Dodatek mieszkaniowy 2024 – jakie są kryteria i komu należy się dopłata?
Utrzymanie mieszkania w dzisiejszych czasach oznacza niestety spory wydatek, często przekraczający możliwości finansowe niejednej rodziny. Właśnie na takie sytuacje państwo oferuje obywatelom formę wsparcia domowego budżetu w postaci dodatku mieszkaniowego. Kto może na niego liczyć? Jak można go otrzymać? I ile wynosi taka pomoc?
Z tego artykułu dowiesz się:
Dodatek do mieszkania 2024 – dla kogo?
Osoby będące właścicielami nieruchomości lub mające do niej prawo na podstawie np. umowy najmu, które znajdują się w trudnej sytuacji finansowej i mają problemy z uregulowaniem bieżących opłat, mogą po spełnieniu określonych warunków otrzymać państwowe wsparcie w postaci dodatku mieszkaniowego. W tym artykule zajmiemy się wyjaśnieniem, jakie są kryteria otrzymania dofinansowania i jak się o nie ubiegać.
Zacznijmy od podstawowej kwestii, czyli pytania: kto może ubiegać się o dodatek mieszkaniowy? W teorii oczywiście każdy, jednak w praktyce dotyczy to tylko części społeczeństwa. Szczegóły znajdziemy w ustawie o dodatkach mieszkaniowych:
Dodatek mieszkaniowy, z zastrzeżeniem art. 7 ust. 3 i 4, przysługuje:
1. najemcom albo podnajemcom lokali mieszkalnych, zamieszkującym w tych lokalach;
2. osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego;
3. osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych;
4. innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem;
5. osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo najem socjalny lokalu.
Art. 2 ust. 1 ustawy o dodatkach mieszkaniowych
Innymi słowy, o dofinansowanie do mieszkania może się ubiegać każdy, kto posiada prawo do lokalu. Może zatem być jego właścicielem, ale także mieć spółdzielcze własnościowe lub lokatorskie prawo do lokalu, czy wynajmować mieszkanie (może chodzić zarówno o najem klasyczny, jak i okazjonalny).
Na tym jednak nie koniec. Zgodnie z cytowaną wyżej ustawą, istnieją bowiem dwa kolejne kryteria otrzymania dodatku. Są nimi dochód osoby wnioskującej o dofinansowanie, a także powierzchnia użytkowa budynku mieszkalnego.
Podsumowując, w 2024 roku o dodatek mieszkaniowy może wnioskować każdy, kto:
- ma prawo do mieszkania,
- spełnia kryterium dochodowe,
- spełnia kryterium metrażowe.
W dalszej kolejności zajmiemy się szczegółowym omówieniem dwóch ostatnich kryteriów.
Dodatek mieszkaniowy nie przysługuje osobom przebywającym w domach opieki społecznej, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, schroniskach dla nieletnich, zakładach poprawczych, zakładach karnych i szkołach (w tym wojskowych), które zapewniają nieodpłatne utrzymanie.
Dodatek mieszkaniowy a dochód na członka rodziny
Kryterium dochodowe w dofinansowaniu do mieszkania zostaje spełnione wówczas, gdy dochód na członka gospodarstwa domowego nie przekracza limitów określonych w przepisach art. 3 ustawy o dodatkach mieszkaniowych. Czytamy w nim:
Dodatek mieszkaniowy przysługuje osobom, o którym mowa w art. 2 ust. 1, jeżeli w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o jego przyznanie średni miesięczny dochód przypadający na jednego członka gospodarstwa domowego wnioskodawcy nie przekroczył w gospodarstwie:
1. jednoosobowym – 40%,
2. wieloosobowym – 30%
– przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującego w dniu złożenia wniosku (…)
Art. 3 ust.1 ustawy o dodatkach mieszkaniowych
Przekładając te przepisy na konkretne kwoty, okazuje się, że aby liczyć na dodatek mieszkaniowy w 2024 roku (przy przeciętnym wynagrodzeniu w gospodarce narodowej równym 7768,35 zł), dochód gospodarstwa domowego nie może przekraczać:
- 3107,34 zł dla gospodarstwa jednoosobowego,
- 2330,51 zł dla gospodarstwa wieloosobowego.
