Nieważne OC mimo zakupionego ubezpieczenia? Brak informacji o OC w CEPiK
Brak OC może przysporzyć sporo problemów. Zwłaszcza teraz, gdy kierowcy nie muszą już wozić ze sobą polisy OC. W końcu nic miłego w tym, jeśli podczas kontroli drogowej funkcjonariusz odkryje, że kierowca jeździ samochodem bez ważnego ubezpieczenia obowiązkowego.
W tym artykule przeczytasz:
- Dlaczego ubezpieczenie OC jest obowiązkowe?
- Jakie są konsekwencje wypadku bez OC w 2025 roku?
- Kto może sprawdzić, czy masz OC?
- Jak funkcjonariusze sprawdzają, czy kierowca posiada ubezpieczenie OC?
- Co to jest brak ciągłości OC?
- Co robić, jeśli zostanie wykryty brak ciągłości OC?
- Kiedy policja wypisze mandat za nieważne OC?
- Jakie są powody braku informacji o ważnym OC w bazie CEPiK-u?
- Jak sprawdzić, czy informacja o polisie widnieje w bazie CEPiK-u?
- Co grozi kierowcy, który nie wykupił OC?
- Czy można się odwołać od kary za brak OC?
O ile często słyszy się o przypadkach braku ubezpieczenia OC wśród kierowców, może się również zdarzyć, że choć właściciel pojazdu kupi i opłaci ubezpieczenie, informacji na ten temat nie będzie w bazie CEPiK-u. Dlaczego i co z tym zrobić? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w artykule.
Dlaczego każdy kierowca musi mieć OC?
Ubezpieczenie OC chroni odpowiedzialność cywilną kierowcy w razie, gdyby ten spowodował kolizję. Posiadacz ubezpieczenia w większości przypadków może liczyć na wsparcie finansowe ubezpieczyciela, który wypłaci poszkodowanym rekompensatę z OC sprawcy. Często kwoty, na jakie opiewa odszkodowanie, mocno wykraczają poza możliwości finansowe przeciętnego Kowalskiego, dlatego ubezpieczenie jest niezbędne.
Pamiętaj, że OC chroni zarówno interes sprawcy wypadku, który bez ubezpieczenia musiałby opłacić roszczenia ofiar lub ich bliskich z własnej kieszeni, jak i poszkodowanego, który pewnie nie mógłby liczyć na szybki zwrot kosztów naprawy czy leczenia bez udziału towarzystwa ubezpieczeniowego. Właśnie dlatego ubezpieczenie OC jest obowiązkowe i musi je mieć każdy właściciel pojazdu mechanicznego zarejestrowanego w Polsce.
Nie mam OC, spowodowałem wypadek – co teraz?
Prawo chroni poszkodowanych w wypadku lub kolizji drogowej bez względu na to, czy sprawca dopełnił obowiązku ubezpieczeniowego. Oznacza to, że poszkodowany zawsze otrzyma odszkodowanie – w takim przypadku wypłaci je po prostu nie ubezpieczyciel sprawcy (bo go nie ma), lecz Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG). Czy więc sprawcy się upiecze? Nic z tych rzeczy!
Po wypłacie odszkodowania Fundusz zwróci się bowiem do kierowcy, który spowodował wypadek z tzw. roszczeniem regresowym, czyli po prostu żądaniem zwrotu poniesionych kosztów. A że te mogą być gigantyczne, naprawdę nie opłaca się ryzykować i jeździć bez OC. Zwłaszcza że nawet bez wypadku grozi za to wysoka kara – szczegóły poniżej.
Ważność OC – kto może to sprawdzić?
Skoro ubezpieczenie OC jest obowiązkowe, to oczywiście muszą istnieć służby, które zajmują się kontrolą tego, czy każdy właściciel pojazdu rzeczywiście je wykupił. Taką rolę pełni przede wszystkim Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG), który wykorzystując komputerową bazę danych, z łatwością wykrywa kierowców uchylających się od spełnienia swojego ustawowego obowiązku i wlepia im wysokie kary. Ale to nie wszystko.
Kontrolę ważności ubezpieczenia OC mogą przeprowadzić również m.in.:
- policja,
- służby celne,
- inspektorzy transportu drogowego,
- urzędnicy dokonujący rejestracji auta.
