O czym musi pamiętać właściciel ubezpieczonej nieruchomości?

obowiązki ubezpieczającego mieszkanie

Wykupując ubezpieczenie dla domu lub mieszkania, jego właściciel chce zabezpieczyć się finansowo na wypadek niespodziewanych zdarzeń w nieruchomości. Sam zakup polisy to jednak nie wszystko. Jakich warunków wynikających z umowy lub z przepisów prawa musi przestrzegać ubezpieczony? Co będzie mu grozić, jeśli nie dopełni swoich obowiązków i dojdzie do szkody w ubezpieczonym lokalu? Odpowiadamy!

Najważniejsze informacje:
  • Ubezpieczający ma obowiązek przekać ubezpieczycielowi wszystkie wymagane informacje na temat nieruchomości przy zakupie polisy, a także poinformować go o ewentualnych zmianach.
  • Właściciel domu lub mieszkania ma obowiązek wykonywać w nim regularne przeglądy techniczne wynikające np. z reguł Prawa budowlanego.
  • Brak obowiązkowych przeglądów instalacji może skutkować problemami z odszkodowaniem w razie szkody w mieszkaniu.
  • Ubezpieczenie ruchomości domowych od kradzieży wymaga zastosowania odpowiednich zabezpieczeń w nieruchomości.
  • Każdy ubezpieczyciel określa w OWU, jakie są obowiązki ubezpieczonego przy zgłaszaniu szkody z ubezpieczenia mieszkania.
  • Nieprzestrzeganie obowiązków zapisanych w OWU może oznaczać utratę prawa do odszkodowania.

Ubezpieczenie domu lub mieszkania – jakie są obowiązki właściciela?

W samej nieruchomości, a także w przynależnych do niej pomieszczeniach, budynkach gospodarczych czy na posesji może dojść do różnego rodzaju szkód. Usunięcie skutków zdarzeń losowych w rodzaju zalania czy pożaru, usterek sprzętu AGD lub RTV, dewastacji mienia przez wandali, czy innych nieprzewidzianych sytuacji może naprawdę sporo kosztować, dlatego warto przygotować się na taką okoliczność, wykupując odpowiednie ubezpieczenie mieszkania lub domu.

Polisa mieszkaniowa ochroni ubezpieczonego przed finansowymi konsekwencjami różnych przykrych zdarzeń. W zależności od wybranego zakresu ochrony, właściciel nieruchomości będzie mógł liczyć choćby na wypłatę odszkodowania za uszkodzenia wyrządzone przez żywioły, czy pokrycie strat doznanych w wyniku kradzieży, ale także m.in. pomoc fachowców w ramach Home Assistance, czy rekompensatę szkód wyrządzonych innym osobom dzięki OC w życiu prywatnym. Ale czy zawsze?

Trzeba pamiętać, że pomoc ubezpieczyciela będzie zawsze warunkowana spełnieniem określonych przez niego warunków. Te są dokładnie wymienione w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU), czyli dokumencie, z którym powinien zapoznać się ubezpieczający przed zwarciem umowy. Choć każde towarzystwo może kształtować własne zasady, w praktyce wszędzie są one podobne, dlatego obowiązki spoczywające na ubezpieczającym nieruchomość można podzielić na 4 kategorie. Jakie?

obowiązki ubezpieczającego nieruchomość - infografika
  1. Obowiązek informacyjny – przekazanie ubezpieczycielowi prawdziwych i aktualnych informacji na temat ubezpieczanej nieruchomości.
  2. Obowiązek właściwego utrzymania ubezpieczonego mienia – może dotyczyć np. konieczności przeprowadzania regularnych kontroli instalacji.
  3. Obowiązek zabezpieczenia mienia – dotyczy ochrony przed kradzieżą z włamaniem.
  4. Obowiązki po szkodzie – dotyczą postępowania po wystąpieniu zdarzenia ubezpieczeniowego.
CZY WIESZ, ŻE …

Obowiązki ubezpieczonego zapisane w OWU to nie wszystko. W jego gestii leżą też standardowe czynności związane z posiadaniem i utrzymaniem mienia w rodzaju dbałości o podstawowe środki ostrożności (np. zamykanie okien i drzwi, pilnowanie kluczy itp.), czy używania sprzętów zgodnie z ich przeznaczeniem. Ich nieprzestrzeganie lub rażące niedbalstwo może skutkować odmową wypłaty odszkodowania na podstawie ogólnych wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela.

