Zadośćuczynienie za wypadek samochodowy – sprawdź, co musisz o tym wiedzieć!
Za szkody doznane w wypadku samochodowym osoba poszkodowana powinna otrzymać adekwatne do doznanej krzywdy zadośćuczynienie. W zależności od rodzaju uszczerbku na zdrowiu wysokość takiego świadczenia może się znacząco od siebie różnić. Warto wiedzieć, na co można liczyć w takim przypadku. Z poniższego artykułu dowiesz się, czym jest zadośćuczynienie, a także jak stopień uszczerbku na zdrowiu wpływa na jego wysokość.
Z tego artykułu dowiesz się:
Co to jest zadośćuczynienie?
Zadośćuczynienie stanowi swego rodzaju rekompensatę z tytułu negatywnych przeżyć psychicznych oraz cierpienia, których doznał poszkodowany w wyniku wypadku. Przepisy prawa mówią o zadośćuczynieniu jako „odpowiedniej sumie pieniężnej” przyznawanej za poniesioną krzywdę.
Zadaniem takiego świadczenia jest „wyrównanie” doznanej krzywdy. Jeśli w ogóle można mówić o tym w ten sposób w kontekście niekiedy bardzo poważnych obrażeń ciała, jakich doznają ofiary wypadków.
W odróżnieniu od odszkodowania powypadkowego, które przyznawane jest za szkody materialne, zadośćuczynienie dotyczy szkody niematerialnej (cierpienia psychiczne i fizyczne poszkodowanego).
Należy podkreślić, że zadośćuczynienie jest roszczeniem „wagi ciężkiej”. Oznacza to, że ilekroć w mediach słyszymy o milionowych „odszkodowaniach” z tytułu wypadków drogowych, to w dużej mierze w skład owych „milionów” wchodzi właśnie kwota przyznawana za zadośćuczynienie.
Jeśli w wyniku wypadku spowodowanego przez inną osobę doszło do zniszczenia Twojego pojazdu, dostaniesz odszkodowanie z ubezpieczenia OC. Jeśli doznałeś obrażeń, na skutek których musiałeś się leczyć, poddać rehabilitacji, byłeś niezdolny do pracy czy musiałeś korzystać z opieki psychologicznej, możesz wystąpić o zadośćuczynienie.
Od czego zależy wysokość zadośćuczynienia?
Zadośćuczynienie za krzywdę wyrządzoną w wypadku drogowym jest świadczeniem przyznawanym jednorazowo. Ma ono zrekompensować poszkodowanemu wszystkie jego cierpienia fizyczne i psychiczne, których doznał w wypadku. W określonych przypadkach świadczenie to może zostać przyznane również za cierpienia, które wystąpią u niego w przyszłości jako możliwe do przewidzenia konsekwencje doznanego uszczerbku. Oznacza to, że zadośćuczynienie powinno być świadczeniem jednorazowym, do którego „wliczamy” wszystkie negatywne doświadczenia osoby poszkodowanej związane z wypadkiem drogowym.
Co biorą pod uwagę sądy, przyznając zadośćuczynienie?
Gdy dochodzi do sądowego sporu pomiędzy poszkodowanym a zakładem ubezpieczeń, to sąd ustala wysokość przyznanego zadośćuczynienia. Pod uwagę są wówczas brane następujące czynniki:
- wiek poszkodowanego,
- utrata szans na normalne życie, w tym rozwój zainteresowań i realizację celów życiowych,
- poczucie bezradności,
- utrata zdolności do pracy,
- rodzaj i rozmiar doznanych obrażeń,
- długotrwałość oraz uciążliwość leczenia i rehabilitacji,
- nasilenie się dolegliwości bólowych,
- konieczność korzystania z pomocy osób trzecich w codziennym funkcjonowaniu,
- zakres trwałych uszczerbków w sferze psychicznej i fizycznej poszkodowanego oraz ich wpływ na dotychczasowy jego sposób funkcjonowania.
Jak widać, w grę wchodzi wiele różnych elementów, a każda sprawa jest inna. Dlatego też ostateczna kwota uzyskanego zadośćuczynienia zależy w dużej mierze od skuteczności i doświadczenia prowadzących sprawę prawników.
Wysokość zadośćuczynienia a uszczerbek na zdrowiu
Na wysokość zadośćuczynienia wpływa znacząco tzw. procent uszczerbku na zdrowiu. W ten sposób określa się, w jakim stopniu poszkodowany ucierpiał w wyniku wypadku. Nie zawsze jednak jest możliwe precyzyjne określenie tej kwestii.
W obowiązujących przepisach prawnych nie znajdziemy jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czym jest uszczerbek na zdrowiu. Dlatego podczas sporów prawnych z ubezpieczycielami pełnomocnicy poszkodowanych interpretują dotychczasowe orzeczenia sądowe w innych, zbliżonych sprawach i na tej podstawie są w stanie oszacować wartość należnego zadośćuczynienia.
