Wakacje z Moai – odkryj tajemnice Wyspy Wielkanocnej
Kamienne posągi z tej wyspy są znane na całym świecie. Rapa Nui leży na środku Pacyfiku i zajmuje niewielki obszar. Od najbliższego lądu dzielą ją tysiące mil morskich. Jakie tajemnice skrywa Wyspa Wielkanocna otoczona wodami Oceanu Spokojnego? To idealna propozycja dla tych, którzy chcą poczuć się, jak poszukiwacze skarbów!
Z tego artykułu dowiesz się:
Wszystkie najważniejsze informacje na temat Wyspy Wielkanocnej znajdziesz w naszym poradniku. Niech to będzie Twój prywatny przewodnik turystyczny po tej ziemi pełnej sekretów!
Wyspa Wielkanocna – podstawowe informacje
Interesuje Cię, gdzie leży Wyspa Wielkanocna i do jakiego państwa należy? Rapa Nui, bo tak brzmi nazwa tego lądu po polinezyjsku, to niewielka wysepka, która leży w centralnej części Grzbietu Wschodniopacyficznego na Oceanie Spokojnym. To jedna z blisko 3000 wysp na otwartym oceanie, która przynależy do Chile – językiem urzędowym jest hiszpański. Od kontynentalnego wybrzeża Ameryki Południowej dzieli ją prawie 3760 km bezkresu wód oceanicznych, natomiast najbliżej położona wyspa Pitcairn, należąca do Wielkiej Brytanii, znajduje się niespełna 2082 km od jej brzegu.
Wyspa Wielkanocna jest drugim po Tristan da Cunha najbardziej oddalonych od innych lądów i najpóźniej zamieszkanych wysp na świecie. Z tego powodu bywa nazywana Krańcem Świata. Prawdziwym krańcem jest Przylądek Horn – najbardziej wysunięty na południe punkt geograficzny obu Ameryk.
Wyspę w niedzielę wielkanocną 5 kwietnia 1722 r. odkrył holenderski statek pod dowództwem Jacoba Roggeveena. Data odkrycia znalazła odzwierciedlenie w nowożytnej nazwie lądu – Wyspa Wielkanocna (hiszp. Isla de Pascua, ang. Easter Island).
Rapa Nui – geneza osadnictwa
Nasuwa się pytanie, jak ludzie dotarli do tak trudno dostępnego lądu? Zdaniem części badaczy, wyspa została zasiedlona w IV wieku przez osadników, którzy przybyli z terenu dzisiejszych Hawajów. Datowanie radiowęglowe wskazuje jednak, że pierwsi ludzie na wyspie mogli pojawić się kilkaset lat później (w VIII wieku lub nawet ok. 1200 roku). Przybysze musieli dysponować tratwami, zdolnymi pokonać co najmniej 7,5 tys. km po otwartych wodach, aby postawić suchą stopę na tej wulkanicznej ziemi.
W chwili odkrycia przez Holendrów (w 1722 r.) na wyspie mieszkało raptem ok. 2000–3000 ludzi. Szacuje się, że wielkość ludności dochodziła wcześniej w szczytowym momencie nawet do 10 000–15 000. Spadek liczby mieszkańców był spowodowany wyczerpaniem zasobów naturalnych wyspy (m.in. ścięciem wszystkich drzew) i pojawieniem się szkodnika – szczura polinezyjskiego. Do połowy XIX wieku populacja odbudowała się do poziomu 4000 osób, aby w ciągu kolejnych 20 lat zmniejszyć się do raptem 110 mieszkańców w 1877 r. Było to spowodowane wywózką pierwotnej ludności do niewolniczej pracy w Chile i Peru.
Obecnie na Easter Island mieszka ok. 7750 osób (stan z 2017 r.). Ich liczba sukcesywnie rośnie z racji powiększającej się grupy ludności napływowej. Zdecydowana większość zamieszkuje jedyne miasto i zarazem stolicę wyspy – Hanga Roa.
Easter Island – wulkaniczny krajobraz
Jakie pochodzenie ma sama wyspa? Okazuje się, że powstała w wyniku wynurzenia się wzniesienia wulkanicznego ponad powierzchnię morza. Na powierzchni znajdują się nieczynne kratery, z których najbardziej znany dzięki jest Rano Kau – dzięki swojemu regularnemu kształtowi utożsamiany jest z typowym kraterem wulkanicznym.
Najwyższej położonym punktem wyspy jest czubek wygasłego wulkanu Terevaka. Ma on wysokość 507 m n.p.m.
Tajemnice Wyspy Wielkanocnej
Co ukrywa przed światem ten przedziwny ląd oddalony od reszty o tysiące kilometrów i mil morskich? W ziemi, jak i nad nią są umieszczone liczne zabytki kultury rdzennych mieszkańców wyspy. Największe i najbardziej okazałe z nich, to kamienne posągi.