Obowiązek informacyjny przy ubezpieczeniu nieruchomości

Informacje podane ubezpieczycielowi przez klienta są podstawą obliczenia wysokości składki i udzielenia ochrony ubezpieczeniowej, dlatego tak ważne jest, aby były one zgodne z rzeczywistością. Zapisy na ten temat znajdziemy w OWU każdego towarzystwa. Dla przykładu zajrzyjmy do warunków ubezpieczenia mieszkaniowego “Twoje miejsce” UNIQA.

Umowa ubezpieczenia zawierana jest na podstawie informacji podanych przez Ubezpieczającego we wniosku o ubezpieczenie, niezbędnych do dokonania przez Ubezpieczyciela oceny ryzyka ubezpieczeniowego (…) Informacje, o których mowa powyżej, obejmują w szczególności dane:
1) personalne Ubezpieczającego, Ubezpieczonego lub innych osób zamieszkujących w miejscu ubezpieczenia i mogących z niego korzystać oraz dotyczące ewentualnych zniżek lub zwyżek składek ubezpieczeniowych;
2) dotyczące przedmiotu ubezpieczenia i cech identyfikacyjnych przedmiotu ubezpieczenia;
3) dotyczące stanu technicznego miejsca ubezpieczenia (w tym zainstalowanych zabezpieczeń antywłamaniowych);
4) inne określone we wniosku o ubezpieczenie.

§ 4 ust. 2 Ogólnych warunków ubezpieczenia mieszkaniowego “Twoje miejsce” UNIQA

Jakie informacje będą interesować ubezpieczyciela? Do obliczenia wysokości składki ubezpieczeniowej dla domu lub mieszkania potrzebne będą przede wszystkim dane nieruchomości (m.in. lokalizacja, metraż, wartość murów, elementów stałych i ruchomości), a także informacje o historii ubezpieczenia i o właścicielu/mieszkańcach. Podanie danych osobowych klienta będzie z kolei wymagane dopiero na etapie zakupu polisy.

Warto pamiętać, że ubezpieczyciel wymaga podania prawdziwych informacji, ale nie weryfikuje ich autentyczności na etapie zakupu polisy. Do tego może dojść dopiero przy okazji ubiegania się o odszkodowania. Jeśli wówczas ubezpieczyciel odkryje, że ubezpieczony zataił przed nim jakieś informacje np. na temat stanu nieruchomości, będzie to podstawą do odmowy wypłaty odszkodowania.

Co ważne, jeśli w trakcie okresu ubezpieczeniowego zmianie ulegną jakieś okoliczności, które były uwzględniane przy zawieraniu umowy, ubezpieczony ma obowiązek poinformować o tym fakcie ubezpieczyciela. Może to dotyczyć np. remontu w domu lub zakupu dodatkowych sprzętów objętych ochroną.

1. Ubezpieczający obowiązany jest podać do wiadomości Ubezpieczyciela wszystkie znane sobie okoliczności, o które Ubezpieczyciel zapytuje w formularzu wniosku albo w innych pismach przed zawarciem umowy (…)
2. W czasie trwania umowy ubezpieczenia Ubezpieczający obowiązany jest zgłaszać wszystkie zmiany okoliczności wymienionych w ustępie poprzedzającym. Ubezpieczający obowiązany jest zawiadamiać o tych zmianach Ubezpieczyciela niezwłocznie po otrzymaniu o nich wiadomości.

§ 6 ust. 1-2 Ogólnych warunków ubezpieczenia mieszkaniowego “Twoje miejsce” UNIQA

UWAGA!

Ubezpieczyciel ma prawo zweryfikować podane mu przez ubezpieczonego informacje w czasie trwania umowy ubezpieczenia, dokonując na własny koszt inspekcji miejsca ubezpieczenia w uzgodnionym przez obie strony terminie.

Obowiązkowe przeglądy w nieruchomości a ubezpieczenie

Zawarcie umowy ubezpieczenia nieruchomości daje jej właścicielowi gwarancję otrzymania pomocy w razie szkody… pod pewnymi warunkami. Nie musisz się jednak przejmować, bo nie chodzi o nic wyjątkowego. Ubezpieczyciele chcą po prostu mieć pewność, że sam ubezpieczony we właściwy sposób dba o swoje mienie poprzez m.in.:

  • utrzymanie i użytkowanie budynku zgodnie z przepisami prawa budowlanego,
  • przestrzeganie zasad montażu i obsługi mienia,
  • niezwłoczne usuwanie usterek i awarii,
  • ogrzewanie budynku,
  • odcięcie dopływu wody i nadzór nad budynkiem, gdy jest on niezamieszkały.

