System bonus/malus – jak wpływa na cenę ubezpieczenia samochodu?
Jesteś dobrym kierowcą i od lat jeździsz bezszkodowo? A może właśnie niedawno przydarzyła Ci się stłuczka? Obydwie te sytuacje mogą znacząco wpływać na wysokość Twojej składki ubezpieczenia OC, a decydować o tym może m.in. stosowany przez ubezpieczycieli system bonus/malus. Przeczytaj nasz artykuł, a dowiesz się, co to takiego, w jaki sposób działa i kiedy będziesz mógł dzięki niemu liczyć nawet na 60% zniżki na OC, a kiedy Twoja składka wzrośnie.
Spis treści:
- Bonus/malus to system zniżek i zwyżek cen ubezpieczenia OC w związku ze szkodowością kierowcy.
- Dzieki bezszkodowej jeździe kierowca zyskuje zniżki na ubezpieczenie OC, a każda szkoda sprawia, że je traci.
- Aktualnie nie ma przepisów prawnych regulujących stosowanie bonus/malus przez ubezpieczycieli, ale niektóre firmy nadal korzystają ze starych zasad.
- Zgodnie z nimi każdy rok bezszkodowej jazdy to zwykle ok. 10% zniżki na ubezpieczenie na kolejne 12 miesięcy, a maksymalna wysokość zniżek wynosi 60%.
- Część ubezpieczycieli nie stosuje tradycyjnego systemu bonus/malus, lecz własne algorytmy opierające wysokość zniżek na historii ubezpieczenia kierowcy.
Czym jest system bonus/malus?
Zacznijmy od wyjaśnień. Zgodnie z definicją zamieszczoną na stronie Polskiej Izby Ubezpieczeń, bonus-malus to:
tabela zniżek i zwyżek stosowanych przez danego ubezpieczyciela, a związanych z dotychczasowym przebiegiem szkodowości klienta; w prostym ujęciu tabela zniżek za okresy bezszkodowe i zwyżek za szkody w ostatnich latach ubezpieczenia.
Źródło: piu.org.pl/glossary/bonus-malus/
Bonus/malus to zatem swego rodzaju system nagród (bonus) i kar (malus) stosowanych przez ubezpieczycieli, który pozwala im dopasować wysokość składki ubezpieczeniowej do profilu ryzyka danego klienta. Mówiąc najprościej, w ubezpieczeniach komunikacyjnych to właśnie dzięki bonus/malus kierowcy jeżdżący bezszkodowo otrzymują propozycje niższych cen OC (zniżki), a na kierowców powodujących szkody są z tego tytułu nakładane wyższe koszty ochrony (zwyżki).
System bonus/malus stosowany jest przede wszystkim w ubezpieczeniu OC. Dlaczego? Ponieważ to w tym przypadku historia szkodowości kierowcy ma największy wpływ na poziom ryzyka obliczony przez ubezpieczyciela. W mniejszym zakresie, ale wciąż dość powszechnie stosowany jest bonus/malus w ubezpieczeniu AC, z kolei w przypadku innych ubezpieczeń dodatkowych (NNW, assistance), które nie są bezpośrednio związane z ryzykiem szkodowości, bonus/malus nie jest stosowany.
Jak działa system bonus/malus?
Zniżki lub zwyżki w systemie bonus/malus naliczane są procentowo wraz z każdym kolejnym rokiem za kierownicą. Kierowca może:
- zyskać zniżki na ubezpieczenie za każdy rok bezszkodowej jazdy (zwykle 10-15%),
- stracić część zniżek na ubezpieczenie po każdej szkodzie,
- stracić całość zniżek i otrzymać zwyżkę po kilku szkodach.
W teorii sprawa jest zatem prosta, jednak w praktyce nie jest wcale tak łatwo ustalić, jak duża zniżka na ubezpieczenie OC może się nam należeć, a wręcz jest to niemożliwe. Wszystko przez to, że system bonus/malus już od ponad 20 lat nie jest uregulowany prawnie, co daje firmom ubezpieczeniowym dowolność w zakresie jego kształtowania.
Przed wejściem w życie Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych w 2003 roku o ramach systemu bonus/malus stanowiły przepisy Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 marca 2000 r. w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów.
Po zmianie prawa, każde towarzystwo ubezpieczeniowe może więc stosować własny system premiowania kierowców za bezszkodową jazdę, który będzie się różnić w zależności np. od tego, kiedy doszło do szkody. Co więcej, przepisy w ogóle nie narzucają stosowania bonus/malus, zatem niektóre firmy całkowicie zrezygnowały z systemu, stosując własne algorytmy, które są oparte na historii ubezpieczenia kierowcy.
