Uszkodzenie samochodu wskutek robót drogowych – jak uzyskać odszkodowanie?
Roboty drogowe to dla polskich kierowców codzienność. Widok rozkopanych jezdni, ciężkiego sprzętu i robotników na ulicach miast czy trasach szybkiego ruchu jest bardzo częsty, więc nic dziwnego, że czasem zdarzają się związane z tym wypadki. Gdy dojdzie do uszkodzenia samochodu w takich okolicznościach, pojawiają się jednak pytania. Kto za to odpowiada? Do kogo zwrócić się o odszkodowanie? Czy koszty naprawy zostaną pokryte przez ubezpieczyciela? Odpowiadamy!
W tym artykule przeczytasz:
Roboty drogowe – zabezpieczenie to podstawa
Jak podaje Polski Kongres Drogowy, w ciągu roku dochodzi średnio do 90 wypadków, które miały miejsce na obszarze robót drogowych. Ich przyczynami są najczęściej:
- jazda z niedostosowaną do warunków ruchu prędkością,
- niebezpieczne manewry wykonywane przez kierowców (np. wyprzedzanie),
- niezachowanie bezpiecznego odstępu między pojazdami,
- nieuwaga luz zaśnięcie kierujących.
Wszystko to w połączeniu z występującymi utrudnieniami na drodze sprawia, że zagrożenie wypadkiem lub kolizją w miejscu, w którym prowadzone są roboty drogowe, znacząco wzrasta. Dlatego też tak ważne jest ich odpowiednie zabezpieczenie i oznakowanie, oraz wprowadzenie czasowej organizacji ruchu. Ma ona za zadanie zapewnić bezpieczeństwo uczestnikom ruchu drogowego i pracownikom podczas robót na drodze, a także sprawić, że na drodze będą panować odpowiednie warunki ruchu (m.in. przepustowość i prędkość).
Rodzaj wprowadzonego oznakowania zależy od tego, jakie prace na drodze są wykonywane. Mogą one być:
- szybko postępujące – wówczas oznakowanie robót przemieszcza się wraz z postępem prac,
- krótko trwające – oznakowanie robót jest stacjonarne na cały czas trwania prac, które prowadzone są nieprzerwanie w jednym miejscu nie dłużej niż przez 1 dzień,
- długo trwające – oznakowanie robót prowadzonych w jednym miejscu przez więcej niż 1 dzień wymaga opracowania projektu organizacji ruchu zgodnego z obowiązującymi przepisami.
Kierowców i innych uczestników ruchu przed trwającymi robotami drogowymi chronić mają różnego rodzaju środki czasowej organizacji ruchu. Są to m.in.:
- znaki pionowe informujące o obszarze robót oraz ostrzegające o zagrożeniach i regulujące ruch,
- ogrodzenia, taśmy, płoty,
- bariery plastikowe, zapory, słupki, separatory,
- oznakowanie poziome,
- mobilne osłony do ochrony pracowników,
- tymczasowe bariery ochronne do ochrony kierowców, pasażerów, pieszych, rowerzystów i pracowników robót.
Tymczasowe bariery ochronne stosowane podczas robót drogowych mogą być wykonane z betonu, metalu lub innych materiałów.
Uwaga, roboty drogowe! Jak powinien się zachować kierowca?
Samo zabezpieczenie obszaru, na którym prowadzone są roboty drogowe, to jednak nie wszystko. Bardzo wiele w kwestii bezpieczeństwa w takim miejscu zależy od przemieszczających się tamtędy kierowców, którzy muszą pamiętać o potencjalnych zagrożeniach (np. zmienionej organizacji ruchu czy ubytkach w nawierzchni) i dopasować swój styl jazdy do okoliczności.
O czym musi pamiętać prowadzący pojazdu przejeżdżający przez strefę, w której prowadzone są roboty drogowe?
- Stosuj się do ograniczeń prędkości.
Limity prędkości wprowadzone w strefie robót drogowych są tam z jakiegoś powodu. Nierówna nawierzchnia, uskoki, dziury – to wszystko może sprawić, że przy zbyt dużej prędkości dojdzie do uszkodzenia samochodu lub wypadku. Łatwo też o wypadnięcie ze swojego pasa ruchu, uderzenie w barierę ochronną czy jadący przed nami samochód.
