Likwidacja szkody gotówkowa i bezgotówkowa po zdarzeniu – poradnik ubezpieczonego
Niestety każdemu właścicielowi pojazdu może przytrafić się stłuczka lub kolizja drogowa. Takie zdarzenie ma swoje konsekwencje – pojazd trzeba naprawić, w czym może jednak pomóc ubezpieczyciel. Jakie możliwości ma kierowca?
Z naszego artykułu dowiesz się:
- Jakie warianty likwidacji szkody możesz przyjąć w rozliczeniu z towarzystwem ubezpieczeniowym?
- Kiedy występuje szkoda całkowita na pojeździe?
- Jakie są wady i zalety gotówkowej i bezgotówkowej likwidacji szkody?
- Likwidacja szkody gotówkowa i bezgotówkowa – z jakich części skorzysta ubezpieczyciel?
- Likwidacja szkody gotówkowa a bezgotówkowa – od czego zależy?
- Likwidacja szkody gotówkowa a bezgotówkowa – jak odebrać pojazd z warsztatu?
- Czy odszkodowanie stanowi przychód?
Każdy kierowca w momencie powstania szkody musi podjąć kilka kluczowych decyzji. Ubezpieczyciel często zadaje pytanie: czy chcesz likwidować szkodę w wariancie gotówkowym, czy bezgotówkowym? Właściciel pojazdu nie zawsze wie, co kryje się pod proponowanymi przez towarzystwo ubezpieczeniowe rozwiązaniami.
Likwidacja szkody gotówkowa a bezgotówkowa – kiedy nie zapłacimy ani złotówki?
Wariant bezgotówkowy likwidacji szkody z ubezpieczenia to rozwiązanie, które przewiduje brak udziału właściciela samochodu w likwidacji uszkodzeń pojazdu. W jego ramach towarzystwo ubezpieczeniowe samodzielnie realizuje każdy z etapów naprawy w warsztacie samochodowym lub autoryzowanej stacji obsługi (ASO). Poszkodowany nie otrzymuję żadnych pieniędzy. Nawet przetransportowanie pojazdu do stacji naprawczej lub warsztatu samochodowego, z którym sprzedający polisę ma podpisaną umowę o współpracę, nie jest zobowiązaniem kierowcy.
Bezgotówkowa likwidacja szkód to szczególnie wygodne rozwiązanie dla przedsiębiorców i bardzo zapracowanych właścicieli aut. Oczywiście poszkodowany nadal jest w nim elementem procesu naprawy szkody, niemniej samej czynności nie musi nadzorować osobiście. Taki wariant naprawy wybierany jest najczęściej przez kierowców posiadających stosunkowo nowe auta i tych, którym zależy na naprawie z wykorzystaniem części oryginalnych.
Z OC sprawcy zdarzenia możesz skorzystać również poprzez wynajęcie na koszt ubezpieczyciela pojazdu zastępczego. W takiej sytuacji musisz jedynie uzasadnić, że samochód jest Ci niezbędny w codziennych czynnościach, np. do dojazdu do pracy czy odwożeniu dzieci do szkoły.
Naprawa bezgotówkowa a szkoda całkowita
Powstanie szkody całkowitej następuje wtedy, gdy towarzystwo ubezpieczeniowe nie chce podjąć się naprawy auta. Dzieje się tak najczęściej w sytuacji, gdy naprawa samochodu kosztowałaby więcej, niż wart jest pojazd. Wartość samochodu, którą bierze pod uwagę ubezpieczyciel, dotyczy zawsze kwoty na dzień szkody. Szkoda całkowita z OC sprawcy określana jest jako zniszczenie powyżej 100% wartości pojazdu w dniu wypadku. Dzieje się tak na podstawie orzeczenia Sądu Najwyższego w wyroku z dnia z dnia 12 stycznia 2006 r. (sygn. akt III CZP 76/05).
Jakie są wady i zalety gotówkowej i bezgotówkowej likwidacji szkody?
Likwidacja szkody w ramach ubezpieczenia komunikacyjnego może odbywać się w dwóch formach: gotówkowej i bezgotówkowej. Każda z tych form ma swoje wady i zalety, które powinieneś poznać, jeśli nie wiesz, który wariant wybrać. Poniższe porównanie pozwoli Ci zdecydować, która opcja jest dla Ciebie najbardziej odpowiednia w przypadku naprawy samochodu.
