Odszkodowanie za odwołany lot

Odwołany lot – co zrobić?

Odwołany lot potrafi mocno pokrzyżować plany pasażerów, jednak nie należy w takiej sytuacji panikować – przede wszystkim trzeba zachować spokój. Linia lotnicza powinna w takim przypadku zapewnić pasażerom stosowną opiekę. Ponadto pasażerowi przysługuje kilka praw związanych z odwołaniem lotu. Może np. zrezygnować z podróży, wnosząc tym samym o zwrot pełnego kosztu biletu. Co istotne, jeśli w ramach jednej rezerwacji przewidziana jest przesiadka i odwołanie lotu nastąpi po przebyciu już części podróży, przewoźnik powinien zwrócić Ci całość poniesionych kosztów oraz zapewnić bezpłatny powrót do miejsca z którego wylatywałeś.

Rezygnacja z podróży to tylko jedna z opcji. W przypadku odwołania lotu, przewoźnik powinien przede wszystkim zapewnić podróżnym lot zastępczy. Należy jednak pamiętać, że w przypadku skorzystania z tej opcji, nie będzie już przysługiwało roszczenie o zwrot kosztu biletu.

Dodatkowo pasażer odwołanego lotu może ubiegać się o odszkodowanie. Jeśli Twój lot został odwołany, postaraj się zebrać dokumenty/informacje, które ułatwią Ci w późniejszym czasie uzyskać odszkodowanie. Zachowaj potwierdzenie rezerwacji lub kartę pokładową, spróbuj również dowiedzieć się, jaka jest przyczyna odwołania lotu.

Jakie przepisy regulują prawa pasażera w przypadku odwołania lotu?

W przypadku odwołania lotu, pasażer ma prawo do odszkodowania oraz do otrzymania pomocy ze strony przewoźnika. Prawa pasażerów zostały uregulowane w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. nr 261/2004. Przepisy rozporządzenia są stosowane wprost na terenie całej Unii Europejskiej. Nie oznacza to jednak, że prawo do odszkodowania dotyczy jedynie lotów odbywających się w Europie. Pasażer może ubiegać się o odszkodowanie za odwołany lot w przypadku, gdy:

• lot był w całości realizowany na terenie UE,
• lot zaczynał się na terenie UE,
• lot zaczynał się poza Unią Europejską, ale kończył się w Unii – pod warunkiem, że był obsługiwany przez unijnego przewoźnika.

Odwołany lot – kiedy przepisy rozporządzenia mają zastosowanie?

Warto wspomnieć, jak należy rozumieć pojęcie odwołanego lotu. Odwołany lot to taki, który w ogóle się nie rozpoczął, ale również taki, który wystartował, jednak ze względu na pewne okoliczności zawrócił do miejsca wylotu. Pod pojęciem odwołanego lotu kryje się również sytuacja, w której lot został przekierowany na inne lotnisko w ten sposób, że start nastąpi z innego lotniska znajdującego się w innym mieście.

Prawa pasażera w przypadku odwołanego lotu

Poza prawem do odszkodowania, pasażerom przysługuje również prawo do otrzymania pomocy od przewoźnika, jeśli lot został odwołany.

Przede wszystkim przewoźnik powinien zapewnić pasażerom napoje i pożywienie. Jeśli linia lotnicza nie zapewniła Ci posiłku i poniosłeś koszty z własnej kieszeni, zachowaj paragony.

Pasażer powinien mieć zapewnione również prawo do kontaktu (2 telefony, możliwość wysłania maili lub faxu). Dodatkowo, jeśli odwołanie lotu spowodowało konieczność znalezienia noclegu, to linia lotnicza powinna go zapewnić, a także w jej gestii leży załatwienie pasażerom transportu między lotniskiem a miejscem noclegu.

Pasażerom odwołanego lotu przysługuje także prawo do żądania zwrotu kosztów biletu – jeśli całkowicie zrezygnują z podróży – a także prawo do żądania lotu alternatywnego.