Jak to wygląda w praktyce? Każde doznane w trakcie wypadku drogowego obrażenie ciała (np. złamana ręka, utrata nerki, blizna na ciele itp.) posiada swoją określoną wartość procentową, która opisuje, ile zdrowia zostało utracone w zdarzeniu.
Podstawowym narzędziem, którym posługują się sądy przy określaniu procentowego stopnia uszczerbku na zdrowiu, jest załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz.U. 2002 nr 234 poz. 1974 z późn. zm.).
Istnieje także wiele komercyjnych tabel tworzonych przez towarzystwa ubezpieczeń celem ustalenia stopnia uszczerbku na zdrowiu, na podstawie którego wypłacane jest odszkodowanie z ubezpieczenia NNW. Ich idea opiera się na tym samym mechanizmie – każdemu urazowi przypisuje się określony uszczerbek wyrażony w procentach. Tabele można znaleźć najczęściej w formie załącznika na końcu dokumentu OWU (Ogólne Warunki Ubezpieczenia).
Im większy procent uszczerbku na zdrowiu, tym większa będzie wysokość zadośćuczynienia
Uszczerbek na zdrowiu stanowi dla zakładów ubezpieczeń bardzo wygodne narzędzie do wyliczania kwoty zadośćuczynienia. Dzieje się tak, ponieważ uszczerbek jako podstawa (często jedyna w ocenie towarzystw ubezpieczeniowych) zadośćuczynienia jest łatwo mierzalny, a co za tym idzie, ubezpieczyciele mogą z łatwością (w sposób schematyczny) ustalić własną „odpowiednią” sumę zadośćuczynienia na podstawie wartości procentowych.
Trzeba jednak pamiętać, że tak ustalona kwota jest często nieadekwatna do cierpienia doznanego przez poszkodowanego, dlatego tak ważne jest, aby nie godził się on z wyceną, którą uważa za zaniżoną i walczył o wyższą rekompensatę.
Zadośćuczynienie – co jeszcze warto wiedzieć?
Podczas ustalania kwoty zadośćuczynienia pod uwagę brane jest wiele czynników. Żaden z nich nie ma charakteru mniej lub bardziej istotnego. Wszystko zależy od indywidualnej sytuacji osoby, która doznała uszczerbku w trakcie wypadku.
Przykładowo, dla większości osób uraz lewej ręki będzie mniej dotkliwy, niż dla osób leworęcznych. Złamanie nogi będzie miało inne konsekwencje dla osoby młodej, a inne dla osoby starszej. Dlatego też matematyczna wartość uszczerbku z tabeli będzie w takich przypadkach niewystarczająca.
W związku z tym należy wyraźnie podkreślić, że uszczerbek na zdrowiu jest jednym z wielu, ale nie jedynym elementem warunkującym wysokość zadośćuczynienia.
- Zadośćuczynienie dotyczy szkody niematerialnej (krzywdy psychicznej bądź fizycznej).
- Kwota zadośćuczynienia zależy do wielu różnych czynników.
- Uszczerbek na zdrowiu ustala się na podstawie zestandaryzowanych tabel.
- Uszczerbek na zdrowiu jest istotnych czynnikiem wpływającym na wysokość zadośćuczynienia, ale nie jedynym.
- Kwota uzyskanego roszczenia zależy od wielu indywidualnych elementów związanych z konkretną sytuacją osoby poszkodowanej.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o zadośćuczynienie z OC sprawcy
Ubezpieczyciele posługują się tabelami określającymi procentowy uszczerbek na zdrowiu, jakiego doznał poszkodowany w wypadku. Tabele te są zazwyczaj ogólnodostępne. Z informacją o tym, jaki procent uszczerbku na zdrowiu doznała osoba, która np. złamała rękę lub straciła w wypadku ząb, można zapoznać się w OWU ubezpieczycieli.
Nie. Tabela jest jednym z czynników pozwalających ustalić wysokość należnego poszkodowanemu zadośćuczynienia. Jest ono przyznawane indywidualnie, biorąc pod uwagę także cechy pokrzywdzonego. Na przykład osobie praworęcznej, która doznała złamania prawej ręki, może zostać przyznane wyższe zadośćuczynienie niż osobie leworęcznej z takim samym złamaniem.
Niewiele osób zdaje sobie z tego sprawę, ale zadośćuczynienie to nie synonim odszkodowania. Odszkodowanie jest przyznawane za szkody materialne. Ma pokryć na przykład koszty naprawy uszkodzonego w wypadku pojazdu. Zadośćuczynienie rekompensuje szkody niematerialne, jak cierpienie i ból. Poszkodowany może ubiegać się zarówno o odszkodowanie, jak i o zadośćuczynienie, jeśli w wypadku samochodowym ucierpiał nie tylko jego samochód, ale także on sam.
Trudne pojęcia:
Dołącz do dyskusji