Rzeźby Moai
Moai to rodzaj kamiennych posągów stworzonych przez mieszkańców Isla de Pascua. Najstarsze rzeźby datowane na okres 400–1100 roku były raczej niedużych rozmiarów, wznoszono je na kamiennych platformach zwanych ahu, a przedstawione postacie cechował duży realizm. Dopiero około roku 1250 pojawiły się pierwsze monumenty, które w przeciwieństwie do wcześniejszych rzeźb nie były już tak starannie wykonane i miały bardzo podobne cechy. Rzeźby wykonane są z jednego kawałka skały (tufu wulkanicznego) i mają ponad 6 metrów wysokości (ważą ok. 18 ton).
Największa postać wyrzeźbiona w porowatej skale osadowej to tzw. Paro. Jego wysokość sięgała do blisko 10 metrów, natomiast masa przekraczała 75 ton. Odnaleziono także niedokończoną figurę o wysokości 21 metrów i wadze blisko 270 ton.
Posągi powstawały w kamieniołomie Rano Raraku. To krater wulkaniczny o średnicy ok. 700 metrów mieści się we wschodniej części wyspy. Na jego dnie znajduje się częściowo porośnięte jezioro wulkaniczne. W pobliżu krateru nadal jest umieszczonych 394 spośród 887 moai. Pozostałe zostały przemieszczone w miejsca obrzędów.
Cześć z moai (1 na 5) stojących w lokalizacjach obrzędowych miała na czubku umieszczone pukao. To wykonane z tufu czerwone koki, przypominające kapelusz z cylindrycznym rondem.
Z nieznanych przyczyn mieszkańcy porzucili pracę w kamieniołomie, zostawiwszy tam wiele niedokończonych postaci. W połowie XIX wieku większość kamiennych figur została przewrócona, najpewniej w trakcie walk na wyspie. Wiele lat później blisko 50 z moai powróciło na swoje właściwe miejsca.
Legenda o Hotu Matu’a
Autorstwo moai przypisuje się polinezyjskim osadnikom z lat 1 000–1 100. Część badaczy twierdzi, że umiejętności kamieniarskie mogły dotrzeć na wyspę dzięki przybyszom z Ameryki Południowej.
Ocalali mieszkańcy wyspy, których napotkali pierwsi Europejczycy, zachowali w przekazach ustnych legendę o wodzu plemienia – Hotu Matui. Miał on być pierwszym człowiekiem, który dotarł na wyspę. Miał przybyć wraz z rodziną i towarzyszami z terenów mitycznej Hawaiki. Mieszkańcy Rapa Nui uczynili go pierwszym ariki mau – najwyższym wodzem. Według jednego z podań, posągi moai mają przedstawiać wojowników (matatoa), którzy towarzyszyli mu w podróży i zamieszkali z Hotu Matuą na lądzie.
Jest podobieństwo między imieniem Hotu Matu’a a Atu Motua. Niektórzy historycy podejrzewają, że postać ta mogła pojawić się w mitologii wyspy Rapa Nui w połowie XIX wieku na skutek zaadoptowania języka Mangarevy. Ich zadaniem prawdziwym założycielem plemienia był Tu‘u ko Iho, który w legendzie przypadła poboczna rola.
Po śmierci Hotu Matui, ląd został podzielony pomiędzy jego sześciu synów. Rdzenna ludność wierzyła, że posągi mogą przechowywać ‘manę’ – nadnaturalną moc wodza.
Tajemnicze pismo rongorongo
Hieroglificzne pismo obrazkowe służyło prawdopodobnie do zapisu języka rapanui. Posługiwali się nim pierwotni mieszkańcy Wyspy Wielkanocnej, jednak wskutek porwań i zagłady ludności nie jest odczytane do dziś. Do obecnych czasów zachowały się 23-24 tabliczek zawierających ten rodzaj pisma. Najbardziej obszerna z nich znajduje się w posiadaniu Muzeum Etnologicznego w Berlinie.
Najdłuższy znany tekst zapisany pismem rongorongo to tabliczka z Berlina. Została zakupiona od tubylców w 1882 r. przez uczestników niemieckiej ekspedycji na Rapa Nui. Szacuje się, że pełny zapis na tabliczce obejmował prawie 5 300 znaków, tworzących ponad 4 050 glifów w 28 liniach. 15 znaków na jej odwrocie udało się odczytać dopiero w 2021 r.
Thomas S. Barthel w 1958 r. opublikował spis 600 glifów pisma rongorongo. W 2007 r. Igor i Konstantin Pozdniakov stwierdzili, że w rzeczywistości unikatowych glifów jest tylko 52, a pozostałe to ligatury, powstałe z połączenia dwóch lub więcej znaków.
