Przyczyny i sprawcy wypadków w Polsce w 2023 roku

Od czego zależy bezpieczeństwo na drodze? Które czynniki wpływają w największym stopniu na statystyki wypadków i kolizji? Bazując na oficjalnych danych Policji, staramy się odpowiedzieć na tak postawione pytania. W końcu jest to sprawa życia i śmierci. Dosłownie.

wypadki w Polsce

Zanim jednak zabierzemy się za formułowanie odpowiedzi, należy zidentyfikować i nazwać wszystkie główne czynniki sprawcze wypadków. W raporcie “Wypadki drogowe w Polsce w 2023 roku” opracowanym przez Biuro Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji wymienia się trzy główne przyczyny wypadków. Są to: czynnik ludzki, droga i pojazd – w rozumieniu jego sprawności technicznej.

Jak łatwo się domyślić, najbardziej zawodnym elementem w tym zestawieniu jest człowiek. To ludzka brawura, nieodpowiedzialność, złe decyzje i, w co trudno uwierzyć, uczestnictwo w ruchu drogowym pod wpływem alkoholu, powodują najwięcej nieszczęść na drodze. Warto choćby wspomnieć o 2074 wypadkach w 2023 roku z udziałem pijanych użytkowników dróg. Liczby potwierdzają powyższą tezę – czynnik ludzki odgrywał kluczową rolę przy 91% wypadków komunikacyjnych.

grafika

Wypadki z winy kierujących

W całym ubiegłym roku w Polsce z winy kierujących pojazdami doszło do 19 058 wypadków, co daje aż 91% z łącznej liczby 20 936 wypadków. Wspominając o tych statystykach, warto nadmienić, że w porównaniu z rokiem 2022 mamy do czynienia z niewielkim spadkiem – o 1,8% – liczby wypadków. Spadek odnotowano również wśród rannych i ofiar śmiertelnych. W 2023 zginęło o 3 osoby mniej niż przed rokiem. Było też o 618 mniej rannych.

Jakie zachowania kierujących pojazdami przełożyły się na tak wysoki odsetek spowodowanych przez nich wypadków? Głównie były to:

  • nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu (24%),
  • niedostosowanie prędkości do warunków ruchu drogowego (22,1%),
  • nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu dla pieszych (12,8%),
  • niezachowanie bezpiecznej odległości pomiędzy pojazdami (8,1%),
  • nieprawidłowe wyprzedzanie (4,8%),
  • nieprawidłowe przejeżdżanie przez przejazd dla rowerzystów (3,8%),
  • nieprawidłowe skręcanie (3,5%).

Nie bez znaczenia jest także statystyka dotycząca płci kierujących. Sprawcami aż 71,9% wszystkich wypadków z winy kierujących byli mężczyźni. Kobiety odpowiadały jedynie za 23,7% wypadków. Wniosek nasuwa się sam – kto jeszcze tego nie zrobił, niech odstawi krzywdzący stereotyp o wątpliwych umiejętnościach kierowczyń.

grafika

Prym wśród kierowców powodujących wypadki wiodą z kolei tzw. ”młodzi kierowcy”, czyli kierujący pojazdami w przedziale wiekowym 18-24 lata. W 2023 roku ich zachowanie na drodze było przyczyną aż 2898 wypadków, co stanowi 15,2% wszystkich wypadków powstałych z winy kierujących. Zginęły w nich 275 osoby, a 3664 zostało rannych. 

Głównym grzechem kierujących z małym stażem jest wspomniane wcześniej niedostosowanie prędkości do panujących na drodze warunków atmosferycznych – w ten sposób doszło do 35,8% wypadków spowodowanych przez użytkowników pojazdów w wieku 18-24 lata. Według Policji ta grupa charakteryzuje się bardzo brawurowym stylem jazdy, co w połączeniu z niewielkim doświadczeniem i podejmowaniem złych decyzji daje tragiczne skutki. Świadczyć o tym może chociażby fakt, że w wypadkach spowodowanych przez kierowców w wieku 18-24 lata z powodu niedostosowania prędkości do panujących na drodze warunków atmosferycznych zabici stanowią ponad połowę (61,1%).

Wiele ukazuje również statystyka przedstawiająca rodzaj pojazdu, którym poruszali się kierowcy-sprawcy. Stawka została zdecydowanie zdominowana przez kierujących samochodami osobowymi, którzy odpowiadają za 73,5% wszystkich wypadków, co w liczbach bezwzględnych oznacza 14 013 wypadków (o 68 więcej niż przed rokiem), w których życie straciło 1152 osoby, a poszkodowanych zostało aż 16 981 osób. Na drugim miejscu w tym niechlubnym zestawieniu uplasowali się kierowcy samochodów ciężarowych z wynikiem 7,8% oraz rowerzyści (6,9%).