Likwidacja gotówkowa (kosztorysowa)
Otrzymane pieniądze możesz wykorzystać na dowolną naprawę pojazdu lub jego części. Możesz także wybrać dowolny warsztat albo samodzielnie dokonać napraw.
Wybierając tańszy warsztat lub naprawiając auto we własnym zakresie, możesz zaoszczędzić część pieniędzy z odszkodowania.
Możesz zrezygnować z naprawy lub odłożyć ją na później, jeśli uszkodzenia nie mają wpływu na bezpieczeństwo lub funkcjonalność pojazdu.
Ubezpieczyciel często oferuje minimalną kwotę, bazując na najniższych stawkach rynkowych lub na części zamiennych niskiej jakości, co może nie wystarczyć na pełną naprawę.
Konieczność negocjacji kosztorysu z ubezpieczycielem może wydłużyć Twój proces likwidacji szkody, zwłaszcza jeśli odszkodowanie jest zaniżone.
Wybór warsztatu, organizacja naprawy i kontrola jakości leżą po Twojej stronie, co wymaga więcej zaangażowania.
Likwidacja bezgotówkowa (warsztatowa)
Nie musisz organizować środków na naprawę – ubezpieczyciel pokrywa koszty bezpośrednio w warsztacie.
Cały proces naprawy organizuje ubezpieczyciel, co oszczędza Twój czas i stres związany z szukaniem warsztatu i kontrolowaniem naprawy.
Warsztaty współpracujące z ubezpieczycielami zazwyczaj oferują gwarancję na wykonaną naprawę, co da Ci pewność, że usługa będzie profesjonalna.
Nie zawsze możesz wybrać warsztat, który naprawi Twój pojazd, ponieważ ubezpieczyciel może narzucić swoją sieć partnerską.
Ubezpieczyciele często wybierają tańsze zamienniki zamiast oryginalnych części, co może obniżyć wartość rynkową Twojego pojazdu.
Ma to miejsce wtedy, gdy np. ubezpieczyciel zwleka z rozliczeniami lub akceptacją kosztów naprawy.
Likwidacja szkody gotówkowa i bezgotówkowa – z jakich części skorzysta ubezpieczyciel?
Kwestia części używanych do naprawy zniszczonego pojazdu to temat najczęstszych sporów klientów z zakładami ubezpieczeń. Co do zasady, naprawa pojazdu powinna doprowadzić do takiej sytuacji, w której jego stan jest dokładnie taki, jaki był przed wypadkiem. Takie ujęcie treści powoduje szereg niejasności, z których chętnie korzystają towarzystwa ubezpieczeniowe.
Ubezpieczyciele bardzo często stosują tak zwane “urealnienia cen części”. Oznacza to, że firma wystawiająca polisę obniża kwotę za części nadające się do wymiany tak, aby dało się naprawić pojazd w warsztatach w rejonie zamieszkania osoby poszkodowanej. Takie urealnienie uwzględnia rok produkcji samochodu, jak i jego aktualną wartość oraz kwotę części zamiennych. W odpowiedzi Sądu Najwyższego na zagadnienie prawne przedstawione przez Rzecznika Ubezpieczonych przeczytać można uzasadnienie dla takich działań ubezpieczycieli.
„Zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi.”
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r. III CZP 80/11
Likwidacja szkody gotówkowa a bezgotówkowa – kwestia wyboru i rozsądku właściciela pojazdu
Bardzo ważne jest, aby rozważnie podejść do tej decyzji, czy zlikwidujesz szkody gotówkowo czy bezgotówkowo. W wariancie gotówkowym, po zgłoszeniu do ubezpieczyciela szkody, do poszkodowanego zostanie wysłany rzeczoznawca. Jego zadaniem jest ocena, a następnie wykonanie kosztorysu wszystkich powstałych w wyniku zdarzenia szkód.
Niektóre z firm sprzedających polisy dokonują oceny zniszczeń na podstawie dokumentacji fotograficznej lub filmowej wykonanej przez właściciela pojazdu. W takiej sytuacji ze strony ubezpieczyciela skontaktuje się z Tobą doradca telefoniczny lub konsultant online. Bardzo często zdarza się, że kierowcy są wówczas niemile zaskoczeni wysokością rekompensaty, którą przygotował dla nich sprzedawca ubezpieczenia – należy pamiętać, że poszkodowany nie ma obowiązku przyjąć proponowanej przez ubezpieczyciela propozycji odszkodowania.
