Ubezpieczenie samochodu uprzywilejowanego

Kierowcy, rowerzyści i piesi a pojazdy uprzywilejowane

Większość kierowców wie o tym, że ma obowiązek ułatwić przejazd auta na sygnale. Dotyczy to też pieszych i rowerzystów, którzy również powinni zwracać uwagę na zbliżające się pojazdy uprzywilejowane i bezwzględnie ustąpić im pierwszeństwa. Za niedostosowanie się do mówiących o tym przepisów kierowca może zapłacić nawet 2500 zł mandatu i otrzymać 6 punktów karnych.

Jednym z obowiązków, o których wie chyba każdy kierowca, a nawet i osoby, które nie kierują pojazdami, jest konieczność utworzenia tak zwanego korytarza życia. Jest to nic innego jak przestrzeń stworzona tylko na potrzeby przejazdu samochodu uprzywilejowanego. 

Przeczytaj też: W jakich sytuacjach należy ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi?

To, jak dokładnie należy stworzyć korytarz życia, jest opisane w art. 9 Ustawy Prawo o ruchu drogowym. Samochody poruszające się skrajnym lewym pasem powinny zjechać wtedy na lewą stronę i w razie potrzeby zatrzymać się, a auta jadące po pasie środkowym i prawym muszą znaleźć się jak najbliżej prawej krawędzi jezdni. W ten sposób tworzy się korytarz, którym może przejechać karetka pogotowia czy radiowóz.

W 2024 roku za wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego grozi mandat w wysokości 1000 zł (2000 zł w razie recydywy) i 3 punkty karne. Co ważne, dokładnie taką samą karę pieniężną dostanie kierujący pojazdem uprzywilejowanym za bezpodstawne korzystanie z ułatwień w ruchu drogowym.

Wiemy wiele na temat przepisów związanych z samochodami uprzywilejowanymi, ale czy zdajemy sobie sprawę z tego, które pojazdy zaliczają się do tej kategorii? Okazuje się, że grupa pojazdów uprzywilejowanych jest znacznie szersza, niż może się wydawać przeciętnemu kierowcy.

Pojazd uprzywilejowany? To nie tylko karetka, auto policyjne czy wóz strażacki

W art. 53 Ustawy Prawo o ruchu drogowym znajdujemy informację, że pojazdem uprzywilejowanym może być pojazd samochodowy:

• jednostek ochrony przeciwpożarowej;
• zespołu ratownictwa medycznego;
• Policji;
• jednostki ratownictwa chemicznego;
• Straży Granicznej i Biura Nadzoru Wewnętrznego;

• Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
• Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego;
• Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
• Służby Więziennej;
• Służby Ochrony Państwa, straży gminnych (miejskich), podmiotów uprawnionych do wykonywania zadań z zakresu ratownictwa górskiego, podmiotów uprawnionych do wykonywania zadań z zakresu ratownictwa wodnego, Służby Parku Narodowego, Krajowej Administracji Skarbowej wykorzystywany przez Służbę Celno-Skarbową,
• Inspekcji Transportu Drogowego,
• jednostki niewymienionej powyżej, jeśli jest używany w związku z ratowaniem życia lub zdrowia ludzkiego (na podstawie zezwolenia ministra).

Dlaczego ubezpieczenie pojazdów uprzywilejowanych jest tak ważne?

Kierowcy pojazdów uprzywilejowanych w niektórych sytuacjach mają prawo nie stosować się do przepisów ruchu drogowego, zachowując przy tym szczególną ostrożność. Zgodnie z Ustawą Prawo o ruchu drogowym jest tak w następujących przypadkach:

• gdy pojazd uprzywilejowany uczestniczy w akcji związanej z ratowaniem życia, zdrowia ludzkiego lub mienia albo koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa lub porządku publicznego;
• gdy pojazd uczestniczy w przejeździe kolumny pojazdów uprzywilejowanych;
• gdy pojazd jest wykorzystywany do wykonywania zadań związanych bezpośrednio z zapewnieniem bezpieczeństwa osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, którym przysługuje ochrona;
• gdy pojazd wysyła jednocześnie sygnał dźwiękowy i świetlny (po zatrzymaniu się pojazdu uprzywilejowanego kontynuacja wysyłania sygnału dźwiękowego nie jest wymagana);
• gdy w pojeździe włączone są światła drogowe lub mijania.

Jazda samochodem uprzywilejowanym wydaje się szczególnie niebezpieczna właśnie ze względu na to, że w jej trakcie dopuszcza się między innymi przekroczenie dopuszczalnej prędkości czy przejazd na czerwonym świetle. 

