Ubezpieczenie OC a RODO

Co to jest RODO?

Ochrona danych osobowych to podstawowe prawo każdego człowiek. W Unii Europejskiej przetwarzanie takich informacji jest uregulowane prawnie poprzez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) – to właśnie jest RODO.

Rozporządzenie o ochronie danych osobowych obowiązuje od 25 maja 2018 roku i reguluje zasady przetwarzania danych osobowych w państwach Unii Europejskiej. W rozporządzeniu zawarto obowiązki administratorów danych oraz prawa osób fizycznych, których owe dane są przetwarzane i wykorzystywane.

Przepisy RODO muszą być przestrzegane przez wszystkie firmy, które zbierają, przechowują i przetwarzają dane osobowe. Za ich złamanie grożą wysokie kary. W Polsce nakłada je Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych – mogą one wynieść nawet 20 mln euro lub 4% całkowitego rocznego obrotu firmy z poprzedniego roku.

Czy RODO dotyczy również sektora ubezpieczeń?

Przepisy RODO dotyczą wszystkich firm zbierających dane osobowego. Bez wątpienia znajduje się w tym zbiorze również sektor ubezpieczeniowy. Towarzystwa ubezpieczeniowe zbierają i przetwarzają wiele danych dotyczących ubezpieczonych.

Wykupienie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych wymaga podania danych osobowych. Są one niezbędne do zawarcia umowy ubezpieczenia, a więc wpisania do polisy. Niektóre dane osobowe mogą być również potrzebne przy kalkulacji składki ubezpieczenia. Czym są owe dane w myśl przepisów RODO?

Rozporządzenie o ochronie danych osobowych definiuje dany osobowe, jako te, które:

Takie dane zbierane są przez ubezpieczycieli przy zawieraniu umowy ubezpieczenia OC, a także przetwarzane w procesie oceny ryzyka ubezpieczeniowego oraz likwidacji szkody. Przy zawarciu umowy ubezpieczenia OC kierowca wyraża zgodę na przetwarzanie danych osobowych.

Jakie dane są zbierane i przetwarzane w przypadku szkody z OC?

Do zawarcia umowy ubezpieczenia OC potrzebne są określone dane. Są to między innymi:

• imię i nazwisko,
• PESEL,
• data urodzenia,
• adres,
• dane kontaktowe,
• dane pojazdu (VIN, numer rejestracyjny, model, marka, wersja),
• dane dotyczące historii ubezpieczania zebrane w Ubezpieczeniowych Funduszu Gwarancyjnym (UFG),
• dane o szkodach, punktach karnych, wykroczeniach i przestępstwach drogowych (CEPiK).

W przypadku zajścia szkody ubezpieczyciel przetwarza również dokumentację zdjęciową szkody, oświadczenia o sprawcy kolizji lub notatki policyjne, a także wrażliwe dane medyczne, gdy dojdzie do szkody osobowej.

Czy ubezpieczyciel potrzebuje zgody na przetwarzania danych podanych do polisy OC?

Ustawa o działalności ubezpieczeniowej nakłada na zakłady ubezpieczeń i osoby w nich zatrudnione obowiązek zachowania tajemnicy dotyczącej poszczególnych umów ubezpieczenia (art. 35.1.). Obowiązek ten nie dotyczy wielu sytuacji, w tym udzielania informacji na wniosek Policji czy sądu, a także:

• ubezpieczającego, ubezpieczonego i uprawnione z umowy ubezpieczenia – w przypadku zgłoszenia wystąpienia zdarzenia losowego;
• innego zakładu ubezpieczeń – np. w zakresie umów ubezpieczenia danego ryzyka, przeciwdziałania przestępstwom ubezpieczeniowym czy stosowania taryf za bezszkodową jazdę.

Co jednak w sytuacji, gdy dojdzie do szkody z ubezpieczenia OC? Sprawca zdarzenia drogowego ma obowiązek podania swoich danych, a jego ubezpieczyciel będzie je przetwarzał po zgłoszeniu roszczenia. Ustawa o działalności ubezpieczeniowej wskazuje, że:

Pamiętajmy, że przepisy różnych ustaw są dostosowane do RODO. Ubezpieczyciele mają obowiązek zabezpieczenia danych osobowych swoich klientów. Przetwarzanie danych jest zgodne z prawem w określonym zakresie, nie tylko wtedy, gdy osoba, której są to dane, wyraziła na to zgodę, ale także, gdy:

• przetwarzania jest niezbędne do wykonania umowy, której stroną jest ta osoba – w naszym przypadku umowy ubezpieczenia OC;
• przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze – ubezpieczyciel ma obowiązek zgodnie z umową zlikwidować szkodę w ramach ubezpieczenia OC.

Tak więc ubezpieczyciel nie w każdym przypadku potrzebuje zgodny ubezpieczonego, by przetwarzać jego dane.

Jakie są zasady RODO dotyczące przetwarzania danych osobowych?

RODO wskazuje zasady dotyczące przetwarzania danych osobowych, które muszą być przestrzegana przez firmy i instytucje, w tym firmy ubezpieczeniowe. Są to:

• zgodność z prawem, rzetelność i przejrzystość – przetwarzanie musi być zgodne z prawem realizowane rzetelnie i przejrzyście do osoby, której są to dane;
• ograniczenie celu – dane powinny być zbierane w konkretnych celach, ale nie przetwarzane dalej, niż jest to konieczne;
• minimalizacja danych – zbieranie adekwatnej i ograniczonej liczby danych, które są niezbędne do celów przetwarzania;
• prawidłowość – dane powinny być wiarygodne i aktualne, nieaktualne i nieprawidłowe dane powinny być sprostowane lub usunięte;
• ograniczenie przechowywania – dane umożliwiające identyfikację osoby powinny być przechowywane przez okres nie dłuższy, niż jest to konieczne do realizacji celów;
• integralność i poufność – dane osobowe powinny być zabezpieczone przed niezgodnym i bezprawnym przetwarzaniem, zniszczeniem, utratą lub uszkodzeniem.

Dodatkowo administrator, w naszym przypadku zakład ubezpieczeń, podlega zasadzie rozliczalności. Oznacza to, że odpowiada on za przestrzeganie przepisów, a niedopełnienie obowiązku jest karane.

Czym jest prawo do bycia zapomnianym?

Prawo do bycia zapomnianym to prawo do usunięcia danych. Każda osoba fizyczna może domagać się usunięcia swoich danych osobowych od administratora, czyli zakładu ubezpieczeń. Prawo to dotyczy między innymi sytuacji, gdy:

• dane osobowe przestały być niezbędne do celów, w których zostały zebrane lub przetwarzane;
• osoba cofnęła zgodę na przetwarzanie danych, ale nie może występować nadrzędne prawo (w przypadku ubezpieczenia OC może to dotyczyć zgody na przetwarzanie do celów marketingowych);
• dane osobowe przetwarzano niezgodnie z prawem.

Czy w takim razie po wygaśnięciu umowy ubezpieczenia dane osobowe zostają od razu usunięte? Nie, zakład ubezpieczeń może przetwarzać dane osobowe ubezpieczonych, ubezpieczających lub uprawnionych z tytułu umowy ubezpieczenia bez ich zgody nie dłużej niż 12 lat od dnia rozwiązania umowy ubezpieczenia. Takie dane gromadzi się w celu ustalenia wysokości składek ubezpieczeniowych, reasekuracyjnych oraz rezerwy techniczno-ubezpieczeniowej.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o ubezpieczenie OC a RODO