Karta kierowcy – czym jest i jak ją uzyskać?
Zmęczenie i zaśnięcie za kierownicą w 2023 roku było przyczyną 480 wypadków, w których zginęły 83 osoby, a 730 zostało rannych. Takie dane znajdziesz w policyjnym raporcie Wypadki drogowe w Polsce w 2023 roku. Chociaż raport nie wskazuje, ile z nich spowodowali zawodowi kierowcy, to ryzyko zaśnięcia za kierownicą w ich przypadku jest z pewnością duże. Dlatego w pojazdach zawodowych kierowców znajdują się dziś tachografy monitorujące ich aktywność, a zarejestrowane dane są zapisywane na specjalnych kartach – kartach kierowcy.
W tym artykule przeczytasz:
- Czym jest karta kierowcy i kto musi ją mieć?
- Ile kosztuje wyrobienie karty kierowcy?
- Jak i gdzie uzyskać kartę kierowcy?
- Jak złożyć wniosek o wydanie karty kierowcy?
- Jak długo ważna jest karta kierowcy?
- Kiedy trzeba przedłużyć ważność karty kierowcy?
- Jakie dane znajdują się na karcie kierowcy?
- Czy za jazdę bez ważnej karty kierowcy grozi kara?
- Co robić, gdy karta kierowcy zaginie lub ulegnie zniszczeniu?
- Czy karta kierowcy wpływa na ubezpieczenie OC?
Karta kierowcy – co to jest? Kto musi wyrobić ten dokument?
Kierowcy pracują w plenerze. Pokonują dziennie setki kilometrów. Ich praca w jakiś sposób musi podlegać weryfikacji. Z jednej strony weryfikacja ta ułatwia rozliczanie się pracodawcy z zatrudnionym przez niego kierowcą. Z drugiej – przełożony ma wgląd w czas, jaki pracownik spędza za kółkiem. Kontrola w tym drugim przypadku jest szczególnie istotna, biorąc pod uwagę liczbę wypadków komunikacyjnych, do których doszło przez zmęczenie i zaśnięcie za kierownicą.
Kontrolę pracy zawodowego kierowcy umożliwia tachograf, czyli urządzenie zamontowane w pojeździe, które gromadzi dane m. in. o:
- działaniach podejmowanych przez kierowcę,
- wskazaniach prędkościomierza,
- drodze przebytej przez pojazd,
- czasie spędzonym przez pracownika za kierownicą,
- czasie odpoczynku.
Dane zapisywane są na karcie kierowcy, którą umieszcza się w tachografie.
Karta ma formę blankietu podobnego do karty bankowej. Posiada czip, który umożliwia zapis informacji, odczytanie ich na tachografie, a także zgranie na urządzenie zewnętrzne lub ich wydrukowanie.
Kto musi mieć kartę kierowcy?
Posiadanie karty kierowcy jest obowiązkiem każdego, kto prowadzi pojazd wyposażony w tachograf. Będzie z niej korzystał zatem:
- kierowca pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t, który zajmuje się przewozem towarów,
- kierowca przewożący więcej niż 9 osób, licząc łącznie z kierowcą.
Ile zapłacisz za wyrobienie karty kierowcy?
Wydanie karty kierowcy jest płatne. Za dokument zapłacisz 172,20 zł. Kwotę tę należy wysłać przelewem na konto Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, która zajmuje się wydawaniem tego dokumentu. Pamiętaj, żeby zachować potwierdzenie wpłaty. Będzie ono potrzebne podczas składania wniosku o wydanie karty.
Złożenie wniosku o wydanie karty i wniesienie opłaty może wykonać tylko kierowca, któremu ma zostać wystawiony dokument. Może on jednak ubiegać się o zwrot wpłaconych pieniędzy u pracodawcy.
Jak i gdzie uzyskać kartę kierowcy?
Karty kierowcy wyrabia Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych w Warszawie. To tam powinieneś się zwrócić z wnioskiem o wydanie tego dokumentu. Jak złożyć wniosek?
- Wypełnij druk w wersji papierowej i wyślij go pocztą tradycyjną,
- złóż wniosek online przez profil zaufany lub za pomocą podpisu elektronicznego.