Jak nalicza się zniżki i zwyżki według systemu bonus/malus?
Chociaż aktualnie system bonus/malus nie jest w żaden sposób regulowany prawnie, to stało się tak dopiero w 2003 roku po wejściu w życie Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, która zlikwidowała obowiązującą wcześniej powszechnie dla wszystkich firm ubezpieczeniowych klasyfikację bonus/malus. Według nowych przepisów ubezpieczyciele zyskali więc swobodę w kształtowaniu wysokości zniżek i zwyżek, ale… do dziś wielu z nich bazuje na wcześniejszym schemacie. Jakie są jego zasady?
System bonus/malus – zasady przyznawania zniżek i zwyżek
Schemat działania bonus/malus opiera się na klasie taryfowej, do której zalicza się danego klienta na podstawie jego historii szkód. Ramy systemu ustalone przez dawne rozporządzenie wynosiły:
- 60% maksymalnej zniżki na ubezpieczenia,
- 160% maksymalnej zwyżki na ubezpieczenie,
- minimum 10% zniżki za każde bezszkodowe 24 miesiące ubezpieczenia.
Jak to działa w praktyce? Klient kupujący swoje pierwsze ubezpieczenie samochodu, trafia do 7. klasy taryfowej i płaci 100% składki w systemie bonus/malus. Przy braku szkód w kolejnych latach, jego składka będzie się co roku zmniejszać o 10%, a on sam będzie przechodzić do wyższej klasy taryfowej – maksymalnie do poziomu 40% składki i 13. klasy taryfowej bonus/malus po 6 latach bezszkodowej jazdy.
Powodowanie szkód będzie z kolei niosło odwrotny skutek, cofając kierowcę w klasach taryfowych i dokładając mu 10% zwyżki w składce. Tu trzeba jednak brać pod uwagę również częstotliwość powodowania szkód, bo jeśli tych będzie więcej niż jedna w ciągu roku ubezpieczeniowego, jednorazowa zwyżka w składce przy kolejnej płatności może być znacznie większa.
Kierowca, który od 4 lat kupował ubezpieczenie OC i jeździł w tym czasie bezszkodowo, w 5. roku ubezpieczenia znajdzie się w 11. klasie taryfowej i otrzyma zniżkę na poziomie 40%. Jeśli w najbliższych 12 miesiącach spowoduje szkodę, on sam spadnie do 10. klasy taryfowej, a jego zniżka obniży się do 30%.
Czy wszyscy ubezpieczyciele stosują bonus/malus?
Jak już wspomnieliśmy, opisane powyżej zasady naliczania zniżek i zwyżek w ramach systemu bonus/malus nie są prawnie obowiązujące. Chociaż sporo ubezpieczycieli nadal je stosuje, część towarzystw ubezpieczeniowych wprowadziło do nich modyfikacje, a niektóre firmy całkowicie z nich zrezygnowały, przyznając zniżki kierowcom na podstawie własnych algorytmów, które obliczają je na podstawie historii ubezpieczeniowej danego kierowcy.
Szukając najtańszego ubezpieczenia OC, trzeba mieć zatem na uwadze, że poziom przysługującej nam w ramach systemu bonus/malus zniżki lub wysokość naliczonej zwyżki mogą być inne w każdym towarzystwie. Może się więc zdarzyć, że w zależności od ubezpieczyciela już jedna szkoda może oznaczać utratę 10% zniżki, ale może także od razu 20%, a czasem nawet więcej. Z drugiej strony, ostrożnie jeżdżącym kierowcom może być łatwiej o zebranie maksymalnych zniżek za bezszkodową jazdę, którą niektórzy ubezpieczyciele mogą przyznawać już po 3 latach bez zgłoszonej szkody.
Pierwszym towarzystwem ubezpieczeniowym, które wprowadziło istotną zmianę w obowiązujących ramach systemu bonus/malus, była Proama, która w 2012 roku wprowadziła maksymalną zniżkę za bezszkodową jazdę na poziomie 70%.
Jak szkody wpływają na cenę ubezpieczenia?
O ile kiedyś można było stosunkowo łatwo obliczyć, jak duża zniżka na ubezpieczenie przysługuje nam z tytułu bonus/malus, dzisiaj o ustalenie tego jest znacznie trudniej. Przede wszystkim dlatego, że ubezpieczyciele nie podają już w polisach informacji na temat klasy taryfowej, w jakiej znajduje się dany klient, a także z powodu różnych zasad przyznawania zniżek obowiązujących w poszczególnych firmach, które skutkują często bardzo dużymi różnicami w składkach dla tego samego kierowcy.
