Darowizna samochodu – co należy wiedzieć?
Chcesz podarować komuś bezpłatnie samochód? Możesz to zrobić, spisując umowę darowizny pojazdu. Przeczytaj poniższy artykuł, a dowiesz się, jak sporządzić akt darowizny samochodu, komu możesz podarować samochód i czy od darowizny należy uiścić podatek. Mamy także dla Ciebie darmowy wzór umowy!
Z naszego artykułu dowiesz się:
- Co to jest darowizna samochodu?
- Jak dokonać darowizny pojazdu?
- Co powinna zawierać umowa darowizny samochodu?
- Czy muszę zapłacić podatek od darowizny samochodu?
- Darowizna samochodu w rodzinie – jak to załatwić?
- Z czym wiąże się darowizna samochodu firmowego?
- Jak zgłosić darowiznę samochodu w urzędzie skarbowym?
- Jak wygląda kwestia darowizny samochodu w kontekście współwłasności?
- Czy darowiznę samochodu trzeba zgłosić w wydziale komunikacji?
- Jak darowizna samochodu wpływa na ubezpieczenie OC?
Darowizna samochodu – co musisz wiedzieć?
O darowiźnie samochodu mówimy w sytuacji, w której przenosisz majątkowe prawa do rzeczy – w tym wypadku pojazdu – na rzecz innej osoby.
Umowa darowizny uregulowana została w art. 888-902 Kodeksu cywilnego. Przepisy nie konkretyzują kręgu osób, na rzecz których możesz dokonać darowizny. Jeśli jednak darowizna dokonywana jest na rzecz osób najbliższych, to przy spełnieniu odpowiednich warunków nie będziesz musiał płacić podatku.
Jak dokonać darowizny samochodu?
Zgodnie z art. 890 Kodeksu cywilnego oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego, jednakże jeśli umowa została zawarta bez dochowania formy aktu notarialnego, to i tak staje się ważna, jeśli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Co to oznacza w praktyce? Jeśli chcesz podarować synowi lub córce samochód, nie musisz iść do notariusza (dzięki temu unikniesz dodatkowych kosztów). Umowę możesz sporządzić na piśmie, stanie się ona ważna w momencie wydania przedmiotu świadczenia, czyli samochodu.
Jak powinna wyglądać umowa darowizny samochodu?
Umowa darowizny samochodu powinna zawierać:
- datę zawarcia umowy,
- dane stron umowy (osoby, która zamierza podarować samochód oraz osoby, która otrzyma auto),
- określenie, kim dla darczyńcy jest obdarowany (element istotny przy darowaniu samochodu członkowi rodziny),
- przedmiot umowy (dane samochodu, czyli marka pojazdu, rok produkcji, pojemność, nr silnika, nr nadwozia, nr rejestracyjny, przebieg),
- wartość przedmiotu darowizny,
- oświadczenie darczyńcy, że przedmiot darowizny jest wolny od praw osób trzecich,
- oświadczenie darczyńcy o darowaniu samochodu oraz oświadczenie obdarowanego o przyjęciu przedmiotu darowizny,
- datę przekazania samochodu,
- podpisy stron.
Umowa darowizny samochodu [darmowy wzór]
Skorzystaj z naszego darmowego wzoru – do pobrania tutaj: umowa darowizny PDF lub umowa darowizny DOCX.
Podatek od darowizny samochodu – czy muszę go zapłacić?
Kwestia należnego podatku od darowizny samochodu została uregulowana w ustawie o podatku od darowizny i spadku. Zgodnie z art. 9 ust. 1 powołanej ustawy należy wyróżnić grupy podatkowe, dla każdej z nich kwota wolna od podatku jest inna:
- tzw. „0 grupa podatkowa” (w ramach I grupy) – zwolnienie z podatku,
- I grupa podatkowa – kwota wolna od podatku to 36 120 zł,
- II grupa podatkowa – kwota wolna od podatku to 27 090 zł,
- III grupa podatkowa– kwota wolna od podatku do 5733 zł.
Kwota wolna od podatku to kwota niepowodująca obowiązku zapłaty podatku.
Jeśli należysz do II grupy podatkowej i otrzymasz w darowiźnie samochód o wartości 25 000 zł, to nie musisz płacić podatku od darowizny. Jeśli natomiast należysz do II grupy podatkowej i otrzymasz w darowiźnie samochód o wartości 30 000 zł to musisz zapłacić podatek od różnicy między wartością pojazdu, a kwoty wolnej od podatku, czyli od kwoty 2910 zł (30 000 zł – 27 090 zł = 2910 zł).
- Do grupy 0 należą: małżonek, syn, córka, matka, ojciec, dziadek, babcia, pasierb, pasierbica, brat, siostra, ojczym, macocha.