- Patrz na znaki
Wystrzegać trzeba się zwłaszcza “jazdy na pamięć” w miejscach, które pozornie dobrze znasz. Zmieniona organizacja ruchu może sprawić, że dotychczasowe przyzwyczajenia trzeba będzie zmienić, stosując się do tymczasowego oznakowania.
Robert przejeżdżał przez miasto, w którym nigdy wcześniej nie był, dlatego korzystał z pomocy nawigacji GPS. W pewnym momencie zauważył, że wjechał na teren robót drogowych, jednak wpatrzony w ekran nie zauważył oznaczeń o zmienionej organizacji ruchu, dlatego zastosował się do drogi wskazanej przez urządzenie. Jego uwagę zwróciło dopiero głośne trąbienie i miganie światłami przed nim – okazało się, że nie zmienił pasa, gdy powinien to zrobić i jechał pod prąd. Na szczęście pas obok oddzielony był tylko plastikowymi słupkami, pomiędzy którymi udało mu się przejechać.
- Uważaj na robotników
Skoro na drodze prowadzone są roboty, to w pobliżu drogi muszą być też robotnicy. Prowadzący pojazdów powinni zwracać na nich szczególną uwagę nie tylko z uwagi na ich bezpieczeństwo – mogą oni również kierować ruchem.
Szkoda w aucie wskutek robót drogowych – co teraz?
Czasem może się zdarzyć, że nawet odpowiednio oznaczony teren robót drogowych i zachowanie ostrożności przez kierowcę nie wystarczy – przejazd przez remontowany obszar zakończy się uszkodzeniem pojazdu. Co należy wówczas zrobić?
Przykład 1
Dla zobrazowania problemu posłużymy się przykładem sytuacji, która miała miejsce w 2022 roku w Olsztynie.
Podczas budowy nowej linii tramwajowej w Olsztynie, na alei Piłsudskiego został zerwany asfalt. Przejeżdżające tamtędy samochody poruszały się po utwardzonej nawierzchni gruntowej, a kierowcy zwracali robotnikom uwagę, że jest ona nieodpowiednio zabezpieczona. Jeden z nich, pan Robert, nie zdołał niestety bezpiecznie przejechać, bo podczas jazdy w podwozie jego samochodu uderzyło coś twardego. Okazało się, że uszkodził część układu wydechowego i plastikowe elementy podwozia. Warsztat ocenił koszty naprawy jego auta na 9 tys. zł.
W opisanej powyżej sytuacji kierowca wyłożył pieniądze na naprawę samochodu z własnej kieszeni, ale nie zakończył na tym sprawy, domagając się odszkodowania. Czy słusznie? Jak najbardziej. Do szkody doszło bowiem na skutek działań wykonawcy inwestycji, czyli firmy zajmującej się budową liniii tramwajowej. Poszkodowany miał prawo zwrócić się do zarządcy drogi (w tym przypadku Zarządu Dróg, Zieleni i Transportu w Olsztynie), a ten do wykonawcy, którego ubezpieczyciel powinien wypłacić kierowcy odszkodowanie.
Przykład 2
Zagrożenie podczas jazdy przez obszar, na którym prowadzone są roboty drogowe, mogą stanowić też m.in. wykorzystywane przez robotników sprzęty. Do takiej sytuacji doszło w 2014 roku w Bydgoszczy.
Na ulicy Warszawskiej w Bydgoszczy trwały prace w związku z doprowadzeniem przyłącza gazowego do kamienicy. Pracownik firmy prowadzącej roboty ustawił na ulicy tymczasowy znak drogowy informujący kierowców o zagrożeniu. Pech chciał, że pod wpływem silnego wiatru nieodpowiednio zabezpieczony znak przewrócił się na poprawnie zaparkowany nieopodal samochód, uszkadzając jego maskę i zderzak.
Podobnie jak we wcześniejszym przykładzie, również w tym przypadku za powstałe szkody odpowiedzialny jest wykonawca robót. Kierowca powinien zgłosić szkodę do zarządcy drogi (Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej w Bydgoszczy), ten skierować sprawę do ubezpieczyciela, który wypłaci odszkodowanie właścicielowi pojazdu, a ZDMiK może obciążyć kosztami firmę, która wykonywała prace.
