Na czym polega odstępstwo od warunków technicznych pojazdów?

Odstępstwo od warunków technicznych pojazdów – co to takiego?

Żuraw samochodowy. Zamiatarka samochodowa z kierownicą po prawej stronie. Naczepa do przewozu towarów ponadgabarytowych. Pompa do betonu. Wreszcie amerykańskie auta z symetrycznymi lampami. Co łączy te na pozór zupełnie do siebie niepodobne pojazdy? Ich właściciele mogą ubiegać się o tzw. odstępstwo od warunków technicznych pojazdów.

Na czym to polega? Skomplikowanie brzmiący termin jest w gruncie rzeczy dość łatwy do wyjaśnienia i staje się jasny już po przeczytaniu właściwego przepisu Kodeksu drogowego.

Innymi słowy, odstępstwo od warunków technicznych pojazdów polega na wydaniu przez uprawniony podmiot decyzji dopuszczającej jednostkowe pominięcie określonych w przepisach wymagań dotyczących parametrów pojazdów w celu dopuszczenia do ruchu pojazdu tych norm niespełniającego. Jeszcze inaczej – chodzi o to, by nietypowe, ale niestwarzające zagrożenia w ruchu pojazdy mogły legalnie poruszać się po drogach.

Tego typu pojazdami mogą być właśnie takie, jak wymienione wcześniej, czyli niemieszczące się w dopuszczalnym zakresie m.in. mas, nacisków czy wymiarów określonych w innych przepisach. Można tu zatem wymienić wszelkiego rodzaju pojazdy specjalne o nietypowej budowie, ale też wspomniane auta z USA niespełniające europejskich wymogów. Dzięki uzyskaniu odstępstwa, ich właściciele mogą przejść takimi pojazdami badanie techniczne, a następnie je zarejestrować i legalnie jeździć nimi po polskich drogach.

Kto może uzyskać odstępstwo od warunków technicznych pojazdów?

W rządowej instrukcji dotyczącej uzyskiwania odstępstwa od warunków technicznych można przeczytać, że procedura ta dotyczy w szczególności pojazdów nienormatywnych, czyli niespełniających wymagań stawianych przez polskie przepisy. Czy jednak każdy taki pojazd uzyska zezwolenie ministerstwa?

Niekoniecznie, ponieważ odstępstwo od warunków technicznych udzielane jest tylko w uzasadnionych przypadkach. Dlatego składając o nie wniosek, należy go podeprzeć dobrze udokumentowanymi dowodami na to, że pojazd nie tylko nie stwarza zagrożenia na drodze, ale też wydanie odstępstwa jest w jego przypadku konieczne, bo np. Twoja działalność gospodarcza może być prowadzona jedynie za pomocą pojazdu nienormatywnego.

Ponadto, ubiegając się o odstępstwo od warunków technicznych pojazdów, trzeba pamiętać, że:

• odstępstwo jest udzielane na konkretny pojazd, nie na właściciela – w razie jego zmiany, nowy właściciel nie musi ponownie ubiegać się o odstępstwo, o ile informacja o nim została wpisana do dowodu rejestracyjnego,
• można uzyskać odstępstwo na już zarejestrowany pojazd – w tym przypadku trzeba przedstawić zaświadczenie od producenta, że zwiększenie parametrów technicznych pojazdu jest możliwe,
• w przypadku odstępstwa dla pojazdów, które uległy przebudowie, konieczne jest zaświadczenie producenta, że zmiany są zgodne z wymogami i zapewniają bezpieczeństwo eksploatacji pojazdu.

Jak uzyskać odstępstwo od warunków technicznych pojazdów?

Aby uzyskać odstępstwo od warunków technicznych pojazdu, należy złożyć wniosek do Ministra Infrastruktury, uzupełniony odpowiednimi załącznikami. Od 1 stycznia 2022 roku za wydanie zezwolenia na odstępstwo od warunków technicznych pojazdów pobierana jest opłata w wysokości 450 zł.

Do wniosku należy załączyć:

• dowód własności pojazdu,
• zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym wraz z dokumentem identyfikacyjnym pojazdu,
• dowód uiszczenia opłaty skarbowej,
• zdjęcia pojazdu i tabliczek znamionowych, a także położenia kolumny kierowniczej oraz numeru nadwozia, podwozia lub ramy umieszczonych w sposób trwały na pojeździe (jeśli dotyczy to wniosku),
• oświadczenie producenta lub opinię rzeczoznawcy samochodowego,
• kserokopię dowodu rejestracyjnego kraju poprzedniej rejestracji (w przypadku pojazdów nierejestrowanych w Polsce),
• świadectwo zgodności WE lub świadectwo zgodności wraz z oświadczeniem zawierającym dane niezbędne do rejestracji i ewidencji pojazdu,
• sprawozdanie z badań uprawnionej jednostki w celu dopuszczenia jednostkowego pojazdu (jeśli dotyczy to wniosku).

Jeżeli dokumentacja nie będzie kompletna lub będzie zawierać błędy, wnioskodawca może zostać wezwany do uzupełnienia sprawy w ciągu 14 dni od otrzymania powiadomienia.

Odstępstwo od warunków technicznych pojazdów 2024 – co się zmieniło w przepisach?

1 stycznia 2022 roku weszła w życie nowelizacja przepisów Prawa o ruchu drogowym, która zawiera istotne zmiany w sprawie udzielania odstępstwa od warunków technicznych pojazdów. Na czym one polegają?

1. Decyzję o udzieleniu odstępstwa ma podejmować Dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego, a nie jak dotąd Minister Infrastruktury.
2. Pojawią się zmiany w badaniach technicznych, dotyczące m.in. obowiązku fotografowania pojazdu podczas badania (zmiana jeszcze nie weszła w życie).

W pierwszym przypadku zmiana i jej powód są jasne. Jak poinformowało Ministerstwo Infrastruktury, rocznie wpływało do niego ok. 1400 wniosków o udzielenie odstępstwa – tak duża liczba powodowała, że decyzje nie były wydawane na bieżąco i średnio trzeba było na nie czekać ok. 3 miesięce. Przez ten czas pojazdy, których dotyczyły wnioski, nie mogły być rejestrowane, co z kolei sprawiało, że starości mogli karać kierowców za niezawinione przez nich przekroczenie 30-dniowego terminu rejestracji pojazdów sprowadzonych do Polski. Przekazanie kompetencji ministerstwa do TDT ma przyspieszyć proces wydawania odstępstw i zapobiec takim sytuacjom.

Z kolei zmiany w badaniach technicznych mogą zainteresować szczególnie właścicieli nienormatywnych aut z USA, w których zastosowano lampy symetryczne, niespełniające wymogów europejskiej homologacji. Dotąd kierowcy obchodzili ten problem, przerabiając światła na własną rękę, na co przymykali oko diagności. Fotografowanie pojazdów podczas badania może ukrócić ten proceder, zmuszając właścicieli pojazdów do ubiegania się o odstępstwo od warunków technicznych.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o odstępstwo od warunków technicznych pojazdów

Autor artykułu: Mateusz Piesowicz

Ekspert i doradca w dziedzinie ubezpieczeń oraz autor ponad 100 poradników dotyczących polis komunikacyjnych i turystycznych. W swoich tekstach zwraca uwagę na trudne zagadnienia ubezpieczeniowe, aby przedstawiając je w zrozumiały sposób, ustrzec klienta przed niepotrzebnymi wydatkami i ułatwić mu dopasowanie rodzaju ochrony do indywidualnych potrzeb.