Odszkodowanie za odwołany lot

Musisz mieć świadomość, że aby móc dochodzić odszkodowania za odwołany lot, muszą być spełnione pewne przesłanki. Oznacza to, że nie każdy lot będzie się kwalifikował do uzyskania odszkodowania.

Jak już wyżej wspomniano, rozporządzenie wyznacza pewien zasięg terytorialny. O odszkodowanie za odwołany lot mogą starać się pasażerowie lotów, które odbywały się na terytorium Unii Europejskiej, zaczynały się w niej lub kończyły (pod warunkiem, że przewoźnikiem była linia unijna). O odszkodowanie na zasadach określonych w rozporządzeniu nie może się więc ubiegać osoba, której lot zaczynał się i kończył poza UE, a także osoba, która wracała na terytorium UE samolotem nienależącym do unijnego przewoźnika.

Są jednak dodatkowe okoliczności, które wyłączają możliwość dochodzenia odszkodowania, nawet jeśli lot spełnił powyższe warunki.

• Jeśli przewoźnik poinformował pasażerów o odwołaniu lotu na 2 tygodnie przed planowanym wylotem, prawo do odszkodowania nie będzie przysługiwało.
• Pasażer nie będzie mógł się ponadto starać o odszkodowanie, jeśli uzyskał informację o zmianie planu podróży na 14 do 7 dni przed planowaną datą – w sytuacji, gdy zmiana obejmuje przełożenie lotu na wcześniejszą godzinę (do 2 godzin), a przylot do miejsca docelowego do 4 godzin później niż planowano.
• Jeśli z kolei plan podróży został zmieniony w taki sposób, że planowana data odlotu została przesunięta na 1 godzinę wcześniej, a przylot opóźni się o maksymalnie 2 godziny, to wystarczy, że przewoźnik przekaże taką informację nawet tego samego dnia.

Podsumowując, pasażer nie uzyska odszkodowania, jeśli:

• linia lotnicza poinformowała o odwołaniu lotu na 2 tygodnie przed planowanym wylotem,
• linia lotnicza na 14 do 7 dni przed planowanym wylotem zaproponowała alternatywny lot, którego wylot jest planowany nie więcej niż 2 godziny wcześniej w stosunku do lotu pierwotnego, a lądowanie nastąpi z opóźnieniem nie większym niż 4 godziny od pierwotnie planowanego,
• linia lotnicza w okresie krótszym niż 7 dni przed planowanym wylotem poinformowała o odwołaniu lotu i zaproponowała lot alternatywny, który odbędzie się nie więcej niż godzinę przed planowanym wcześniej czasem wylotu i dotrze do celu z maksymalnie dwugodzinnym opóźnieniem (w stosunku do planowanego pierwotnie).

Wysokość odszkodowania za odwołany lot

Wysokość odszkodowania za odwołany lot uzależniona jest od dwóch czynników:

• jaka jest długość trasy,
• czy jest to lot wewnątrzwspólnotowy.

Pasażer może starać się o 250 euro odszkodowania, jeżeli lot nie przekraczał 1500 km. Jeśli natomiast lot na terenie Unii przekroczył 1500 km lub lot obejmujący trasę poza UE wynosił od 1500 do 3500 km, to pasażer może starać się o 400 euro odszkodowania. Loty, które nie zaczynają lub nie kończą się w UE i wynosiły ponad 3500 km, w przypadku odwołania kwalifikują się na 600 euro odszkodowania.

W jakiej walucie otrzymasz odszkodowanie za odwołany lot?

Co do zasady, pasażer może ubiegać się o odszkodowanie w walucie wskazanej w rozporządzeniu, czyli w euro. Jednak w wyroku z 3 września 2020 roku w sprawie C-356/19 Trybunał Sprawiedliwości UE stwierdził, że pasażer którego lot został odwołany lub doznał dużego opóźnienia, może domagać się zapłaty przewidzianego prawem Unii odszkodowania w walucie krajowej, która obowiązuje w miejscu jego zamieszkania.