Jak widać, powyższe zalecenia to nie wymysły ubezpieczycieli, ale rzeczy, o które powinien dbać każdy rozsądny właściciel nieruchomości, żeby nie narażać na niebezpieczeństwo siebie i pozostałych domowników. Co więcej, niektóre z nich stanowią wymogi również pod względem prawnym, bo zostały określone w przepisach prawa budowlanego i pokrewnych. Dla przykładu:

Obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego:
a) elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu,
b) instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska,
c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).

Art. 62 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane

Kontrole muszą być oczywiście przeprowadzone przez specjalistę o odpowiednich kwalifikacjach i uprawnieniach, który po przeprowadzeniu przeglądu sporządzi z niego protokół – należy go koniecznie zachować wraz z pozostałą dokumentacją dotyczącą nieruchomości.

Szczegółowych zaleceń dotyczących np. częstotliwości wykonywanych przeglądów należy szukać w regulacjach prawnych pokrewnych do Prawa budowlanego bądź u samego ubezpieczyciela. Poniżej przykład dotyczący ubezpieczenia PZU Dom.

Przedmiot kontroli technicznejCzęstotliwość kontroli
Instalacje i urządzenia służące ochronie środowiska (np. szamba, pompy ciepła, kolektory słoneczne)Raz na rok
Instalacje gazoweRaz na rok
Przewody kominowe (dymowe, spalinowe i wentylacyjne)Raz na rok
Kotły (opalane nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym o ponad 100 kW efektywnej nominalnej wydajności)Raz na 2 lata
Kotły (opalane nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym do 100 kW efektywnej nominalnej wydajności lub opalane gazem)Raz na 4 lata
Instalacja elektrycznaRaz na 5 lat
Cały budynek (np. ściany, dach, fundamenty)Raz na 5 lat
Źródło: PZU Mój dom jak z obrazka.
CZY WIESZ, ŻE …

Powyższe przepisy mają zastosowanie głównie do właścicieli domów jednorodzinnych. W przypadku mieszkań w bloku zlecaniem okresowych przeglądów instalacji zajmuje się administracja danego budynku.

Częściej, bo co kilka miesięcy, należy natomiast usuwać zanieczyszczenia z przewodów dymowych i kominowych, czyli mówić prostszym językiem – po protu czyścić kominy z sadzy. Zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, trzeba to robić:

  • co najmniej raz na kwartał – w przypadku palenisk opalanych paliwem stałym,
  • co najmniej raz na pół roku – w przypadku palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym.
UWAGA!

Bez względu na terminy okresowych przeglądów czy wymagania ubezpieczyciela, jeżeli w miejscu zamieszkania doszło do większej awarii lub szkody (np. pożaru, zalania, uderzenia pioruna), dla bezpieczeństwa mieszkańców kontroli powinny być poddane wszelkie narażone instalacje.

Obowiązek zabezpieczenia mienia w nieruchomości a ubezpieczenie

Dodatkowe obowiązki na właściciela nieruchomości może nałożyć wykupienie polisy obejmującej ochronę ubezpieczeniową na wypadek kradzieży z włamaniem. Ubezpieczyciele zwykle oferują tego rodzaju ochronę jako rozszerzenie polisy, a właściciel nieruchomości może nią objąć zarówno elementy stałe, jak i mienie ruchome znajdujące się w domu lub w mieszkaniu.

Aby ochrona była skuteczna, muszą jednak zostać spełnione wymienione w OWU warunki, do których mogą zaliczać się m.in.:

  • wyposażenie domu w drzwi zewnętrzne o odpowiedniej konstrukcji i zamku,
  • dbałość o odpowiedni montaż i stan techniczny drzwi zewnętrznych, okien, drzwi balkonowych i tarasowych,
  • usunięcie otworów w stropach i ścianach, które umożliwiają wydostanie przedmiotów bez włamania,
  • nieudostępnianie kluczy do nieruchomości osobom nieobjętym ubezpieczeniem lub nieupoważnionym.