- Do I grupy podatkowej należą: pradziadek, prababcia, wnuk, wnuczka, prawnuk, prawnuczka, teść, teściowa, zięć, synowa.
- Do II grupy podatkowej należą: rodzeństwo rodziców (ciotka, wuj), zstępni rodzeństwa (np. dzieci brata), małżonkowie rodzeństwa, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie pozostałych zstępnych (np. żona wnuczka).
- Do III grupy podatkowej należą pozostali nabywcy, czyli np. osoby niespokrewnione w żaden sposób.
Ile będzie wynosił podatek?
Podatek należy obliczyć od nadwyżki podstawy opodatkowania (ponad kwotę wolną od podatku). Stawki są następujące:
Należysz do II grupy podatkowej, w darowiźnie otrzymałeś samochód o wartości 30 000 zł. Musisz zapłacić 7% z 2910 zł (30 000 zł – 27 090 zł = 2910 zł), czyli 203,70 zł.
Darowizna samochodu w rodzinie – bez podatku?
Najbliższa rodzina może zostać zwolniona całkowicie z obowiązku płacenia podatku, nie dzieje się to jednak automatycznie. Osoby najbliższe (należące do 0 grupy podatkowej) są zwolnione z obowiązku płacenia podatku od darowizny, jeśli w ciągu 6 miesięcy od otrzymania przedmiotu darowizny zgłoszą ten fakt do Urzędu Skarbowego. W takim przypadku nie trzeba płacić podatku. Jeśli termin nie zostanie zachowany, zwolnienie nie będzie obowiązywało.
Ojciec przekazał w darowiźnie na rzecz syna samochód o wartości 46 000 zł. Darowizna została zgłoszona w ciągu miesiąca do właściwego Urzędu Skarbowego. Nie ma obowiązku zapłaty podatku. Jeśli jednak darowizna nie zostałaby zgłoszona lub zgłoszona z niedochowaniem 6-miesięcznego terminu, nie mogłoby dojść do całkowitego zwolnienia. W takim przypadku należałoby wrócić do podstawowych przepisów wskazujących kwotę wolną od podatku. Syn znajduje się w I grupie podatkowej, dlatego musiałby zapłacić podatek w wysokości 3% od kwoty 9880 zł (46 000 zł – 36 120 zł = 9880 zł), czyli 296,40 zł.
Co się stanie, jeśli nie zgłosisz darowizny samochodu w urzędzie skarbowym?
Osoby, które są zwolnione z konieczności płacenia podatku za otrzymaną darowiznę, ale nie zgłoszą jej nabycia w ciągu 6 miesięcy, będą podlegały rozliczeniu na zasadach ogólnych. Oznacza to, że w takim przypadku będą musiały złożyć deklarację i zapłacić podatek od darowizny.
Darowizna samochodu firmowego
Samochód wycofany z działalności gospodarczej można przekazać w formie darowizny. Taka darowizna nie jest obarczona obowiązkiem podatkowym po stronie darczyńcy. W formie darowizny można przekazać też samochód, który nie został wycofany z działalności gospodarczej i nadal nie będzie to stanowiło przychodu u osoby przekazującej samochód.
Jak zgłosić darowiznę samochodu w urzędzie skarbowym?
Żeby zgłosić otrzymanie darowizny samochodu w urzędzie skarbowym, przygotuj formularz SD-Z2, który możesz pobrać do wydruku ze strony rządowej lub odebrać stacjonarnie w urzędzie. Formularz możesz też złożyć online w Portalu Podatkowym na podatki.gov.pl. Właściwą opcję znajdziesz w usłudze e-Deklaracje. Dokument będziesz musiał podpisać kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub danymi autoryzującymi.
Po złożeniu formularza urzędnik może poprosić Cię o potwierdzenie kilku faktów dotyczących darowizny, dlatego przydatne będą też dokumenty świadczące o tym:
- co otrzymałeś (np. samochód),
- od kogo i jaki łączy Was stopień pokrewieństwa lub powinowactwa,
- w jaki sposób otrzymałeś samochód (np. w formie darowizny).
Darowiznę samochodu powinieneś zgłosić w urzędzie skarbowym właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania.
Umowa darowizny części samochodu – współwłaściciel
Poprzez darowiznę samochodu można przekazać również część własności. Np. ojciec może darować córce ½ samochodu, stają się wtedy współwłaścicielami. Musi spisać wtedy umowę darowizny połowy samochodu. To częsty zabieg stosowany przez młodych kierowców, którzy nie wypracowali sobie jeszcze zniżek ubezpieczeniowych. Dzięki temu w podanym wyżej przypadku córka będzie mogła skorzystać ze zniżek ojca. Darowizny części pojazdu dokonuje się w ten sam sposób. Należy jedynie zaznaczyć, że przedmiotem umowy jest ½ własności pojazdu.