Jak zatem sprawdzić, gdzie będzie można liczyć na najkorzystniejszą ofertę ubezpieczenia OC w związku z bezszkodową jazdą? Najłatwiej wykorzystać w tym celu kalkulator OC AC Mubi, który korzysta z algorytmów stosowanych przez ubezpieczycieli, zatem uwzględnia zniżki na oferowanym przez nich poziomie. Dzięki niemu możesz samodzielnie przeprowadzić kalkulację biorącą pod uwagę przysługujące Ci zniżki za brak szkód w historii ubezpieczenia i tym samym sprawdzić, w której firmie otrzymasz najkorzystniejszą cenowo ofertę.
Ekspert Mubi radzi:
Wpływ szkód na cenę OC – przykładowa kalkulacja
A jak duże mogą być różnice w cenach OC dla tego samego kierowcy w poszczególnych firmach w zależności od tego, jak wygląda jego historia ubezpieczenia? Sprawdziliśmy to na przykładzie 37-letniego mężczyzny z Radomia, który ma prawo jazdy od 2008 roku i jeździ Audi A3 z 2016 roku (benzyna, 1395 cm3). Pod uwagę wzięliśmy trzy przypadki:
- Kierowca ma bezszkodową historię ubezpieczenia.
- Kierowca spowodował jedną szkodę w ostatnim roku.
- Kierowca spowodował dwie szkody – jedną ponad 3 i drugą ponad 5 lata temu.
| Towarzystwo ubezpieczeniowe | Cena OC dla bezszkodowego kierowcy | Cena OC przy jednej szkodzie | Cena OC przy dwóch szkodach |
|---|---|---|---|
| Trasti | 601 zł | 1151 zł | 912 zł |
| mtu24.pl | 635 zł | 843 zł | 783 zł |
| LINK4 | 768 zł | 1142 zł | 793 zł |
| UNIQA | 786 zł | 1160 zł | 1028 zł |
| Beesafe | 879 zł | 879 zł | 1358 zł |
| Wiener | 1062 zł | 1435 zł | 1956 zł |
W większości firm najwyższe zniżki dotyczyły kierowcy, który spowodował szkodę w ostatnim roku ubezpieczenia. Właściciel pojazdu z dwoma szkodami w historii ubezpieczenia, ale zgłoszonymi wcześniej, również zapłaci wyższą składkę od bezszkodowego kierowcy, ale zwyżka zazwyczaj jest nieco niższa, co pokazuje, że ubezpieczyciele biorą pod uwagę długość okresu bezszkodowej jazdy.
Więcej na temat wpływu szkody na cenę ubezpieczenia przeczytasz w artykule: Nawet dwukrotnie może wzrosnąć cena OC po szkodzie/kolizji w 2025!
FAQ – najczęściej zadawane pytania o system bonus/malus w ubezpieczeniu samochodu
Nie, ale zniżki zebrane w ramach bonus/malus przez lata bezszkodowej jazdy nie kasują się z konta kierowcy po zmianie ubezpieczyciela. Każde towarzystwo uwzględni je, mając wzgląd do historii ubezpieczenia danego klienta, jednak zastosuje przy tym własny system naliczania zniżek, który może różnić się od stosowanego przez konkurencję. Dlatego wysokość zniżek dla tego samego kierowcy w różnych firmach może być inna.
Nie. Zniżki w systemie bonus/malus są naliczane osobno dla ubezpieczenia OC i AC. Oznacza to, że szkoda zgłoszona w ramach jednego z tych ubezpieczeń nie wpływa na zniżki zebrane z tytułu bezszkodowej jazdy w drugim rodzaju ochrony.
To zależy od towarzystwa. Zwykle ubezpieczyciele analizują ostatnie 10 lat historii ubezpieczeniowej klienta, ale zdarza się, że jest to krótszy okres – 6 lat, 5 lat, 4 lata, a nawet tylko 3 lata. Niektóre firmy mogą także różnicować ten okres w zależności od tego, czy chodzi o szkody z ubezpieczenia OC czy autocasco.
- https://piu.org.pl/glossary/bonus-malus/
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 marca 2000 r. w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia OC ppm (nieobowiązujące): https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20000260310/O/D20000310.pdf
Dołącz do dyskusji