Prawo jazdy kategorii C i C+E – uprawnienia do prowadzenia ciężarówki

Prawo jazdy kategorii C i C+E – nie tylko ciężarówka!

W ostatnim czasie w wielu branżach doskwiera brak pracowników. Jedną z nich jest transport, który potrzebuje coraz więcej zawodowych kierowców. To właśnie osoby, które chcą jeździć ciężarówkami, muszą posiadać prawo jazdy kategorii C lub C+E – w przypadku pojazdów z przyczepami o masie całkowitej powyżej 750 kg.

Posiadając prawo jazdy kategorii C, możesz kierować w Polsce i na świecie:

• pojazdami samochodowymi o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t z wyjątkiem autobusów,
• zespołem pojazdów składającym się z pojazdu samochodowego (powyżej 3,5 t) i lekkiej przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej do 750 kg,
• pojazdami z kategorii AM.

Z kolei tylko w Polsce kategoria C uprawnia do prowadzenia:

• ciągników rolniczych,
• pojazdów wolnobieżnych (np. walec),
• zespołu pojazdów, w którego skład wchodzi ciągnik rolniczy i lekka przyczepa o dmc 750 kg,
• zespołu pojazdów złożonego z pojazdu wolnobieżnego i lekkiej przyczepy o dmc 750 kg.

Prawo jazdy kategorii C może otrzymać osoba, która ukończyła 21. rok życia. Jednak młodsi kandydaci na kierowców, którzy mają co najmniej 18 lat, mogą ubiegać się o kategorię C1. Pozwala ona na prowadzenie tych samych pojazdów z małym wyłączeniem:

• pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony nie może ważyć więcej niż 7,5 tony.

Ustawodawca przewidział także kategorię C+E. Kierowcy posiadający takie uprawnienie mogą zasiąść za kierownicą:

• zespołu pojazdów składającego się  z pojazdu z kat. C oraz przyczepy (bez ograniczeń w dmc),
• zespołu pojazdów składającego się z ciągnika rolniczego oraz przyczepy lub przyczep (wyłącznie w Polsce),
• zespołu pojazdów składającego się z pojazdu wolnobieżnego oraz przyczepy lub przyczep (wyłączenie w Polsce). 

Adekwatnie do wcześniejszych rozwiązań osoby, które ukończyły 18 lat, mogą ubiegać się o prawo jazdy kategorii C1+E. W tym przypadku takie uprawnienie ogranicza dopuszczalną masę całkowitą zespołu pojazdów do 12 ton – w jego skład wchodzą ciągnik z kat. C1 oraz przyczepa. 

Prawo jazdy kategorii C, C1, C+E oraz C1+E – wiek kandydata

Aby ubiegać się o prawo jazdy większości kategorii wystarczy mieć 18 lat. W przypadku kategorii AM trzeba mieć ukończone 14 lat. A jakiego wieku wymagają przepisy, by kierować ciężarówką lub tirem? 

Minimalny wiek niezbędny do uzyskania prawa jazdy kategorii:

• C – 21 lat,
• C1 – 18 lat,
• C+E – 21 lat,
• C1+E – 18 lat.

Najbardziej restrykcyjne prawo dotyczące minimalnego wieku kandydata na kierowcę dotyczy kategorii D, czyli tej skierowanej dla osób chcących prowadzić autobusy. Minimalny wiek w tym przypadku to 24 lata. Powyższe ograniczenia wiekowe nie dotyczą prowadzenia pojazdów Sił Zbrojnych RP, Państwowej Straży Pożarnej, Policji i Służby Granicznej.

Kurs na prawo jazdy kategorii C – minimum 50 godzin nauki

Każda osoba, która ubiega się o prawo jazdy dowolnej kategorii, musi otrzymać Profil kandydata na kierowcę. Taki elektroniczny dokument wyrabia się za darmo w wydziale komunikacji. Więcej na temat PKK przeczytasz w naszym poradniku: Profil Kandydata na Kierowcę – co to jest? Kiedy wyrobić?

Aby otrzymać PKK na prawo jazdy kategori C, należy mieć:

• prawo jazdy kategorii B,
• pozytywne zaświadczenie o stanie zdrowia,
• badania psychologiczne,
• kolorowe zdjęcie 3,5 x 4,5 cm.

W przypadku ubiegania się o prawo jazdy kategorii C+E trzeba mieć uprawnienia do prowadzenia pojazdów z kategorii C.