Ponadto, są linie lotnicze, które przyjmując reklamację pasażera, pozwalają na wybór waluty, w której odszkodowanie ma zostać wypłacone. Jeśli natomiast pasażer dochodzi swoich praw przed sądem polskim, to w pozwie jako wartość przedmiotu sporu powinien podać równowartość dochodzonej kwoty w przeliczeniu na walutę polską (biorąc pod uwagę kurs NBP z dnia wniesienia powództwa).

Odwołany lot – ile czasu na uzyskanie odszkodowania?

Roszczenia pasażera są ograniczone tzw. terminem przedawnienia. Zgodnie z polskim prawem, pasażer może dochodzić odszkodowania w ciągu roku od dnia, w którym nastąpiło odwołanie lotu. Co istotne, zgłoszenie reklamacji przewoźnikowi nie przerywa biegu terminu przedawnienia, warto więc jak najszybciej zgłosić swoje roszczenia przewoźnikowi tak, aby mieć ewentualnie czas na wniesienie pozwu do sądu.

Jak uzyskać odszkodowanie za odwołany lot?

W pierwszej kolejności zgłoś się do przewoźnika. Wyślij pismo, w którym:

• podasz swoje dane,
• opiszesz, jakiego lotu dotyczy Twoje roszczenie,
• wskażesz czego żądasz,
• uzasadnisz swój wniosek,
• podasz dane do przelewu.

Do pisma załącz dokument potwierdzający rezerwację lotu. Linie lotnicze często na swoich stronach zamieszczają specjalne formularze reklamacji, dzięki którym będzie Ci łatwiej zgłosić się po odszkodowanie.

Linie lotnicze często próbują uniknąć wypłaty odszkodowania, zwłaszcza gdy pasażer samodzielnie się kontaktuje, nie korzystając z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Niemniej jednak zawsze warto w pierwszej kolejności zwrócić się do przewoźnika. Pamiętaj, że wniesienie sprawy do sądu wiąże się z dodatkowymi kosztami (oczywiście możesz żądać zwrotu kosztów, jednak sąd ewentualnie zasądzi je dopiero na koniec postępowania).

Nie zwlekaj ze zgłoszeniem swoich roszczeń. Samo wezwanie do zapłaty nie przerywa biegu terminu przedawnienia, a należy wziąć pod uwagę, że postępowanie reklamacyjne trwa. Dlatego najlepiej zgłosić się po odszkodowanie niezwłocznie po podróży. Dzięki temu będziesz miał czas na przemyślenie drogi sądowej, w przypadku gdy linia lotnicza odmówi Ci wypłaty odszkodowania.

Kiedy lot może zostać odwołany?

Jak już wspomniano wyżej, są pewne sytuacje, kiedy przewoźnik może uwolnić się od odpowiedzialności i pasażer nie otrzyma odszkodowania pomimo odwołania lotu. Poza przekazaniem informacji o odwołaniu z odpowiednim wyprzedzeniem, przewoźnik może uwolnić się od odpowiedzialności także wtedy, gdy odwołanie lotu nastąpi na skutek nadzwyczajnych okoliczności.

Pod pojęciem nadzwyczajnych okoliczności należy rozumieć sytuacje, które doprowadziły do konieczności odwołania lotu i były niezależne od przewoźnika, więc nie mógł on im w żaden sposób zapobiec. Jako nadzwyczajne okoliczności wyróżnia się m.in.:

• strajk,
• zagrożenie bezpieczeństwa,
• złe warunki pogodowe,
• destabilizację polityczną.

Wskazane okoliczności mogą zostać uznane za przesłankę wyłączającą odpowiedzialność linii lotniczej, ale tylko wtedy, gdy pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków przez przewoźnika, odwołanie lotu było konieczne.

Koronawirus a odwołany lot – co z odszkodowaniem?

W przypadku odwołania lotu z powodów związanych z epidemią COVID-19, przysługują co do zasady te same reguły ubiegania się o odszkodowanie, jeśli lot został odwołany na mniej niż 14 dni przed planowaną datą i w sprawie nie wystąpiły przesłanki z art. 5 ust. 3 Rozporządzenia 261/2004. 