Polski artysta, Stanisław Szukalski stworzył teorię zermatyzmu, głoszącą, że wszyscy ludzie mówili dawniej jednym językiem. Zdaniem Szukalskiego cała ludzkość wywodzi się z Wyspy Wielkanocnej, skąd przez wyspy Lachia i Sarmatia przez Matterhorn w szwajcarskim Zermatt, polscy Sarmaci mieli przybyć do Polski.
Isla de Pascua – podróż na koniec świata
Część osób, które właśnie zapragnęły wybrać się na Rapa Nui, zapewne zastanawia się, czy trzeba mieć wizę na Wyspę Wielkanocną? Wiza dla Polaków nie jest potrzebna, gdyż to terytorium Chile. Podróżować w tym kierunku można na podstawie aktualnego paszportu ważnego przez co najmniej przez 6 kolejnych miesięcy. Niewymagane są także szczepienia zdrowotne.
Jak dotrzeć na wyspę?
Dostać się na wyspę można na dwa sposoby. Pierwszym jest rejs jachtem żaglowym, który trwa kilka tygodni. Turyści, którzy nie chcą tyle czasu spędzić w drodze, stawiają na podróż samolotem z Chile. Loty odbywają się ze stolicy tego państwa Santiago (okresowo również z Limy). Podróż samolotem z Polski (np. Wrocław) na Wyspę Wielkanocną z 3 przesiadkami trwa co najmniej 31 godzin i kosztuje od 17 885 zł wzwyż. Raz w tygodniu na wyspie ląduje samolot pasażerski z Papeete (Tahiti). Jedyna linia lotnicza, która obsługuje to połączenie to chilijski operator LATAM.
Port lotniczy Mataveri ma pas startowy o długości 3 318 metrów. W przeszłości było to lotnisko zapasowe dla amerykańskich promów kosmicznych.
Na Rapa Nui nie ma transportu publicznego. Z lotniska do hotelu można dostać się tylko busem lub taksówką.
Jakie ubezpieczenie zabrać w podróż na Rapa Nui?
Na wyspie nie występują szczególne zagrożenia dla zdrowia. Ze względu na izolację od najbliższych ośrodków i ograniczone możliwości ratownictwa zdrowia, Ministerstwo Spraw Zagranicznych rekomenduje jednak zakup polisy ochronnej:
Z racji bardzo wysokich kosztów opieki medycznej zaleca się wykupienie polisy o możliwie szerokim zakresie ubezpieczenia
gov.pl
Na wyspie znajduje się niewielki szpital oddany do użytku pod koniec 2012 r. Nagłe przypadki obsługiwane są natychmiast, szpital pracuje całodobowo, natomiast na planowe wizyty należy zapisywać się z kilkudniowym wyprzedzeniem. Prywatna przychodnia Consulta Medica działa przy Atanu Tekena (koło hotelu Orongo) przez 6 dni w tygodniu (nieczynna w niedziele).
Poważniejsze dolegliwości lub pogorszenie stanu zdrowia oznaczają ewakuację na kontynent. Koszt transportu medycznego jest horrendalnie wysoki, zważywszy, że najbliższy stały ląd jest oddalony od wyspy o tysiące kilometrów. Oczywiście, należy mieć odpowiednie ubezpieczenie, nie tylko od wypadków, ale także w razie poważnego zachorowania. Polskich obywateli nie obejmuje publiczna opieka zdrowotna.
Przykład:
30-letni Mikołaj planuje spędzić 10 dni na Wyspie Wielkanocnej i w tym czasie połączyć zwiedzanie wyspy z wypoczynkiem. W porównywarce ubezpieczeń turystycznych Mubi uzyskał atrakcyjne propozycje polisy na wyjazd. Oto oferty, które rozważa:
| Towarzystwo | Zakres | Cena |
|---|---|---|
| Proama | Koszty leczenia: 100 000 zł | 44,00 zł |
| You Can Drive | Koszty leczenia: 100 000 zł NNW: 10 000 zł OC: 50 000 zł | 50,00 zł |
| Wiener | Koszty leczenia: 174 167 zł NNW: 10 000 zł OC: 108 854 zł | 51,00 zł |
| AXA Partners | Koszty leczenia: 200 000 zł NNW: 20 000 zł | 62,10 zł |
| Generali | Koszty leczenia: 300 000 zł NNW: 15 000 zł OC: 50 000 zł | 69,00 zł |
| SIGNAL IDUNA | Koszty leczenia: 120 625 zł NNW: 15 000 zł | 72,72 zł |
| mtu24.pl | Koszty leczenia: 150 000 zł NNW: 30 000 zł OC: 50 000 zł | 93,00 zł |
| UNIQA | Koszty leczenia: 250 000 zł NNW: 30 000 zł | 115,20 zł |
| ERGO Hestia | Koszty leczenia: 500 000 zł NNW: 30 000 zł OC: 500 000 zł | 121,00 zł |
Jakie atrakcje są na Wyspie Wielkanocnej?