Jeśli kierowca auta uprzywilejowanego nie zachowa szczególnej ostrożności albo w sytuacji, gdy inny uczestnik ruchu drogowego nie zauważy pojazdu uprzywilejowanego lub nie zdąży zareagować na jego pojawienie się, łatwo o spowodowanie kolizji lub wypadku. Taka stłuczka może być szczególnie groźna przez to, że samochód uprzywilejowany jest uprawniony do poruszania się z dużą prędkością.

Właściciele samochodów uprzywilejowanych mają obowiązek wykupienia dla nich ochrony odpowiedzialności cywilnej, a żadne towarzystwo ubezpieczeniowe nie może im odmówić otoczenia auta taką ochroną. W przypadku pojazdów o tak dużym ryzyku ubezpieczeniowym trzeba się jednak liczyć ze składką nieco wyższą od przeciętnej.

Obowiązkowe ubezpieczenie OC wystarczy do pokrycia kosztów naprawy pojazdów uszkodzonych przez samochód uprzywilejowany i wypłaty odszkodowań osobom poszkodowanym w wypadku. Nie zadziała jednak, jeśli uszkodzone zostanie samo auto uprzywilejowane. Do tego potrzebne będzie wykupienie dla niego ubezpieczenia autocasco.

Autocasco pojazdów uprzywilejowanych

Dobrowolne ubezpieczenie autocasco pozwala na pokrycie szkód wyrządzonych na ubezpieczonym pojeździe. Chroni jego właściciela przed koniecznością poniesienia kosztów naprawy auta po jego zniszczeniu przez siły przyrody, zderzenie ze zwierzęciem, działanie wandali czy — co jest chyba najbardziej istotne — po uszkodzeniu auta w wyniku wypadku spowodowanego przez samego kierowcę pojazdu uprzywilejowanego. Takie wypadki bowiem często się zdarzają. Jeśli jesteś ciekaw, kto ponosi winę za stłuczkę z karetką czy radiowozem, przeczytaj artykuł Kolizja z pojazdem uprzywilejowanym — kto ponosi odpowiedzialność?

Wiele firm ubezpieczeniowych bierze pod uwagę możliwość objęcia pojazdów uprzywilejowanych ubezpieczeniem autocasco mimo nietypowego ryzyka ubezpieczeniowego, jakie reprezentują te samochody. Jeżeli w ogólnych warunkach ubezpieczenia tych towarzystw nie ma bezpośredniej wzmianki o tym, że określone rodzaje pojazdów podlegają wyłączeniu z ochrony ubezpieczeniowej, oznacza to, że pojazdy tego typu są ubezpieczane przez dane przedsiębiorstwo. Taką wzmiankę o wyłączeniu niektórych rodzajów pojazdów z ochrony ubezpieczeniowej zawiera na przykład OWU Allianz, gdzie w rozdziale dotyczącym wyłączeń odpowiedzialności zawarto informację o tym, że ubezpieczeniem nie są objęte szkody powstałem w czasie użycia pojazdu w ramach obowiązków związanych z pracą policji i wojska.

Przyjrzyjmy się ofercie jednego z towarzystw, które za dodatkową opłatą obejmuje niektóre pojazdy uprzywilejowane dobrowolnym ubezpieczeniem autocasco.

Ubezpieczenie autocasco samochodu uprzywilejowanego w Compensie

W Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia Towarzystwa Ubezpieczeń Compensa dla flot pojazdów i firm leasingowych znajduje się informacja, że firma ta obejmuje ubezpieczeniem samochody używane do celów specjalnych, a dokładnie pojazdy wykorzystywane przez:

• Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej,
• Policję,
• Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
• Agencję Wywiadu,
• Służbę Kontrwywiadu Wojskowego,
• Służbę Wywiadu Wojskowego,
• Centralne Biuro Antykorupcyjne,
• Służbę Ochrony Państwa,
• Straż Graniczną,
• kontrolę skarbową,
• Służbę Celną,
• jednostki ochrony przeciwpożarowej,
• Inspekcję Transportu Drogowego,
• Służbę Więzienną.

Jak widać, Compensa nie ubezpiecza karetek pogotowia i innych pojazdów, które mogą być wykorzystywane do ratowania zdrowia i życia ludzi. Mimo tego znajdą się w niej oferty autocasco dla wielu pojazdów uprzywilejowanych.

Informacje o tym, czy dane rodzaje pojazdów są obejmowane AC, znajdują się zawsze w ogólnych warunkach ubezpieczenia. Dokument ten warto przeczytać bez względu na to, jaki samochód chce się ubezpieczyć.

FAQ — najczęściej zadawane pytania o ubezpieczenie pojazdów uprzywilejowanych