Przyczyny i sprawcy wypadków w Polsce w 2021 roku

Od czego zależy bezpieczeństwo na drodze? Które czynniki wpływają w największym stopniu na statystyki wypadków i kolizji? Bazując na oficjalnych danych Policji, staramy się odpowiedzieć na tak postawione pytania. W końcu jest to sprawa życia i śmierci. Dosłownie.

Zanim jednak zabierzemy się za formułowanie odpowiedzi, należy zidentyfikować i nazwać wszystkie główne czynniki sprawcze wypadków. W raporcie “Wypadki drogowe w Polsce w 2021 roku” opracowanym przez Biuro Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji wymienia się trzy główne przyczyny wypadków. Są to: czynnik ludzki, pojazd – w rozumieniu jego sprawności technicznej – oraz pozostałe przyczyny, jak obiekty na drodze. 

Jak łatwo się domyślić, najbardziej zawodnym elementem w tym zestawieniu jest człowiek. To ludzka brawura, nieodpowiedzialność, złe decyzje i, w co trudno uwierzyć, uczestnictwo w ruchu drogowym pod wpływem alkoholu, powodują najwięcej nieszczęść na drodze. Warto choćby wspomnieć o 2488 wypadkach w 2021 roku z udziałem pijanych użytkowników dróg. Liczby potwierdzają powyższą tezę – czynnik ludzki odgrywał kluczową rolę przy 97,3% wypadków komunikacyjnych. 

przyczyny wypadków drogowych 2021

Wypadki z winy kierujących

W całym ubiegłym roku w Polsce z winy kierujących pojazdami doszło do 20 623 wypadków, co daje aż 90,4% z łącznej liczby 22 816 wypadków. Wspominający o tych statystykach, warto nadmienić, że w porównaniu do roku 2020 mamy do czynienia z niewielkim spadkiem – o 3% – liczby wypadków. Spadek odnotowano również wśród rannych i ofiar śmiertelnych. W 2021 zginęło o 246 osób mniej niż przed rokiem. Było też o 48 mniej rannych.

Jakie zachowania kierujących pojazdami przełożyły się na tak wysoki odsetek sprokurowanych przez nich wypadków? Głównie były to:

  • nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu (27%),
  • niedostosowanie prędkości do warunków ruchu drogowego (25,5%),
  • nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu dla pieszych (10,2%),
  • niezachowanie bezpiecznej odległości pomiędzy pojazdami (7,8%),
  • nieprawidłowe wyprzedzanie (4,9%),
  • nieprawidłowe skręcanie (3,2%).

Nie bez znaczenia jest także statystyka dotycząca płci kierujących. Sprawcami aż 73,6% wszystkich wypadków z winy kierujących byli mężczyźni. Kobiety odpowiadały jedynie za 22,6% wypadków. Wniosek nasuwa się sam – kto jeszcze tego nie zrobił, niech odstawi krzywdzący stereotyp o wątpliwych umiejętnościach kierowczyń.

struktura płci wśród sprawców wypadków komunikacyjnych

Prym wśród kierowców powodujących wypadki wiodą z kolei tzw. ”młodzi kierowcy”, czyli kierujący pojazdami w przedziale wiekowym 18-24 lata. W 2021 roku ich zachowanie na drodze było przyczyną aż 3653 wypadków, co stanowi 17,7% wszystkich wypadków powstałych z winy kierujących. Zginęły w nich 382 osoby, a 4630 zostało rannych. 

Głównym grzechem kierujących z małym stażem jest wspomniane wcześniej niedostosowanie prędkości do panujących na drodze warunków atmosferycznych – w ten sposób doszło do 38,2% wypadków spowodowanych przez użytkowników pojazdów w wieku 18-24 lata. Według Policji ta grupa charakteryzuje się bardzo brawurowym stylem jazdy, co w połączeniu z niewielkim doświadczeniem i podejmowaniem złych decyzji daje tragiczne skutki. Świadczyć o tym może chociażby fakt, że w wypadkach spowodowanych przez kierowców w wieku 18-24 lata z powodu niedostosowania prędkości do panujących na drodze warunków atmosferycznych zabici stanowią ponad połowę (55,5%).

Wiele ukazuje również statystyka przedstawiająca rodzaj pojazdu, którym poruszali się kierowcy-sprawcy. Stawka została zdecydowanie zdominowana przez kierujących samochodami osobowymi, którzy odpowiadają za 73,1% wszystkich wypadków, co w liczbach bezwzględnych oznacza 15 066 wypadków, w których życie straciło 1370 osób, a poszkodowanych zostało aż 18 302 osoby. Na drugim miejscu w tym niechlubnym zestawieniu uplasowali się kierowcy samochodów ciężarowych o DMC do 3,5 t, których należy obarczyć odpowiedzialnością za 6,3% wypadków. 