CZY WIESZ, ŻE …

Najmniejszą grupą wśród sprawców wypadków w 2023 roku byli pasażerowie (128 zdarzeń) i użytkownicy UWR (urządzeń wspomagających ruch), którzy spowodowali jedynie 23 zdarzenia.

Kiedy najczęściej dochodzi do wypadków z winy kierowców? Najwięcej nieszczęść na drodze kierujący spowodowali we wrześniu 2023 roku – 2047 wypadków. Czyżby sprzyjająca aura były zaproszeniem do szybszej i brawurowej jazdy?

grafika

Wypadki z winy pieszych

Wymieniając winnych powypadkowych statystyk, nie można pominąć kolejnej grupy uczestników ruchu drogowego – pieszych. W 2023 ich zachowanie doprowadziło do 1007 wypadków, co w porównaniu z liczbą wypadków dokonanych przez kierowców różnych pojazdów  – 14 013 – wydaje się mało znaczącym wynikiem, ale należy go wziąć pod uwagę. W świetle tych danych widać bowiem wyraźnie, że piesi są nie tylko ofiarami wypadków, ale również ich sprawcami.

Najczęstszą przyczyną wypadków wynikłych z winy pieszych były:

  • wejście na jezdnię bezpośrednio przed jadącym pojazdem (51,2% wszystkich wypadków spowodowanych przez pieszych),
  • przekraczanie jezdni w miejscu niedozwolonym (10,8%),
  • wkroczenie na jezdnię zza przeszkody lub pojazdu (10,5%),
  • wejście na jezdnię na czerwonym świetle (9,7%).

Wśród pozostałych istotnych zachowań będących bezpośrednią przyczyną wypadków należy wymienić: leżenie, siedzenie, klęczenie, stanie na jezdni, chodzenie nieprawidłową stroną drogi, zatrzymanie się lub cofnięcie podczas przechodzenia przez jezdnię. Tragiczne w skutkach są zwłaszcza zdarzenia, w których rozpędzony pojazd uderza w leżących, stojących lub siedzących na jezdni ludzi – niemal co drugi wypadek tego typu kończył się śmiercią.

Wśród pieszych powodujących wypadki płcią dominującą, analogicznie do sytuacji kierujących powodujących wypadki, byli mężczyźni, którzy odpowiadają za 65,7% wypadków. Piesze zainicjowały 32% sytuacji wypadkowych. Co ciekawe najwięcej wypadków z winy pieszych spowodowali piesi mający 60 lat i więcej.

Nieco inaczej niż w przypadku kierowców-sprawców przedstawia się statystyka dot. miesięcy, w których piesi najczęściej powodują wypadki. W przypadku osób zmotoryzowanych szczyt spowodowanych przez nich wypadków notowany był na miesiące letnie, natomiast w statystyce ukazującej winę pieszych najwięcej zdarzeń zarejestrowano w listopadzie i w październiku. Z całą pewnością wpływ na taki stan rzeczy mają złe warunki atmosferyczne w okresie jesienno-zimowym oraz szybko zapadający zmierzch, skutkujący słabą widocznością pieszych.

grafika

Wypadki z powodu niesprawności technicznej pojazdu

W całym 2023 roku Policja zarejestrowała jedynie 46 wypadków (o 10 więcej niż przed rokiem), w których za główną przyczynę uznano niesprawność techniczną pojazdu. W tych zdarzeniach śmierć poniosły 4 osoby, a 63 odniosły rany. Powyższe liczby nie uwzględniają sytuacji, w których oględziny na miejscu wypadku wykazały usterki techniczne pojazdu, które jednak nie były bezpośrednią przyczyną zdarzenia. Ogółem w pojazdach biorących udział w wypadkach odnotowano 283 usterki.

grafika

Wypadki z pozostałych przyczyn

Oprócz kierujących, pieszych, pasażerów i usterek technicznych powodami wypadków bywają także inne przyczyny, wśród których policyjne statystyki najczęściej wymieniają zwierzęta i obiekty na drodze. Ich odsetek jest bardzo wysoki i wynosi odpowiednio 54,3%.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o przyczyny wypadków drogowych