Wariant gotówkowy, co do zasady, przewiduje przygotowanie przez towarzystwo ubezpieczeniowe rozliczenia w formie tabeli, które zestawia wszystkie koszty elementów pojazdu wymagających naprawy. Takie rozwiązanie nazywane jest również obiegowo rozwiązaniem kosztorysowym.
Jeśli podczas podpisywania umowy AC zdecydowałeś się na wariant warsztatowy lub ASO, to zawsze możesz po szkodzie zmienić zdanie i zdecydować się na opcję gotówkową. W drugą stronę zasada ta nie działa – jeśli zapisy umowy wskazywały na wariant gotówkowy, to tylko taki jest możliwy po szkodzie!
Niewątpliwą zaletą wariantu gotówkowego, szczególnie z punktu widzenia kierowcy, jest bardzo szybki termin likwidacji szkody. Jeżeli zdecydujesz się na rozwiązanie kosztorysowe, pieniądze z odszkodowania OC sprawcy powinny szybko trafić na Twoje konto. Wówczas będziesz mógł sam zdecydować, w jaki sposób, oraz w którym miejscu chcesz naprawić szkodę. Kierowcy wiekowych pojazdów chętniej decydują się na to rozwiązanie, ponieważ korzystają z zaprzyjaźnionych mechaników, a do samej naprawy wykorzystują części zamienne zamiast oryginalnych.
Z kolei głównym minusem rozwiązania gotówkowego jest sposób naliczania kwot przez zakłady ubezpieczeniowe. Każdy ubezpieczyciel ma swój sposób wyliczenia wartości poszczególnych elementów wymagających wymiany lub napraw. W najlepszej sytuacji przy tym rozwiązaniu są osoby, które potrafią naprawić auto samodzielnie. Oszczędzają one na kosztach robocizny, a jeśli straty na ich pojeździe mają bardziej charakter estetyczny i nie dotyczą kluczowych oraz wewnętrznych mechanizmów pojazdu, to mogą nawet “zarobić”.
Ekspert Mubi radzi:
Warto pamiętać, że nie masz obowiązku przyjmowania za ostateczną wyceny towarzystwa ubezpieczeniowego. Zawsze możesz skontaktować się z zakładem ubezpieczeniowym i poruszyć kwestie poszczególnych pozycji w wyliczeniu, a także poprosić o wyjaśnienie określonych kwot. Jeśli w ramach tych ustaleń nie będziesz w stanie znaleźć porozumienia z ubezpieczycielem, możesz zatrudnić niezależnego rzeczoznawcę.
Specjalista na Twoją prośbę jeszcze raz przygotuje odrębne zestawienie elementów podlegających naprawie lub wymianie. Koszt zatrudnienia rzeczoznawcy nie jest niski, ale jeżeli jego ekspertyza dowiedzie, że ubezpieczyciel zaniżył wysokość odszkodowania, towarzystwo ubezpieczeniowe będzie zobowiązane do pokrycia tego wydatku.
Wykupując autocasco, Patrycja wybrała gotówkową wersję likwidacji szkody. Kiedy po kolizji ubiegała się o odszkodowanie, zgodziła się na uproszczoną likwidację szkód polegającą na przesłaniu zdjęć zniszczonych elementów pojazdu ubezpieczycielowi bez udostępniania auta do oględzin. Po tak dokonanej ocenie zniszczeń ubezpieczyciel zaproponował jej odszkodowanie, którego wysokość zdaniem Patrycji była za niska. Ubezpieczona podjęła decyzję o tym, żeby poprosić o pomoc rzeczoznawcę, który osobiście dokonał oceny wszystkich szkód. Dzięki skorzystaniu z jego usług, właścicielka samochodu dowiedziała się o innych uszkodzeniach auta i uzyskała wyższe odszkodowanie od ubezpieczyciela.
Likwidacja szkody gotówkowa a bezgotówkowa – odbiór pojazdu z warsztatu
Każdy rozwiązanie, czy to likwidacja szkody bezgotówkowa, czy gotówkowa ma swoje wady i zalety. Jest jednak kilka podstawowych elementów, na które każdy właściciel pojazdu powinien zwrócić uwagę.
Najważniejsze to pamiętać, aby bardzo skrupulatnie sprawdzić, czy wszystkie naprawy przebiegły we właściwy sposób. Co prawda, o ile wgniecenie na karoserii może nie umknąć naszej uwadze, o tyle nieprawidłowo wykonana naprawa elementów wewnętrznych pojazdu może ujawnić się dopiero po jakimś czasie. Mimo tego, na tyle, na ile pozwala Ci wiedza na temat budowy pojazdu, sprawdź jego stan podczas odbioru z warsztatu mechanicznego. Tak naprawdę niezależnie od tego, czy likwidacja szkody jest gotówkowa, czy bezgotówkowa na kwestię odbioru pojazdu z naprawy powinieneś zwrócić szczególną uwagę.