A co najważniejsze, kontrolę ubezpieczenia OC może przeprowadzić każdy, kto tylko zna numer rejestracyjny danego pojazdu. Wystarczy go wpisać na stronie UFG. Może to być przydatne nie tylko, jeśli chcesz się upewnić, czy Twoje OC jest ważne, ale też np. podczas kolizji, żeby zweryfikować twierdzenia sprawcy zdarzenia.
Ważność polisy OC – jak funkcjonariusz sprawdza, czy kierowca ma ubezpieczenie?
Jednym z podmiotów uprawnionych do sprawdzenia, czy kierowca posiada ubezpieczenie chroniące odpowiedzialność cywilną, jest policjant. Podczas kontroli drogowej funkcjonariusz ma prawo zweryfikować ważność polisy zatrzymanego kierowcy. Policja korzysta z bazy Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK), gdzie znajdują się informacje dotyczące aut, w tym również ubezpieczenia samochodu.
Małgorzata wykupiła OC w innym towarzystwie ubezpieczeniowym niż dotychczas. Nowy ubezpieczyciel miał 14 dni na poinformowanie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego o wykupionej polisie. Dwa dni po zmianie firmy ubezpieczeniowej Małgorzata została poddana kontroli drogowej, w czasie której okazało się, że informacja o nowym OC jeszcze nie wpłynęła do CEPiK-u. Kobieta wyjaśniła funkcjonariuszowi zaistniałą sytuację. Na szczęście po sporządzeniu wniosku o wyjaśnienie tej sprawy do UFG okazało się, że ubezpieczenie samochodu było ważne, a Małgorzata nie musiała płacić kary za brak OC.
Brak ciągłości OC – co to takiego?
W razie kontroli ubezpieczenia u kierowcy może zostać stwierdzony tzw. brak ciągłości OC. Oznacza to ni mniej, ni więcej tylko przerwę w obowiązkowym ubezpieczeniu samochodu, która zostanie wykryta niezależnie od czasu jej trwania, więc może wynieść nawet tylko 1 dzień. Nie ma to większego znaczenia, bo zgodnie z prawem brak ubezpieczenia OC samochodu choćby przez 24 godziny jest niedopuszczalny i podlega karze. Niestety, ale od tej zasady nie ma praktycznie żadnych odstępstw – niewielkie dotyczą tylko m.in. samochodów historycznych.
Co robić w razie braku ciągłości OC?
Przede wszystkim – jeśli to Ty sam wykryjesz, że nie masz ważnego OC – należy natychmiast zmienić ten stan i jak najszybciej wykupić polisę. Wygodnie możesz to zrobić za pomocą porównywarki ubezpieczeń online, gdzie kupisz OC już w kilka minut bez wychodzenia z domu. Czy wówczas będziesz już bezpieczny? Niekoniecznie, bo system UFG może wykryć przerwę w ubezpieczeniu nawet, gdy już jej nie ma – kary są jednak naliczane wyłącznie za bieżący rok, więc jeśli przerwa wystąpiła przed 1 stycznia, możesz odetchnąć z ulgą.
Brak ważnego OC – czy kierowca otrzyma mandat?
Co jeśli policjant stwierdzi, że OC kontrolowanego kierowcy jest nieważne? Może się tak stać z dwóch powodów:
- jeśli właściciel pojazdu rzeczywiście nie wykupił polisy,
- jeśli właściciel nabył OC, ale informacja o zakupie nie została umieszczona w bazie CEPiK-u.
Czy kierowca otrzyma mandat za nieważne OC? Konsekwencje zależą od przyczyny braku ubezpieczenia. W pierwszym przypadku, czyli wtedy, gdy faktycznie nie wykupił OC – z pewnością tak. A oprócz tego zostanie na niego nałożona kara za brak OC. O tym, jakie kary grożą za brak obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego, będzie mowa nieco później.
Jeśli jednak kierowca podczas kontroli twierdzi, że wykupił ubezpieczenie, kwestię nieważnego OC trzeba będzie wyjaśnić. Najlepszym wyjściem byłoby okazanie polisy. Przepisy obowiązujące od 1 października 2018 roku zwalniają jednak kierowców z obowiązku wożenia ze sobą tego dokumentu, dlatego może okazać się, że udowodnienie posiadania ważnego ubezpieczenia jest niemożliwe. Wówczas przeprowadzający kontrolę policjant może zweryfikować tę informację w bazie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Gdy i tam nie pojawi się informacja o zakupie OC, policjant sporządzi wniosek do UFG, a wyjaśnienie nieścisłości będzie już leżało po stronie tej instytucji.