W których województwach dochodzi do największej liczby wypadków?
W jaki dzień tygodnia jest najwięcej wypadków?
Czy kierowcy z niewielką ilością alkoholu we krwi stanowią duże zagrożenie?
Kiedy dochodzi do największej ilości wypadków drogowych?
PODSUMOWANIE
  • Do wypadków drogowych dochodzi najczęściej z winy człowieka, przez usterki techniczne pojazdów i obiekty czy zwierzęta znajdujące się na drodze.
  • W 2023 roku doszło do 2074 wypadków z udziałem pijanych użytkowników dróg.
  • W 2023 roku kierujący spowodowali 19 058 wypadków.
  • Piesi w 2023 roku byli winni 1007 wypadkom.
  • Niesprawne technicznie pojazdy przyczyniły się do 46 wypadków w 2023 roku.
  • Wypadki zdarzały się też z innych przyczyn, np. z powodu pojawienia się na drodze zwierząt lub obiektów. Takich zdarzeń w 2023 roku było 481.
Michal Rosiak
Autor artykułu: Michal Rosiak

Dba, by każdy artykuł poradnikowy pojawiający się w naszym serwisie miał odpowiednią wartość merytoryczną i nie urągał zasadom języka polskiego. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Historia oraz Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu na kierunku Zarządzanie. Posiada sześcioletnie doświadczenie w prasie tradycyjnej i internetowej.

Wystaw ocenę

Dołącz do dyskusji

12 komentarzy

avatar autora komentarza

Uprzejmie informujemy, że komentarze zawierające wulgaryzmy lub informacje niezgodne z zasadami języka polskiego nie będą publikowane w serwisie.

avatar autora komentarza
Kierowcy powyżej 65 roku życia i nawet 90 roku życia nie powodują wypadków zwykle sami wycofują sie z ruchu kiedy zauważaja niesprawnośc. A dla nich jest to egzystencja szczególnie dla ludzi samotnych. Zwykle nie jeżdzą po zmroku i na dalsze trasy Zwykle jest to sklep czy lekarz.
Z policyjnych statystyk wypadków wynika, że kierujący powyżej 60. roku życia w 2022 roku spowodowali o blisko 500 wypadków więcej niż najmłodsi kierowcy w wieku 18-24 lata (odpowiednio 3 551 kontra 3 059). Są one również bardziej tragiczne – zginęło w nich o 35 więcej osób (281 vs. 316). Również rannych było więcej o 117 os. (4 027 vs. 3 910). W 2021 r. proporcje były odwrotne. Populacyjnie jednak promil najstarszych sprawców jest najniższy wśród uprawnionych do kierowania (36,4 ‰ w przypadku starszych, a 120,1 ‰ wśród młodszych).
avatar autora komentarza
Kto powoduje najwięcej wypadków śmiertelnych na drodze?
Zgodnie z informacjami zawartymi w raporcie rocznym Policji, w 2022 roku sprawcami największej liczby wypadków ze skutkiem śmiertelnym, w odniesieniu do populacji wiekowej, byli kierowcy w wieku 18-24 lat.
avatar autora komentarza
Głupia nadinterpretacja pierwszej statystyki! Porównywanie % ma sens jedynie w odniesieniu stosunku liczby posiadających prawo jazdy wśród obu płci do liczby uprawnionych do posiadania tych uprawnień wśród obu płci.
avatar autora komentarza
Zgadza sie. Takze nalezy brac pod uwage liczbe przejechanych km. Kobiety, ze wzgledu na brak umiejętności, czesto jada znacznie wolniej, glownie po miescie, nie wypdzedzaja itd, a jak trzeba cos szybciej czy dalej, to kierownice oddaja mezczyznie.
avatar autora komentarza
Ile wypadków powodują kierowcy po 70 roku życia , bo z tego co widzę to możni naszego państwa oraz wielu dyskutantów obwiniają tą grupę ludzi , chcą ograniczeń oraz badań tych kierowców jakby to oni byli największym zagrożeniem na polskich drogach czego nie widzę na miejscu wypadków.
Według danych policyjnych z 2020 roku osoby po 60. roku życia (w raporcie nie wyodrębniono kierowców po 70. roku życia) spowodowali 3478 wypadków, czyli 14,8% wszystkich zdarzeń, do których doszło w danym roku.
avatar autora komentarza
Ciekawe.Aż 5,5% to sprawcy po alkocholu a tylko 94,5% to sprawcy trzeźwi.I o czym to świadczy?Ano o tym że musimy więcej pić to będzie bezpieczniej na drogach.
avatar autora komentarza
A gdzie statystyki ile w ogóle jest w Polsce kierowców mężczyzn, a ile kobiet?
Policja nie przedstawia tego rodzaju statystyk w rocznych raportach. Podane są jedynie dane na temat wypadkowości.
avatar autora komentarza
nie seksistowski stereotyp, wypadek spowodowany brawurą a brak umiejetności sprawnego poruszania się pojazdem (stąd brak brawury) to nie to samo...

Chcesz wydawać mniej na ubezpieczenie OC/AC nawet o 50%? To proste!
Oblicz ceny w 3 minuty!

Porównaj ceny OC/AC