Bezgotówkowe rozliczenie szkody a przychód
W ramach likwidacji szkody bezgotówkowej i gotówkowej pojawia się zwykle kwestia przychodu. O ile otrzymanie gotówki przez osobę poszkodowaną przy ubezpieczeniach dobrowolnych bezspornie stanowi przychód, o tyle naprawa bezgotówkowa dla wielu właścicieli pojazdów nie jest jasna.
O przychodzie możemy mówić jedynie wtedy, gdy właściciel samochodu otrzyma rekompensatę finansową ze strony ubezpieczyciela. W sytuacji, gdy umowa określa towarzystwo ubezpieczeniowe jako stronę, która ponosi koszty naprawy, a co za tym idzie, podatnik nie otrzyma ani grosza na swoje konto, to nie można mówić o przychodzie. Co oczywiste, nie ma także możliwości ponoszenia, a zatem i rozliczenia kosztów. Dzieje się tak dlatego, że wszystkie faktury za bezgotówkową naprawę samochodu otrzyma zakład ubezpieczeniowy.
W momencie, gdy samochód jest objęty jedynie obowiązkowym ubezpieczeniem komunikacyjnym OC, należy przyjąć, że zwrócone wydatki nie są zaliczane do przychodu. Potwierdził to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokami: sygn. akt I SA/Gd 357/07 i I SA/Gd 358/07.
Sąd Najwyższy ustalił, że ubezpieczyciel wypłaci jedynie kwotę netto, jeżeli istnieje podstawa do odliczenia VAT. W wyjątkowej sytuacji znajdują się przedsiębiorcy zwolnieni z opłat VAT i tylko oni mogą domagać się kwoty w wartości brutto.
- Jeśli masz nowe auto i zależy Ci na jego naprawie na oryginalnych częściach, skorzystaj z bezgotówkowego wariantu likwidacji szkody.
- W przypadku gdy jesteś właścicielem starego samochodu, masz zaufanego mechanika lub sam znasz się na naprawie pojazdów, korzystniejszym rozwiązaniem może być wybór gotówkowego rozliczenia z ubezpieczycielem.
- W każdy mprzypadku pamiętaj, by sprawdzić stan pojazdu podczas odbioru z warsztatu po naprawie szkody.
- Pamiętaj, że nie musisz przyjmować pierwszej wyceny ubezpieczyciela jako ostatecznej. Możesz zgłosić reklamację, a jeśli ta nie zostanie przyjęta, skorzystać z pomocy rzeczoznawcy samochodowego, by dowieść swoich racji.
- W przypadku bezgotówkowego rozliczenia z ubezpieczycielem nie można mówić o przychodzie, a tym samym dokonać rozliczenia kosztów.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o sposób likwidacji szkody
Wariant likwidacji szkody wybierasz podczas zawierania umowy ubezpieczenia. Po zgłoszeniu szkody do firmy ubezpieczeniowej możesz zmienić metodę naprawy, ale tylko w określonych sytuacjach. Jeśli wykupiłeś ubezpieczenie AC z możliwością naprawy w autoryzowanym serwisie (ASO), możesz przejść na wariant warsztatowy. Natomiast jeśli masz AC w opcji warsztatowej, naprawa może zostać dokonana na podstawie kosztorysu.
Decydując się na polisę autocasco uwzględniającą likwidację szkody w wariancie warsztatowym, możesz naprawić auto w jednym z warsztatów partnerskich. Listę współpracujących zakładów sprawdzisz na stronie internetowej ubezpieczyciela. Jeśli będziesz miał jakieś pytania lub wątpliwości w tej kwestii, skontaktuj się z towarzystwem.
Bezpośrednia likwidacja szkody (BLS) to system, który ma na celu usprawnienie wypłaty odszkodowania. Jego główną zaletą jest fakt, że jako poszkodowany szkodę możesz zgłosić bezpośrednio do swojego ubezpieczyciela. Następnie towarzystwo rozliczy się z odpowiednią firmą bez Twojej ingerencji. Pamiętaj, że aby móc skorzystać z takiego rozwiązania, zarówno ubezpieczyciel sprawcy, jak i poszkodowanego musi należeć do tego programu.
Dołącz do dyskusji