Dlaczego w bazie CEPiK-u nie ma informacji o zakupionym OC?
Zgodnie z postanowieniami ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych to ubezpieczyciel, który podpisał z właścicielem pojazdu umowę OC, powinien najpóźniej w ciągu 14 dni przekazać informację o ubezpieczeniu do UFG, skąd dane ubezpieczonego trafiają do CEPiK-u. Zatem jeśli ubezpieczyciel nie wywiąże się ze swojego obowiązku lub nie dotrzyma terminu, albo przekaże błędne dane, które uniemożliwią zidentyfikowanie ubezpieczonego, w bazach może pojawić się informacja o nieważnym OC.
Czy można sprawdzić informacje o własnym pojeździe w bazie CEPiK-u?
Najlepiej nie dopuścić do sytuacji, w której w bazach nie będzie informacji o zakupionym ubezpieczeniu. Jak to zrobić? Wystarczy samodzielne sprawdzić w bazach UFG i CEPiK, czy znalazły się tam informacje o nowej polisie. Jeśli ich nie ma, można wziąć sprawy w swoje ręce – jak najszybciej zwrócić się do ubezpieczyciela, nie angażując w to policji.
Jak samemu sprawdzić ważność ubezpieczenia OC? Do dyspozycji kierowców jest aplikacja mPojazd (część aplikacji mObywatel). Ale posiadacze samochodów mogą również skorzystać ze strony historiapojazdu.gov.pl, która udostępnia dane samochodu po wprowadzeniu daty pierwszej rejestracji, numeru rejestracyjnego i numeru VIN, a także strony UFG.
Warto też mieć na uwadze opisane wyżej sytuacje i mimo braku obowiązku rozważyć wożenie w samochodzie polisy OC. To najłatwiejszy sposób na udowodnienie zakupu ubezpieczenia.
Ekspert Mubi radzi:
Kary za brak OC – jakie kary grożą kierowcy, który nie kupił ubezpieczenia?
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny kontroluje dane właścicieli pojazdów i sprawdza, czy każdy z nich wykupił obowiązkowe ubezpieczenie samochodu. To właśnie UFG wysyła wezwanie do zapłaty kary za brak ubezpieczenia OC. To, jak dużą sumę będzie musiał zapłacić posiadacz samochodu, który nie wykupił ochrony odpowiedzialności cywilnej, zależy od:
- minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku,
- rodzaju pojazdu bez ważnego OC,
- liczby dni bez ubezpieczenia.
Od 1 stycznia 2025 roku za brak OC motocykli i innych tego typu pojazdów UFG nałoży karę 310 zł (za przerwę w ochronie krótszą niż 3 dni), 780 zł (za brak OC od 4 do 14 dni) lub 1560 zł (za przerwę dłuższą niż 14 dni).
Jeśli właściciel samochodu osobowego nie wykupi ubezpieczenia, otrzyma karę w wysokości 1870 zł (za brak OC przez czas krótszy niż 3 dni), 4670 zł (jeśli przerwa w ubezpieczeniu będzie trwała od 4 do 14 dni) lub 9330 zł (za zwłokę w zakupie OC powyżej 14 dni).
Najwyższe kary dotyczą właścicieli pojazdów ciężarowych, bo wzrosły one do: 2800 zł (do 3 dni przerwy), 7000 zł (4–14 dni bez OC) oraz 14 000 zł (powyżej 2 tygodni).
Kary pieniężne za brak OC to jednak nie wszystko. Kierowcy nieposiadający OC, którzy spowodują wypadek, będą zobowiązani do zwrotu odszkodowania, które wypłaci poszkodowanym Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, w ramach wspomnianego wcześniej regresu ubezpieczeniowego. A te koszty mogą być wielokrotnie wyższe.
Więcej na temat kar za brak OC dowiesz się z naszego artykułu: Kara za brak OC 2025 – ile wynosi i jak jej uniknąć?