Czy darowiznę samochodu trzeba zgłosić w wydziale komunikacji?
Jeśli stajesz się właścicielem lub współwłaścicielem pojazdu, który otrzymałeś w formie darowizny, musisz zgłosić ten fakt w wydziale komunikacji. Konieczne jest bowiem przerejestrowanie pojazdu lub dopisanie nowego właściciela do dowodu rejestracyjnego. Takiego zgłoszenia powinieneś dokonać w ciągu 30 dni od podpisania umowy darowizny.
Darowiznę powinien zgłosić w wydziale komunikacji także darczyńca.
Jakie dokumenty musisz ze sobą zabrać do urzędu?
- Umowę darowizny,
- dokument tożsamości (dowód osobisty lub paszport),
- dowód rejestracyjny,
- potwierdzenie pozytywnego przejścia badania technicznego,
- ubezpieczenie OC.
Darowizna samochodu a ubezpieczenie OC
Pamiętaj, że fakt dokonania darowizny musisz zgłosić ubezpieczycielowi, u którego posiadasz OC. Wówczas ubezpieczenie OC przechodzi na obdarowanego, który może zrezygnować z ubezpieczenia (wypowiadając umowę) lub kontynuować ją do końca trwania okresu ubezpieczeniowego. Darowany samochód należy również przerejestrować.
Darowizna samochodu to sposób na większe zniżki
Osoby, które otrzymały darowiznę części samochodu i stały się współwłaścicielami pojazdu bardziej doświadczonego kierowcy, z pewnością będą mogły liczyć na niższą składkę ubezpieczeniową. Wszystko za sprawą wypracowanych już zniżek drugiego właściciela. Zniżki współwłaścicieli są uśredniane. Młody kierowca dzięki darowiźnie i współwłasności zapłaci więc za polisę korzystniejszą składkę niż wówczas, gdyby ubezpieczał auto sam.
Bardziej doświadczony współwłaściciel może stracić swoje zniżki, jeśli drugi kierowca wyrządzi szkodę.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o darowiznę samochodu
To zależy, do której grupy podatkowej należy osoba obdarowana. Wyróżnia się grupy: 0 (zwolnienie z podatku) oraz I, II i III, dla których obowiązują inne kwoty wolne od podatku. Przekroczenie danej kwoty spowoduje powstanie obowiązku podatkowego. Wysokość podatku oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania, czyli różnicy między wartością przedmiotu (samochodu) a kwotą wolną od podatku.
Zależy do której grupy podatkowej należy osoba obdarowana. Wyróżnia się grupy 0 (zwolnienie z podatku) oraz I, II i III, dla których obowiązują inne kwoty wolne od podatku, których przekroczenie spowoduje powstanie obowiązku podatkowego. Wysokość podatku oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania, czyli różnicy między wartością przedmiotu (samochodu) a kwotą wolną od podatku.
Osoby najbliższe darczyńcy (m.in. małżonek, dzieci, rodzice, dziadkowie) są zwolnione z podatku od darowizny również w przypadku, gdy jej wartość przekracza kwotę wolną od podatku. Zwolnienie obowiązuje jednak tylko wtedy, gdy obdarowany poinformuje Urząd Skarbowy o darowiźnie w ciągu 6 miesięcy od otrzymania przedmiotu.
Darczyńca musi zgłosić towarzystwu ubezpieczeniowemu fakt dokonania darowizny. W przeciwnym razie naraża się na to, że ubezpieczyciel wezwie go do zapłaty składki na kolejny rok. Obdarowany może z kolei korzystać z OC po poprzednim właścicielu lub wypowiedzieć jego umowę, ale nie może zapomnieć, że polisa po darczyńcy nie przedłuża się automatycznie i wygaśnie w dniu zakończenia umowy.
- Darowizna samochodu nie wymaga formy aktu notarialnego, aby umowa doszła do skutku należy przekazać darowany samochód.
- Umowę najlepiej sporządzić na piśmie (skorzystaj z naszego wzoru).
- Wysokość podatku od darowizny zależy od tego, komu samochód zostanie podarowany.
- Osoby najbliższe (małżonek, wstępni, zstępni, pasierb, ojczym, macocha, rodzeństwo, teściowa, zięć, synowa) nie zapłacą podatku jeśli zgłoszą fakt darowizny do Urzędu Skarbowego w ciągu 6 miesięcy.
- Istnieje możliwość przekazania poprzez darowiznę tylko połowy udziałów. Dzięki temu niedoświadczony współwłaściciel, który nie posiada jeszcze wypracowanych zniżek, będzie mógł skorzystać ze zniżek drugiego właściciela.
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19640160093/U/D19640093Lj.pdf
- Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19830450207/U/D19830207Lj.pdf
Dołącz do dyskusji