Dodatku nie przyznaje się, jeżeli jego kwota byłaby niższa niż 0,5% kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.
A co w sytuacji, gdy dochód przekracza ustaloną kwotę? Czy w takim przypadku nie ma szans na uzyskanie dofinansowania? Otóż nie, co wynika z art. 6 ust. 8 ustawy, który mówi, że jeśli kwota nadwyżki nie przekracza wysokości dodatku mieszkaniowego, dofinansowanie obniża się o tę kwotę.
Pan Janusz przekroczył o 192 zł kryterium dochodowe przy dodatku mieszkaniowym, który w jego przypadku wyniósłby 410 zł. Pomniejszając go o kwotę nadwyżki, pan Janusz otrzyma dofinansowanie do mieszkania w kwocie 218 zł (410 zł – 192 zł = 218 zł).
Dodatek mieszkaniowy a powierzchnia mieszkania
W przypadku kryterium metrażowego przepisy są nieco bardziej skomplikowane. Najpierw zajrzyjmy do ustawy.
Normatywna powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego, w którym znajduje się tylko jeden lokal mieszkalny (dom jednorodzinny), zwana dalej „normatywną powierzchnią”, w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego nie może przekraczać:
1. 35 m2 – dla 1 osoby;
2. 40 m2 – dla 2 osób;
3. 45 m2 – dla 3 osób;
4. 55 m2 – dla 4 osób;
5. 65 m2 – dla 5 osób;
6. 70 m2 – dla 6 osób, a w razie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym większej liczby osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m2.
Art. 5 ust. 1 ustawy o dodatkach mieszkaniowych
Chodzi zatem o to, że aby uzyskać dofinansowanie, lokal nie może być zbyt duży w stosunku do liczby mieszkańców. Dalej w ustawie czytamy:
Dodatek mieszkaniowy przysługuje, gdy powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego nie przekracza normatywnej powierzchni o więcej niż:
1. 30% albo
2. 50% pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60%.
Art. 5 ust. 5 ustawy o dodatkach mieszkaniowych
Na tej podstawie możemy skonstruować tabelę, w której zawarte zostaną powierzchnia normatywna, oraz powierzchnie powiększone lokalu, w przypadku których będzie przysługiwać dodatek mieszkaniowy.
| Liczba domowników | Powierzchnia normatywna | Powierzchnia normatywna powiększona o 30% | Powierzchnia normatywna powiększona o 50 % |
|---|---|---|---|
| 1 | 35 m2 | 45,5 m2 | 52,5 m2 |
| 2 | 40 m2 | 52 m2 | 60 m2 |
| 3 | 45 m2 | 58,5 m2 | 67,5 m2 |
| 4 | 55 m2 | 71,5 m2 | 82,5 m2 |
| 5 | 65 m2 | 84,5 m2 | 97,5 m2 |
| 6 | 70 m2 | 91 m2 | 105 m2 |
Ponadto, art. 5. ust. 3 ustawy mówi, że powierzchnia normatywna zwiększa się o 15 m2, w przypadku gdy lokal zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku inwalidzkim lub wymagająca zamieszkiwania w osobnym pokoju.
4-osobowa rodzina z jednym niepełnosprawnym dzieckiem mieszka w lokalu o powierzchni 75 m2. Na podstawie przepisów mogą ubiegać się o dodatek mieszkaniowy, ponieważ powierzchnia normatywna w ich przypadku wynosi 91 m2 (55 m2 + 15 m2 = 70 m2, 30% z 70 m2 wynosi 21 m2, 70 m2 + 21 m2 = 91 m2).
Jak obliczyć wysokość dodatku mieszkaniowego 2024 – instrukcja krok po kroku
Uwzględniając wszystkie podane wyżej kryteria, łatwo dojść do wniosku, że nie ma jednej ustalonej kwoty dofinansowania do mieszkania. Jej wysokość zależy od:
- dochodów gospodarstwa domowego,
- powierzchni lokalu,
- wydatków na lokal.