CZY WIESZ, ŻE …

Najmniejszą grupą wśród sprawców wypadków byli pasażerowie, którzy w 2021 roku spowodowali 125 wypadków.

Kiedy najczęściej dochodzi do wypadków z winy kierowców? Najwięcej nieszczęść na drodze kierujący spowodowali w czerwcu 2021 roku – 2388 wypadków. Czyżby sprzyjająca aura były zaproszeniem do szybszej i brawurowej jazdy?

miesięczny rozkład wypadków w 2021 roku

Wypadki z winy pieszych

Wymieniając winnych powypadkowych statystyk nie można pominąć kolejnej grupy uczestników ruchu drogowego – pieszych. W 2021 ich zachowanie spowodowało 1218 wypadków, co w porównaniu z liczbą wypadków sprokurowanych przez kierowców samochodów – 20 623 – wydaje się mało znaczącym wynikiem, ale należy go wziąć pod uwagę. W świetle tych danych widać bowiem wyraźnie, że piesi są nie tylko ofiarami wypadków, ale również ich sprawcami. 

Najczęstszą przyczyną wypadków wynikłych z winy pieszych były:

  • wejście na jezdnię bezpośrednio przed jadącym pojazdem (50,4% wszystkich wypadków spowodowanych przez pieszych),
  • wkroczenie na jezdnię zza przeszkody lub pojazdu (10,9%),
  • przekraczanie jezdni w miejscu niedozwolonym (11,4%),
  • wejście na jezdnię na czerwonym świetle (8,7%).

Wśród pozostałych istotnych zachowań będących bezpośrednią przyczyną wypadków należy wymienić: leżenie, siedzenie, klęczenie, stanie na jezdni, chodzenie nieprawidłową stroną drogi, zatrzymanie się lub cofnięcie podczas przechodzenia przez jezdnię. Tragiczne w skutkach są zwłaszcza zdarzenia, w których rozpędzony pojazd uderza w leżących, stojących lub siedzących na jezdni ludzi – śmiertelność w tych wypadkach wynosi 50%.

Wśród pieszych powodujących wypadki płcią dominującą, analogicznie do sytuacji kierujących powodujących wypadki, byli mężczyźni, którzy odpowiadają za 67,7% wypadków. Piesze zainicjowały 30,7% sytuacji wypadkowych. Co ciekawe najwięcej wypadków z winy pieszych spowodowali piesi mający od 40 do 59 lat. 

Nieco inaczej niż w przypadku kierowców-sprawców przedstawia się statystyka dot. miesięcy, w których piesi najczęściej powodują wypadki. W przypadku osób zmotoryzowanych szczyt spowodowanych przez nich wypadków notowany był na miesiące letnie, natomiast w statystyce ukazującej winę pieszych najwięcej zdarzeń zarejestrowano w grudniu i listopadzie. Z całą pewnością wpływ na taki stan rzeczy mają złe warunki atmosferyczne w okresie jesienno-zimowym oraz szybko zapadający zmierzch, skutkujący słabą widocznością pieszych. 

Wypadki z powodu niesprawności technicznej pojazdu

W całym 2021 roku Policja zarejestrowała jedynie 41 wypadków, w których za główną przyczynę uznano niesprawność techniczną pojazdu. W tych zdarzeniach śmierć poniosło 7 osób, a 40 odniosło rany. Powyższe liczby nie uwzględniają sytuacji, w których oględziny na miejscu wypadku wykazały usterki techniczne pojazdu, które jednak nie były bezpośrednią przyczyną zdarzenia. Ogółem w pojazdach biorących udział w wypadkach odnotowano 626 usterek. 

wypadki spowodowane niesprawnością techniczną pojazdu

Wypadki z pozostałych przyczyn

Oprócz kierujących, pieszych, pasażerów i usterek technicznych powodami wypadków bywają także inne przyczyny, wśród których policyjne statystyki najczęściej wymieniają zwierzęta i obiekty na drodze. Ich odsetek jest bardzo wysoki i wynosi odpowiednio 45,6%.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o przyczyny wypadków drogowych

Jakie są najczęstsze przyczyny wypadków drogowych, do których dochodzi z winy kierowców?