Po otrzymaniu PKK kandydat na kierowcę zapisuje się na kurs. Szkolenie w przypadku kategorii C oraz C+E obejmuje:

• 20 godzin zajęć teoretycznych,
• 30 godzin zajęć praktycznych.

Zajęcia ze szkolenia teoretycznego odbywają się w ośrodku szkolenia kierowców. Dopiero po zakończeniu tego etapu nauki, kandydaci mogą przystąpić do praktycznej części kursu, gdzie będą uczyć się jeździć ciężarówką na placu manewrowym i w ruchu ulicznym. 

Po ukończeniu zajęć kandydaci muszą zdać egzamin wewnętrzny. Po jego zaliczeniu otrzymują wpis w PKK, co pozwala na zapisanie się na egzamin państwowy w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego.

Warto pamiętać, że zrobienie kursu na prawo jazdy kategorii C i C+E uprawnia do przystąpienia odpowiednio do egzaminu z kat. C1 i C1+E. Warto także dodać, że kurs na prawo jazdy kat. C+E obejmuje jedynie część praktyczną. 

Egzamin państwowy na kategorię C i C+E – teoria i praktyka

Podobnie jak w przypadku kategorii B, osoba starająca się o prawo jazdy kategorii C zdaje egzamin teoretyczny i praktyczny. Natomiast ta chcąca otrzymać uprawnienia kategorii C+E przystępuje tylko do części praktycznej.

Część teoretyczna

Kandydat na kierowcę najpierw przystępuje do egzaminu teoretycznego. Trwa on maksymalnie 25 minut. W tym czasie należy odpowiedzieć na 20 pytań z wiedzy podstawowej i 12 dotyczących kwestii specjalistycznych dla danej kategorii. Pytania mają tylko jedną prawidłową odpowiedź.

W części dotyczącej pytań podstawowych egzaminowany ma 20 sekund na przeczytanie pytania i 15 sekund na odpowiedzenie poprzez wybór ‘TAK” bądź “NIE”. Brak wskazania w wyznaczonym czasie sprawi, że program przejdzie do następnego pytania, a tamto bez odpowiedzi zostanie niezaliczone.

W sekcji pytań specjalistycznych należy dokonać wyboru spośród 3 możliwych odpowiedzi –  czas to 50 sekund. Pytania te dotyczą zagadnień związanych z prowadzeniem pojazdu kategorii, o którą się ubiega kandydat. Zdanie egzaminu teoretycznego umożliwia przystąpienie do części praktycznej. 

Część praktyczna

Podczas egzaminu praktycznego należy wykonać zadania na placu manewrowym oraz wykazać się umiejętnościami jazdy w ruchu ulicznym. W pierwszej części kandydat:

• sprawdza stan techniczny pojazdu,
• przygotowuje się do jazdy,
• uruchamia pojazd, rusza z miejsca, jedzie do przodu i tyłu,
• wykonuje podstawowe manewry,
• złącza przyczepę z pojazdem (dotyczy kat. C+E i C1+E).

Po pozytywnej ocenie wykonania zadań na placu rozpoczyna się część praktyczna w ruchu drogowym, które będzie trwać minimum 45 minut. W przypadku egzaminu kat. C+E po powrocie na plac manewrowy kandydat musi rozprzęgnąć pojazd z przyczepą – ma na to 10 minut. Po zdaniu części praktycznej zostanie uzupełniony PKK, a kierowca będzie oczekiwał na odbiór prawa jazdy. 

Koszt uzyskania prawa jazdy kategorii C i C+E

Koszt kursu na prawo jazdy kategorii C jest wyższy niż tego na kategorię B. Ceny wahają się w zależności od miejscowości oraz konkretnej szkoły nauki jazdy od 2600 zł do prawie 5000 zł. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku kategorii C+E. 

Oprócz kosztów kursu trzeba doliczyć:

• 200 zł – badanie lekarskie,
• 150 zł – badanie psychologiczne,
• 230 zł – egzamin państwowy kategoria C,
• 245 zł – egzamin państwowy kategoria C+E i C1+E,
• 100,50 zł – opłata za wydanie prawa jazdy.

Przy założeniu, że kurs kosztuje 3500 zł, to uzyskanie prawa jazda kat C+E (nie doliczamy kosztu kat. B) wyniesie 4425,50 zł. Do tego trzeba dodać cenę zdjęcia do dokumentu. 

FAQ – najważniejsze pytania o prawo jazdy kategorii C i C+E