Jak więc obliczyć, ile dodatku mieszkaniowego nam przysługuje? Z pomocą znów przychodzi ustawa.
Wysokość dodatku mieszkaniowego stanowi różnicę między wydatkami, o których mowa w ust. 3–6, przypadającymi na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu mieszkalnego, a kwotą wydatków poniesionych przez osobę ubiegającą się o dodatek mieszkaniowy w wysokości:
1. 15% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie jednoosobowym;
2. 12% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 2–4-osobowym;
3. 10% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 5-osobowym i większym.
Art. 6 ust. 1 ustawy o dodatkach mieszkaniowych
Spróbujmy to rozgryźć. W pierwszej kolejności ustalmy sobie, czym są wspomniane w cytowanym wyżej artykule wydatki. Chodzi o świadczenia okresowe ponoszone przez gospodarstwo domowe w związku z lokalem. Czyli m.in. o:
- czynsz,
- opłaty za energię cieplną, wodę, ścieki, odpady i nieczystości ciekłe,
- zaliczki na koszt zarządu nieruchomością wspólną,
- opłaty związane z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale mieszkalne w spółdzielni mieszkaniowej,
- wydatek stanowiący podstawę obliczania ryczałtu na zakup opału.
Nie są wydatkami w rozumieniu art. 6 ust. 1 ustawy o dodatkach mieszkaniowych m.in. wydatki na ubezpieczenie, podatki od nieruchomości, opłaty za użytkowanie wieczyste, opłaty za gaz przewodowy i energię elektryczną dostarczane do lokalu mieszkalnego na cele bytowe.
Co dalej? Oto instrukcja krok po kroku.
- Zsumuj wszystkie wymienione wydatki ponoszone miesięcznie.
- Otrzymaną kwotę podziel przez faktyczną powierzchnię lokalu. Otrzymasz koszt utrzymania 1 m2 lokalu.
- Pomnóż koszt utrzymania 1 m2 przez powierzchnię normatywną lokalu. Otrzymasz wydatki przypadające na powierzchnię normatywną lokalu.
- Odejmij od wydatków na powierzchnię normatywną określony procent dochodów gospodarstwa domowego. Otrzymasz kwotę należnego Ci dodatku mieszkaniowego.
Mirosław i Anna mieszkają wraz z trójką dzieci w lokalu o powierzchni 76 m2. Ich miesięczne wydatki na utrzymanie mieszkania to 1300 zł. Koszt utrzymania 1 m2 lokalu wynosi 17,11 zł (1300 : 76 = 17,11). Wydatek na powierzchnię normatywną to 1112,15 zł (17,11 x 65 = 1112,15). Dochód rodziny to 5000 zł. Od wydatków na powierzchnię normatywną odejmujemy 10% dochodu (500 zł). W przypadku tej rodziny dodatek mieszkaniowy wynosi 612,15 zł (1112,15 zł – 500 zł = 612,15 zł).
Dodatek do mieszkania 2024 – jak go dostać i jakie dokumenty są potrzebne?
Aby otrzymać dodatek mieszkaniowy, trzeba oczywiście złożyć odpowiedni wniosek. Można go pobrać i wydrukować samemu lub znaleźć odpowiedni wzór w urzędzie miasta czy gminy albo w ośrodku pomocy społecznej. Wniosek zawiera m.in.:
- imię i nazwisko wnioskodawcy,
- numer PESEL,
- adres zamieszkania,
- nazwę i adres zarządcy budynku lub innej osoby uprawnionej do pobierania należności za lokal,
- tytuł prawny do lokalu,
- informacje o liczbie osób niepełnosprawnych,
- informacje dotyczące technicznego wyposażenia lokalu na temat sposobu ogrzewania, przygotowywania ciepłej wody i instalacji gazu przewodowego,
- liczbę osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego.