Zgodnie z przywołaną regulacją, przewoźnik może uchylić się od odpowiedzialności odszkodowawczej, jeśli dowiedzie, że odwołanie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Komisja UE w kontekście rozwoju sytuacji w związku z COVID-19 wydała wytyczne interpretacyjne dotyczące praw pasażerów, w których wskazano, że środki podejmowane przez władze publiczne mające na celu ograniczenie rozwoju pandemii COVID-19, mogą stanowić nadzwyczajną okoliczność, pozostającą poza zakresem kontroli przewoźnika. Chodzi tutaj o sytuacje, w których władze publiczne zakazują lotów lub w inny sposób ograniczają przemieszczanie się osób w taki sposób, że przeprowadzenie lotu jest niemożliwe.

Odszkodowanie za odwołany lot w poszczególnych liniach lotniczych

Zasadniczo rozporządzenie UE-261 obowiązuje wszystkich europejskich przewoźników. Jego postanowienia opisano wyżej. Każda linia lotnicza może jednak mieć nieco inne praktyki związane z drogą składania roszczenia.

Odszkodowanie za odwołany lot – Ryanair

Klientci Ryanaira mogą ubiegać się o odszkodowanie m.in. wtedy, gdy ich lot został odwołany. Roszczenie o odszkodowanie przewoźnik zaleca wysłać za pośrednictwem łatwego w obsłudze formularza internetowego. Ryanair odradza korzystanie z pomocy pośredników, którzy oferują pomoc przy uzyskiwaniu odszkodowań. Zgłoszenie roszczenia za pośrednictwem formularza gwarantuje wypłatę 100% należności, jeśli wniosek zostanie pozytywnie rozpatrzony. Żądanie odszkodowania przez pośrednika z pewnością pomniejszy wypłaconą sumę o prowizję naliczoną pośrednikowi.

Odszkodowanie za odwołany lot – Wizzair

Pasażerowie Wizzair mogą zgłaszać roszczenia wobec przewoźnika za pomocą formularza skarg, wysyłając wiadomość w odpowiedniej kategorii. Firma przewozowa powinna rozpatrzyć i odpowiedzieć na roszczenie w ciągu 30 dni. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że odszkodowanie może nie przysługiwać, jeśli linie lotnicze powiadomiły o zmianach w planie lotu przynajmniej 2 tygodnie przed jego terminem.

Odszkodowanie za odwołany lot – PLL LOT

Jeśli odwołanie lotu nie jest związane z wystąpieniem nadzwyczajnych okoliczności, pasażerowie mogą ubiegać się o odszkodowanie od PLL LOT. Mają na to rok od odwołania ich podróży. Przewoźnik zaleca zachować wszelkie dokumenty dotyczące przelotu, np. bilety, karty podróży, zawiadomienie o opóźnieniu, a także potwierdzenia poniesienia dodatkowych wydatków, np. na posiłki i napoje niezbędne w czasie oczekiwania na wylot. Należy także zapisać numer lotu, jego harmonogram i czas opóźnienia oraz jego przyczynę.

Reklamacje można składać za pośrednictwem formularza na stronie lot.com.

Odszkodowanie za odwołany lot – Lufthansa

Lufthansa zapewnia pasażerom odszkodowanie po odwołanym locie na zasadach, które opisano w rozporządzeniu UE-261.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o odszkodowanie za odwołany lot

Autor artykułu: Agnieszka Kazimierczak

Od 2019 roku jest członkiem Okręgowej Izby Radców Prawnych we Wrocławiu, gdzie odbywa aplikację radcowską. Doświadczenie zawodowe zdobywała we wrocławskich kancelariach, pracując u boku profesjonalistów. Pomagała konsumentom w sporach z ubezpieczycielami. Swoją wiedzą i doświadczeniem dzieli się z czytelnikami mubi.pl.