Do wniosku powinieneś dołączyć kilka dokumentów:
- zdjęcie o wymiarach 35 mm x 45 mm,
- kopię prawa jazdy,
- potwierdzenie wniesienia opłaty za wydanie karty.
Dużo szybszym i łatwiejszym rozwiązaniem jest złożenie wniosku online. Jeśli wysyłasz go tradycyjną pocztą, czas oczekiwania na kartę może się wydłużyć. Zwłaszcza jeśli konieczne będzie zrobienie korekty.
Kartę kierowcy powinieneś otrzymać w ciągu 30 dni, natomiast jeśli złożyłeś wniosek online, możesz spodziewać się jej szybciej. Do czasu oczekiwania musisz doliczyć kilka dni, w ciągu których poczta dostarczy Twój dokument.
Jak długo ważna jest karta kierowcy?
Kartę kierowcy wystawia się na 5 lat. Jeśli jednak ważność Twojego prawa jazdy kończy się wcześniej, karta będzie ważna do tego właśnie czasu. Po upływie terminu ważności karty nie będziesz mógł pracować za kierownicą.
Kiedy trzeba przedłużyć ważność karty kierowcy?
Żeby zachować ciągłość działania dokumentu, a tym samym ciągłość pracy, złóż wniosek o przedłużenie ważności karty co najmniej 15 dni zanim obecny dokument przestanie być aktualny.
Warto to jednak zrobić nieco wcześniej, ponieważ brak ważnej karty kierowcy nie można prowadzić pojazdu, a więc wykonywać obowiązków zawodowych. Na nowy dokument czeka się do 30 dni roboczych od dnia akceptacji wniosku.
Jakie dane znajdują się na karcie kierowcy?
Karta przypomina kartę bankową lub dokument prawa jazdy. Na awersie znajdzie się twoje zdjecie oraz wszystkie potrzebne dane. Rewers zawiera objaśnienie do każdego pola oraz nazwę i adres organu, któremu należy zwrócić dokument, jeśli zostanie znaleziony przez osobę trzecią. Jakie dane znajdują się na karcie kierowcy?
- Nazwisko,
- imiona,
- data urodzenia,
- data początku okresu ważności,
- administracyjny termin ważności karty,
- organ wydający,
- numer dla krajowych celów administracyjnych,
- numer prawa jazdy,
- numer karty,
- podpis,
- adres.
Czy za jazdę bez ważnej karty kierowcy grozi kara?
Posiadanie karty kierowcy w samochodzie, w którym jest zamontowany tachograf, jest obowiązkiem. Wobec tego jej brak może doprowadzić do nałożenia na Ciebie kary. Te są wysokie:
- 2000 zł – kara dla kierowcy,
- 2000 zł – kara dla osoby odpowiedzialnej za zarządzanie transportem w firmie,
- 5000 zł – kara dla firmy transportowej.
Karany jest nie tylko brak karty, ale też nieprzedstawienie podczas kontroli wydruków z tachografu.
Narazisz się na dodatkowe kary, jeśli będziesz jeździł bez karty dłużej niż 15 dni i nie będzie to związane z koniecznością powrotu z trasy do bazy. Wówczas kara wynosi kolejne 1000 zł. Potem każdy kolejny dzień, w którym nie dokonasz wydruku danych z karty, będzie skutkował naliczeniem 100 zł.
Co robić, gdy karta kierowcy zaginie lub ulegnie zniszczeniu?
W przypadku utraty karty kierowcy z dowolnego powodu – zniszczenie, zaginięcie, kradzież – podczas wykonywania czynności zawodowych w pierwszej kolejności jej właściciel powinien przygotować wydruk z tachografu. Na jego odwrocie należy zapisać dane kierowcy, numer karty oraz prawa jazdy, a następnie złożyć podpis.
Po zakończeniu pracy należy wykonać kolejny wydruk z tachografu oraz wpisać identyczne dane na odwrocie jak za pierwszym razem. Na wydruku znajdą się dane dotyczące czasu jazdy w tym dniu.
W razie kradzieży karty należy niezwłocznie ten fakt zgłosić odpowiednim służbom!