Powyższe podstawowe rodzaje zabezpieczeń są wymieniane przez ubezpieczycieli powszechnie, ale każde towarzystwo może stosować również bardziej szczegółowe przepisy dotyczące choćby ochrony konkretnych rodzajów mienia, czy przedmiotów o wyjątkowo dużej wartości. Wówczas mogą być wymagane dodatkowe rodzaje zabezpieczeń, np. alarm antywłamaniowy.

Przykład

Generali zastrzega, że w razie ubezpieczenia znajdujących się w domu lub mieszkaniu położonym na parterze ruchomości domowych od kradzieży z włamaniem na sumę równą lub przekraczającą 200 000 zł, wymagany jest alarm lokalny lub alarm z powiadomieniem.

Szkoda w nieruchomości – jakie są obowiązki ubezpieczonego?

Aby otrzymać odszkodowanie po szkodzie w mieszkaniu jego właściciel musi nie tylko spełnić warunki konieczne do objęcia nieruchomości ubezpieczeniem, ale także zachować się w odpowiedni sposób, gdy dojdzie do niefortunnego zdarzenia. Co to oznacza? Zajrzyjmy ponownie do cytowanego już wcześniej OWU firmy UNIQA.

W razie zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego Ubezpieczający obowiązany jest użyć dostępnych mu środków w celu ratowania przedmiotu ubezpieczenia oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów, w szczególności wezwać straż pożarną oraz zawiadomić jednostkę policji, o ile zachodzi taka potrzeba (w szczególności gdy dojdzie do kradzieży, kradzieży z włamaniem lub rabunku).

§ 17 ust. 1 Ogólnych warunków ubezpieczenia mieszkaniowego “Twoje miejsce” UNIQA

Tego rodzaju zapis znajdziemy w dokumentach OWU każdego ubezpieczyciela, ale na nim obowiązki ubezpieczonego po szkodzie się nie kończą. Zazwyczaj należą do nich m.in.:

  • ratowanie mienia lub zmniejszenie rozmiarów szkody (o ile to możliwe),
  • niezwłoczne powiadomienie ubezpieczyciela o zdarzeniu (dokładny termin może wynosić od 3 do 7 dni),
  • niezwłoczne powiadomienie o zdarzeniu policji lub innych służb (w zależności od rodzaju zdarzenia),
  • powiadomienie o zdarzeniu administratora budynku (jeśli źródło zdarzenia znajduje się poza ubezpieczonym lokalem),
  • niedokonywanie zmian w miejscu szkody do czasu oględzin przez ubezpieczyciela (chyba że jest to konieczne),
  • udostępnienie miejsca zdarzenia do oględzin (ubezpieczyciel wyznaczy je w określonym terminie),
  • dostarczenie ubezpieczycielowi wymaganych dokumentów (np. potwierdzających wartość uszkodzonego mienia),
  • udzielenie ubezpieczycielowi wszelkich informacji o zdarzeniu (np. na temat jego przyczyn).
CZY WIESZ, ŻE …

Obowiązki ubezpieczonego dotyczące sposobu zachowania po wystąpieniu szkody mogą się różnić w zależności od ubezpieczyciela (np. w kwestii terminów), ale także rodzaju ochrony. Szkody zgłaszane w ramach ubezpieczenia Assistance Domowego czy OC w życiu prywatnym mogą wymagać zupełnie innego postępowania, którego szczegóły są opisane w OWU.

Konsekwencje zaniedbania obowiązków przez ubezpieczonego

Skoro towarzystwa ubezpieczeniowe wyznaczają swoim klientom tak wiele obowiązków dotyczących zarówno zawarcia umowy ubezpieczenia, jak i samej ochrony oraz wypłaty odszkodowania, to można się spodziewać, że ich nieprzestrzeganie będzie mieć poważne konsekwencje. I rzeczywiście, taka sytuacja nie skończy się dla ubezpieczonego niczym przyjemnym. A dokładnie?

Konsekwencje zaniedbania obowiązków wynikających z umowy ubezpieczenia domu lub mieszkania będą miały przede wszystkim wymiar finansowy. Ubezpieczony może bowiem:

  • otrzymać pomniejszone odszkodowanie,
  • całkowicie utracić prawo do odszkodowania.

Brak wsparcia finansowego np. po pożarze lub zalaniu mieszkania może być dla jego właściciela fatalny i oznaczać nie tylko utratę dachu nad głową, ale też dorobku całego życia. Trzeba jednak pamiętać, że przestrzeganie obowiązków określonych w OWU wyjdzie ubezpieczonemu na dobre nie tylko w kwestii należnej rekompensaty. Przede wszystkim chodzi o bezpieczeństwo nasze i wszystkich domowników, a temu przecież służą regularne przeglądy czy inne zabezpieczenia.