Przykład 3
Przyczyną uszkodzenia samochodu związanego z robotami drogowymi mogą być nie tylko nieodpowiednio zabezpieczone prace czy sprzęt, ale nawet znajdujące się na drodze żwir i zanieczyszczenia. Przekonała się o tym w 2017 roku właścicielka samochodu z okolic Świdnicy.
Na drodze nr 35 między Pszennem a Świdnicą trwał remont – podczas gdy na jednym pasie wymieniano asfalt, na drugim ruch odbywał się wahadłowo. Jeżdżąca tamtędy regularnie pani Paulina zauważyła, że na białym lakierze jej samochodu pojawiły się setki czarnych kropek. Okazało się, że są to pochodzące z remontowanego odcinka drogi ślady po smole, z których czyszczenie karoserii będzie kosztować kilkaset złotych.
W tym przykładzie właścicielka samochodu miała trudniejszą przeprawę. Zgłosiła bowiem sprawę do firmy, która zajmowała się remontem drogi, gdzie jednak jej prośba o zwrot poniesionych kosztów mycia została odrzucona. Chcąc dochodzić swojego roszczenia, będzie musiała udowodnić, że wykonawca robót nie zabezpieczył ich w odpowiedni sposób, a jednocześnie wykazać, że plamy na samochodzie powstały właśnie z tego powodu i bez jej winy.
Jak udowodnić szkodę na skutek prac drogowych?
Na podanych wyżej przykładach widać nie tylko, że szkody powstałe wskutek robót drogowych się zdarzają, ale też że jak najbardziej możliwe jest uzyskanie w takich sytuacjach odszkodowania. O to trzeba się jednak postarać, podpierając swoje roszczenie wobec zarządcy drogi lub wykonawcy prac odpowiednimi dokumentami. Jakimi?
- Opis zdarzenia – im dokładniejszy, tym lepiej. Opisz w nim wszystkie okoliczności zdarzenia, Twoje zachowanie (np. czy zachowałeś dozwoloną prędkość), a także powstałe szkody i co się przyczyniło do ich powstania.
- Zdjęcia – sfotografuj szczegółowo uszkodzenia, a także miejsce zdarzenia.
- Notatka policyjna – wezwanie policji na miejsce zdarzenia nie jest obowiązkowe, ale może okazać się bardzo pomocne. Funkcjonariusze sporządzą bowiem notatkę, która uwiarygodni Twoje roszczenie.
- Relacja świadków – jeśli są osoby, które widziały, co się stało, ich oświadczenie może stanowić dowód w sprawie.
Pamiętaj, że czas działa na Twoją niekorzyść. Im później zgłosisz roszczenie, tym trudniej będzie Ci udowodnić, że do uszkodzeń rzeczywiście doszło na skutek robót drogowych.
Roboty drogowe a uszkodzony samochód – kto odpowiada?
Pewnym problemem w przypadku próby uzyskania odszkodowania za uszkodzenie samochodu podczas prac drogowych może być ustalenie tego, do kogo należy zgłosić swoje roszczenie. Procedura jest podobna do tej, jaką należy zastosować w razie uszkodzenia auta przez dziurę w jezdni – trzeba zatem ustalić, jaka instytucja zarządza remontowaną drogą. Mogą to być:
- władze gmin (burmistrz, prezydent miasta, wójt) w przypadku dróg gminnych,
- zarząd powiatu w przypadku dróg powiatowych,
- zarząd województwa w przypadku dróg wojewódzkich,
- Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w przypadku dróg krajowych.
O ile jednak w przypadku dziury w jezdni na tym poszukiwania się kończą, przy robotach drogowych sprawa jest nieco bardziej skomplikowana. Trzeba bowiem pamiętać, że w takiej sytuacji teren budowy, a co za tym idzie również odpowiedzialność za jego utrzymanie, przejął wykonawca danej inwestycji. Roszczenia w razie wystąpienia szkód na tym terenie należy zatem zgłaszać do firmy zajmującej się robotami drogowymi. Ewentualnie możemy zostać do takiego podmiotu skierowani, wcześniej zgłaszając sprawę u zarządcy drogi.