Wśród najczęstszych powodów, przez które doszło do wypadków drogowych w 2021 roku, można wymienić: nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu, niedostosowanie prędkości do warunków ruchu, niezachowanie bezpiecznej odległości między pojazdami, nierozsądne wyprzedzanie czy skręcanie i nieustąpienie pierwszeństwa na przejściu dla pieszych.

Jakie są największe błędy pieszych, przez które może dojść do wypadku?

Błędy pieszych, które najczęściej doprowadzały do wypadków w 2021 roku, to: wchodzenie na jezdnię tuż przed przejeżdżającym pojazdem albo zza pojazdu lub innej przeszkody i przekraczanie jezdni w niedozwolonym miejscu albo na czerwonym świetle.

Czy kierowcy siadający za kierownicą, mając niewielką ilość alkoholu we krwi, naprawdę stwarzają duże zagrożenie?

Aż 7,8% kierowców, którzy spowodowali wypadki w 2021 roku, było pod wpływem alkoholu – a mówimy tu tylko o wypadkach, pomijając mniej poważne stłuczki. Może dzięki trzeźwości udałoby się uniknąć choć części zgonów i uszczerbków na zdrowiu, których doświadczyli uczestnicy ruchu drogowego w tamtym roku.

Kiedy dochodzi do największej ilości wypadków drogowych?

Okresami, w których wydarza się najwięcej wypadków z winy kierujących, są wakacje, a dokładnie czas od czerwca do października. Natomiast najwięcej pieszych powoduje wypadki, do których dochodzi w zimowych miesiącach, gdy widoczność na drogach jest mniejsza.

PODSUMOWANIE
  • Do wypadków drogowych dochodzi najczęściej z winy człowieka, przez usterki techniczne pojazdów i obiekty czy zwierzęta znajdujące się na drodze.
  • W 2021 roku doszło do 2488 wypadków z udziałem pijanych użytkowników dróg.
  • W 2021 roku kierujący spowodowali 20 623 wypadki.
  • Piesi w 2021 roku piesi byli winni 1218 wypadkom.
  • Niesprawne technicznie pojazdy przyczyniły się do 41 wypadków w 2021 roku.
  • Wypadki zdarzały się też z innych przyczyn, np. z powodu pojawienia się na drodze zwierząt lub obiektów. Takich zdarzeń w 2021 roku było 266.
zdjęcie autora
Autor artykułu: Michal Rosiak

Content manager w porównywarce ubezpieczeń Mubi.pl. Dba, by każdy artykuł poradnikowy pojawiający się w naszym serwisie miał odpowiednią wartość merytoryczną i nie urągał zasadom języka polskiego. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Historia oraz Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu na kierunku Zarządzanie. Posiada sześcioletnie doświadczenie w prasie tradycyjnej i internetowej.

Wystaw ocenę
24,50
Loading...

Dołącz do dyskusji

7 komentarzy

avatar autora komentarza

Uprzejmie informujemy, że komentarze zawierające wulgaryzmy lub informacje niezgodne z zasadami języka polskiego nie będą publikowane w serwisie.


avatar autora komentarza
nie seksistowski stereotyp, wypadek spowodowany brawurą a brak umiejetności sprawnego poruszania się pojazdem (stąd brak brawury) to nie to samo...
avatar autora komentarza
A gdzie statystyki ile w ogóle jest w Polsce kierowców mężczyzn, a ile kobiet?
Policja nie przedstawia tego rodzaju statystyk w rocznych raportach. Podane są jedynie dane na temat wypadkowości.
avatar autora komentarza
Ciekawe.Aż 5,5% to sprawcy po alkocholu a tylko 94,5% to sprawcy trzeźwi.I o czym to świadczy?Ano o tym że musimy więcej pić to będzie bezpieczniej na drogach.
avatar autora komentarza
Ile wypadków powodują kierowcy po 70 roku życia , bo z tego co widzę to możni naszego państwa oraz wielu dyskutantów obwiniają tą grupę ludzi , chcą ograniczeń oraz badań tych kierowców jakby to oni byli największym zagrożeniem na polskich drogach czego nie widzę na miejscu wypadków.
Według danych policyjnych z 2020 roku osoby po 60. roku życia (w raporcie nie wyodrębniono kierowców po 70. roku życia) spowodowali 3478 wypadków, czyli 14,8% wszystkich zdarzeń, do których doszło w danym roku.
avatar autora komentarza
Głupia nadinterpretacja pierwszej statystyki! Porównywanie % ma sens jedynie w odniesieniu stosunku liczby posiadających prawo jazdy wśród obu płci do liczby uprawnionych do posiadania tych uprawnień wśród obu płci.