UWAGA!

Ubezpieczyciel nie będzie mógł odmówić poszkodowanemu pomocy, jeśli zaniedbanie z jego strony nie miało bezpośredniego związku z powstaniem szkody. Jeśli więc np. mieszkanie zostanie zalane z powodu pęknięcia wężyka w łazience, to bez znaczenia będzie nieaktualny przegląd instalacji gazowej.

Ubezpieczenie nieruchomości – o czym trzeba pamiętać?

Przestrzeganie obowiązków wynikających z zapisów OWU to jedno, ale nie można zapominać o tym, że aby polisa dla domu czy mieszkania zapewniała skuteczną ochronę naszego mienia, musimy wziąć pod uwagę jeszcze szereg innych czynników. Co takiego będzie miało szczególne znaczenie w przypadku ubezpieczenia nieruchomości?

  1. Właściwe określenie wartości ubezpieczonego mienia – wybrana suma ubezpieczenia murów, elementów stałych czy ruchomości powinna być jak najbliższa ich rzeczywistej wartości, w przeciwnym razie możemy otrzymać zaniżone odszkodowanie lub przepłacić za polisę.
  2. Sprawdzenie ograniczeń i wyłączeń ochrony – każda polisa ma określone limity dotyczące kwot lub liczby świadczeń, do tego w OWU znajdziesz inne wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności ubezpieczyciela, z którymi koniecznie trzeba się zapoznać przed kupnem polisy.
  3. Przestrzeganie terminów określonych w polisie – chodzi zarówno o zgłoszenie szkody w wymaganym czasie od jej zaistnienia, ale także o termin zapłacenia składki ubezpieczeniowej lub jej raty.
  4. Wybór ochrony o odpowiednim zakresie – ubezpieczony sam decyduje o zakresie i rodzaju ochrony ubezpieczeniowej dla domu lub mieszkania, dlatego warto dobrze przemyśleć, co rzeczywiście może się nam przydać i dopasować polisę konkretnie do swoich potrzeb.

Błędy przy ubezpieczeniu nieruchomości mogą skutkować nie tylko tym, że w razie szkody nie otrzymasz odpowiedniej pomocy, ale też przepłacisz za polisę, która nie będzie Ci potrzebna. Skorzystaj z kalkulatora ubezpieczenia mieszkania i domu, aby porównać w jednym miejscu oferty różnych towarzystw i wybrać tę, która najlepiej będzie odpowiadać Twoim oczekiwaniom.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o obowiązki właściciela ubezpieczonej nieruchomości

Czy do ubezpieczenia mieszkania potrzebne są dokumenty?
Czy przeglądy instalacji domowych są obowiązkowe?
Czy obowiązek dbania o nieruchomość dotyczy też posesji?
Źródła:
  • https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19940890414/U/D19940414Lj.pdf
  • https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20101090719/O/D20100719.pdf
  • https://www.uniqa.pl/dokumenty/1715_OWU_Ubezpieczenie_mieszkaniowe_Twoje_miejsce.pdf
  • https://www.generali.pl/media/230508_OWU_Z_mysla_o_domu_i_rodzinie_473b1b951e.pdf
  • https://www.pzu.pl/_fileserver/item/1515873
grafika
Autor artykułu: Mateusz Piesowicz

Ekspert i doradca w dziedzinie ubezpieczeń oraz autor ponad 100 poradników dotyczących polis komunikacyjnych i turystycznych. W swoich tekstach zwraca uwagę na trudne zagadnienia ubezpieczeniowe, aby przedstawiając je w zrozumiały sposób, ustrzec klienta przed niepotrzebnymi wydatkami i ułatwić mu dopasowanie rodzaju ochrony do indywidualnych potrzeb.

Wystaw ocenę

Dołącz do dyskusji

0 komentarzy

avatar autora komentarza

Uprzejmie informujemy, że komentarze zawierające wulgaryzmy lub informacje niezgodne z zasadami języka polskiego nie będą publikowane w serwisie.

Skomentuj jako pierwszy!

Chcesz wydawać mniej na ubezpieczenie OC/AC nawet o 50%? To proste!
Oblicz ceny w 3 minuty!

Porównaj ceny OC/AC