Szkody na skutek robót drogowych a ubezpieczenie AC
A co zrobić w przypadku, gdy po uszkodzeniu Twojego samochodu na skutek robót drogowych, ubezpieczyciel firmy przeprowadzającej prace odrzuci Twój wniosek o odszkodowanie? Możesz się oczywiście od tej decyzji odwołać i nawet wystąpić na drogę sądową, ale wiadomo, jak wygląda rzeczywistość – takie sprawy mogą ciągnąć się bardzo długo i nie ma żadnej gwarancji, że zakończą się po Twojej myśli.
Pewniejszym rozwiązaniem, także wtedy, gdy w ogóle nie chcesz ubiegać się o odszkodowanie od sprawcy szkody, jest likwidacja jej z własnego ubezpieczenia AC. Jeśli tylko posiadasz polisę, która w ramach autocasco obejmuje szkody częściowe (może to być np. AC all risks), możesz zgłosić uszkodzenie powstałe wskutek robót drogowych do swojego ubezpieczyciela, a ten po przeprowadzeniu oględzin i uznaniu Twojego roszczenia wypłaci Ci odszkodowanie.
Ekspert Mubi radzi:
FAQ – najczęściej zadawane pytania o uszkodzenie samochodu podczas robót drogowych
O ile podmiotem odpowiedzialnym za utrzymanie drogi jest jej zarządca, może on zlecić przeprowadzenie robót drogowych zewnętrznej firmie. W takim przypadku to wykonawca danej inwestycji przejmuje odpowiedzialność za powstałe w jej wyniku szkody i to do niego należy się zgłosić z roszczeniem odszkodowawczym.
Tak, o ile będziesz posiadał ubezpieczenie AC obejmujące szkody częściowe, a w zależności od rodzaju szkód – również ubezpieczenie opon lub szyb. Szkodę wystarczy zgłosić do ubezpieczyciela, który przeprowadzi proces jej likwidacji.
Tak. Może się zdarzyć, że szkody w aucie powstaną na skutek robót drogowych bez udziału kierowcy (np. na zaparkowany samochód przewróci się niezabezpieczony sprzęt budowlany) – wówczas może się on ubiegać o odszkodowanie. Jeśli jednak sam przyczyni się do powstania szkody, choćby swoim nierozsądnym zachowaniem (np. uszkodzony samochód był zaparkowany w niedozwolonym miejscu) lub złamaniem przepisów (np. zbyt szybką jazdą w terenie robót drogowych), ubezpieczyciel będzie mógł odrzucić jego roszczenie.
- Podczas prowadzenia robót drogowych nietrudno o wypadek, w którym może ucierpieć zarówno uczestnik ruchu i jego pojazd, jak też osoba pracująca przy robotach.
- Na czas prowadzenia robót drogowych używane są środki wprowadzające czasową organizację ruchu, takie jak m.in. znaki pionowe i poziome, bariery, słupki czy zapory.
- Kierowca podczas przejeżdżania przez obszar, na którym trwają roboty drogowe, powinien zachować szczególną ostrożność i zastosować się do znaków drogowych.
- W razie uszkodzenia samochodu na skutek robót drogowych, przez wykorzystywane podczas nich sprzęty czy z uwagi na powodowane przez nie zanieczyszczenia, poszkodowany kierowca może domagać się odszkodowania od instytucji zarządzającej drogą lub firmy prowadzącej prace budowlane.
- Roszczenie o odszkodowanie za szkody powstałe na skutek robót drogowych powinno zawierać dokładny opis zdarzenia i dokumentację fotograficzną, a w miarę możliwości także notatkę policyjną i zeznania świadków.
- Odszkodowania za szkodę powstałą na skutek robót drogowych można się domagać od wykonawcy danej inwestycji lub zarządcy drogi.
- Szkodę w samochodzie powstałą podczas wykonywania robót drogowych można też zlikwidować z własnego ubezpieczenia AC, ubezpieczenia szyb lub ubezpieczenia opon.
Trudne pojęcia:
Dołącz do dyskusji