpliwości dostarcza także kwestia bezpieczeństwa, bo samochód jest mało stabilny, gdy jedzie szybko i nie zapewnia dużej ochrony w razie zderzenia przy większej prędkości. Z pewnością stanowi jednak ciekawostkę dla młodych kierowców.

Kiedy można się ubiegać o prawo jazdy AM?

Karta motorowerowa uprawniała do kierowania tymi pojazdami już po ukończeniu 13 lat. W przypadku prawa jazdy kategorii AM minimalny wiek został podniesiony o rok – ubiegać się o nie mogą wszyscy powyżej 14. roku życia. W praktyce szkolenie można rozpocząć wcześniej, bo już na trzy miesiące przed osiągnięciem minimalnego wieku.

Kto musi posiadać prawo jazdy AM?

Prawo jazdy AM z reguły jest niezbędne każdemu, chcącemu poruszać się motorowerem lub quadem, ale są od tego wyjątki.

Pierwszy dotyczy osób posiadających inny rodzaj prawa jazdy, np. A, B lub C. Zdobyte przez takich kierowców uprawnienia obejmują także wszystkie pojazdy określone w kategorii AM, nie ma więc potrzeby zdobywania dodatkowych.

Drugi wyjątek dotyczy osób pełnoletnich, ale nie wszystkich. Ponieważ przed zmianami w prawie obowiązywał przepis, zezwalający im na prowadzenie motoroweru bez dodatkowych uprawnień, osoby nim objęte zachowały to uprawnienie również po nowelizacji. Oznacza to, że jeździć motorowerem bez prawa jazdy mogą tylko i wyłącznie ci, którzy ukończyli 18 lat przed 19 stycznia 2013 roku. W ich przypadku dokumentem stwierdzającym uprawnienia jest dowód osobisty, pozostali muszą posiadać co najmniej prawo jazdy AM.

Jak uzyskać profil kandydata na kierowcę?

Jeśli spełniasz kryterium wiekowe (czyli masz ukończone minimum 13 lat i 9 miesięcy), możesz już zacząć się starać o zdobycie uprawnień do kierowania motorowerami i quadami. Aby móc przystąpić do egzaminu i je otrzymać, musisz jednak wcześniej dopełnić kilku formalności.

Tak jak każdy ubiegający się o prawo jazdy potrzebujesz profilu kandydata na kierowcę. Ten można bezpłatnie uzyskać w wydziale komunikacji w starostwie lub urzędzie miejskim odpowiednim ze względu na Twoje miejsce zamieszkania. Jakie dokumenty są do tego potrzebne?

1. Wypełniony wniosek o wydanie prawa jazdy.
2. Jeśli jesteś niepełnoletni – pisemna zgoda obojga rodziców (przynajmniej jeden rodzic składa podpis przy urzędniku) lub prawnego opiekuna.
3. Orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem – można je uzyskać u lekarza uprawnionego do badania kierowców.
4. Kolorowa fotografia o wymiarach 35×45 mm – wykonana nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku.
5. Dokument tożsamości – dowód osobisty lub paszport.

Profil generowany jest na miejscu. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku otrzymasz tzw. numer PKK (Profilu Kandydata na Kierowcę). Będzie Ci on potrzebny przy kolejnym kroku, jakim jest zapisanie się na kurs jazdy kategorii AM.

Szkolenie na prawo jazdy kat. AM

Gdy będziesz miał już swój własny numer PKK, możesz się z nim udać do wybranego ośrodka szkolenia kierowców, by tam zapisać się na kurs teoretyczny i praktyczny. Każdy obejmuje ok. 10 godzin zajęć, w tym ćwiczenia na placu manewrowym i w ruchu miejskim.

Po ich ukończeniu i zdaniu egzaminu wewnętrznego szkoła jazdy uzupełnia Twój PKK o wymagane informacje i wydaje zaświadczenie o ukończeniu szkolenia. Dzięki temu będziesz mógł się zapisać na egzamin państwowy.

Ile kosztuje kurs na prawo jazdy AM?

Opłata za kurs stanowi największą część całego kosztu uzyskania prawa jazdy kategorii AM. W zależności od szkoły i miejscowości, w której odbywasz szkolenie, kwota ta może się wahać od 1500 zł do ponad 2600 zł.

Egzamin na prawo jazdy kategorii AM

Po zaliczeniu kursów w szkole jazdy możesz zapisać na egzamin państwowy, który odbywa się w wojewódzkich ośrodkach ruchu drogowego (WORD). By to zrobić, należy mieć przy sobie dowód tożsamości oraz podać swój numer PKK, a także wnieść opłatę za egzamin. Wynosi ona 50 zł za część teoretyczną i 200 zł za egzamin praktyczny.

Egzamin teoretyczny

Część teoretyczna egzaminu składa się z 20 pytań z wiedzy podstawowej o przepisach ruchu drogowego i 12 pytań z wiedzy specjalistycznej w zakresie kategorii AM. Czas trwania egzaminu to maksymalnie 25 minut. Zaliczenie części teoretycznej jest warunkiem koniecznym przystąpienia do egzaminu praktycznego.

Egzamin praktyczny

Aby przystąpić do części praktycznej egzaminu, będziesz potrzebować odpowiedniego stroju. Ośrodek egzaminacyjny zapewni Ci: kamizelkę, kask oraz ochraniacze na kolana i łokcie. We własnym zakresie musisz natomiast przygotować:

• wiązane lub zapinane obuwie na płaskiej podeszwie,
• spodnie z długimi nogawkami,
• kurtkę z długimi rękawami zapinaną na suwak, guziki lub zatrzaski,
• rękawice zakrywające całe dłonie.

Pierwszą częścią egzaminu wykonywaną na placu manewrowym jest sprawdzenie stanu technicznego pojazdu i przygotowanie go do jazdy. Możesz zostać poproszony m.in. o sprawdzenie poziomu oleju w silniku, działania świateł czy stanu łańcucha. Na wykonanie zadania masz nie więcej niż 5 minut.

Potem następuje kolejna część egzaminu polegająca na wykonaniu kilku manewrów na placu. Są wśród nich m.in. ruszanie z miejsca do przodu na wzniesieniu, jazda po łukach w kształcie cyfry 8 i jazda między pachołkami.

Po zaliczeniu zadań odbywających się na placu czeka Cię jeszcze jazda w ruchu miejskim. Ta część egzaminu potrwa minimum 10 minut. Odbywa się ona na wyznaczonej trasie, którą wcześniej ogłasza ośrodek WORD.

Wydanie prawa jazdy AM

Po zakończeniu egzaminu WORD zaktualizuje Twój PKK o informacje na temat jego wyników. Ta trafi do wydziału komunikacji, gdzie odbierzesz dokument potwierdzający nowe uprawnienia. Aby do tego doszło, wcześniej będziesz jeszcze musiał wnieść opłatę za wydanie prawa jazdy, która wynosi 100 zł. Pamiętaj, że nie możesz zacząć korzystać z uprawnień przed otrzymaniem dokumentu, który je potwierdza.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o prawo jazdy kategorii AM

Autor artykułu: Mateusz Piesowicz

Ekspert i doradca w dziedzinie ubezpieczeń oraz autor ponad 100 poradników dotyczących polis komunikacyjnych i turystycznych. W swoich tekstach zwraca uwagę na trudne zagadnienia ubezpieczeniowe, aby przedstawiając je w zrozumiały sposób, ustrzec klienta przed niepotrzebnymi wydatkami i ułatwić mu dopasowanie rodzaju ochrony do indywidualnych potrzeb.