W przypadku utraty karty kierowcy z dowolnego powodu należy wystąpić o wydanie nowego dokumentu w ciągu 7 dni kalendarzowych. Dzięki temu kierowca otrzyma tymczasowy dokument w ciągu 8 dni. Bez posiadania karty z powodu jej utraty można kontynuować pracę do 15 dni kalendarzowych, chyba że powrót do bazy potrwa dłużej.
W razie kontroli drogowej kierowca, od którego wymagana jest karta kierowcy, musi okazać dokumenty, które potwierdzą informacje o jej utracie – zgłoszenie kradzieży, potwierdzenie zgubienia lub uszkodzenia czy kopię wniosku o wydanie nowego dokumentu.
Duplikat karty kierowcy wydany zostanie na pozostały okres ważności, a nie na 5 lat!
Czy karta kierowcy wpływa na ubezpieczenie OC?
Karta kierowcy nie wpływa w żaden sposób na wysokość składki OC i nie jest od ubezpieczenia zależna. Oczywiście pojazdy z tachografem muszą być ubezpieczone, tak samo jak inne pojazdy poruszające się po drogach publicznych.
Należy jednak pamiętać, że kary za brak OC dla samochodów ciężarowych są dużo wyższe niż dla motocykli czy aut osobowych. Od 1 lipca 2024 roku kara dla nich wynosi:
- 2 580 zł – brak OC do 3 dni,
- 6 450 zł – brak OC od 4 do 14 dni,
- 12 900 zł – brak OC powyżej 14 dni.
Z kolei dla samochodów osobowych najwyższa przewidziana kara to 8 600 zł.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o kartę kierowcy
Na wydanie karty kierowcy będziesz musiał czekać około 30 dni. Do tego terminu należy doliczyć czas na dostarczenie dokumentu przez pocztę.
Jeśli jako kierowca zawodowy jeździsz samochodem, w którym zamontowano tachograf, masz obowiązek posiadać do niego kartę, tzw. kartę kierowcy. Jeśli będziesz jeździł bez niej, w razie kontroli otrzymasz 2000 zł kary. Kara zostanie nałożona też na firmę przewozową, w której pracujesz oraz na osobę, która zarządza transportem w firmie. W razie jazdy powyżej 15 dni bez dokumentu, jeśli jednocześnie przekroczenie terminu nie jest związane z koniecznością powrotu do bazy, zostanie na Ciebie nałożona dodatkowa kara w wysokości 1000 zł, a za każdy kolejny dzień bez wykonania wydruku danych z karty – 100 zł.
Kartę kierowcy otrzymasz maksymalnie na 5 lat. Jeśli Twoje prawo jazdy traci ważność wcześniej, karta również przestanie być aktualna w dniu utraty ważności prawa jazdy. Jeśli zbliża się końcowy termin działania karty, złóż wniosek o jej przedłużenie. Najlepiej zrobić to wcześniej niż 15 dni przed utratą jej ważności.
- Karta kierowcy jest dokumentem podobnym do karty bankowej i wraz z tachografem służy do monitorowania aktywności zawodowego kierowcy podczas pracy.
- Kartę muszą posiadać wszyscy ci kierowcy, którzy jeżdżą samochodem wyposażonym w tachograf. Będą to kierowcy pojazdów powyżej 3,5 t, którzy przewożą towary, a także kierowcy przewożący w pojeździe ponad 9 osób (licząc łącznie z kierowcą).
- Koszt wydania karty kierowcy to 172,20 zł.
- Kartę kierowcy wydaje Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych.
- Wniosek o wydanie karty możesz wysłać w formie papierowej tradycyjną pocztą lub online poprzez profil zaufany lub podpis elektroniczny.
- Do wniosku musisz dołączyć zdjęcie, kopię prawa jazdy i potwierdzenie wniesienia opłaty za wydanie karty kierowcy.
- Karta wydawana jest w ciągu 30 dni.
- Kartę kierowcy wydaje się na 5 lat, ale nie dłużej niż do końca okresu ważności prawa jazdy.
- Za brak karty kierowcy grożą wysokie kary.
- W przypadku utraty karty kierowcy podczas wyjazdu należy robić wydruki z tachografu.
- Duplikat karty kierowcy wydawany jest do 8 dni od złożenia wniosku.
- Wysokość składki OC nie ma związku z kartą kierowcy.
Dołącz do dyskusji