Odwołanie od kary za brak OC
Jak widać, kary za nawet najkrótszą przerwę w ochronie OC są bardzo dotkliwe. Wielu kierowców zastanawia się zatem, czy istnieje jakakolwiek możliwość, żeby ich nie płacić? To zależy.
- Jeśli kara została nałożona omyłkowo, wystarczy poinformować UFG o dopełnieniu obowiązku zawarcia polisy – można przesłać zdjęcie lub skan fizycznego dokumentu albo wskazać ubezpieczyciela, który go wystawił – lub o fakcie pozbycia się pojazdu, w wyniku którego, nie jesteś już jego właścicielem (np. sprzedaż, darowizna, wyrejestrowanie).
- Jeśli kara została nałożona prawidłowo, możesz jedynie odwołać się od decyzji UFG, wnioskując o umorzenie, zmniejszenie, rozłożenie płatności na raty lub zmianę terminu zapłaty.
Jakie są szanse, że UFG przychyli się do Twojego wniosku? To zależy, jak go uzasadnisz. Niestety, ale jedynym powodem, który może nakłonić Fundusz do zmiany decyzji o karze jest wyjątkowo trudna sytuacja materialna, majątkowa lub życiowa ukaranego. Jeżeli zatem zapłata grzywny rzeczywiście przerasta Twoje możliwości finansowe, np. z powodu wysokiego zadłużenia, poważnej choroby czy rodziny na utrzymaniu, udokumentuj to, a być może UFG rozpatrzy Twoją prośbę pozytywnie.
- Ubezpieczenie OC chroni interes zarówno sprawcy, jak i poszkodowanego.
- Policja podczas kontroli drogowej może sprawdzić, czy kierowca posiada OC. Kierowca, który nie wykupił OC, otrzyma karę pieniężną.
- Brak OC może wynikać z winy właściciela pojazdu, który zapomniał wykupić ubezpieczenie, ale także z winy ubezpieczyciela, który spóźnił się z przekazaniem informacji do UFG lub przekazał nieprawidłowe dane.
- Jeśli kierowca kupił OC, a funkcjonariusz nie znalazł w bazie CEPiK informacji o aktualnej polisie, wypisze on wniosek do UFG. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wyjaśni sprawę. Kierowca wówczas nie otrzyma mandatu.
- Po zakupie polisy warto skontrolować informacje, jakie widnieją do bazy CEPiK.
- Wgląd w informacje o pojeździe jest możliwy poprzez platformę Historia Pojazdu lub poprzez usługę mPojazd.
- Kary za brak OC zależą od aktualnie obowiązującej wysokości minimalnego wynagrodzenia, rodzaju pojazdu, a także długości przerwy w ubezpieczeniu.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o nieważne OC mimo zakupu ubezpieczenia
Przede wszystkim nie panikuj i zachowaj spokój! Jeśli zakupiłeś i opłaciłeś polisę przedstaw policji dokument potwierdzający zawarcie umowy. Kiedy okaże się że nie posiadasz wersji papierowej dokumentu, sprawdź e-mail. Jeśli kupiłeś ubezpieczenie online, towarzystwo prawdopodobnie wysłało Ci dokumenty w wiadomości elektronicznej. Możesz również poprosić, aby funkcjonariusz skierował do UFG zapytanie w celu wyjaśnienia sytuacji.
Zdecydowanie tak. Szczególnie gdy sprzedający nie dostarczył Ci dokumentów potwierdzających zawarcie umowy, a jednocześnie zapewnia, że pojazd jest ubezpieczony. To bardzo ważne. Jeśli okaże się, że mimo zapewnień poprzedniego właściciela pojazd nie jest objęty ochroną, istnieje ryzyko, że UFG nałoży na Ciebie karę. Oznacza to, że możesz otrzymać wezwanie do zapłaty za brak ubezpieczenia od momentu, kiedy stałeś się formalnym właścicielem auta.
Jeśli problem wynika z błędu po stronie ubezpieczyciela, należy zgłosić sprawę do firmy ubezpieczeniowej i poprosić o korektę. W razie potrzeby możesz również złożyć reklamację. Pamiętaj, aby dokładnie opisać sytuację i w miarę możliwości załączyć niezbędne dokumenty, np. potwierdzenie płatności za polisę.
Dołącz do dyskusji