Wyspy Wielkanocne są egzotycznym i fascynującym miejscem na spędzenie wakacji. Położone na Pacyfiku, około 3,5 tysiąca kilometrów od wybrzeża Chile, te odległe wyspy słyną przede wszystkim z tajemniczych moai – olbrzymich kamiennych posągów stworzonych przez starożytnych mieszkańców Rapa Nui.
Gospodarka wyspy oparta jest na turystyce. Dzięki turystom ląd co roku generuje przychód w kwocie ok. 15 milionów dolarów amerykańskich.
Dużą atrakcję na Rapa Nui stanowi nurkowanie w przejrzystych wodach oceanicznych. Przejrzystość tafli dochodzi do 50 metrów.
Na terenie wyspy znajduje się jeden z 7 chilijskich parków narodowych. Park Rapa Nui został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1995 r. jako obiekt kulturowy.
Będąc na wyspie koniecznie to zobacz:
- Park Narodowy Rapa Nui – zajmuje blisko 44% obszaru wyspy,
- Ahu Akivi – platforma 7 posągów, zwróconych twarzami w stronę oceanu,
- Ahu Tahai – odrestaurowany kompleks ceremonialny,
- jaskinie Ana Te Pahu i Ana Kai Tangata – podziemny labirynt ze ścianami pokrytymi rytami naskalnymi,
- publiczny cmentarz (Hanga Roa),
- wulkan Rano Kau (wygasły),
- ceremionialna wioska Orongo – ośrodek z kamiennymi, owalnymi domami zamieszkiwanymi przez ludzi-ptaków podczas zawodów Tangata Manu,
- zatoka Caleta Anakena z plażą Anakena,
- Plaża Tonariki.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o wakacyjny wyjazd na Wyspę Wielkanocną
Na wyspie panuje stabilny klimat podzwrotnikowy. Są dwie pory roku (chłodniejsza i cieplejsza), ale różnice między nimi są niewielkie i wynoszą raptem 5 stopni Celsjusza. Zastanawiasz się, kiedy najlepiej wybrać się na Wyspę Wielkanocną? Otóż, najcieplejszy jest z reguły styczeń i luty (średnia temperatura wynosi wtedy ok. 23 stopnie). Najchłodniej jest w trakcie europejskiego lata (tj. w lipcu i w sierpniu), kiedy termometry wskazują przeważnie 18 stopni. Najbardziej deszczowy jest zazwyczaj kwiecień, choć przelotne opady zdarzają się w ciągu całego roku.
Całe zaopatrzenie dociera na wyspę z zewnątrz (statkiem lub samolotem). To sprawia, że ceny tych samych produktów są kilkukrotnie wyższe niż na kontynentalnym obszarze Chile. Na wyspie jest ponad 40 środków noclegowych. Ceny za noc są wygórowane (od 200 zł z hostel do ponad 1 000 złotych za pokój w 3-gwiazdkowym hotelu. Dania główne w restauracji kosztują od 50 zł w górę. Płatności kartą VISA mogą być obciążone dodatkową prowizją (10–20%).
Najbardziej charakterystyczną pamiątką są mini moai. Figurki wykonane są z kamienia lub drewna. Poza tym na straganach i lokalnych stoiskach można kupić rzemieślnicze ozdoby z piór, kamieni i drewnianych paciorków. Nabyć można wyrabiane własnoręcznie przez mieszkańców misy i biżuterię z motywami mitologii plemienia Rapa Nui.
- Wyjazd na Rapa Nui to daleka podróż na drugi koniec świata. To jeden z najbardziej odizolowanych od reszty i najkrócej zasiedlonych obszarów globu.
- Uczestnicy zorganizowanych wycieczek zazwyczaj spędzają na wyspie do 3 dni. Wybierając się samodzielnie można bardziej zgłębić sekrety lądu i poznać bliżej kulturę rdzennych mieszkańców.
- Przeżyj egzotyczne wakacje pełne przygód z dala od lądu! Poczuj się jak filmowy Indiana Jones i odkryj tajemnice Moai! Zapewnij sobie piracką przygodę płynąć na Krańcu Świata, płynąc na Isla de Pascua.
- Twoim niezawodnym kompanem w wyprawie i eksploracji wyspy będzie ubezpieczenie podróżne. Polisa turystyczna zapewni Ci kompleksowe wsparcie w nagłym wypadku – sfinansuje leczenie na wyspie lub transport na ląd!
Dołącz do dyskusji