Wypełniony wniosek wraz z załącznikami (ich lista znajduje się poniżej) należy złożyć w odpowiedniej instytucji – najczęściej będzie to ośrodek pomocy społecznej (MOPS lub GOPS) w Twoim miejscu zamieszkania. Możesz to zrobić osobiście, listownie lub przez pełnomocnika. Decyzję o przyznaniu Ci dodatku mieszkaniowego podejmie wójt, burmistrz lub prezydent miasta w drodze decyzji administracyjnej w ciągu miesiąca od złożenia wniosku.
Dodatek mieszkaniowy przyznaje się na 6 miesięcy od pierwszego dnia miesiąca przypadającego po złożeniu wniosku.
Na koniec została nam jeszcze lista dokumentów, które trzeba dołączyć do wniosku o dodatek mieszkaniowy. Są to m.in.:
- deklaracja o dochodach wszystkich członków gospodarstwa domowego z ostatnich 3 miesięcy,
- dokumenty potwierdzające wysokość wydatków związanych z zajmowaniem lokalu mieszkalnego poniesionych w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku,
- dokumenty potwierdzające powierzchnię użytkową lokalu,
- wyrok sądowy, jeśli wnioskodawca otrzymuje alimenty.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o dodatek mieszkaniowy 2024
Tego rodzaju państwowe dofinansowanie jest przeznaczone dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej i mających problemy z regularnym pokrywaniem należności na wydatki związane z utrzymaniem mieszkania. Osoba uprawniona do pobierania dodatku mieszkaniowego musi posiadać prawo do lokalu (własność, najem itp.), a także spełniać określone w przepisach kryteria dochodowe i metrażowe.
O dofinansowanie do mieszkania możesz się ubiegać, jeśli spełniasz określone kryteria. Wniosek o dodatek składa się w ośrodku pomocy społecznej w miejscu zamieszkania, załączając do niego m.in. deklaracje o dochodach członków gospodarstwa domowego z 3 ostatnich miesięcy czy dokumenty potwierdzające wysokość wydatków związanych z użytkowaniem lokalu w ostatnim miesiącu.
Tak. Będzie to miało miejsce, gdy osoba pobierająca dodatek nie będzie opłacać na bieżąco należności za lokal. Wypłatę dofinansowania wstrzymuje się wówczas do czasu uregulowania zaległości. Jeżeli do spłaty dojdzie w okresie 3 miesięcy, wypłaca się dodatek za okres, w którym wypłata była wstrzymana.
Dodatek mieszkaniowy przyznaje się na okres 6 miesięcy liczony od pierwszego dnia miesiąca następującego po złożeniu wniosku. Okres przyznawania dodatku można przedłużać dowolną liczbę razy, pamiętając, że aby zachować jego ciągłość, kolejny wniosek należy złożyć w ostatnim miesiącu posiadania poprzedniego uprawnienia do dofinansowania.
W 2024 roku średni miesięczny dochód przypadający na jednego członka gospodarstwa domowego nie może przekraczać 3107,34 zł dla gospodarstwa jednoosobowego i 2330,51 zł dla gospodarstwa wieloosobowego.
- Dodatek mieszkaniowy jest przeznaczony dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej.
- Aby otrzymać dodatek mieszkaniowy, należy posiadać prawo do lokalu, a także spełniać kryteria dochodowe i mieszkaniowe.
- Dodatek mieszkaniowy przysługuje, jeśli średni miesięczny dochód na członka rodziny w ostatnich 3 miesiącach nie przekroczył 30% (gospodarstwa wieloosobowe) lub 40% (gospodarstwa jednoosobowe) przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.
- Dodatek mieszkaniowy przysługuje, jeśli powierzchnia mieszkaniowa nie przekracza określonej w ustawie normatywnej powierzchni lokalu o więcej niż 30%.
- Kwota dodatku mieszkaniowego nie jest stała – zależy od dochodów gospodarstwa domowego, powierzchni użytkowej lokalu i wysokości wydatków związanych z jego użytkowaniem.
- Wniosek o dodatek mieszkaniowy należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej w miejscu zamieszkania.
Trudne pojęcia:
Dołącz do dyskusji